Ο Νίκος Καλτσάς εκτός Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης – Απολύθηκε με εντολή άνωθεν

Δε βρίσκεται πλέον στη θέση του Επιστημονικού Διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης - Οι αντιδράσεις και η ανάρτηση του

Parallaxi
ο-νίκος-καλτσάς-εκτός-μουσείου-κυκλαδ-959508
Parallaxi

Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, ανακοίνωσε σήμερα τη λήξη της συνεργασίας του με τον επιστημονικό διευθυντή του, αρχαιολόγο και ιστορικό τέχνης, Νικόλαο Καλτσά.

Σύμφωνα με την πλευρά του Μουσείου, η διακοπή της συνεργασίας οφείλεται σε οικονομικούς λόγους (περικοπές) και δεν αναμένεται να υπάρξει αντικαταστάτης στο προσεχές μέλλον.

Ωστόσο, ο ίδιος σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αφήνει σοβαρές αιχμές για σύγκρουση με την «εξουσία», όπως λέει.

Γράφει:

«Αν διαφωνήσεις με την “εξουσία” να είσαι έτοιμος να υποστείς τις συνέπειες.

Αν, όμως, έχεις χτίσει τον δικό σου κόσμο γύρω από μια καθαρή και φωτεινή συνείδηση και δεν επιτρέψεις να σου τον μαγαρίσουν και να σου τον καταστρέψουν, δεν έχει και τόση σημασία το αντίτιμο που θα πληρώσεις…..

Όχι πως δεν το περίμενα.

Αυτά. 12 Ιανουαρίου 2023».

Ο Νίκος Καλτσάς, ο οποίος υπήρξε επί εντεκαετία διευθυντής και του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, από όπου είχε αποχωρήσει, συμπληρώνοντας τα χρόνια υπηρεσίας του, προσλήφθηκε από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης  διαδεχόμενος τον Νίκο Σταμπολίδη, που ανέλαβε την διεύθυνση του Μουσείου Ακρόπολης. Η ανακοίνωση μάλιστα της συνεργασίας του με το Κυκλαδικό είχε γίνει με ιδιαίτερο ενθουσιασμό από το μουσείο. Δεκατέσσερις μήνες αργότερα η απόλυσή του γίνεται χωρίς ανακοίνωση, τουλάχιστον ως τώρα, για λόγους «περικοπών». Ας σημειωθεί μάλιστα, ότι ο κ. Καλτσάς δεν πρόφθασε καν να παρουσιάσει έργο του, καθώς η έκθεση την οποία είχε αναγγείλει, σχετικά με το θέατρο και την αρχαιότητα δεν οργανώθηκε ποτέ. Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες μας, η θέση του δεν θα πληρωθεί από το μουσείο, κάτι που συνιστά μία αρνητική πρωτοτυπία.

Σύμφωνα με πληροφορίες της Efsyn.gr, ο Νικόλαος Καλτσάς διαφωνούσε με τον χειρισμό της υπόθεσης της συλλογής Στερν, που σύμφωνα με τους αρχαιολόγους είναι αποτέλεσμα αρχαιοκαπηλίας και η συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση είναι παράνομη. Είναι επίσης γνωστό ότι δεν είχε παραστεί στην τελετή εγκαινίων της έκθεσης με τα κυκλαδικά ειδώλια της Συλλογής στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Ο αρχαιολόγος Νικόλαος Καλτσάς έχει πολύχρονη επιστημονική πορεία και στο παρελθόν υπήρξε μεταξύ άλλων διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Καθήκοντα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης είχε αναλάβει πριν από περίπου ενάμιση χρόνο, την 1η Οκτωβρίου 2021.

Ο Νικόλαος Καλτσάς, στην πολύχρονη επιστημονική του πορεία, με σημαντικές ανασκαφές, επιμέλεια περιοδικών εκθέσεων, αλλά και πλούσιο συγγραφικό έργο, διακρίθηκε, μεταξύ άλλων, ως διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (2001-2012). Υπηρέτησε στις Εφορείες Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης, και Αρχαίας Ολυμπίας, στην κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού. Είναι επίσης μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, και μέλος του Δ.Σ. της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας.

“Απόλυση με εντολή Μενδώνη και μάλιστα στον ιδιωτικό τομέα”

Για… “Απόλυση με εντολή Μενδώνη και μάλιστα στον ιδιωτικό τομέα” αναφέρθηκε η Δέσποινα Κουτσούμπα, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, σχολιάζοντας με δική της ανάρτηση την απομάκρυνση του Νικόλαου Καλτσά από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Χαρακτηριστικά, έγραψε:

“Απόλυση με εντολή Μενδώνη και μάλιστα στον ιδιωτικό τομέα; Και βέβαια!
Να πω εξαρχής ότι ο Νίκος Καλτσάς δεν έχει να χάσει τίποτα από την εκδίωξή του από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Αντίθετα, το ΜΚΤ και η Σάντρα Μαρινοπούλου έχουν να χάσουν πολλά, γιατί δεν έχουν στο (ιδιωτικό) μουσείο τους κανέναν επιστήμονα αυτού του κύρους και αυτού του βεληνεκούς. Ας κάνουν λοιπόν εκθέσεις με τις κυρίες Τερπενλή…
Ο αγνός, αμόλυντος και ακομμάτιστος -πάνω από όλα- ιδιωτικός τομέας, εκεί που όλα λειτουργούν αξιοκρατικά (εδώ γελάμε όλοι μαζί!) έδιωξε τον Νίκο Καλτσά από επιστημονικό διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης -με ό,τι συνεπάγεται αυτό και για τις ενέργειες του Μουσείου και τις εκθέσεις που ετοίμαζε- επειδή δεν συμφώνησε με το αίσχος της συμφωνίας για τη Συλλογή Στερν. Επειδή δεν δέχτηκε να παραστεί στα εγκαίνια μιας έκθεσης 15 ευρημάτων που όσα δεν είναι κίβδηλα, είναι προϊόντα αρχαιοκαπηλίας -και εκτίθενται ως τέτοια, άνευ προέλευσης. Δεν παρέστη σε κείνο τον άθλιο μπουφέ με τα αντίγραφα κυκλαδικών ειδωλίων ως διακοσμητικό για καναπεδάκια, ούτε έστησε τη συλλογή με τη λευκή κουρτίνα.
Επειδή δεν έσκυψε το κεφάλι στη Λίνα Μενδώνη, η οποία -αν ήταν στο χέρι της- θα μας είχε απολύσει όλους και όλες. Ευτυχώς δεν είναι στο χέρι της. Εκεί που την έπαιρνε όμως μια χαρά το έβαλε το χεράκι της, επειδή ο Νίκος Καλτσάς δεν ήταν “του χεριού της”.
Μόνο φανταστείτε τι έχει να γίνει αν όντως περάσει η Μενδώνη το νόμο με τον οποίο θα διορίζει Διοικητικά Συμβούλια στα Μουσεία!
Ο Νίκος Καλτσάς, ένας από τους καλύτερους διευθυντές που έχει περάσει από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (σήμερα είναι συνταξιούχος και επίτιμος), επιστημονικά επαρκέστατος και ηθικά ακέραιος, ένας Διευθυντής που χαιρόταν το προσωπικό να δουλεύει μαζί του και που όλοι και όλες, ανεξαρτήτως των πολλών διαφωνιών που κατά καιρούς μπορεί να είχαμε, ήμασταν περήφανοι που ήταν μέλος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
Και το λέω εγώ, που εννοείται ότι έχω βρεθεί απέναντι από τον κ. Καλτσά, αλλά είναι χαρά και το να διαφωνείς μαζί του! Ο Καλτσάς ξέρει να φεύγει. Το εχει ξανακανει. Αλί σ’ αυτούς που γαντζώνονται όπου βρουν.
(Κι επειδή το ΜΚΤ “διαρρέει” ότι τον έδιωξαν για οικονομικούς λόγους, βεβαίως πρόκειται περί αστείας δικαιολογίας, αλλά έχει πλάκα μετά από όλα αυτά. Τι έγινε κ. Μαρινοπούλου και κ. Μενδώνη; Δεν πάει καλά η έκθεση των 15 κυκλαδικών αντικειμένων, που την εγκαινίασε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός; Δεν έγιναν ουρές στο Μουσείο για να δουν λίγη από τη Συλλογή Στερν, παρότι μας διαβεβαίωνε η Φωτεινή Πιπιλή ότι θα γίνουν; Ρητορικό το ερώτημα, βεβαίως, σχεδόν κανείς δεν πατάει σε αυτή την άθλια στημένη έκθεση κλεμμένων και κίβδηλων. Άλλο ένα μενδώνειο σαξές στόρυ στον πολιτισμό έλαβε τέλος. Τις επόμενες μέρες θα ζήσουμε το αντίστοιχο τέλος και για το Τατόι…)”

Ο Νικόλαος Καλτσάς διακρίνεται για την πολυετή μουσειακή και ανασκαφική  του εμπειρία αλλά και για το πλούσιο επιστημονικό και συγγραφικό του έργο. Η επαγγελματική του σταδιοδρομία ξεκινά από το Υπουργείο Πολιτισμού όπου κατείχε σημαντικές θέσεις ενώ το 1993 ξεκινά η 19χρονη θητεία του στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, κατά σειράν και διαδοχικά ως επιμελητής, ως τμηματάρχης και ως Διευθυντής του για 11 χρόνια. Σήμερα είναι Πρόεδρος του ΔΣ του Μουσείου Κανελλοπούλου.

Κατά τη μακρόχρονη επιστημονική πορεία του έχει συμμετάσχει σε τουλάχιστον 13 επιστημονικά Συμβούλια και έχει έχει διακριθεί ως Μέλος και Πρόεδρος σε περισσότερες από σαράντα επιστημονικές Επιτροπές εκτίμησης αρχαίων, τόσο από κατασχέσεις, όσο και ιδιαίτερης αξίας και σημασίας αρχαίων που επρόκειτο να μετακινηθούν για εκθέσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Για πολλά χρονιά διακρίθηκε ως Μέλος του Συμβουλίου της Επιτροπής για τη σύνταξη του  Μυθολογικού Λεξικού (LIMC- Lexicon Iconographicum  Mythologiae Classicae) με έδρα τη Βασιλεία της Ελβετίας αλλά και ως Μέλος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNESCO.

Στην πλούσια ανασκαφική του εμπειρία κύριοι σταθμοί υπήρξαν οι ανασκαφές στην πόλη της Θεσσαλονίκης, η ανασκαφή τμήματος νεκροταφείου της εποχής του Σιδήρου στον Aγ. Iωάννη Nικήτης Xαλκιδικής, οι ανασκαφές στο αρχαίο νεκροταφείο της Aκάνθου στη Xαλκιδική, η ανασκαφή σε ελληνιστικό τύμβο στη θέση Φυλιριά N. Kιλκίς, η ανασκαφή ελληνιστικού τύμβου στην Πύλο Mεσσηνίας, η ανασκαφή αρχαϊκής αγροικίας στο Kοπανάκι Mεσσηνίας, η συστηματική ανασκαφή στην ακρόπολη του αρχαίου Μολυκρείου στην περιοχή της Ναυπάκτου.

Εχει επιμεληθεί πάνω από 10 περιοδικές εκθέσεις μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν οι Eros grec. Amour des Dieux et des Hommes στο Grand Palais στο Παρίσι (1989), η επετειακή έκθεση Αγών (2004) με την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων, Πραξιτέλης στο Εθνικό Μουσείο (1997), Worshiping Women, Ritual and Reality in Classical Athens (2009) και A World of Emotions. Ancient Greece 700 BC-200 AD. στο Ίδρυμα Α. Ωνάσης στη Ν. Υόρκη και στη συνέχεια στο Μουσείο Ακροπόλεως (2017) και άλλες, αλλά κυρίως η εμβληματική έκθεση, Το ναυάγιο των Αντικυθήρων. Το πλοίο, οι θησαυροί, ο μηχανισμός (2012) στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, με την οποία ολοκλήρωσε τη σταδιοδρομία του ως Διευθυντής του Μουσείου.

Η επιστημονική του δραστηριότητα περιλαμβάνει πλούσιο συγγραφικό έργο με άρθρα και μονογραφίες, καθώς και πληθώρα εισηγήσεων, ανακοινώσεων και διαλέξεων στα μεγαλύτερα Μουσεία του κόσμου, όπως το Metropolitan Museum of Art και το Λούβρο ενώ, μεταξύ των βραβεύσεών του, ξεχωρίζει η βράβευση από την Ακαδημία Αθηνών για τη συγγραφή του βιβλίου Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Τα γλυπτά, 2002.

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα