10+1 λόγοι για να πάτε στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ

της Κύας Τζήμου

16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ – Εικόνες του 21ου Αιώνα – 14-23 Μαρτίου 2014

Το είδος του ντοκιμαντέρ το αγαπάμε όλοι και τα τελευταία χρόνια που έχει δραπετεύσει και από την μικρή οθόνη και το συναντάμε και στις σκοτεινές αίθουσες, η δημοτικότητά του αυξάνεται συνεχώς.

Η φετινή φεστιβαλική διοργάνωση ξεκινάει με τις τελευταίες εκκρεμότητες να ρυθμίζονται στην κυριολεξία στο παρά πέντε, αφού μετά την παραίτηση του Γιάννη Μπουτάρη (λόγω προεκλογικών υποχρεώσεων) από τη θέση του Προέδρου του Δ.Σ., χτες το απόγευμα ανακοινώθηκε ο διορισμός του κ. Σμαραγδή. Έτσι το Φεστιβάλ θα λειτουργήσει κανονικά αφού λύνεται το ζήτημα της λήψης αποφάσεων που δεν μπορούσε να προχωρήσει. Η επιλογή του προσώπου είναι μια άλλη ιστορία. «Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ θα συνεχίσει να υπάρχει με οποιοδήποτε τρόπο», δήλωνε γεμάτος αισιοδοξία ο διευθυντής του στην Συνέντευξη Τύπου, αλλά η αλήθεια είναι ότι μετά την λήξη των ΕΣΠΑ (αυτό είναι το τελευταίο), το αναγνωρισμένο διεθνώς  (καταλαμβάνει πλέον την τρίτη θέση πανευρωπαϊκά) φεστιβάλ ντοκιμαντέρ κινδυνεύει άμεσα αν δεν υποστηριχθεί από μια στοιχειώδη κρατική επιχορήγηση.

Ο προϋπολογισμός του εμφανίζεται κατά 50.000 ευρώ χαμηλότερος από πέρσι. Που σημαίνει κι άλλες περικοπές που τις “πληρώνουν” μεταξύ άλλων οι εργαζόμενοι (πόση εθελοντική εργασία πια). 650 χιλιάδες ευρώ με τις 400.000 από το ΕΣΠΑ, τις υπόλοιπες 125.000 από χορηγούς και το ευρωπαϊκό πρόγραμμα MEDIA και άλλες 125.000 περιμένουν να καλυφθούν από τα έσοδα των εισιτηρίων της διοργάνωσης. Μίλησε κανείς για κρατική επιχορήγηση;

Αλλά ας μείνουμε στα καλά: Στο πλαίσιο των Περιφερειακών εκδηλώσεων θα γίνουν και πάλι προβολές ταινιών σε σωφρονιστικά καταστήματα και ιδρύματα αγωγής, καινοτομία που εισήχθη πέρσι και θα συνεχιστεί. Σκοπός του Φεστιβάλ είναι εξάλλου να φτάνει σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οι φετινές Περιφερειακές Εκδηλώσεις ξεκινούν την περιπλάνησή τους από τη Βόρεια Ελλάδα, τη Μακεδονία και τη Θράκη και φτάνουν μέχρι την Πελοπόννησο και την Κρήτη. Συνεχίζεται επίσης για 4η χρονιά το επιτυχημένο πρωτοποριακό εγχείρημα του Streaming Project – Ντοκιμαντέρ σε Ταυτόχρονη Ψηφιακή Μετάδοση που με όχημα τις νέες τεχνολογίες θα «ταξιδέψει» τις ταινίες του φεστιβάλ σε 5 πόλεις της Ελλάδας (Ρέθυμνο, Λάρισα, Πάτρα, Κόρινθο και Ρόδο) καθώς και στη Λευκωσία της Κύπρου χάρις στη διαπανεπιστημιακή συνεργασία. Θα μεταδοθούν ταυτόχρονα σε live streaming οι προβολές του Ολύμπιον της ζώνης των 20.30 (17-20/3) δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε κάθε φίλο του ντοκιμαντέρ να το παρακολουθήσει χωρίς να χρειαστεί να επισκεφθεί τη Θεσσαλονίκη.

Ας δούμε όμως τι δεν πρέπει να χάσετε από αυτό το φεστιβάλ και τις 191 ταινίες του (ανάμεσά τους και 59 ελληνικές ταινίες που εντάσσονται στο ελληνικό όσο και στο διεθνές πρόγραμμα).

1. Αφιερώματα: Πίτερ Ουιντόνικ και Νικολά Φιλιμπέρ

Ως «το καλύτερο καναδικό ντοκιμαντέρ όλων των εποχών», χαρακτηρίστηκε από το το National Film Board το ντοκιμαντέρ «Κατασκευάζοντας συναίνεση: Ο Νόαμ Τσόμσκι και τα ΜΜΕ» (1992, συν-σκηνοθεσία με τον Μαρκ Άκμπαρ) που προβλήθηκε σε πάνω από 300 πόλεις ανά τον κόσμο, απέσπασε 22 βραβεία, παρουσιάστηκε σε περισσότερα από 50 διεθνή φεστιβάλ και αναμεταδόθηκε σε 12 γλώσσες. Είναι αυτό που καθιέρωσε τον πρόωρα χαμένο καναδό Πίτερ Ουιντόνικ (1953-18/11/2013) ως ένας από τους πιο επιδραστικούς δημιουργούς για πολλές γενιές νέων κινηματογραφιστών. Στην 35ετη κινηματογραφική του διαδρομή ως σκηνοθέτης, παραγωγός, προγραμματιστής και κριτικός κινηματογράφου, συμμετείχε σε περισσότερες από 100 ταινίες και transmedia projects, καθώς και στα σημαντικότερα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ ως σύμβουλος, μέλος κριτικής επιτροπής, ομιλητής ή συντονιστής εργαστηρίων. Καθώς υπήρξε και στενός φίλος και πολύτιμος συνεργάτης του δικού μας φεστιβάλ, στηρίζοντάς τον έμπρακτα και αδιάλειπτα ήδη από το ξεκίνημά του, ως ελάχιστος φόρος τιμής, καθιερώνεται το Βραβείο Κοινού Πίτερ Ουιντόνικ, το οποίο θα απονέμεται στο καλύτερο ξένο ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, ενώ στο πλαίσιο του αφιερώματος θα προβληθούν 5 ντοκιμαντέρ. Το έτερον αφιέρωμα του Φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθεί παρουσία του τιμώμενου 63χρονου Γάλλου κινηματογραφιστή, Νικολάς Φιλιμπέρ. Κοινωνικά ζητήματα, τέχνη, πολιτική, φύση. Ο Φιλιμπέρ δεν έχει αγαπημένη θεματική και ακολουθεί όσα τον κεντρίζουν με αφοσίωση, σεβασμό κι ευαισθησία. «Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη της ελλειπτικότητας: Η γλώσσα είναι μεταφορική και κάθε ταινία έχει τα μυστικά της και μια αίσθηση μυστηρίου» λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος και το συναίσθημα είναι αυτό που χαρακτηρίζει το έργο του. Ανάμεσα στα 9 εξαιρετικά ντοκιμαντέρ του αφιερώματος μην χάσετε το «Να είσαι και να έχεις» του 2001, ένα συγκινητικό πορτραίτο μιας ομάδας μαθητών σε μια απομακρυσμένη περιοχή της Γαλλίας, που έκανε αίσθηση στο Φεστιβάλ Καννών και καθιέρωσε τον σκηνοθέτη διεθνώς.

2. Ανθρώπινα δικαιώματα

Το πιο δημοφιλές ίσως τμήμα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Διεθνή Αμνηστία (που θα απονείμει για όγδοη χρονιά ένα ειδικό βραβείο στην καλύτερη ταινία του τμήματος) και περιλαμβάνει ταινίες που καταδεικνύουν τη βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο παγκόσμιο χωριό. Ελευθερία του λόγου, πόλεμοι, η θέση της γυναίκας στο σύγχρονο κόσμο, το δικαίωμα σε διαφορετικές πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις… Ως θεματική αξίζει να την παρακολουθήσουμε στο σύνολό της γιατί η γνώση είναι η αρχή για να απαιτήσουμε έναν δικαιότερο κόσμο. Τα δικαιώματα των γυναικών βρίσκονται στο επίκεντρο τριών ελληνικών ντοκιμαντέρ: Το «Παίζοντας με τη Φωτιά» της Αννέτας Παπαθανασίου επικεντρώνει στη βαρβαρότητα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες ηθοποιοί στο Αφγανιστάν, το «Kismet» της Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου φωτίζει μια άγνωστη πτυχή της επίδρασης των τουρκικών σίριαλ στη γυναικεία χειραφέτηση στις αραβικές χώρες και το «Bref» της Χριστίνας Πιτούλη ερευνά το θέμα της κλειτοριδεκτομής που συγκλονίζει την παγκόσμια κοινότητα. Από τα ξένα ντοκιμαντέρ μην χάσετε την “Επιστροφή στη Χομς” του Ταλάλ Ντέρκι (Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής στο φεστιβάλ Σάντανς) μια  εκ των έσω ματιά στον πόλεμο της Συρίας που συνεχίζεται. Χρειάστηκαν τρία χρόνια γυρισμάτων για την ολοκλήρωσή της στην πόλη Χομς της Συρίας, ακολουθώντας τις ιστορίες δύο νεαρών Σύρων. Η αγγλική  “Νεκρή ζώνη / No Man’s Land” του Μίκαελ Γκράβερσεν,  επικεντρώνει στο θέα της μετανάστευσης παρακολουθώντας μερικούς έφηβους από το Αφγανιστάν, το Ιράν και την Αιθιοπία που βρίσκονται μετέωροι σ’ ένα άσυλο στη Δανία, έχοντας αφήσει πίσω την οικογένειά τους.

3. Καταγραφή της Μνήμης

Οι ταινίες της ενότητας αφορούν γεγονότα και πρόσωπα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της σύγχρονης πραγματικότητας και αποτελούν ζωντανό κομμάτι της ιστορίας. Πρόκειται για μια επιλογή από τολμηρές και διαφορετικές κινηματογραφικές προσεγγίσεις στην πάντα ριψοκίνδυνη και απαιτητική διαδικασία που εμπεριέχει η δημιουργία του ιστορικού κινηματογραφικού ντοκουμέντου, προσφέροντας έτσι ένα πολύπλευρο πορτρέτο της ιστορίας. Βασικό μέλημα των ταινιών της ενότητας είναι η διερεύνηση της προσωπικής και συλλογικής μνήμης και του ολοένα και πιο σημαντικού ρόλου της στην εξερεύνηση και κατανόηση του παρελθόντος, άρα και του παρόντος. Το βραβευμένο αμερικανικό ντοκμαντέρ, “Σοδειά της Αυτοκρατορίας / Harvest of Empire” των Πίτερ Γκέτζελς και Εδουάρδο Λόπες εξετάζει το ρόλο που έπαιξαν τα οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ και οι στρατιωτικές τους επεμβάσεις στην εμφάνιση πρωτοφανών μεταναστευτικών κυμάτων από το Μεξικό, την Κεντρική Αμερική και την Καραϊβική. Αν θέλετε να μάθετε την πραγματική ιστορία που ενέπνευσε το “Argo” δείτε το “Our Man in Tehran” των Λάρι Γουάινσταϊν και Ντριου Τέιλορ που μέσα από συνεντεύξεις και αρχειακό υλικό διηγείται τη συναρπαστική διάσωση των Αμερικάνων διπλωματών που βρέθηκαν όμηροι των Ιρανών το 1979 και το ρόλο της Καναδικής Πρεσβείας στην απελευθέρωσή τους. Μην χάσετε για κανένα λόγο ένα από τα  καλύτερα ντοκιμαντέρ της χρονιάς, το «The Missing Picture» (αρχική φώτο) του Ρίτι Παν, που έκανε πρεμιέρα στο τμήμα του Φεστιβάλ Καννών, “Ένα Κάποιο Βλέμμα”, όπου και βραβεύθηκε και συνέχισε με μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας εκπροσωπώντας την Καμπότζη.  Ένα stop-motion χρονικό που ζωντανεύει αναμνήσεις  από τις μέρες των Κόκκινων Χμερ. Δεν μπορούμε να μην προτείνουμε και το «Life Sentences» των Νουρίτ Κεντάρ και Γιαρόν Σάνι.  Ένα ντοκιμαντέρ που χρειάστηκε 11 χρόνια για να ολοκληρωθεί, καυαγράφοντας την ζωή του  Μόμι-Νιμέρ-Σλόμο-Σόλομον-Αχμέντ-Πίντο, γιου ενός Παλαιστίνιου τρομοκράτη και μιας Εβραίας και τον αντίκτυπο που είχε στη ζωή του η αποκάλυψη και καταδίκη του πατέρα του για 22 μοιραίες τρομοκρατικές ενέργειες εντός του Ισραήλ. Ο Μόμι πέρασε τέσσερις δεκαετίες της ζωής του στο επίκεντρο ενός μίσους που άλλαζε απλώς ταυτότητα μέχρι να ισορροπήσει σε μια όσο το δυνατόν φυσιολογική ζωή.

4. Habitat – Κοινωνία και περιβάλλον

Οι επιπτώσεις της ανθρώπινης επέμβασης στο περιβάλλον και το αντίτιμο που «πληρώνουμε” ήδη όλοι είναι η κεντρική θεματική του τμήματος. Το βραβείο για την καλύτερη ταινία εδώ απονέμει η επιτροπή της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς.

Ένα επίκαιρο θέμα απασχολεί τον Ισπανό Νοθέμ Κογιάδο στην ταινία “Η γυναίκα και το νερό”. Παραλληλίζοντας τον κύκλο της ζωής με τον κύκλο του νερού, το ντοκιμαντέρ αναλύει τη σχέση των γυναικών με το νερό και εγείρει ένα από τα ζητήματα που θα μας απασχολεί όλο και πιο συχνά στο μέλλον: ποιος έχει δικαίωμα στο νερό όταν αυτό σπανίζει;

Η περιβαλλοντική συνείδηση αποτελεί τον κεντρικό άξονα και στο ντοκιμαντέρ «Χρυσό Δάσος» του Στρατή Βογιατζή, για το ορυχείο χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής.  “Καλύτερα είναι να βουτήξεις / It’s Better to Jump” καταλήγει ο αμερικανός Πάτρικ Στιούαρτ αποτυπώνοντας το πνεύμα των αράβων κατοίκων της Άκα, στα παράλια του Ισραήλ και την παράδοση τους να βουτάνε από την προκυμαία ως έκφραση αυτοδιάθεσης. Σήμερα οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές πιέζουν  γενιές Παλαιστινίων να εγκαταλείψουν την πόλη.

5. Όψεις του Κόσμου

Κινηματογραφιστές από όλο τον κόσμο μεταφέρουν την πραγματικότητα του τόπου τους, τα προβλήματα αλλά και τις εμπειρίες τους δημιουργώντας ένα πολύχρωμο μαγικό χαλί που μας ταξιδεύει σε κάθε γωνιά του πλανήτη. «Forest of the Dancing Spirits», ακούμε και φανταζόμαστε ζούγκλες και φυλές με περίεργα έθιμα. Η Σουηδο-Καναδική συμπαραγωγή της Λίντα Βέστρικ, που απέσπασε το Βραβείο Πίτερ Γουιντόνικ στο φετινό Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ, πάει ένα βήμα πιο πέρα αναζητώντας τους ανθρώπους πίσω απ΄την μυθική τους διάσταση. Επιστροφή στην καρδιά της Ευρώπης με το «Geographie Humaine», της Κλερ Σιμόν, που στήνει έναν ανθρωπολογικό χάρτη του διάσημου Gare du Nord του Παρισιού μέσα από ένα μωσαϊκό ανθρώπινων ιστοριών με φόντο τις αίθουσες αναμονής του σταθμού. H πιο παράξενη ίσως ταινία του φεστιβάλ ανήκει στους  Σουηδούς Μαξ Άντερσον και Χελένα Αχόνεν. Ο “Tito on ice” είναι ένα ντοκιμαντέρ δρόμου που αναμιγνύει πολλές τεχνικές κινηματογράφησης παρακολουθώντας το ταξίδι που ξεκινούν οι οι Σουηδοί κομίστες Μαξ Άντερσον και Λαρς Σγιούνεσον προκειμένου να προωθήσουν το βιβλίο τους Bosnian Flat Dog. Δεν είστε περίεργοι να δείτε την επίδραση που μπορεί να έχει μια περιοδεία με ένα μουμιοποιημένο ομοίωμα του Τίτο στην μεταγιουγκοσλαβική κοινωνία;

6. Μικρές Αφηγήσεις

Καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που παλεύουν ενάντια σε αντίξοες συνθήκες είναι η θεματική του Τμήματος και έχει μεγάλα ονόματα στη λίστα. Το ντοκιμαντέρ “Λίναρ / Linar” της Νάστια Ταράσοβα, που είναι και η ταινία έναρξης του φεστιβάλ αφηγείται την οδύσσεια του Λίναρ, ενός αγοριού από τη Ρωσία που ταξιδεύει στην Ιταλία προκειμένου να υποβληθεί σε μεταμόσχευση καρδιάς. Στο «The Dog» των Άλισον Μπεργκ και Φρανκ Κερόντρεν, ζωντανεύει η αληθινή ιστορία του Τζον Βόζτοβιτζ, του ήρωα που υποδύθηκε ο Αλ Πατσίνο στη «Σκυλίσια Μέρα» του Σίντνεϊ Λιούμετ. “Σαν δημοσιογράφος τρίτης γενιάς, με ενδιαφέρει πολύ το μέλλον του επαγγέλματος. Το να κάνεις τους ανθρώπους να σκέφτονται και να μιλούν για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η δημοσιογραφία, δηλώνοντας ταυτόχρονα πως η αξιόπιστη και ακριβής δημοσιογραφία είναι απαραίτητη σε μια λειτουργική δημοκρατία, είναι ο λόγος που κάνω αυτή τη δουλειά.” λέει η  Σαμάνθα Γκραντ, σκηνοθέτης του «A Fragile Trust». Ένα ντοκιμαντέρ για το σκάνδαλο που ξέσπασε το 2003, όταν αποκαλύφθηκε ότι ο  δημοσιογράφος των New York Times, Τζέισον Μπλερ, έκλεβε κείμενα συναδέλφων του παραποιώντας τα με επινοημένες πληροφορίες. Ο εφιάλτης της δημοσιογραφίας και της πληροφόρησης.  Μια ιστορία ενηλικίωσης ενός γκέι αγοριού που μεγάλωσε σε μια μικρή πόλη της Αμερικής και μιας οικογένειας που καλείται να αντιμετωπίσει τον μεγαλύτερο φόβο της είναι το σκανδιναβικό “Αμερικανός αλήτης / American Vagabond”  της Σουσάνα Χέλκε.

7. Πορτρέτα-Ανθρώπινες διαδρομές

Μέσα στις πολλές ιδιαίτερες προσωπικές ιστορίες για επώνυμους και ανώνυμους ανθρώπους που ξεχωρίζουν μέσα θα ξεχωρίσω με κλειστά μάτια το το «Vojta Lavicka: Ups and Downs» της πολυβραβευμένης Τσέχας ντοκιμαντερίστρια Χελένα Τρεστίκοβα. Είναι η ιστορία ενός μουσικού, ακτιβιστή και ρεπόρτερ, του Βόιτα Λάβιτσκα, που περνά 16 ολόκληρα χρόνια από τη ζωή του στους περιθωριοποιημένους καταυλισμούς των τσιγγάνων στην Δημοκρατία της Τσεχίας. Κάπως πιο γκλαμουράτο ακούγεται το θέμα του «The Trials of Muhammad Ali» του Μπιλ Σίγκελ, αλλά δεν είναι, αφού δεν ασχολείται παρά ελάχιστα με τον θρύλο του Μωχάμεντ Άλι και τον ακολουθεί στις αποφάσεις του να γίνει Ισλαμιστής και αργότερα να μην καταταγεί στον αμερικάνικο στρατό, αλλά και στη μάχη του με την ασθένεια του Πάρκινσον. Το πορτογαλέζικο ντοκιμαντέρ “Και τώρα; Θύμισέ μου/ What Now? Remind me” του Ζοακίμ Πίντου, είναι το κινηματογραφικό ημερολόγιο ενός έτους κατά το οποίο ο Ζοακίμ υποβάλλεται σε μια κλινική θεραπεία με τοξικά, παραισθησιογόνα φάρμακα που δεν έχουν ακόμα εγκριθεί για να απαλλαγεί από τους ιούς του HIV και της ηπατίτιδας C. 164 λεπτά ενός στοχασμού  πάνω στο χρόνο και στη μνήμη, στην επιδημία και στην παγκοσμιοποίηση, στην επιβίωση πέρα από κάθε προσδοκία, στην αντίθεση και στην απόλυτη αγάπη.

8. Ελληνικό Πανόραμα

Οι πολλαπλές όψεις της κρίσης, η φύση και η παράδοση, τα παρασκήνια της πολιτικής, πορτραίτα προσωπικοτήτων και ιστορικές διαδρομές είναι τα κεντρικά θέματα των 59 ελληνικών ταινιών που είναι μοιρασμένα στις φεστιβαλικές ενότητες. Οι συνέπειες της κρίσης νομίζω θα τραβήξουν και πάλι τη μεγαλύτερη προσοχή. Στα γεγονότα που ακολούθησαν μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ, επικεντρώνει ο Γιώργος Αυγερόπουλος στο ντοκιμαντέρ του «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας», ενώ η Μύρνα Τσάπα “Στο Φαρμακείο” και η Κατερίνα Μάρθα Κλαρκ στο «Polka in Athens» καταγράφουν καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που ζουν στη σημερινή Ελλάδα της κρίσης. Στο σινεφίλ ντοκιμαντέρ «Στοργή στο Λαό» του Βασίλη Δούβλη, έρχονται στο φως λογοκριμένα καρέ ταινιών που προβλήθηκαν στη διάρκεια της χούντας. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και ο Παντελής Βούλγαρης μιλούν στο φακό για τις προσωπικές τους εμπειρίες. Στο «Καιρός για Ηρωες» της Καλλιόπης Λεγάκη και του Άγγελου Κοβότσου, ο Ροβήρος Μανθούλης αποκαλύπτει τον έλληνα δημοσιογράφο Ηλία Δημητρακόπουλο, άνθρωπο-κλειδί στο σκάνδαλο Watergate. Αν θέλουμε, όμως, να μιλήσουμε για ήρωες ας αφήσουμε τον φακό του Γιάννη Τριτσιμπίδα να ξετυλίξει το  νήμα της ιστορίας του  «Βιετ Κώστας. Υπηκοότης: Ακαθόριστος» που κατατάχθηκε στη Λεγεώνα των Ξένων, πολέμησε στο Βιετνάμ και κατέληξε εθνικός ήρωας των Βιετκόνγκ. Στο θέμα της μετανάστευσης επικεντρώνουν οι ταινίες «Ηλιόσποροι» του Αντώνη Τολάκη και «Τα Ονειρα της Δημοκρατίας» του Μορτέζα Τζαφαρί.

9. Τέχνες – Μουσική – Χορός

Από πέρσι η ενότητα «Μουσική» μετονομάστηκε σε «Μουσική και Χορός» και περιλαμβάνει ντοκιμαντέρ που εστιάζουν και στις δυο αυτές μορφές τέχνης. Προστίθεται φέτος και άλλη μια γενική ενότητα περί Τέχνης που αφορά στο θέατρο και τη ζωγραφική κάτω από τον τίτλο «Τέχνες». Στο αμερικάνικο «Tim’s Vermeer» του Τέλερ, ένας εφευρέτης από το Τέξας, o Τιμ Τζένισον, προσπαθεί να λύσει το μεγαλύτερο μυστήριο στην ιστορία της Τέχνης: το πώς ο Ολλανδός ζωγράφος Γιοχάνες Βερμέερ μπορούσε να ζωγραφίζει τόσο φωτορεαλιστικά, 150 χρόνια πριν από την άφιξη της φωτογραφίας. Το 2001 το βιβλίο του Καθηγητή Φίλιπ Στέντμαν, «Η Κάμερα του Βερμέερ» δίχασε τον κόσμο της Τέχνης αποδεικνύοντας πως ο Βερμέερ, όπως και πολλοί ζωγράφοι της εποχής του χρησιμοποιούσαν την τεχνολογία που μόλις γεννιόταν για να εμπλουτίσουν το ρεαλισμό της τέχνης τους. Από τα μυστικά του διάσημου ζωγράφου στην καθημερινότητα  ενός χορευτικού γκρουπ που ανήκει στο Casa La Salle, ένα κέντρο κοινωνικής βοήθειας προβληματικών νέων, μας μεταφέρει τo «Los Posibles» του Σαντιάγο Μίτρε από την Αργεντινή, απογειώνοντας την καταγραφή της περιήγησής τους στο Μπουένος Άιρες σε ένα  ένα οπτικοακουστικό υπερθέαμα.

Τρια ελληνικά ντοκιμαντέρ μπαίνουν στη λίστα με τα must της κατηγορίας. Οι «Ηθοποιοί: Ημερολόγιο Σπουδής» του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου για τον αγώνα και τις αγωνίες των νέων ηθοποιών, το «Should I Stay or Should I go?» του Μενέλαου Καραμαγγιώλη καταγράφει καλλιτεχνικές αναζητήσεις, καθημερινές ανθρώπινες ιστορίες και εικόνες της κρίσης θέατρο και η μικρού μήκους «Θηλιά» του Βασίλη Λουλέ με ήρωα έναν ερασιτέχνη ηθοποιό από τα Ζαγοροχώρια που θυμάται τη συμμετοχή του στην Αναπαράσταση του Θόδωρου Αγγελόπουλου.

10. Εκθέσεις και maserclasses

Το 16ο ΦΝΘ παρουσιάζει στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεών του, την έκθεση φωτογραφίας «Ενρί Τσανάι: Στην κόψη του κάδρου» (15-23/3) στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, με την υποστήριξη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Στην έκθεση θα παρουσιαστούν αντιπροσωπευτικές φωτογραφίες από projects του Ενρί Τσανάι. Ο νεαρός δημιουργός που γεννήθηκε το 1980 στην Αλβανία και σήμερα κατοικεί στην Αθήνα, στρέφει το βλέμμα του στην Ελλάδα και τη γενέτειρά του, για να αποτυπώσει στιγμιότυπα με συγκλονιστικές εικόνες της κρίσης, της μετανάστευσης και του περιθωρίου, αλλά και αφοπλιστικά ανθρώπινες καθημερινές ιστορίες.

Το καθιερωμένο Masterclass του EDN με τίτλο EDN Docs in Thessaloniki Masterclass θα έχει φέτος κεντρικό ομιλητή τον Μπεν Κέμπας: «Διανέμοντας ένα ντοκιμαντέρ του «δημιουργού», μια μελέτη περίπτωσης του «I Am Breathing» και θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 21 Μαρτίου, ώρα: 11:15 – 13:00, αίθουσα Τζον Κασσαβέτης. Κατά τη διάρκεια του masterclass, ο κ. Κέμπας θα μοιραστεί στρατηγικές και εργαλεία για να βρει μια ταινία μεγαλύτερο κοινό, όπως είναι η Global Screening Day (Παγκόσμια Ημέρα Προβολών), ένα μεγάλο πείραμα συμμετοχικής διανομής που οδήγησε σε περισσότερες από 300 δράσεις σε 40 χώρες και θα αναλύσει τους εναλλακτικούς τρόπους προώθησης και διανομής ενός ντοκιμαντέρ σαν το «I Am Breathing», το οποίο σκηνοθέτησε η βραβευμένη με BAFTA Σκωτσέζα σκηνοθέτιδα Έμα Ντέιβι.

11. Κουβεντιάζοντας και Αγορά

Ένα από τα αγαπημένα μου κομμάτια του φεστιβάλ είναι και το εξαιρετικά επιτυχημένο πρόγραμμα «Κουβεντιάζοντας», ένα φόρουμ επικοινωνίας και συζήτησης, το οποίο προσφέρει την ευκαιρία σε επαγγελματίες του ντοκιμαντέρ από την Ελλάδα και το εξωτερικό να γνωριστούν σε προσωπικό επίπεδο, να ανταλλάξουν απόψεις και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους. To «Κουβεντιάζοντας» θα διεξάγεται 16.00 – 17.30, στην αίθουσα Excelsior, στο ισόγειο του ξενοδοχείου Electra Palace και οι συζητήσεις θα γίνονται στα αγγλικά. 16-22 Μαρτίου 2014, 16:00 – 17:30, Ξενοδοχείο Electra Palace, Αίθουσα Excelsior. Στην ίδια αίθουσα, 17:30 -18:00 (19-21/3) θα ακολουθεί η επιτυχημένη σειρά συζητήσεων «Market Talks», όπου διακεκριμένοι επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου, θα δώσουν χρηστικές πληροφορίες και πρακτικές συμβουλές στους έλληνες και ξένους ντοκιμαντερίστες. Ενισχυμένη εμφανίζεται φέτος η Αγορά Ντοκιμαντέρ / Doc Market του 16ου ΦΝΘ που πραγματοποιείται από τις 16 έως 22 Μαρτίου 2014, καθημερινά 10:00-20:00, στο ξενoδοχείο Electra Palace (αίθουσα Bυζάντιον). Φέτος, η Αγορά συγκεντρώνει ρεκόρ συμμετοχών, καθώς σε αυτή λαμβάνουν μέρος πάνω από 500 ντοκιμαντέρ, ενώ οι επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου που θα την επισκεφτούν ξεπερνούν τους 60. Λογικό αφού το Φεστιβάλ κατατάσσεται στα τρία καλύτερα της Ευρώπης. Από το Υπουργείο Πολιτισμού ακούει κανείς;

*Το πρόγραμμα προβολών του 16 ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης καθώς και πληροφορίες για την κάθε ταινία αλλά και για τις παράλληλες εκδηλώσεις της διοργάνωσης, είναι διαθέσιμα στο http://tdf.filmfestival.gr/.

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.