Πέρασαν δύο χρόνια από το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία

Πέρασαν δύο χρόνια από την απόπειρα του στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Τουρκία και οι μνήμες για τα αιματηρά γεγονότα που άλλαξαν τη χώρα παραμένουν νωπές.

Στα γεγονότα, εκείνης της βραδιάς, στοίχησαν (σύμφωνα με τα επίσημα τουρκικά στοιχεία), -όπως αναφέρει σε αφιέρωμά του το γερμανικό δίκτυο Deutsche Welle-, τη ζωή σε σχεδόν 250 ανθρώπους και πυροδότησαν εν συνεχεία ένα πρωτοφανές κύμα συλλήψεων και απολύσεων αλλάζοντας το σύστημα διακυβέρνησης και τον χαρακτήρα της χώρας.

Σήμερα, το σκηνικό στη γέφυρα του Βοσπόρου δεν θυμίζει σε τίποτα τα τραγικά γεγονότα που συνέβησαν πριν από δύο χρόνια. Τη νύχτα της 15ης προς την 16η Ιουλίου 2016 το σημείο ήταν μία από τις κύριες εστίες της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία. Στρατιωτικά άρματα μάχης κατέλαβαν τη γέφυρα, παντού ακούγονταν πυροβολισμοί.

Μία ηλικιωμένη κυρία κάθεται σήμερα με ένα φλιτζάνι τσάι σε ένα παγκάκι ατενίζοντας τη γέφυρα του Βοσπόρου. Οι τραυματικές αναμνήσεις ξαναζωντανεύουν: «Κάθε φορά που κοιτάζω τη γέφυρα θυμάμαι εκείνη τη στιγμή. Δεν επιτρέπεται να την ξεχάσουμε. Αν το κάνουμε, μπορεί να ξανασυμβεί. Η απόπειρα πραξικοπήματος άφησε ίχνη στην ιστορία και στη μνήμη μας. Πολλοί θυσιάστηκαν για αυτή τη χώρα. Δεν θα αφήσουμε κανέναν παλιάνθρωπο να το καρπωθεί αυτό».

Η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης αίρεται, αλλά…

Η γυναίκα αποφεύγει να διευκρινίσει σε ποιον αναφέρεται. Ένας 35χρονος άνδρας που κάθεται σε διπλανό παγκάκι γίνεται πιο σαφής. Μετά από αρχικούς δισταγμούς να μιλήσει δημόσια, τελικά το τολμάει: «Η κυβέρνηση κρατά ζωντανές τις μνήμες από την 15η Ιουλίου. Αυτό είναι φανερό παντού. Πολλοί άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλοί έχουν υποστεί ψυχικά τραύματα από την απόπειρα πραξικοπήματος. Όμως αυτό που συνέβη στη συνέχεια, δηλαδή το πώς το χειρίστηκαν και το πώς χρησιμοποίησαν το γεγονός… να πω την αλήθεια, με βάζει σε σκέψεις».

Για την τουρκική κυβέρνηση ήταν αμέσως σαφές ότι υποκινητής των γεγονότων ήταν ο ισλαμιστής ιεροκήρυκας Φετουλάχ Γκιουλέν. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και μια εξεταστική επιτροπή του τουρκικού κοινοβουλίου. Από τότε ξεκίνησε ένα πρωτοφανές κύμα διώξεων. Περίπου 77.000 άτομα συνελήφθησαν ως φερόμενοι πραξικοπηματίες ή ύποπτοι για τρομοκρατία. Πολλοί περισσότεροι από 100.000 έχασαν τη δουλειά τους, ενώ περί τα 140 μέσα ενημέρωσης εξωθήθηκαν να κλείσιμο.

O Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε καλέσει τότε τους πολίτες να βγουν στους δρόμους για να τον στηρίξουν αναχαιτίζοντας τους πραξικοπηματίες. Η ανταπόκριση στο αίτημά του ήταν μαζική. Από εκείνη τη μέρα η χώρα άλλαξε πρόσωπο. Ο Πρόεδρος Ερντογάν δρομολόγησε την αλλαγή του πολιτεύματος σε Προεδρική Δημοκρατία με υπερεξουσίες για τον ίδιο. Η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που ισχύει από τότε στη χώρα μπορεί να αρθεί σύμφωνα με τον Ερντογάν την προσεχή εβδομάδα. Ωστόσο, η ανησυχητική επιδείνωση της τουρκικής οικονομίας δείχνει ότι η επιστροφή στην ομαλότητα είναι κάθε άλλο παρά βέβαιη.

Σχετικά με το πραξικόπημα ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε σήμερα “Δεν θα ξεχάσουμε τη 15η Ιουλίου και δεν θα επιτρέψουμε να ξεχαστεί” στο γεύμα που παρέθεσε στην Άγκυρα σε συγγενείς των περίπου 250 θυμάτων της απόπειρας πραξικοπήματος. Είχε προηγηθεί το πρωί μια θρησκευτική τελετή σε ένα τζαμί της τουρκικής πρωτεύουσας.

Ο Τούρκος πρόεδρος θα αναχωρήσει κατόπιν για την Κωνσταντινούπολη όπου το βράδυ θα εκφωνήσει ομιλία κοντά στη γέφυρα του Βοσπόρου που είχε καταληφθεί από τους πραξικοπηματίες.

Σε όλη τη χώρα, πολλοί Τούρκοι επισκέφθηκαν τους τάφους των θυμάτων του πραξικοπήματος. Τα τηλεοπτικά κανάλια μετέδιδαν τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες της νύχτας της 15ης προς τη 16η Ιουλίου, όπως την έκκληση που απηύθυνε τότε στους πολίτες ο ίδιος ο Ερντογάν, μέσω κινητού τηλεφώνου, ζητώντας τους να αντισταθούν.

Δύο χρόνια μετά, ο Ερντογάν, που κυβερνά την Τουρκία από το 2003, επανεξελέγη πρόεδρος, με διευρυμένες εξουσίες, και μοιάζει πιο ισχυρός από ποτέ.

Η αποτυχία του πραξικοπήματος χαρακτηρίστηκε από τον Ερντογάν “νίκη της δημοκρατίας”, ωστόσο η καταστολή που ακολούθησε, με τη σύλληψη και την απόλυση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, προκάλεσε πολλές ανησυχίες στις ευρωπαϊκές χώρες και τις οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι εκκαθαρίσεις αυτές γίνονται στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που ανανεώθηκε πολλές φορές τους τελευταίους μήνες. Ο εκπρόσωπος του Ερντογάν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι αυτό το καθεστώς θα λήξει το βράδυ της Τετάρτης, 18 Ιουλίου.

Πηγή: AΠΕ-ΜΠΕ