Έτσι θα ζωντανέψουν οι στιγμές της Πυρκαγιάς στους δρόμους της πόλης

Καθώς η 23η Σεπτεμβρίου πλησιάζει, και η μέρα που η ”Σπίθα θα γίνει Πυρκαγιά” έρχεται, αποκαλύπτουμε σήμερα λεπτομέρειες της θεατρικής αναπαράστασης των δραματικών στιγμών της πόλης, εκείνες τις 32 ώρες. Για πρώτη φορά ένα πολυθέαμα στήνεται σε μια πλατεία, σε ένα δρόμο και στα μπαλκόνια ενός κτιρίου του 1922, της Λέσχης Θεσσαλονίκης στη Λ. Νίκης 63 και ένας συγγραφέας μια θεατρική κολεκτίβα, μια ομάδα visual artists, 5 ηθοποιοί, ένα φωνητικό σύνολο και 30 σπουδαστές σχολών θεάτρου, με την αμέριστη συμπαράσταση του ΚΘΒΕ σε ανθρώπινο δυναμικό και κοστούμια συνεργάζονται για ένα μοναδικό θέαμα.

Ο συγγραφέας Σάκης Σερέφας, ανέλαβε να γράψει τα κείμενα των θεατρικών δρώμενων που θα διαδραματιστούν στην πλατεία Μουσχουντή και στην Λ. Νίκης 63. Ο Σάκης Σερέφας είναι ποιητής, πεζογράφος και μελετητής της τοπικής ιστορίας της Θεσσαλονίκης. Μέχρι σήμερα, έχει εκδώσει περισσότερα από 50 βιβλία με ποίηση, πεζογραφία, θέατρο, μελέτες για πόλεις, για τόπους και για ποιητές, μεταφράσεις και ανθολογίες.

Εξηγεί πως δούλεψε για το πολυθέαμα  ”Έγινε η σπίθα πυρκαγιά”:

Οι πόλεις είναι σκηνικά. Μεταβαλλόμενα σκηνικά. Κάθε φουρνιά κατοίκων ζει και περιφέρεται στο δικό της σκηνικό. Όταν σκέφτομαι τη Θεσσαλονίκη του 1917, τη Θεσσαλονίκη της Μεγάλης Φωτιάς, σαν σκηνικό τη σκέφτομαι, το οποίο μέσα του υποδέχτηκε ανθρώπους. Η κυρά που τηγάνιζε μελιτζάνες και πεταχτήκανε οι σπίθες και πήρε μπρος το Κακό, αυτοί που κλέβανε τα ρούχα των πυρόπληκτων στην προκυμαία, οι φουκαριάρηδες άστεγοι που πέσανε και τους πλακώσανε τα ντουβάρια των καμένων όπου κοιμόντουσαν μέρες μετά την πυρκαγιά, η μάνα που έχασε μέσα στον χαλασμό το παιδί της και το έψαχνε με αγγελίες στις εφημερίδες, οι ιερείς που ζητούσανε έξτρα μπαχτσίσι από τους πυροπαθείς για να τους γράψουνε στις λίστες με τους αναξιοπαθείς, οι φουρνάρηδες που κάνανε κομπίνες με τα αλεύρια για να ανεβάσουν την τιμή του ψωμιού, ο σιδεράς που ήτανε τζιμάνι στο να ανοίγει καμένα θησαυροφυλάκια και το διαφήμιζε με ρεκλάμα στις εφημερίδες, άνθρωποι ήτανε όλοι αυτοί, άνθρωποι κομπάρσοι, έτσι όπως αναδείχτηκαν μέσα από τα ειδησάρια των τοπικών εφημερίδων και πήραν μέρος, εφήμερα και φευγαλέα, με το ρολάκι που έλαχε στον καθένα τους, στο φρικαλέο υπερθέαμα της καταστροφής. Κι έτσι, έγραψα κείμενα για τον καθένα τους, για να δούμε τι έχουν να μας πουν. Και τι έχει να μας πει κι η πόλη. Γιατί κι η πόλη, ρόλος είναι κι αυτή.

Για τη δραματοποιημένη αφήγηση δούλεψαν όμως και δυο δημιουργικές δυνάμεις της πόλης. Ας αφήσουμε όμως την καλλιτεχνική κολλεκτίβα influx και Mark & the koksinel να μας εξηγήσουν για τη δική τους εργασία:

Εκείνη η 5η Αυγούστου του 1917 (με το παλιό ημερολόγιο) δεν είχε καμιά διαφορά από τις προηγούμενες: παραμονή του Σωτήρος και ο πληθυσμός της Πάνω Πόλης ετοιμαζόταν πυρετωδώς για το τοπικό πανηγύρι μέχρι μια σπίθα να ανάψει κάπου κοντά στην πλατεία Μουσχουντή και να γίνει πυρκαγιά. Η φωτιά προξενεί ανυπολόγιστες υλικές ζημίες, η πόλη παρόλ’ αυτά δε θρηνεί ανθρώπινα θύματα. Πληθυσμοί εκτοπίζονται από το ιστορικό κέντρο ενώ έξι κιόλας μέρες μετά τη φωτιά συστήνεται επιτροπή για την ανοικοδόμηση μιας νέας πόλης σύμφωνης με το όραμα της νέας πραγματικότητας που διαφαίνεται. Πώς, όμως, ξεκίνησε η φωτιά και πώς κατάφερε να κάψει ένα τόσο μεγάλο κομμάτι της πόλης; Λέγεται ότι υπεύθυνη ήταν μια νοικοκυρά της Άνω Πόλης που τηγάνιζε μελιτζάνες. Σε δίκη που έγινε λίγο μετά, όμως, αυτή αθωώνεται πανηγυρικά, η πόλη ανοικοδομείται και η σύσταση του πληθυσμού της αλλάζει ριζικά μέσα στα χρόνια που ακολουθούν. Εκατό χρόνια μετά, η καλλιτεχνική κολλεκτίβα influx δημιουργεί δύο εστίες θεατρικής δράσης. Η πρώτη –μια site-specific θεατρική παράσταση βασισμένη σε ντοκουμέντα της εποχής και κείμενα του Σάκη Σερέφα, στην πλατεία Μουσχουντή, εκεί όπου ξεκίνησε η φωτιά – παρακολουθεί τη ζωή της γειτονιάς, λίγο πριν ξεσπάσει η φωτιά και τις πρώτες στιγμές, όταν οι προετοιμασίες για το πανηγύρι διακόπτονται βίαια και μετατρέπονται σε άτακτη φυγή προς τη θάλασσα.

Οι ηθοποιοί Δημήτρης Σπορίδης, Θάνος Φερετζέλης, Νίκος Ράμμος, Ειρήνη Κυριακού και Αλίκη Ατσαλάκη, το πολυφωνικό συγκρότημα Πλειάδες και σπουδαστές των δραματικών σχολών του ΚΘΒΕ, “Ανδρέα Βουτσινά” και “Ίασμου” δημιουργούν μια εικόνα της πολυπολιτισμικής Θεσσαλονίκης της εποχής τη στιγμή που ξεσπά η φωτιά. Στην παραλία, στο ύστατο όριο της πόλης, λαμβάνει χώρα η δεύτερη θεατρική εστία. Αργά τη νύχτα, η Θεσσαλονίκη φλέγεται ήδη εδώ και κάποιες ώρες, όταν ο άνεμος αλλάζει κατεύθυνση και η φωτιά τρέπεται προς τη θάλασσα. Ακολουθώντας το μέτωπο της φωτιάς, στο ιστορικό κτίριο της Λέσχης Θεσσαλονίκης η influx σε συνεργασία με την ομάδα visual artists Mark & the koksinel, το πολυφωνικό συγκρότημα Πλειάδες και τους ηθοποιούς Δημήτρη Σπορίδη και Δημήτρη Ναζίρη συνθέτουν ένα πολυμορφικό θέαμα: ντοκουμέντα της εποχής, κείμενα γραμμένα από τον Σάκη Σερέφα, projection mapping και μουσικές αφηγήσεις μας μεταφέρουν στη νύχτα της μεγάλης πυρκαγιάς. Οι visual artists Mark & the koksinel δημιουργούν το βίντεο εμπνεόμενοι από τη δραματοποίηση του ιστορικού γεγονότος και τη γεωμετρία του κτιρίου. Σχεδιάζουν κολάζ 2d και 3d γραφικών που περιλαμβάνουν τα στοιχεία της φωτιάς, του νερού, φωτογραφικά ντοκουμέντα και αποκόμματα εφημερίδων της εποχής σε μια μη-ρεαλιστική οπτικοποίηση των συμβάντων. Το πολυφωνικό συγκρότημα Πλειάδες σε μουσική συμφωνία με τη θεατρική αφήγηση συνθέτει τη δεύτερη αυτή εστία θεατρικής δράσης. Στο φινάλε, ο λόγος του Εμπράρ θα πυροδοτήσει μια νέα πορεία για την ιστορική διαδρομή της πόλης αλλά και τη συνέχεια του event της 23ης Σεπτεμβρίου 2017. 

Οι In Flux σχηματίστηκαν το 2015 αφού είχε προηγηθεί μια τριετής σχεδόν άτυπη συνεργασία της Κορίνας Βασιλειάδου και του Χάρη Πεχλιβανίδη. Όλα ξεκίνησαν όταν έστειλαν την ιδέα τους για μια προσαρμογή του έργου “Ο Εχθρός του λαού” του Ίψεν στις σημερινές συνθήκες της έντασης στις Σκουριές της Χαλκιδικής και κερδίζουν την υποτροφία Ίψεν του Ιδρύματος  Ίψεν στη Νορβηγία και δημιουργούν στο δημαρχείο της Θεσσαλονίκης ένα μοναδικό θεατρικό ντοκουμέντο βασισμένο στο ιψενικό σύμπαν. Η δεύτερη απόπειρα τους για υποτροφία Ίψεν είναι και πάλι πετυχημένη. Γίνονται το πρώτο σχήμα στον κόσμο που την κερδίζουν δυο φορές και η δουλειά τους αυτή τη φορά θα ευοδωθεί σε συνεργασία με την Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου στην Αθήνα με μια τριλογία. Με την parallaxi συνεργάζονται για τρίτη φορά.

Το εκπληκτικό video mapping επιμελήθηκε μια νέα ομάδα visual artists.

Η νεοσύστατη ομάδα Mark & The Koksinel αποτελείται από τους Μάρκο και Όλγα Σφέτσα. Για το projection mapping της εκδήλωσης η Όλγα Σφέτσα έχει την καλλιτεχνική επιμέλεια, την σύνθεση και τον σχεδιασμό των 2d γραφικών ενώ ο Μάρκος Σφέτσας συνθέτει τα 3d γραφικά και το μονταζ.

Ο Μάρκος Σφέτσας είναι απόφοιτος του τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Εργάζεται ως εικονολήπτης, μοντέρ, σχεδιαστής τρισδιάστατων γραφικών και τεχνικός φωτισμού σε θεατρικές παραστάσεις. Επίσης είναι υπεύθυνος προβολών στο Διεθνές Φεστιβάλ Animation AnimaSyros στο οποίο εργάζεται από το 2010 μέχρι και σήμερα. Δείγμα της δουλειάς του αποτελεί το ντοκιμαντέρ ‘Το κάστρο της Αγίας Μαύρας από το 1300 μέχρι σήμερα’ το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ.

Η Όλγα Σφέτσα αποφοίτησε από το Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, (με κατεύθυνση Σκηνογραφία/Ενδυματολογία) και στην συνέχεια από το κοινό Ελληνογαλλικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ΑΣΚΤ / Πανεπιστήμιο PARIS 8, «Τέχνη, εικονική πραγματικότητα και πολυχρηστικά συστήματα καλλιτεχνικής έκφρασης». Εργάζεται ως σκηνογράφος/ενδυματολόγος και δημιουργός video (projection mapping, interactive installations κτλ). Δείγμα της δουλειάς αποτελεί η διπλωματική της εργασία που βασίζεται στην Θεωρία των Χρωμάτων και στον Βέρθερο του Γκαίτε και πρόκειται για διαδραστική προβολή ενός ψηφιακού σκηνικού με έναν χορευτή. Μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ.

Πάρτε μια γεύση από την πρόβα:

Το ρόλο του Ερνέστου Εμπράρ θα παίξει ο Δημήτρης Ναζίρης. Ηθοποιός από το 1973, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Θεατρικό Εργαστήρι Θεσσαλονίκης, την Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης» και το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Λάρισας, με εξήντα περίπου παραστάσεις. Στον κινηματογράφο έξι ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους, και στο ραδιόφωνο μια σχεδόν εικοσαετής σειρά εκπομπών για τη μουσική και το θέατρο, στο κρατικό κυρίως ραδιόφωνο. Έχει μεταφράσει μυθιστορήματα και θεατρικά έργα, με πιο πρόσφατη τη μετάφραση δύο μονόπρακτων έργων του Πίντερ. Στο Tμήμα Θεάτρου διδάσκει υποκριτική από το 2001.

Κεντρικό ρόλο παίζουν οι Πλειάδες. Το γυναικείο φωνητικό σύνολο Πλειάδες δημιουργήθηκε τον Μάιο του 2006 στη Θεσσαλονίκη. Στόχος του είναι να συμβάλει, μέσα από την ανάπτυξη έντονης καλλιτεχνικής δράσης, στην προβολή της ελληνόφωνης πολυφωνίας της Ηπείρου, ώστε να αναγνωριστεί η αξία της και να κινητοποιηθούν άμεσα όλοι εκείνοι, που θα μπορέσουν να την υπηρετήσουν και να την παραδώσουν στις επόμενες γενιές.Πλειάδες είναι οι: Αλίκη Ατσαλάκη, Στέλλα Γκρήγκοβιτς, Βασούλα Δελλή, Δέσποινα Καλπενίδου, Ειρήνη Κυριακού, Ναταλία Λαμπαδάκη, Ασημίνα Πάτκου, Ιουλία Ρούτζιου,  Γεωργία Τέντα, Ρούλα Τσέρνου.

Περισσότερα στους δρόμους της πόλης. Το Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου. Όλες οι λεπτομέρειες εδώ.