Πεφταστέρια και υπερπανσέληνος στον ελληνικό ουρανό
Κορυφώνονται στην Ελλάδα οι Περσείδες, η πιο θεαματική βροχή διαττόντων του καλοκαιριού
Οι διάττοντες Περσείδες, η πιο εντυπωσιακή καλοκαιρινή βροχή από «πεφταστέρια», θα κορυφωθούν και φέτος μέσα στην καρδιά του Αυγούστου, συγκεκριμένα τα βράδια της Πέμπτης και κυρίως της Παρασκευής, στο νυχτερινό ουρανό της χώρας μας και γενικότερα του βορείου ημισφαιρίου.
Μάλιστα φέτος η κορύφωση των εν λόγω μετεώρων θα συμπέσει σχεδόν με την τελευταία από τις φετινές υπερπανσελήνους (04:36 ώρα Ελλάδας την Παρασκευή), κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να γίνει πιο δύσκολη η παρατήρηση των Περσείδων.
Το φεγγάρι θα βρίσκεται ξανά πιο κοντά στη Γη από ό,τι συνήθως (η πανσέληνος θα συμπέσει σχεδόν με το περίγειο της Σελήνης) και έτσι θα φαίνεται κάπως πιο μεγάλο και φωτεινό, «σβήνοντας» πολλά «πεφταστέρια», εκτός από τα πιο λαμπερά.
Οι Περσείδες είναι θεαματικές βροχές διαττόντων, καθώς τα «πεφταστέρια» τους είναι γρήγορα και φωτεινά, διαθέτοντας συνήθως μακριές πύρινες «ουρές». Οι Περσείδες «δίνουν» περισσότερα φωτεινά μετέωρα από κάθε άλλη βροχή διαττόντων μέσα στο έτος. Το ρεκόρ τους ήταν το 1993, όταν είχαν καταγραφεί περίπου 300 μετέωρα την ώρα, ενώ συνήθως «δίνουν» 50 έως 60 την ώρα. Φέτος λόγω της πανσελήνου, σύμφωνα με τη NASA, αναμένεται να είναι ορατά το πολύ 10 έως 20 την ώρα.
Εμφανίζονται σε όλα σχεδόν τα σημεία του ουρανού και όχι σε ένα συγκεκριμένο, μολονότι φαίνεται να προέρχονται κυρίως από τα βορειοανατολικά, από την περιοχή του αστερισμού του Περσέα, από όπου πήραν και το όνομά τους. Τα μετέωρα αρχίζουν να πέφτουν αραιά από τις 17 Ιουλίου περίπου, πυκνώνουν σταδιακά και διαρκούν έως τις 24 Αυγούστου. Το «σόου» αρχίζει λίγο μετά τη δύση του ήλιου, αλλά όσο πιο κοντά στην ώρα που χαράζει, τόσο πιθανότερο είναι να δει κανείς με γυμνά μάτια τα συγκεκριμένα «πεφταστέρια» οπουδήποτε στον ουρανό.
Οι Περσείδες -οι οποίες καταγράφηκαν για πρώτη φορά από Κινέζους αστρονόμους το 36 μ.Χ.- προκαλούνται από τα σωματίδια σκόνης που αφήνει πίσω της η τεράστια ουρά, μήκους δεκάδων εκατομμυρίων χιλιομέτρων, του κομήτη 109Ρ/Σουίφτ-Τατλ, που διασταυρώνεται με την τροχιά της Γης. Ο κομήτης, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1862 από τους αστρονόμους Λιούις Σουίφτ και Χόρας Τατλ (των οποίων φέρει το όνομα), διαθέτει ένα τεράστιο πυρήνα διαμέτρου περίπου 26 χιλιομέτρων.
Ο εν λόγω κομήτης είναι το μεγαλύτερο γνωστό ουράνιο σώμα που περνάει από τη Γη κατά τακτά χρονικά διαστήματα και χρειάζεται περίπου 133 χρόνια για να πραγματοποιήσει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο. Το τελευταίο κοντινό πέρασμά του από τη Γη ήταν το 1992 και το επόμενο αναμένεται το 2125, ενώ δεν φαίνεται να αποτελεί απειλή για τον πλανήτη μας στο προβλέψιμο μέλλον.
Τα μετέωρά του, που συνήθως έχουν βάρος μικρότερο από ένα γραμμάριο, εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα με ταχύτητα σχεδόν 60 χλμ. το δευτερόλεπτο και αναφλέγονται σε ύψος περίπου 130 χλμ., οπότε και αρχίζουν να γίνονται ορατά από τους παρατηρητές. Καθώς πλησιάζουν προς το έδαφος με μεγάλη ταχύτητα, διαλύονται από την τριβή και την υπερθέρμανση (1.650 βαθμοί Κελσίου), σε ύψος άνω των 80 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης, αφήνοντας πίσω τους φωτεινά ίχνη.
Η επόμενη πανσέληνος θα συμβεί στις 10 Σεπτεμβρίου 2022, ενώ η επόμενη υπερπανσέληνος στις 3 Αυγούστου 2023.
