Τα επεισόδια στο εμβληματικό Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ

Πεδίο μάχης έγινε η πανεπιστημιούπολη του πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ, με αφορμή την προγραμματισμένη ομιλία του ακροδεξιού δημοσιογράφου και υπέυθυνου της “Beibart News” Μίλο Γιαννόπουλος, η οποία λόγω των έντονων επεισοδίων, κατέληξε να ακυρωθεί.

Ο δημοσιογράφος, που δηλώνει υποστηρικτής του νέου προέδρου της Αμερικής Ντόναλντ Τραμπ, είναι γνωστός για τις προβοκατόρικες και αντιφιλελεύθερες ομιλίες του. Ο Γιαννόπουλος μάλιστα αναμενόταν να χρησιμοποιήσει την συγκεκριμένη ομιλία στο πανεπιστήμιο σαν αφρομή για να ξεκινήσει μια καμπάνια κατά του ασύλου στα πανεπιστήμια που έχουν ορκιστεί να προστατεύουν φοιτητές που βρίσκονται στην χώρα παράνομα, την ώρα που ο Τραμπ κάνει τις ακραίες κινήσεις του σχετικά με την παράνομη μετανάστευση.

Δύο ώρες πριν την έναρξη της ομιλίας, οι διαδηλώσεις στο Μπέρκλεϊ ξεκίνησαν με την διάλυση των οδοφραγμάτων που είχαν στηθεί από την αστυνομία και κορυφώθηκαν με ρίψη πυροτεχνημάτων και τούβλων, φωτιές έξω από τα κτίρια και βόμβες καπνού, καθώς οι διαδηλωτές κατέλαβαν στον χώρο κι ο ομιλητής απομακρύνθηκε από το κτίριο. Τα επεισόδια συνεχίστηκαν και στην ίδια την πόλη του Μπέρκλεϊ καθώς οι διαδηλωτές προχώρησαν να σπάσουν βιτρίνες καταστημάτων και τραπεζών.

Υποστηρικτές του Γιαννόπουλος έκαναν λόγο για παρεμπόδιση της ελευθερίας του λόγου από την αριστερά στο πανεπιστήμιο, η οποία ανταποκρίθηκε λέγοντας πως στην δική του περίπτωση επρόκειτο για λόγο μίσους. Το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ άλλωστε έχει τεράστια ιστορία στο ζήτημα της ελευθερίας του λόγου, καθώς είναι το μέρος όπου γεννήθηκε το Κίνημα Ελευθερίας του Λόγου (Free Speech Movement) στις Η.Π.Α. κατά την ταραγμένη δεκαετία του ’60.

Το Κίνημα Ελευθερίας του Λόγου ήταν μία φοιτητική διαμαρτυρία που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους 1964-1965 στην πανεπιστημιούπολη του Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια, ενός πανεπιστημίου που φημιζόταν για το επίπεδο των σπουδών αλλά και για τον πολιτικό και κοινωνικό φιλελευθερισμό του. Η διαμαρτυρία είχε την αρχή της στην απαγόρευση των πολιτικών δραστηριοτήτων στην πανεπιστημιούπολη από την διοίκηση του πανεπιστημίου, καθώς αυτή αποφάσισε να περιορίσει δραστικά εκδηλώσεις, εράνους και διανομή φυλλαδίων στους χώρους του ιδρύματος. Η αντίδραση των φοιτητών ήταν εμβληματική, και στις άνευ προηγουμένου κινητοποιήσεις, επέμεναν η διοίκηση του πανεπιστημίου να άρει την απαγόρευση και να αναγνωρίσει το δικαίωμα των φοιτητών στην ελευθερία του λόγου και την ακαδημαϊκή ελευθερία.

Οι κινητοποιήσεις που ακολούθησαν έμειναν στην ιστορία, με καταλήψεις διαρκείας, ογκώδεις διαδηλώσεις, επεμβάσεις εκατοντάδων αστυνομικών, και μαζικές συλλήψεις φοιτητών που προκάλεσαν δυναμική αντίδραση με πορεία 15.000 ατόμων και μία πετυχημένη απεργία διαρκείας από το 80% των φοιτητών αλλά και μεγάλη μερίδα του διδακτικού προσωπικού. Οι κινητοποιήσεις υποχώρησαν μετά από την ικανοποίηση των περισσότερων αιτημάτων των φοιτητών από την διοίκηση του Ιδρύματος, αλλά επρόκειτο μόνο για την αρχή καθώς στα επόμενα άστατα χρόνια ακολούθησαν πολλές ακόμη διεκδικήσεις και διαμαρτυρίες φοιτητών, όχι μονάχα του Μπέρκλεϊ αλλά και άλλων μεγάλων πανεπιστημίων των ΗΠΑ.

Αργότερα, και όταν Κυβερνήτης της Καλιφόρνιας ήταν ο Ρόναλντ Ρίγκαν, το Πανεπιστήμιο ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα με την “Ματωμένη Κυριακή”, για την οποία θεωρήθηκε υπεύθυνος ο Ρίγκαν, με τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων που έγιναν στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, όπου υπήρξαν θάνατοι και πολλοί τραυματισμοί διαδηλωτών. Ήταν η εποχή του αμερικανικού Μάη του ’68 που επικεντρώθηκε στο ειρηνιστικό κίνημα και στις διαδηλώσεις εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ.

Το κλίμα της εποχής και των ιστορικών φοιτητικών διαδηλώσεων αποτύπωσε μέχρι κι ο κινηματογράφος με την καλτ ταινία του 1970 «Φράουλες και αίμα / The Strawberry Statement», μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου ενός φοιτητή που έζησε τις διαδηλώσεις από πρώτο χέρι. Η ταινία βασίστηκε χαλαρά στο βιβλίο, που αφορούσε στα επεισόδια που πραγματοποιήθηκαν στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης τον Απρίλιο του 1968, αλλά βασίστηκε και σε υλικό από τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο Μπέρκλεϊ αργότερα. Η ιστορία της ταινίας διαδραματίζεται σε ένα πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και αποτυπώνει πολλά επεισόδια στο πνεύμα των αληθινών γεγονότων που συνέβησαν, όπως οι μαζικές διαδηλώσεις, οι καταλήψεις και η εισβολή της αστυνομίας στο πανεπιστήμιο.

Ένα μονάδικο στο είδος του πανεπιστήμιο των ΗΠΑ με έναν έντονα αριστερό χαρακτήρα, το Μπέρκλεϊ κρατάει την παράδοσή του ζωντανή και ακόμα και σήμερα συνεχίζει να αντιδρά σε όσα θεωρεί ότι αντιβαίνουν με τις αρχές του.

Ο Τράμπ δήλωσε σήμερα πως σκέπτεται να σταματήσει τη χρηματοδότηση του κράτους στο συγκεκριμένο πανεπιστήμιο.