Sweet Movie: Οι τουαλέτες των πανεπιστημίων

Ίσως τελικά να έχει δίκαιο ο Κραουνάκης: ό,τι κι αν ζήσουμε το ‘χουμε δει σαν μία σκηνή από άλλη ταινία. Μόνο αυτό μπόρεσα να σκεφτώ παρακολουθώντας τα όσα γράφτηκαν για την περίφημη «τουαλέτα του Πρύτανη». Στην περίπτωση αυτή οι σκηνές από άλλη ταινία πρέπει να αναφέρονται σε κάτι ιδιαίτερα προκλητικό, σε κάτι μακριά από την πραγματικότητα. Sweet Movie λοιπόν…

To σενάριο της ταινίας είναι γνωστό, αξίζει όμως να το «ξαναδιαβάσουμε». Η κρατική επιχορήγηση των ΑΕΙ έχει μειωθεί κατά 60% συνολικά τα τρία τελευταία χρόνια. Τα αποθεματικά των ΑΕΙ πέρυσι την άνοιξη «επενδύθηκαν», μέσα σε μια νύχτα και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των ΑΕΙ, σε ομόλογα για να «κουρευτούν» την επόμενη! Φέτος θα είναι η πρώτη ακαδημαϊκή χρονιά από το 1980 που τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ δεν θα προσλάβουν κανέναν συμβασιούχο διδάσκοντα. Σε ορισμένα Τμήματα δεν θα διδαχθούν βασικά μαθήματα. Υπάρχουν όμως και ενδιαφέρουσες ανατροπές στο σενάριο. Ο νόμος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση που ψηφίστηκε επί Υπουργίας Α. Διαμαντοπούλου ακυρώθηκε από τη σύσσωμη στάση της ακαδημαϊκής κοινότητας και δεν εφαρμόστηκε σε κανένα απολύτως πανεπιστήμιο. Αρκετές ρυθμίσεις του νέου νόμου που ψηφίστηκε πριν μερικές εβδομάδες διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο. Η λύση που έδωσε ο σεναριογράφος – για να αποφύγει περαιτέρω ανατροπές του σεναρίου – είναι απλή: εκστρατεία απαξίωσης των ΑΕΙ μέσω ορισμένων ΜΜΕ. Ή αλλιώς «λέγε, λέγε, κάτι θα μείνει…».

Τα υπόλοιπα είναι σκηνοθετικές λεπτομέρειες. Τουαλέτα δεν υπάρχει στο γραφείο του Πρύτανη. Ο αντίστοιχος κωδικός (30.000 ευρώ) αναφέρεται σε δαπάνες ανακατασκευής του Κτιρίου Διοίκησης: υγειονομικοί χώροι, κουζίνα, χώρος πολλαπλών χρήσεων, καθώς και το ισόγειο του Κτιρίου Διοίκησης το οποίο είχε υποστεί εμπρησμό. Τα 244.000 ευρώ με τα οποία ηλεκτροφωτίστηκε η πανεπιστημιούπολη του ΑΠΘ συνέβαλαν στη μείωση της εγκληματικότητας στην περιοχή κατά περίπου 50%. Η δαπάνη ύψους 430.189 ευρώ που αναφέρεται ως «σχεδιασμός και εσωτερικός κανονισμός της Εταιρίας» αντιστοιχεί στη μισθοδοσία 90 εργαζομένων της Εταιρίας Αξιοποίησης του πανεπιστημίου. Το ΑΠΘ εξέδωσε ανακοίνωση που εξηγεί αναλυτικά όλα τα ποσά και κατέθεσε τα σχετικά τιμολόγια στη συνέντευξη Τύπου. Θα μπορούσαν βέβαια τα πράγματα να μην είχαν φτάσει ως εδώ αν οι διοικήσεις των ΑΕΙ θυμούνταν τον Πλούταρχο («τὸν Καίσαρος ἔδει γάμον οὐ πράξεως αἰσχρᾶς μόνον, ἀλλὰ καὶ φήμης καθαρὸν εἶναι»). Πράγμα που πρακτικά σημαίνει ότι οι περιγραφές κατοχύρωσης των εξόδων πρέπει να είναι διατυπωμένες με απόλυτη σαφήνεια για να μην μας δημιουργούνται υπόνοιες κακοδιαχείρισης.

Όμως όλα αυτά εντέλει έχουν, δυστυχώς, λίγη σημασία. Η γοητεία της τουαλετο-συζήτησης είναι σαν το θανατηφόρο φορτίο ζαχαρωτών που το καράβι της καπετάνισσας Anna Planeta κουβαλούσε στο Sweet Movie. Θύματα όλοι μας: η πληροφόρηση του κοινού, εμείς που εργαζόμαστε στα πανεπιστήμια αυτής της πόλης, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες μας, η έρευνα και η επιστήμη στην πόλη μας. Θύτες όσοι επιδιώκουν, για πολύ συγκεκριμένους λόγους, την απαξίωση των πανεπιστημίων. Είναι αυτοί που δημιούργησαν στα πανεπιστήμια τις πολλές παθογένειες που προσπαθεί την τελευταία τριετία να ανατρέψει η ακαδημαϊκή κοινότητα. Παθογένειες που είναι στενά συνυφασμένες με το σύνολο της κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών δομών που εδώ και δεκαετίες λυμαίνονται αυτήν τη χώρα. Θυμηθείτε όμως και την τελευταία σκηνή του Sweet Movie: τα δολοφονημένα παιδιά ξαναγεννιούνται χωρίς οι παρόντες να μπορούν να το αντιληφθούν…