Το παραμύθι μιας πόλης…

Τα νέα μιας άλλης πόλης έφτασαν στα αυτιά μου σαν παραμύθι. Παραμύθι, διότι η πόλη αυτή, μακριά από την δική μας, φαντάζει σχεδόν μυθική.

Εκεί, οι κάτοικοι έχουν στην υπηρεσία τους ειδική ομάδα της Τροχαίας με το όνομα «Ομάδα Αντιμετώπισης Επιθετικών Οδηγών», που είναι άρτια εκπαιδευμένη και έχει παρουσία σε περιοχές και ώρες όπου είναι γνωστό ότι υπάρχει τέτοια συμπεριφορά. Σε αυτή την πόλη στα δημοτικά σχολεία μαθαίνουν τα δικαιώματα των πεζών και υπάρχουν περιπατητικοί χάρτες προτεινόμενων διαδρομών προς κάθε δημόσιο σχολείο διαθέσιμοι στους μαθητές ώστε να φτάνουν στο σχολείο τους και να επιστρέφουν σπίτι με ασφάλεια.

Εκεί, υπάρχουν ποδηλατικές Κυριακές με κλειστούς στα αυτοκίνητα δρόμους, Μάιο με Σεπτέμβριο, ενώ εδώ και 25 χρόνια η πόλη έχει θεσπίσει αυστηρούς κανόνες για τη στάθμευση οχημάτων (μια θέση ανά 100 τετραγωνικά μη-οικιστικών κτιρίων, με θέσεις στάθμευσης παντού υποχρεωτικά μέσα ή πίσω από τα κτίρια).

Στην πόλη του παραμυθιού αυτού, οι ίδιες οι γειτονιές αστυνομεύουν τον εαυτό τους μέσα από ανοιχτό διάλογο με τις αρχές της πόλης. Οι γειτονιές μπορούν ακόμη και να αλλάζουν τη διαρρύθμιση της στάθμευσης των οχημάτων αν αυτή δεν εξυπηρετεί – όχι τα συμφέροντα κάποιων – αλλά του συνόλου των κατοίκων της γειτονιάς.

Και αν δεν ήταν αυτά αρκετά για να είναι το μέρος αυτό ένας μικρός παράδεισος για τους πεζούς, η πόλη απαιτεί από όσους κτίζουν νέα κτίρια να δενδροφυτεύσουν τους δρόμους και, μεταξύ πολλών άλλων δράσεων, η πόλη έχει φτιάξει 1000 υπερυψωμένες στρογγυλές πλατείες (mini-circles) στο οδικό δίκτυο, οι οποίες μειώνουν την ταχύτητα των οχημάτων και τα τροχαία δυστυχήματα κατά 90%.   

Ποια είναι αυτή η πόλη; Το Σηάτλ της Ουάσιγκτον, το οποίο μόλις κέρδισε το πρώτο βραβείο ενός νέου Αμερικάνικου θεσμού  που επιβραβεύει τις πιο φιλικές προς τον πεζό πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι ΗΠΑ δεν είναι γνωστές για τα δίκτυα Μέσων Μαζικής Μεταφοράς τους και το Σηάτλ θα έχει σίγουρα και ελαττώματα. Όμως το πώς έφτασε στο σημείο μια πόλη να αποσπάσει αυτή τη διάκριση είναι αυτό που έχει ενδιαφέρον και αποδεικνύει τη σημασία του να θέτει στόχους και να τους παρακολουθεί με μετρήσιμα αποτελέσματα.

Με φιλόδοξο στόχο να γίνει η νούμερο ένα πιο φιλική προς τους πεζούς πόλη, το Σηάτλ προ ετών σχεδίασε δείκτες και πλάνο υλοποίησης με άξονες την Ασφάλεια, την Ισότητα, τη Ζωντάνια και την Υγεία. Μεταξύ άλλων, εδώ και πέντε χρόνια, δύο φορές το χρόνο, ο αριθμός πεζών σε σημεία της πόλης καταγράφεται και τα στοιχεία αναλύονται ανά εποχή και ώρα για να εντοπιστούν οι τάσεις μετακινήσεων των πεζών και να καθοριστούν οι ανάλογες διορθωτικές κινήσεις. Η πόλη θέτει απτούς και μετρήσιμους στόχους, όπως να αυξήσει τους πεζούς σε συγκεκριμένα σημεία ή να προσεγγίσει δέκα σχολεία ετησίως με το εκπαιδευτικό της πρόγραμμα.

Πολλές ομάδες της Θεσσαλονίκης αγωνίζονται εδώ και χρόνια για τα αυτονόητα – και όχι καν για να προσεγγίσουμε τα μυθικά, ειδικά σε τέτοια οικονομικά δύσκολη συγκυρία. Πρόσφατες συζητήσεις, μεταξύ άλλων για οικολογική μετακίνηση και προσβασιμότητα για άτομα με κινητική αναπηρία, μας υπενθυμίζουν πόσο η ποιότητα της καθημερινότητας μας μπορεί και πρέπει να βελτιωθεί. Μία πόλη που είναι φιλική προς τον πεζό, σημαίνει ότι είναι ευχάριστη για όλους τους πολίτες αλλά και τουρίστες, μια πόλη που έχει υγιείς κατοίκους και γενικότερη οικολογική διαχείριση και συνείδηση. Όλα πράγματα που θέλουμε και ευχόμαστε μια μέρα για τη Θεσσαλονίκη.