Γευση

Ένα σπουδαίο κρασί από τη Γουμένισσα

Δύο ντόπιες μακεδονικές ποικιλίες που σύμφωνα με το θρύλο λάτρευε ο Βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος.

Δημήτρης Μότσος
ένα-σπουδαίο-κρασί-από-τη-γουμένισσα-177874
Δημήτρης Μότσος

Γουμένισσα 1

Πριν από λίγο καιρό μπήκα στην αντιπαθητική διαδικασία να συντάξω το νέο βιογραφικό μου στην Ελλάδα των χιλιάδων ευκαιριών. Οφείλω να σας πω ότι βαριέμαι τρομερά τη σύνταξη των βιογραφικών. Μια φορά το έκανα ολοκληρωμένα και το έκανα μόλις αποφοίτησα από τη σχολή μου, μήπως και βρω καμιά σούπερ ντούπερ δουλειά με εκατομμύρια, που θα μου προσέφερε απλόχερα δόξα και φήμη.

Με ένα CV όλα αυτά παρακαλώ… Έκτοτε το παράτησα τελείως το σπορ. Και αν και έχω προσθέσει δυο τρία ακόμα πραγματάκια στο ενεργητικό μου, δεν μπαίνω στον κόπο να το επικαιροποιήσω.

Βλέπετε, είναι από εκείνου του είδους τα κακορίζικα κείμενα που μέσα σε άγευστες και άχρωμες αράδες προσπαθούν να παρουσιάσουν κάτι που δεν είσαι ή μάλλον κάτι που προσδοκούσες να είσαι… Ένα κλουβί με στεγνές λέξεις bodybuilder, χωρίς πραγματικό νόημα.

Ξύλινα, στεγνά, άκαμπτα παλεύουν να απολαύσουν ένα κομμάτι σημασίας ανάμεσα στις υπόλοιπες μορφές γραπτού λόγου και το μόνο τους πλεονέκτημα είναι ότι τυλίγουν μέσα τους ανθρώπινες ζωές και τίποτα άλλο.

Γουμένισσα 2

Επανέρχομαι λοιπόν σε αυτό το προς σύνταξη βιογραφικό. Σε ένα σημείο του μου ζητούσε να περιγράψω με τρεις λέξεις το χαρακτήρα μου… Τι να πρωτοπείς για μια πολυσχιδής προσωπικότητα όπως η αφεντιά μου; Και όμως η πρώτη λέξη που ήρθε στο μυαλό μου, βγήκε αυθόρμητα από μέσα μου σαν τα γάργαρα νερά του Βοϊδομάτη: ρομαντικός.

Αυτή όμως η λέξη θα σήμαινε αυτόματα ότι το βιογραφικό μου θα τσαλακωνόταν πολύ γρήγορα από τον μελλοντικό και πιθανό εργοδότη μου, αφού οι πιο εύκολα αλιευμένες λέξεις σε αυτή την περίπτωση είναι εργατικός, φιλόδοξος, τελειομανής, υπεύθυνος, επιμελής, διορατικός και… νίντζα. Βρε όλα τα παραπάνω είμαι σε μικρομεσαιομέγαλο ποσοστό, αλλά πρωτίστως ρομαντικός.

Από μικρό θυμάμαι που μου έλεγαν ότι παραείμαι ρομαντικός, ότι θα φάω τα μούτρα μου και άλλα τέτοια δεινά και ανυπόφορα. Εγώ εκεί βέβαια, άλλοτε επαλήθευα αυτά που μου έλεγαν, άλλοτε έβγαινα νικητής με την κακομουτσουνιά του καιρού μας.

Γι΄αυτό το λόγο όμως λάτρευα και κάθε άλλον που σκεφτόταν σαν εμένα ή έλεγε ρομαντικές ιστορίες που έψαχναν χέρσα αλλά πρόθυμα αυτιά για να μπουν με μανία και γλύκα.

Παρασκευή βράδυ λοιπόν και αφού η αγαπημένη μου λέξη δεν ταίριαζε σε αυτό το βιογραφικό αποφάσισα ότι έπρεπε να ριχτεί στον κάλαθο των αχρήστων, όπως και έκανα γλιτώνοντας από τον κόπο και το χρόνο τον μελλοντικό εργοδότη μου.

Μα καλά, πώς συνδέεται το βιογραφικό μου με τη Γουμένισσα από το Κτήμα Χατζηβαρύτη;

Γουμένισσα 3

Άνθρωποι ρομαντικοί είναι ο κ. Ευάγγελος Χατζηβαρύτης και η κ. Όλγα Ιακωβιδου και συνεπώς το ίδιο ρομαντική είναι η ιστορία του Κτήματος Χατζηβαρύτη στη Γουμένισσα.

Αφετηρία έχει μια μεγάλη ιστορία αγάπης που ξεκινάει το 1981, όταν και ο Ευάγγελος Χατζηβαρύτης γνώρισε τη μέλλουσα σύζυγό του Όλγα Ιακωβίδου, η οποία είχε καταγωγή από τη Γουμένισσα, έναν τόπο με μεγάλη οινική παράδοση και ιστορία.

Σε αυτόν τον τόπο θα άφηνε μια για πάντα τη σφραγίδα του και σε αυτόν τον τόπο θα δημιουργούσε την οινική του παρακαταθήκη.

Γουμένισσα 9

Το 1994 φυτεύονται τα πρώτα αμπέλια στην περιοχή Μπίνταμπλα, ενώ τα χρόνια που ακολούθησαν, όπως ήταν φυσικό, ο αμπελώνας μεγάλωσε πολύ περισσότερο και έφτασε τα 120 στρέμματα με την προσοχή να εστιάζεται στις ελληνικές ποικιλίες όπως το Ξινόμαυρο, τη Νεγκόσκα, το Ροδίτη και το Ασύρτικο (χωρίς όμως να λείπουν και οι διεθνείς).

Το κλίμα είναι ιδανικό για καλλιέργεια, ηπειρωτικό με τις περισσότερες βροχοπτώσεις να πέφτουν το χειμώνα και το καλοκαίρι να είναι ζεστό, ξηρό με δροσερές νύχτες.

Γουμένισσα 4

Η κάθετη γευσιγνωσία 6 εσοδειών στη «Γουμένισσα»

Τη βδομάδα που μας πέρασε βρεθήκαμε στο φιλόξενο Radikal Food & Wine Project στα Κάστρα για να γίνουμε μέρος μιας κάθετης γευσιγνωσίας της πιο γνωστής ετικέτας του Κτήματος Χατζηβαρύτη: της «Γουμένισσας».

Όντας τρελός ξινομαυράς, αλλά και φαν των κάθετων δοκιμών, έσπευσα από νωρίς να κλείσω θέση και σας παρουσιάζω με κάθε λεπτομέρεια τις συνολικές μου εντυπώσεις από την εξαιρετική, από όλες τις απόψεις, δοκιμή. Την παρουσίαση έκανε η Χλόη Χατζηβαρύτη, γεωπόνος-οινολόγος και κόρη του ζεύγους Χατζηβαρύτη.

Ευγενέστατη, χαμογελαστή και πάντα κατατοπιστική σε ότι έλεγε. Ένα μπράβο επίσης στα παιδιά του Radikal για την άψογη διοργάνωση. Από το γρήγορο και «καθαρό» service μέχρι το ειδικό γευστικό notebook που συνοδεύει τις γευσιγνωσίες τους, αποδεικνύουν ότι οι λεπτομέρειες κάνουν τη διαφορά.

Γουμένισσα 5

Η γευσιγνωσία με μια ματιά

Η «Γουμένισσα» αποτελείται από Ξινόμαυρο σε ποσοστό 70% και Νεγκόσκα σε ποσοστό 30%, τις δύο ντόπιες μακεδονικές ποικιλίες που σύμφωνα με το θρύλο λάτρευε ο Βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος. Το κρασί παλαιώνει για τουλάχιστον 12 μήνες σε γαλλικά δρύινα βαρέλια και 6 μήνες σε φιάλες.

Η δοκιμή ξεκινούσε από την τρέχουσα εσοδεία του 2013 μέχρι τη χρονιά του 2007. Η γευσιγνωσία ξεκίνησε με τη δοκιμή της πιο φρέσκιας εσοδείας και ολοκληρώθηκε με αυτή της πιο παλιάς. Έλειπε η χρονιά του 2009 στην οποία δεν βγήκε το κρασί λόγω των υψηλών χαλαζοπτώσεων. Οι ζημιές που επέφερε στα κλήματα το χαλάζι επηρέασαν αρνητικά και την επόμενη χρονιά (2010), με τα φυτά να κάνουν όμως δυναμικό comeback από το 2011 και μετά.

Γουμένισσα 10

Μια πρώτη παρατήρηση είναι η βαθμιαία αύξηση του αλκοόλ από χρονιά σε χρονιά. Στοιχείο φυσικά που δεν προκαλεί κάποια έκπληξη, καθώς κάτι τέτοιο συμβαίνει σχεδόν σε παγκόσμια κλίμακα, λόγω και της κλιματικής αλλαγής.

Μια άλλη παρατήρηση ήταν ότι μετά από τον αερισμό τους όλα τα κρασιά είχαν ένα κοινό παρονομαστή που λέγεται μπόλικο κόκκινο φρούτο στη μύτη.

Και μία τρίτη ήταν αυτή που έχει να κάνει με την ισορροπία, καθώς σχεδόν όλα τα κρασιά φάνηκαν να αντισταθμίζουν ωραία το αλκοόλ με την υψηλή οξύτητα, τις ωραίες τανίνες και την επάρκεια «δροσερού» φρούτου στο στόμα.

Γουμένισσα 6

Η γευσιγνωσία με δυο και τρεις ματιές

2013. Μια βόμβα απ’ όλες τις απόψεις. Με υψηλότατο αλκοόλ (15,3%), αλλά και πολύ υψηλή οξύτητα (7,6) είναι το κλασικό παράδειγμα της ισορροπίας που λέγαμε πιο πάνω. Ρουμπινί χρώμα με έντονο μαύρο φρούτο στη μύτη, γραφίτη, μελάνι, μαύρη ελιά, μαύρο βατόμουρο, μύρτιλλο και νότες βανίλιας και γλυκόριζας. Γεμάτο σώμα, υψηλή οξύτητα και υψηλές επίσης τανίνες. Το κρασί συνεχώς εξελισσόταν, καθώς όταν επιστρέψαμε μετά από μισή ώρα στο ποτήρι μας, είχε βγάλει μπόλικο κόκκινο φρούτο και καραμέλα βουτύρου. Έχει εύκολα 10+ χρόνια μπροστά του.

2012. Μια χρονιά με εξαιρετικό καιρό. Το αλκοόλ είναι 14,7%. Ρουμπινί επίσης χρώμα με πολύ κόκκινο φρούτο από την αρχή, λιαστή ντομάτα, κράνο, βανίλια και πιπέρι. Στο στόμα είναι πολύ πιο στρόγγυλο και μαλακό από τη χρονιά του 2013 με χαρακτηριστικό το υπέροχα ενσωματωμένο βαρέλι. Υψηλή οξύτητα (σαφώς μικρότερη από του 2013) και υψηλές τανίνες. Μετά από ώρα, γλυκά βοτανικά αρώματα και φαρμακευτικές νότες.

2011. Με αλκοόλ στο 13,9% και με πιο χαμηλές θερμοκρασίες αυτή η χρονιά από το 2012 και το 2013, αποτέλεσε στην ουσία τον προάγγελο μιας εξαιρετικής τριάδας εσοδειών. Ρουμπινί χρώμα με αρώματα λιαστής ντομάτας, μανιταριών, sous bois και γενικά πιο ρουστίκ αρώματα. Στο στόμα είναι πανέτοιμο, αρμονικό και ισορροπημένο με την οξύτητα να έχει «χωνέψει» εξαιρετικά μέσα στο σώμα του κρασιού. Φοβερά φινετσάτο, μετά από ώρα μας έβγαλε πολύ ωραία, μικρά κόκκινα φρουτάκια.

2010. Πολύ πιο διαφορετική χρονιά από τις άλλες, καθώς το χαλάζι που έπεσε τη χρονιά του 2009 επηρέασε αρνητικά τα κλήματα για την επόμενη χρονιά. Αλκοόλ στους 13,4%. Ρουμπινί με γκρενά ανταύγειες και στη μύτη πιο πολύ αρώματα μανιταριών και κάποιων μαύρων φρούτων. Στο στόμα υψηλή οξύτητα και τανίνες αλλά το φρούτο έχει υποχωρήσει αισθητά. Η πιο αδύναμη χρονιά της ημέρας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ήταν κακή. Μετά από αερισμό έβγαλε νότες από πελτέ ντομάτας.

Γουμένισσα 11

2008. Αν και η χρονιά του 2008 θεωρούταν «απλά» καλή, κανείς δεν περίμενε ότι θα εξελισσόταν και ότι θα πήγαινε τόσο καλά στην παλαίωση δίνοντας ένα φοβερό κρασί. Το κρασί έδειξε τις αρετές του απλόχερα από την αρχή. Αλκοόλ 13,5%. Ρουμπινί χρώμα με ωραία κόκκινα φρούτα στην μύτη, γλυκό ντοματάκι, γλυκά μπαχαρικά και φύλλα ντομάτας. Ο ορισμός της φινέτσας στο στόμα. Κομψό, αέρινο με υψηλές, αλλά πολύ μαλακές τανίνες και πεντανόστιμη οξύτητα δίπλα σε δροσερό κόκκινο φρούτο.

2007. Εξαιρετική χρονιά απ΄όλες τις απόψεις. Ζεστή και με τον τρύγο να εξελίσσεται απρόσκοπτα. Αλκοόλ στους 13,5%. Ρουμπινί χρώμα με υποψία από γκρενά ανταύγειες. Χαμός από κόκκινα φρούτα στη μύτη και γλυκά μπαχαρικά, φοβερές ανθικές νότες από βιολέτα, δίπλα σε μαύρο πιπέρι και μελάνι. Μετά τον αερισμό έβγαλε έναν ακόμα πιο πολύπλοκο χαρακτήρα με αρώματα κουρκουμά και γλυκές βοτανικές νύξεις από δυόσμο. Μια μακρινή συγγένεια με το 2013… Απλά το κορυφαίο για εμένα, αν και πιστεύω πολύ στο 2013.

Γουμένισσα 7

Αντί επιλόγου:  Σε ότι αφορά το γευσιγνωστικό κομμάτι δεν θα πω πολλά πράγματα για αυτή την κάθετη δοκιμή, πέραν του ότι είχα καιρό να ενθουσιαστώ τόσο πολύ με μια παρόμοια δοκιμή. Πολυπλοκότητα, εντάσεις, φινέτσα, γευστική διάρκεια, εναλλαγές και φυσικά φοβερές δυνατότητες παλαίωσης. Το εξαράκι από κάθε χρονιά θα συνεχίσει να μπαίνει δικαίως για χρόνια στο συντηρητή μου.

Σε ότι αφορά στο άλλο κομμάτι, το ρομαντικό ή όπως αλλιώς θέλετε πείτε το, θα πω τα εξής: όσο περνούν τα χρόνια και γράφω ερασιτεχνικά για το κρασί, συνειδητοποιώ ότι φεύγει ένα κομμάτι του αρχικού μου ρομαντισμού.

Αυτό συμβαίνει γιατί καλώς ή κακώς μπαίνεις σε πιο τεχνικά ίσως κομμάτια, με συνέπεια να ξεχνάς τον αρχικό σκοπό του κρασιού: την ευδαιμονία. Όταν λοιπόν πάω να λοξοδρομήσω προς πιο «τεχνικά» μονοπάτια, πάντα κάτι συμβαίνει και με επαναφέρει στα πρώτα μου ρομαντικά βήματα.

Τότε που γνώριζα το κρασί και το έκρινα πρώτα ως απόλαυση και μετά ως προϊόν. Το ίδιο κάνω και τώρα, απλά τότε έβγαινε εντελώς αβίαστα. Η «Γουμένισσα» και η όμορφη ιστορία αγάπης πίσω από τον αεικίνητο κ. Ευάγγελο και την πάντα χαμογελαστή κ. Όλγα μου θύμισε αυτό ακριβώς: το πόσο σημαντικό είναι να βάζουμε το ρομαντισμό στη ζωή μας.

Γουμένισσα 8

«Είναι διγαμία ν’ αγαπάς και να ονειρεύεσαι» έγραφε ο Νομπελίστας ποιητής μας Οδυσσέας Ελύτης στην ποιητική του συλλογή «Μαρία-Νεφέλη» ένα χρόνο πριν πάρει το νόμπελ. Σίγουρα όμως δεν είναι διγαμία ν’ αγαπάς και να κάνεις κρασί. Είναι ρομαντισμός και αφοσίωση.

Εις το επανιδείν. Και να θυμάστε. Η ζωή είναι πολύ μικρή για να πίνεις κακό κρασί.

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα