Θεσσαλονίκη

To Άσυλο του παιδιού κοντεύει τα 100!

Το πρώτο success story της πόλης λέγεται Άσυλο του Παιδιού και επιβιώνει εδώ και 100 χρόνια. Μια εκπληκτική ιστορία ανθρωπιάς και αγάπης.

Έλενα Ταξίδου
to-άσυλο-του-παιδιού-κοντεύει-τα-100-94762
Έλενα Ταξίδου

άσυλο του παιδιού κεντρική

“…η παρουσίαση στο σύνολο του ενός έργου εποποïας με τόσον όγκο, και τέτοια ποιότητα, πιστεύεται ότι δίνει χαρά σε όλους, δημιουργεί εμπιστοσύνη στα κοινωνικά αισθήματα του ανθρώπου και τονώνει την ελπίδα, πως, οποιαδήποτε κακοδαιμονία και να μας τύχει στη ζωή, πάντα υπάρχει “ο πλησίον”, που είναι ικανός, όταν το θελήσει, να δημιουργήσει τον παράδεισό μας”…

Ένα τυχαίο μόνο σημείο από τα εκατοντάδες και σχολαστικά πρακτικά του Ιδρύματος που ξεκίνησε ανταποκρινόμενο στην ανάγκη μιας περιόδου, έγινε θεσμός και σχεδόν 100 χρόνια μετά παραμένει από τα πρώτα και πιο αυθεντικά success story της πόλης.

Ανατρέχοντας συχνά, αναγκασμένοι από την ιστορία που κάνει κύκλους, στο πολύπαθο ιστορικά παρελθόν της μικρής πόλης των Βαλκανίων, ίσως αναμοχλεύοντας ακόμα συχνότερα το πιο πρόσφατο παρελθόν της όταν και λειτουργούσε ως melting pot, η Θεσσαλονίκη μοιάζει εκτός από χωνευτήρι πολιτισμών, ένα χωνευτήρι προοδευτικών ιδεών.

Ιδέες που ακόμα και όταν προτείνονταν ή υλοποιούνταν ίσως έδειχναν βραχύβιες, σε βάθος χρόνου φάνηκε πως αυτή η πόλη τελικά κοιτούσε “σαν από πάντα” στην πρόνοια, έτεινε προς τα Γράμματα και έδειχνε να προνοεί μέσω των ανθρώπων της, για όσα οι ίδιοι μπορούσαν να προσφέρουν σε αυτήν και κατεπέκταση στο πρόσωπο της κοινωνίας της. Και στην περίπτωση που συμφωνούμε στο γεγονός πως “οι πόλεις είναι οι άνθρωποί τους” τότε στην συγκεκριμένη πρέπει να νιώθουμε τυχεροί αν όχι περήφανοι για τις τοπικές ιστορίες που αφορούν ανθρώπους, όπως τις γυναίκες του Ασύλου.

Το Άσυλο του Παιδιού, το φιλανθρωπικό σωματείο και μετέπειτα Ίδρυμα, έχει συνδέσει το όνομά του με την πόλη, όντας κινούμενο στα εκπαιδευτικά κοινωνικά και φιλανθρωπικά της δρώμενα εδώ και 100 περίπου χρόνια.

Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα φιλανθρωπικά ιδρύματα της Θεσσαλονίκης και από τις απαρχές του(1919) αποτέλεσε πρότυπη σχολική μονάδα στον ευρύτερο μακεδονικό χώρο, με πρωτοπόρα συστήματα εκπαίδευσης αλλά και πρόνοιας, καινοτομόντας σε διάφορους τομείς στην εποχή του. Ξεκίνησε και παρέμεινε πιστό στην αρχική του φιλοσοφία η οποία ήταν και είναι μέχρι σήμερα “το παιδί” και οι παροχές που δικαιωματικά πρέπει να λαμβάνει αδιακρίτως, με στόχο την πιο ολοκληρωμένη διάπλαση της προσωπικότητάς του, ακόμα από τους πρώτους μήνες της ύπαρξής του.

Αν αυτό ακούγεται λογικό και απόλυτα σύγχρονο ως αντίληψη και ιδεολογία, σκεφτείτε πόσο σπουδαίο είναι το γεγονός ότι μιλάμε για περίπου 100 χρόνια πριν.

Πίσω στις αρχές του 20ου αι. λοιπόν, όταν και η πόλη βγαίνει από τους Βαλκανικούς Πολέμους, μετέπειτα δέχεται ένα μεγάλο όγκο προσφύγων και μία ομάδα δυναμικών γυναικών της πόλης, με την ευθιξία και την ευαισθησία για προσφορά αποφασίζει να δράσει. Και από τότε, δεν σταμάτησε ποτέ. Σαν με έναν μαγικό τρόπο για 100 περίπου συνεχή έτη, εκείνη η πρώτη ομάδα να “γεννά” διαρκώς τέτοιας στόφας γυναίκες για να αφήσει στο πόδι της και να εμπιστευτεί το δημιούργημά της.

Το σωματείο, ξεκίνησε με την πρωτοβουλία εύπορων κυριών της πόλης και θέλησε να επικεντρωθεί δρώντας βοηθητικά υπέρ των άπορων μητέρων όπως και “..των επιτόκων εργαζομένων γυναικών ως και των γυναικών των απόρων στρατιωτικών” το ίδιο και για τα ορφανά παιδιά ή μονογονεικά, από την γέννησή τους. Το Α.τ.Π. εδώ και έναν αιώνα, μα κυρίως το πρώτο διάστημα ύπαρξής του υπήρξε εκπαιδευτική κοιτίδα στον μακεδονικό χώρο και όχι μόνο, εκπαιδεύοντας εκατοντάδες μαίες και παιδαγωγούς, ακόμα πριν από την ίδρυση του Πανεπιστημίου στην πόλη, πρωτοπορώντας στα εκπαιδευτικά του συστήματα αλλά και βοηθώντας ουσιαστικά στην πλήρη διαμόρφωση των άπορων παιδιών από την γέννηση μέχρι και την πρώτη δεκαετία της ζωής τους, συμπαραστεκόμενο με την ίδια θέληση και στο πρόσωπο της μητέρας είτε επρόκειτο για εργαζόμενη είτε για επίτοκο.

Τα σχόλια, οι πηγές και οι μαρτυρίες διαμορφώνουν μία εξαιρετικά θετική εικόνα για τα διοικητικά συμβούλια και τους ανθρώπους που απαρτίζουν αυτά ανά τα χρόνια, παρουσιάζοντας πρακτικά συνελεύσεων, συμβουλίων και ισολογισμών με πλήρη οικονομική διαύγεια αλλά και γυναίκες που παρουσιάστηκαν “μάχιμες με οξύ πνεύμα και εργατικότητα”. Χαρακτηριστικό της δουλειάς και του έργου που συνέβαινε στους κόλπους του σωματείου είναι τα διθυραμβικά σχόλια τοπικής κοινωνίας από σειρά άρθρων στην μεγαλύτερη εφημερίδα της εποχής (εφημ.Μακεδονία), μέχρι σχόλια πολιτικών προσώπων από την Ελλάδα, όχι μόνο τοπικών αρχόντων, αλλά και από τον διεθνή χώρο στο βιβλίο επισκεπτών.

σχόλια πολιτικών 2

Αξίζει να σημειωθεί πως στην Ελλάδα της περιόδου που συστάθηκε το Άσυλο του Παιδιού, οι παράγοντες που διαμόρφωσαν την εικόνα της εκπαίδευσης ήταν οι Βαλκανικοί πόλεμοι και η πρόσφατη απελευθέρωση της πόλης, η επαναστατική κυβέρνηση Βενιζέλου και το γλωσσικό ζήτημα το οποίο μετατράπηκε σε μήλον της έριδος ανάμεσα στις παρατάξεις, η μικρασιατική καταστροφή με το ρεύμα και την εγκατάσταση προσφύγων, αλλά πρωτίστως η οικονομία της χώρας η οποία αποτελούσε τροχοπέδη για την ανάπτυξη της εκπαίδευσης, καθώς παρέμενε σχεδόν σε αυστηρό γεωργοκτηνοτροφικό πλαίσιο με αποτέλεσμα τα στοιχεία να δείχνουν πως στο σύνολο της χώρας:

 «Το 53% των κατοίκων ήταν αγράμματοι, ενώ ο γυναικείος πληθυσμός παρουσιάζει υψηλότερα ποσοστά αναλφαβητισμού (69%). Υπολογίστηκε ότι 200.000 άτομα, δεν φοιτούσαν καθόλου στο σχολείο, ένα μικρό ποσοστό παρακολουθούσε τα μαθήματα της Μέσης Εκπαίδευσης, ενώ ένα ελάχιστο συνέχιζε στο Πανεπιστήμιο. Το μεγαλύτερο ποσοστό διοχετευόταν στην παραγωγή, χωρίς καμία απολύτως επαγγελματική προετοιμασία. Ο προσανατολισμός της εκπαίδευσης βασικά παραμένει θεωρητικός – κλασικιστικός, χωρίς να μπορεί να ακολουθήσει τις κοινωνικο –οικονομικές, πολιτιστικές ανάγκες της χώρας» [Μπουζάκης 1999, Πυργιωτάκης 1998].

Η διαμόρφωση δηλαδή πλέον του αστικού σχολείου μπορούμε να πούμε ότι βάζει τις βάσεις της από το 1933 και μετά και αυτό όχι με άμεσα αποτελέσματα.

άσυλο 2

Το Άσυλο του Παιδιού ξεκινάει ουσιαστικά την δράση του το 1919 (τυπικά αναγέρθηκε το 1925), όταν και συστήνεται το ομώνυμο Σωματείο από την Έλλη Αδοσίδου, με προσανατολισμό στην παροχή εθελοντικά και φιλανθρωπικά, βασικών παροχών σε παιδιά εργαζόμενων γονέων από την προσχολική έως και την σχολική τους ηλικία.

Εξωτερικό Ιατρείο Α.τ.Π., 1919
Εξωτερικό Ιατρείο Α.τ.Π., 1919

Όταν αναφερόμαστε σε βασικές παροχές, συμπεριλαμβάνουμε πέρα από την στέγαση ή την σίτιση, την εκπαίδευση, απασχόληση και διαπαιδαγώγηση των παιδιών αξιοποιώντας τον ελεύθερο χρόνο αυτών κατά την διάρκεια παραμονής τους στο Άσυλο. Τα παιδιά αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο και οι κόλποι του Ασύλου γεμίζουν μαθητές οι οποίοι δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τα εύπορα παιδιά της πόλης.

b8d9b73a-da15-4f38-9d91-8401a2b3f3b8
Σε αίθουσα της Παιδικής Εστίας, παιδιά του βρεφοκομείου, 1930

Οι πρώτες λειτουργίες του ασύλου και τα τμήματα που περιελάμβανε ήταν το βρεφοκομείο για βρέφη από 2 έως 4 μηνών τα οποία τρέφονταν στον χώρο του, νηπιαγωγείο για παιδιά από 4-8 ετών, μαιευτήριο με 20 κλίνες και μικρό χειρουργείο για εργαζόμενες μητέρες και άπορες γυναίκες στρατιωτικών, εξωτερικό ιατρείο για άπορα παιδιά, ενώ στο πρώτο καταστατικό του σωματείου τονίζεται ότι “στο Άσυλο επιδιώκεται η επιστημονική μόρφωση απόρων βρεφοκόμων, εχουσών γνώσεις υγιεινής, παιδαγωγικής και πρόχειρης νοσηλείας “καταλλήλων να εισέλθουν αργότερον ως βρεφοκόμοι εις οικογενείας”.

To 1926, μαζί με τον θεμέλιο λίθο για την ανέγερση του νέου μαιευτηρίου, το οποίο αργότερα θα γίνει γνωστό ως “Μάνα”, ξεκινάνε και οι διαδικασίες για την ανέγερση του μικρού ναού Αγ.Στυλιανός (προστάτης των παιδιών) στον χώρο του ιδρύματος, ωστόσο η ανέγερση και η λειτουργία του ναού δεν θα ολοκληρωθεί πριν από την λήξη του Β’Παγκ.

agios stylianos

Ο θεσμός γύρω από το σωματείο, ξεκίνησε σε εθελοντική και μη κερδοσκοπική βάση φιλανθρωπίας από εύπορες κυρίες της συμπρωτεύουσας, εθελόντριες της εποχής εκείνης, οι οποίες προσπάθησαν να στήσουν μία δομή συμβάλλοντας με τον τρόπο τους στην διαχείριση των μεγάλων κοινωνικών αλλαγών που έφεραν οι πόλεμοι και οι συνθήκες στην τοπική κοινωνία.

Πισίνα, μπάνιο, λίγη δροσιά...δεκαετία 1930
Πισίνα, μπάνιο, λίγη δροσιά…δεκαετία 1930

Η διαφορά του συγκεκριμένου ιδρύματος σε σχέση με τα υπόλοιπα της εποχής στην Θεσσαλονίκη (Παπάφειο, Άγιος Στυλιανός, Χαρίσειο Γηροκομείο κ.α), έγγειται στο γεγονός πως το Άσυλο φαίνεται πως επέλεξε να επικεντρώσει πλήρως το έργο του στο παιδί και την εκπλήρωση όλων των αναγκών του (πνευματικών, σωματικών, εκπαιδευτικών, σίτισσης, στέγασης κλπ) από την γέννησή του μέχρι 9 χρόνων αλλά και με την μητέρα ως πρόσωπο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γέννας, ολοκληρώνοντας με την ύπαρξη και δραστηριότητά του κατά κάποιο τρόπο τον φιλανθρωπικό χάρτη της πόλης.

άσυλο 1

Στην αρχική του δομή βρίσκουμε ένα Παιδικό σταθμό, Μαιευτήριο, Οδοντιατρείο, Εξωτερικό Ιατρείο, Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο και Σχολή Βρεφοκόμων επί της Βας.Γεωργίου μέχρι και το 1925 όταν και μετεγκαταστάθηκε οριστικά στις υποδομές που αποπερατώθηκαν στην πλατεία Συντριβανίου σε οικόπεδο που δόθηκε δια νόμου από την ελληνική πολιτεία, ενώ στο σύστημά του βρίσκουμε και δύο καινοτομίες για την εποχή.

άσυλο αίθουσα τοκετών

Η πρώτη καινοτομία της εποχής, είναι η λειτουργία του “Ολοήμερου Σχολείου”, μία δομή που ακολούθησε και το Υπουργείο Παιδείας πολλές δεκαετίες μετά στα δημόσια σχολεία της χώρας, και η δεύτερη το μοντεσοριανό σύστημα εκπαίδευσης.

Το 1922 “εγκαινιάζεται” στο Άσυλο, το πρώτο Δημοτικό Σχολείο της Ελλάδας με διευρυμένο ωράριο, γνωστό σε όλους πλέον ως ολοήμερο. Το σχολείο με στόχο να εξυπηρετήσει τον γονιό, άνοιγε και έκλεινε τις πόρτες του χαράματα, όταν και κατάκοπες μάνες επέστρεφαν από την δουλειά για να παραλάβουν τα παιδιά τους.

ασυλο του παιδιου

Από την άλλη η μέθοδος Μοντεσσόρι, της Ιταλίδας εκπαιδευτικού Μοντεσόρι από την οποία πήρε και το όνομά της, βασίζεται σε ένα ειδικό σύστημα εκπαίδευσης όπου πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η προσωπικότητα του παιδιού. Ο δάσκαλος ως παιδαγωγός έχει τον ρόλο του καθοδηγητή χωρίς να επεμβαίνει όμως στις ιδιαιτερότητες του μαθητή ο οποίος «μαθαίνει» από την διαδικασία και όχι από μία κλασική προσωποκεντρική εκπαίδευση. Δίνονταν προτεραιότητες στην ξεχωριστή προσωπικότητα κάθε παιδιού, στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητές του, και γενικότερα αποτελούσε ένα σύστημα εκπαίδευσης το οποίο βασιζόταν σε διαδικασίες όπως η πνευματική και σωματική απελευθέρωση των παιδιών με όλο το φάσμα δραστηριοτήτων μέσω των οποίων θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και να διαπλάσουν την προσωπικότητά τους.

μοντεσορι 1

Ένα σύστημα που δεν απέκλειε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και ιδιαιτερότητες, δεν έκανε φυλετικές θρησκευτικές ή κοινωνικές διακρίσεις, το οποίο στο Άσυλο υιοθετήθηκε από όλα τα τμήματά του (νηπιαγωγείου-δημοτικού) ως μέθοδος το 1933 μετά από τα θετικά αποτελέσματα και τα διθυραμβικά σχόλια γονέων και κοινωνίας, ωστόσο υπάρχουν αναφορές ότι ήδη από το 1931 το σωματείο στέλνει τις εκπαιδευτικούς του στην Ιταλική Σχολή Θεσσαλονίκης για να εκπαιδευτούν πλήρως στην τεχνική της μεθόδου Μοντεσόρι, ενώ εξοπλίζει πλήρως τις αίθουσές του με ειδικά παιχνίδια διαμορφώνοντας τα έπιπλα και τους χώρους. Είναι ξεκάθαρο το πόσο ενημερωμένη και άοκνη ήταν η διοίκηση του σωματείου πάνω σε εκπαιδευτικά θέματα, αν σκεφτείς ότι η μέθοδος Μοντεσόρι δεν είχε μεγάλο χρονικό διάστημα από την πρώτη της εφαρμογή στην Ιταλία .

ηλιοθεραπεία άσυλο

άσυλο 6

Την κρίσιμη περίοδο του πολέμου, το 1940, το σωματείο επιτάσεται δια νόμου σε στρατιωτικό νοσοκομείο, ενώ ως ειρωνία της τύχης λίγο πριν η κυβέρνηση είχε αναγνωρίσει το Άσυλο ως “φιλανθρωπικό σωματείο” το οποίο και σήμαινε μεταξύ άλλων σημαντικές φοροαπαλλαγές και υψηλότερες επιχορηγήσεις, ωστόσο το Α.τ.Π. αλλάζει συχνά στέγες και διοικητικά συμβούλια αλλά καταφέρνει να επιβιώσει απερίσπαστο στο έργο του.

άσυλο 3

Στις δεκαετίες που ακολουθούν το ‘Ασυλο μεγαλουργεί και αποκτά μεταξύ άλλων ενδεικτικά, εξοπλισμένη Παιδοχειρουργική Κλινική, ξεκινάει την επιμόρφωση των ανθρώπων του ενώ δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ψυχαγωγία των παιδιών με παραστάσεις κουκλοθέατρου, κινηματογραφικά έργα κλπ.

Το 1973 το σωματείο ιδρύει το Ίδρυμα Άσυλο του Παιδιού στο πλαίσιο «δραστηριότητας» του σωματείου, ενώ μεγάλος σταθμός στην πορεία και την ύπαρξή του υπήρξε το έτος 1978, όταν και μετά τον καταστροφικό σεισμό της Θεσσαλονίκης, καταστρέφονται και κρίνονται ακατάλληλα τα κεντρικά κτίριά του. Χαρακτηριστικά όπως μας είπε η πρόεδρος του Ιδρύματος “την νύχτα του μεγάλου σεισμού, στο γρασίδι του Ασύλου γέννησαν 20 γυναίκες”.

Άσυλο Του Παιδιού, δεκαετία 1970
Άσυλο Του Παιδιού, δεκαετία 1970

Το Άσυλο δεν σταμάτησε τις δράσεις του, και με την βοήθεια της τοπικής κοινωνίας αλλά και της πολιτείας, βρέφη παιδιά και υπηρεσίες μεταφέρθηκαν σε διάφορες υποδομές της πόλης μεταξύ των οποίων ήταν και οι εγκαταστάσεις της Σχολής Κουακέρων στην Θέρμη, όπου μετέπειτα με ενίσχυση 1.000.000 από τον Υπουργό Βορείου Ελλάδος, κ. Νικόλαο Μάρτη, και με στεγαστικό δάνειο από την ΥΑΣΒΕ, αγοράστηκε ένα μέρος της σχολής Κουακέρων ενώ στην επέκταση του Ασύλου συντέλεσε και η δωρεά της Παμμηχανικής Ένωσης Διπλωματούχων Πρακτικών Μηχανικών Βορείου Ελλάδος, ύψους 115.000.000 δρχ. με τη βοήθεια του δικηγόρου κ. Αλέξανδρου Παπαοικονόμου με το οποίο ποσό αγοράσθηκε το υπόλοιπο τμήμα των εγκαταστάσεων της Σχολής Κουακέρων και τέθηκαν οι βάσεις για την ανέγερση του νέου Β/Σ στην Πλατεία Σιντριβανίου.

Foto_AsP_1923_1978

Παρά την συχνή αλλαγή στέγης, τους αστάθμητους παράγοντες όπως ήταν ο σεισμός του 1978 ή ο πόλεμος του 1940, το Α.τ.Π. μπορούμε να πούμε πως κατάφερε να μείνει πιστό στις υπηρεσίες και το έργο που προσέφερε στην τότε κοινωνία της Θεσσαλονίκης, καλύπτωντας τα έξοδά του εν μέσω μιας δυσχερούς οικονομικής κατάστασης στην χώρα την περίοδο εκείνη, μέσω κρατικών πόρων αλλά και από έσοδα μέσω διοργανώσεων χορών, εκδηλώσεων, δωρεών και εράνων.

"ΧΟΡΟΣ ΝΤΕΜΠΥΤΑΝΤ ΠΟΥ ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΟ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΒΟΡΡΑ.ΜΕ ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΦΟΡΕΜΑ Η ΚΙΚΗ ΦΛΟΚΑ,ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΑΣΥΛΟΥ." / η φωτογραφία ανήκει στο αρχείο του Λευτέρη Κογκαλίδη, όπως αναρτήθηκε στο προσωπικό του ιστολόγιο nostos-music.blogspot.gr
“ΧΟΡΟΣ ΝΤΕΜΠΥΤΑΝΤ ΠΟΥ ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΟ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΒΟΡΡΑ.ΜΕ ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΦΟΡΕΜΑ Η ΚΙΚΗ ΦΛΟΚΑ,ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΑΣΥΛΟΥ.” / η φωτογραφία ανήκει στο αρχείο του Λευτέρη Κογκαλίδη, όπως αναρτήθηκε στο προσωπικό του ιστολόγιο nostos-music.blogspot.gr

Σήμερα το Άσυλο* διαθέτει δύο κτιριακές εγκαταστάσεις. Στο Α’ Συγκρότημα στην Πλατεία Σιντριβανίου στεγάζονται τα βρέφη από δύο μηνών μέχρι τεσσεράμισι ετών, ενώ στον ίδιο χώρο λειτουργεί το Πνευματικό Κέντρο, η αίθουσα πολλαπλών εκδηλώσεων “Σταύρος Νιάρχος” και τα τμήματα «άμεσης εξυπηρέτησης» για φιλοξενία παιδιών σε ώρα ανάγκης, από λίγες μέρες μέχρι και τον πρώτο τους χρόνο. Στις εγκαταστάσεις του Β’ Συγκροτήματος, στο 9ο χλμ. Θες/νίκης – Θέρμης, πρώην Σχολής Κουακέρων, φιλοξενούνται ένα τριθέσιο δημόσιο Νηπιαγωγείο, ένα διθέσιο, ένα πιλοτικό τμήμα παιδιών ηλικίας δυόμισι ετών, και ένα τετραθέσιο δημοτικό Σχολείο.

Το Πνευματικό Κέντρο φιλοξενεί όλες τις δραστηριότητες του Ιδρύματος που αφορούν στην ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού, παραμένοντας τρόπο τινά πιστό στην αρχική φιλοσοφία του ιδρύματος, συνεχίζοντας την δράση του. Εκδίδει ετήσιο Λεύκωμα τελειοφοίτων, ενισχύει την έκδοση περιοδικών και άλλων εντύπων στους κόλπους του ιδρύματος, στρέφει την προσοχή του και συνδυάζει τις δράσεις του με την Βιβλιοθήκη του σχολείου, ενώ αποσκοπεί ταυτόχρονα και με την επιμόρφωση του προσωπικού σε θέματα μουσικής παιδείας κλπ. Αφορά στην ολοκληρωμένη προσέγγιση της παιδείας που λαμβάνει το παιδί έως τα 12 του χρόνια και αποτελεί ουσιαστικά προέκταση του τμήματος της Παιδικής Εστίας.

Η Παιδική Εστία του Ιδρύματος σήμερα, δέχεται και διαπαιδαγωγεί στους κόλπους της 600 παιδιά, τα οποία και χωρίζονται στα δύο συγκροτήματα (Α και Β) ανάλογα με την ηλικία τους. Στο πρώτο συγκρότημα εισχωρούν παιδιά έως 4,5 ετών και στο δεύτερο φιλοξενούνται δύο Δημόσια Νηπιαγωγεία, το 44ο και το 45ο καθώς και το 33ο Δημόσιο Δημοτικό σχολείο.

Όλο το παιδαγωγικό πρόγραμμά του αναπτύσσεται γύρω από τον βασικό κορμό της εκπαίδευσης του Υπουργείου, εμπλουτίζοντας ωστόσο παραγωγικά και δημιουργικά τις ελεύθερες ώρες των μαθητών με επιπρόσθετες ασχολείες από τη 1 έως τις 5 το απόγευμα. Έχει συνταχθεί από την ψυχολόγο του Ιδρύματος, Μαρία Γερογιαννάκη, με βάση τις εμπειρίες από την πολυετή πορεία του Ασύλου αλλά συνδυαστικά και με τις νέες τάσεις στη σύγχρονη Παιδαγωγική. Εξιδεικευμένο προσωπικό αναλαμβάνει και καταρτίζει ή απασχολεί δημιουργικά τα παιδιά σε ένα φάσμα δραστηριοτήτων όπως είναι χαρακτηριστικά για παράδειγμα οι όμιλοι άθλησης, εικαστικών, θεάτρου, σύγχρονου χορού, λογοτεχνίας ενώ λειτουργούν στο ίδιο πλαίσιο και ειδικά διαμορφωμένα εργαστήρια ακόμα και κατά την διάρκεια των σχολικών διακοπών.

Αξίζει να σημειωθεί πως το άσυλο “φιλοξενεί” τα παιδιά 11 μήνες τον χρόνο, και παράλληλα με την πληθώρα δημιουργικών δραστηριοτήτων τους παρέχει 4 πλήρη γεύματα την ημέρα, διαμορφωμένα από ειδικούς διατροφολόγους ενώ μέχρι και σήμερα διατηρεί τον κοινωνικό προσανατολισμό του διατηρώντας σε χαμηλά επίπεδα τα δίδακτρα -ο κρατικός προυπολογισμός προς το ίδρυμα τα τελευταία χρόνια δεν είναι επαρκής- προσαρμόζοντάς τα στα κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια κάθε παιδιού ξεχωριστά ενώ παρέχονται διευκολύνσεις ή πλήρεις οικονομικές απαλαγές ακόμα και σε άπορες οικογένειες. Τα κριτήρια για την επιλογή των παιδιών που θα εισαχθούν στο περιβάλλον του Ασύλου είναι αυστηρώς κοινωνικοοικονομικά καθώς γίνονται δεκτά παιδιά εργαζόμενων γονεών με χαμηλό εισόδημα, παιδιά πολυτέκνων, μονογονεικών οικογενειών κλπ.

Εκτός από τους εκπαιδευτικούς του Δημοσίου που απασχολούνται στα δημόσια νηπιαγωγείο και δημοτικά του ιδρύματος στο Β’ συγκρότημα και ακολουθούν πιστά τον εκπαιδευτικό κορμό του Υπουργείου, το άσυλο για το υπόλοιπο παράλληλο φάσμα δραστηριοτήτων επιλέγει για την παιδαγωγική του ομάδα ειδικούς επιστήμονες αλλά και βοηθητικό προσωπικό για την κάλυψη των αναγκών του. Τα έξοδα των ειδικευμένων εκπαιδευτικών αλλά και των λοιπών λειτουργικών εξόδων του Ιδρύματος καλύπτονται από ένα μεγάλο φάσμα χορηγιών, εσόδων από εκδηλώσεις, από κρατικές ή δημοτικές επιχορηγήσεις κ.ο.κ

Το παιδαγωγικό πρόγραμμα του Ασύλου, με όσα πρέσβευε και με όλα εκείνα που ακολουθεί και διαμορφώνει μέχρι και σήμερα, έχει βραβευτεί από την Ακαδημία Αθηνών και θεωρείται έως και τις μέρες μας, παράδειγμα προς μίμηση στους κόλπους του Υπουργείου Παιδείας. Οι άνθρωποι πίσω από το Άσυλο, το διοικητικό συμβούλιο και οι εθελοντές, είναι περήφανοι για όσα κατάφερε να διατηρήσει και να υπηρετεί μέχρι και σήμερα το δημιούργημά τους και είναι αρκετά συγκινητική η κινητήριος δύναμη που τους κάνει να δουλεύουν εθελοντικά για το “παιδί”, εργαζόμενοι επί της ουσίας ακόμα περισσότερο και από έμμισθους.


*Το Άσυλο του Παιδιού είναι μη κερδοσκοπική οργάνωση στην οποία υπάρχουν δύο νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου : 

Το σωματείο «Άσυλο του Παιδιού», ειδικά αναγνωρισμένο ως φιλανθρωπικό που συστήθηκε το 1919. Διοικείται από δεκαμελές Δ.Σ. που αποτελείται από εννιά αιρετά μέλη και έναν εκπρόσωπο της Παμμηχανικής Ένωσης Δ. Π. Μ. Β. Ε.

-Το ίδρυμα «Άσυλο του Παιδιού» που συστήθηκε το 1973.

-Το Δ.Σ. του ιδρύματος συγκροτείται από τον Νομάρχη και απαρτίζεται από εννιά τακτικά μέλη του Σωματείου και τρία μέλη οριζόμενα από τον ίδιο τον Νομάρχη από τα οποία το ένα μέλος εκτελεί χρέη Κυβερνητικού Επιτρόπου. [asylopaidiou.gr


Οι φωτογραφίες είναι από τα επετειακά Λευκώματα του Ασύλου που έχουν εκδοθεί και κυκλοφορήσει ανά τα χρόνια, όπως μας παραχωρήθηκαν από την πρόεδρο του Ιδρύματος και από τα Αρχειακά Ανάλεκτα/Περιοδική Έκδοση του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης του Δήμου Θεσσαλονίκης 

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα