Συντριβή Antonov: Διπλωματικός πυρετός και κρίσιμα ερωτήματα

Σε πολιτικό και δη διπλωματικό επίπεδο περνά η πολυεπίπεδη έρευνα αναφορικά με τα αίτια της πτώσης του μοιραίου αεροσκάφους Antonov12, το οποίο κατέπεσε φλεγόμενο σε γεωργική έκταση του δήμου Παγγαίου Καβάλας, λίγο πριν τα μεσάνυχτα του περασμένου Σαββάτου.

Με τις έρευνες στο σημείο πρόσκρουσης να συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, σε διπλό διάβημα προέβη χθες το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, ανεβάζοντας το επίπεδο ως προς την πλήρη διερεύνηση της υπόθεσης.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, με εντολή του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο Πρέσβης της Ελλάδας στο Βελιγράδι πραγματοποίησε άμεσα διάβημα προς τη σερβική πλευρά. Η αιτία που ώθησε τη Βασιλίσσης Σοφίας στην παραπάνω κίνηση, κατά τις ίδιες πηγές, υπήρξε η ανάγκη πρότερης ενημέρωσης της ελληνικής πλευράς από την σερβική για την φύση του φορτίου του αεροσκάφους που κατέπεσε πλησίον της Καβάλας το Σάββατο βράδυ, κάτι το οποίο, ωστόσο, δε συνέβη ποτέ.

Υπενθυμίζεται ότι το μοιραίο αεροσκάφος απογειώθηκε νωρίς το βράδυ του περασμένου Σαββάτου από τη σερβική πόλη Νις με τελικό προορισμό το Μπαγκλαντές, μεταφέροντας κατά τις σερβικές Αρχές εκπαιδευτικά και φωτιστικά βλήματα, στο πλαίσιο της διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας των δύο χωρών.

Εκτός, ωστόσο, των σερβικών Αρχών, σε διάβημα προχώρησε χθες το ελληνικό ΥΠΕΞ και κατά της Ουκρανικής πρεσβείας στην Αθήνα. Όπως μετέδωσαν διπλωματικές πηγές, με εντολή του Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΞ Θεμιστοκλής Δεμίρης πραγματοποίησε διάβημα στον Ουκρανό Πρέσβη στην Αθήνα αναφορικά με την ανάγκη πρότερης ενημέρωσης της ελληνικής πλευράς για την φύση του φορτίου του ουκρανικού αεροσκάφους που κατέπεσε πλησίον της Καβάλας το Σάββατο βράδυ. Κοινώς, η Βασιλίσσης Σοφίας διαμαρτυρήθηκε εντόνως τόσο προς τη Σερβία, από όπου αναχώρησε το αεροσκάφος πριν εισέλθει στον ελληνικό εναέριο χώρο, όσο και προς την Ουκρανία, καθώς επρόκειτο για μέρος του στόλου της ουκρανικών συμφερόντων εταιρίας Meridian, καθώς καμία από τις δύο χώρες δεν είχε φροντίσει να ενημερώσει την Αθήνα για την ακριβή σύνθεση του φορτίου.

Η διπλή, διπλωματική κίνηση απηχεί το κλίμα απέναντι στις υπηρεσίες των δύο χωρών, που δεν έπραξαν τα δέοντα, ιδίως όταν το αεροσκάφος τελικά συνετρίβη σε απόσταση μερικών μέτρων από κατοικημένη περιοχή, χωρίς από τύχη να υπάρξουν περισσότερες ανθρώπινες απώλειες από τις 8 σωρούς των μελών του πληρώματος, που εντοπίστηκαν από τα σωστικά συνεργεία.

Παρότι η Σερβική πλευρά έσπευσε να διευκρινίσει ότι το φορτίο του αεροσκάφους αποτελούνταν από εκπαιδευτικά και φωτιστικά βλήματα, ο ακριβής τους αριθμός δεν έχει γίνει ακόμη γνωστός, ενώ έκκληση απηύθυνε χθες ο Δήμος Παγγαίου προς τους αγρότες της περιοχής, εφιστώντας τους την προσοχή στην περίπτωση που εντοπίσουν τυχόν πυρομαχικά και βλήματα, διάσπαρτα στις καλλιεργούμενες εκτάσεις.

Η επείγουσα ανακοίνωση του Δήμου:

Προσοχή !!!!

Όσοι πολίτες αγρότες κινούνται στην περιοχή γύρω από το αεροπορικό δυστύχημα και εντοπίσουν τα παρακάτω πυρομαχικά να ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΑΜΕΣΩΣ τον Δήμο Παγγαίου, τηλ επικοινωνίας 693 6108070 ή την Ελληνική Αστυνομία !!!

Εν τω μεταξύ, δημόσιες ευχαριστίες προς όλους τους εμπλεκόμενους απηύθυνε χθες και ο Δήμαρχος Παγγαίου, Φίλιππος Αναστασιάδης, καθώς εξακολουθούν αδιάκοπα οι έρευνες, αλλά και οι εργασίες «αποψίλωσης» της περιοχής από τα συντρίμμια του αεροσκάφους και τα στρατιωτικά υλικά, που αυτό κουβαλούσε.

Η δήλωση του Δημάρχου:

Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω δημόσια όλους, όσοι βοήθησαν να αντιμετωπιστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η έκτακτη και πρωτόγνωρη ταυτόχρονα κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά την πτώση του αεροσκάφους στα όρια του Δήμου μας.

Ευχαριστούμε θερμά:

📍Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και ιδιαίτερα τον Ειδικό Διακλαδικό Λόχο και το Τάγμα Εκκαθάρισης Ναρκών Ξηράς

📍Το Πυροσβεστικό Σώμα

📍Την 2η και την 4η ΕΜΑΚ

📍Την Ελληνική Αστυνομία και ιδιαίτερα την Υποδιεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών Βορείου Ελλάδος

📍Την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης και τη Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας Α.Μ.Θ.

📍Την Ιερά Μητρόπολη Ελευθερούπολης

📍Το ΕΚΑΒ

📍Τη ΔΕΔΔΗΕ Καβάλας

📍Τους εργαζομένους του Δήμου Παγγαίου

📍Τον Ερυθρό Σταυρό Καβάλας

📍Ελληνική Ομάδα Διάσωσης Παραρτημοτος Καβάλας

📍Τα Μ.Μ.Ε.

Παρότι έχουν συμπληρωθεί ήδη δύο εικοσιτετράωρα και κάτι περισσότερο από την ώρα της συντριβής του Antonov12, εντούτοις οι εργασίες δεν έχουν διακοπεί ούτε λεπτό και εκτιμάται ότι μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και πέντε ημέρες ακόμα, καθώς οι Αρχές εξετάζουν διεξοδικά τον περιβάλλοντα χώρο του δυστυχήματος, ώστε να εντοπιστούν στρατιωτικά υλικά που πιθανόν να έχουν εκτοξευθεί περιμετρικά, λόγω των ισχυρών εκρήξεων και της πρόσκρουσης.

Περιγράφοντας τις ενέργειες που απαιτούνται για την επόμενη ημέρα, ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής, Δημοσθένης Σαρηγιάννης ανέφερε στον ΣΚΑΪ πως «τόσο από την καύση των εκρηκτικών όσο και των πλαστικών και μεταλλικών υλικών του αεροσκάφους εκλύονται ουσίες που μπορούν να έχουν τοξικό περιεχόμενο. Αυτές στο μεγαλύτερό τους ποσοστό καταπίπτουν στο έδαφος».

Για το λόγο αυτό, «καλό είναι να υπάρχει δειγματοληψία, σε ακτίνα 1 χλμ. γύρω από το σημείο της συντριβής», όπως εξήγησε, αναφερόμενος πρακτικά σε μία έκταση 3,14 τετραγωνικών χιλιομέτρων, «για 1-2 μήνες για να είμαστε σίγουροι, καθώς αυτές οι ουσίες δεν βιοδιασπώνται εύκολα, για να είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα μόλυνσης», σημείωσε, διευκρινίζοντας, τέλος πως όσον αφορά στους κατοίκους της περιοχής, «δεν αφορά τους κατοίκους της περιοχής, ο ίδιος σημείωσε ότι «δεν υπάρχει θέμα μάσκας αυτή τη στιγμή, ό,τι είναι να πέσει στο έδαφος έχει ήδη πέσει».

Προειδοποίησε, ωστόσο, για την πιθανότητα «να προκληθεί επαναιώρηση (σ.τ.σ. σωματιδίων, δηλαδή σήκωμα σκόνης) από αγροτικές εργασίες κτλ.», η οποία θα κάνει αυτές τις ουσίες να βρεθούν ξανά στον αέρα και πιθανώς να μεταφερθούν μακρύτερα ή να τις εισπνεύσουν πολίτες που εργάζονται εντός αυτής της περιοχής, γύρω από το σημείο της συντριβής. Επιπλέον, ο κ. Σαρηγιάννης έστρεψε την προσοχή των εμπλεκόμενων στην ανάγκη «να μην περάσει οτιδήποτε στην τροφική αλυσίδα και να επιβαρυνθούν σε βάθος χρόνου οι άνθρωποι», υποδεικνύοντας προβλήματα που μπορεί να αφορούν τον υδροφόρο ορίζοντα αλλά και τρόφιμα.

Για το λόγο αυτό, στην περιοχή παραμένουν τόσο το κλιμάκιο του Ειδικού Διακλαδικού Λόχου (ΕΔΛΟ) ΠΒΧ (Πυρηνικής – Βιολογικής – Χημικής) ‘Άμυνας (8 άτομα τμήμα ανίχνευσης, 4 άτομα τμήμα απολύμανσης, 2 άτομα ΥΓ) από την Αθήνα, αλλά και δυνάμεις της Πολιτικής Προστασίας, όπως και το κλιμάκιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Παράλληλα με τις εργασίες «αποψίλωσης» του χώρου και περισυλλογής τμημάτων του αεροσκάφους, τα ειδικά συνεργεία των Ενόπλων Δυνάμεων, ανοίγουν ασφαλείς διαδρόμους τόσο για τα κλιμάκια του ΔΕΔΔΗΕ, όσο και για τον έλεγχο των δικτύων ύδρευσης και άρδευσης.

Το δεύτερο «μαύρο κουτί»

Επιπρόσθετα, οι ενδελεχείς έρευνες των ειδικών συνεργείων προσανατολίζονται στην ανεύρεση του δεύτερου από τα «μαύρα κουτιά» του αεροπλάνου (το ένα έχει ήδη βρεθεί), ώστε να καταλήξουν στις πιθανές αιτίες που οδήγησαν στη συντριβή του, καθώς η τελευταία συνομιλία του πιλότου με τον Πύργο Ελέγχου, την οποία μετέδωσε το Star, δείχνει ότι το αεροσκάφος είχε αρχίσει να εμφανίζει πολλαπλά μηχανικά προβλήματα.

Αναλυτικά, ο διάλογος:

Πιλότος Antonov: Έχουμε φωτιά στον κινητήρα. Προσπαθώ να τον σβήσω

Πύργος Ελέγχου: Μπορείτε να φτάσετε στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης ή της Καβάλας;

Πιλότος Antonov: Δημιουργούνται και άλλα προβλήματα στο αεροσκάφος. Θα προσπαθήσω να προσγειωθώ στην Καβάλα.

Πιλότος Antonov: Ενημέρωσέ μας

Πιλότος Antonov: Χάνω το ένα όργανο του αεροσκάφους πίσω από το άλλο.

Επιπλέον, θέση για το τραγικό συμβάν πήρε χθες επισήμως και το Υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας, δεδομένου ότι το αεροσκάφος ανήκε σε εταιρία ουκρανικών συμφερόντων. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, μέσω του πρακτορείου Ukrinform, το υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας επισήμανε πως «το εμπορικό αεροσκάφος με το ουκρανικό πλήρωμα, An-12B, το οποίο συνετρίβη στην Ελλάδα στις 16 Ιουλίου 2022, ανήκε σε ιδιωτική εταιρεία. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Άμυνας της Σερβίας, το αεροπλάνο μετέφερε αμυντικά προϊόντα σερβικής κατασκευής στον τελικό πελάτη, το Υπουργείο Άμυνας της Λαϊκής Δημοκρατίας του Μπαγκλαντές».

Παράλληλα, εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στις οικογένειες των νεκρών μελών του πληρώματος και σημείωσε ότι η αεροπορία του ουκρανικού στρατού σταθμεύει στις καθορισμένες περιοχές ανάπτυξης και συνεχίζει να ολοκληρώνει τις αποστολές της, προκειμένου να αντιμετωπίσει την ένοπλη επίθεση της Ρωσίας σε πλήρη κλίμακα.

«Το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας θα εξετάσει διεξοδικά το περιστατικό αυτό και θα αναφερθεί σε όποιες κοινωνικά σημαντικές λεπτομέρειες διαπιστωθούν», τόνισε το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας.

Πάντως, μέρα με τη μέρα έρχονται στο φως ντοκουμέντα που κόβουν την ανάσα από τις τελευταίες στιγμές της μοιραίας πτήσης του Antonov12, προτού αυτό συντριβή στο έδαφος, όπως τις έχουν καταγράψει κάμερες ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή. Σε ένα από αυτά, στα πρώτα δευτερόλεπτα του βίντεο καταγράφεται η καθοδική πορεία του Antonov, ενώ μερικά δευτερόλεπτα αργότερα σημειώνεται τεράστια έκρηξη.

Η τρομακτική έκρηξη οφείλεται στο φορτίο του αεροσκάφους, για το οποίο το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας & Διάσωσης (ΕΣΚΕΔ) έλαβε μήνυμα από τη σερβική εταιρεία όπλων και αμυντικών συστημάτων Valir (εντολέα της μεταφοράς του συγκεκριμένου φορτίου), και σύμφωνα με την ενημέρωση, το Antonov μετέφερε τα εξής πυρομαχικά:

· εκπαιδευτικά βλήματα όλμων 60mm M62,

· εκπαιδευτικά βλήματα όλμων 82mm M62 και

· φωτιστικά βλήματα όλμων 82mm M67.

Παρά το γεγονός ότι ο πιλότος γνώριζε το «επικίνδυνο φορτίο» που κουβαλούσε και ειδοποίησε σχετικά τους Έλληνες Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας, ωστόσο, στη διάρκεια της πτήσης υπέπεσε, κατά τους εμπειρογνώμονες, σε μοιραία λάθη.

Συγκεκριμένα, είχε στη διάθεσή του 12 λεπτά, αλλά του πήρε σχεδόν 20 να κάνει αναστροφή, ενώ έκανε μεγάλο κύκλο για να προσγειωθεί, αντί να κατευθυνθεί απευθείας στο αεροδρόμιο της Χρυσούπολης, ώστε να του φτάσει ο διαθέσιμος χρόνος.

Έμπειροι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας επισήμαναν στο protothema.gr όμως ότι το πλήρωμα του αεροσκάφους, έχοντας επίγνωση της έκτακτης κατάστασης που αντιμετώπιζε, δεν θα μπορούσε να λάβει μία τόσο άκαιρη απόφαση, να κατευθυνθεί δηλαδή προς τη θάλασσα και όχι προς το αεροδρόμιο, εκτός και εάν «μετέφερε κάτι το οποίο επειδή ίσως δεν είχε δηλωθεί, θα έπρεπε με κάποιον τρόπο να το πετάξει κάπου που δεν θα βρισκόταν ποτέ, δεδομένου ότι μετά την προσγείωσή του οι αρμόδιες αρχές θα έλεγχαν το φορτίου του…».

Τίποτε το επικίνδυνο

Λόγω της έντονης ανησυχίας των κατοίκων αναφορικά με την ταυτότητα του φορτίου του αεροπλάνου, τόσο στρατιωτικές πηγές, όσο και κύκλοι της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, επαναλαμβάνουν πως δεν εντοπίστηκε καμία επικίνδυνη ουσία στην ευρύτερη περιοχή, μετά το δυστύχημα. «Στις μετρήσεις μας, δεν υπήρξε καμία αλλαγή, μετά το περιστατικό. Δεν είχαμε καμία ένδειξη ραδιενέργειας μετά την πτώση του Antonov. Αν υπήρχε ζήτημα, θα το «έπιανε» κάποιος από τους άλλους σταθμούς, όπως από τις Σέρρες ή την Κομοτηνή», ανέφεραν στο protothema.gr, κύκλοι της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας.

Μπαγκλαντές: «Ασφαλισμένη αποστολή»

Διευκρινίσεις υπήρξαν και από πλευράς των Αρχών του Μπαγκλαντές, αφού οι Ένοπλες Δυνάμεις φέρονται να ήταν οι τελικοί αποδέκτες των πυρομαχικών. Ειδικότερα, όπως μετέδωσαν τα Μέσα Ενημέρωσης της χώρας, ο εκπρόσωπος του αρχηγείου της BGB (η υπηρεσία συνοριοφυλάκων), Αντισυνταγματάρχης Fayzur Rahman ανέφερε πως ήταν εκπαιδευτικό υλικό, βόμβες για όλμους, το οποίο ο προμηθευτής έπρεπε να τις μεταφέρει στο λιμάνι της Ντάκα.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση των Αρχών, η αποστολή ήταν ασφαλισμένη. Μιλώντας στην ιστοσελίδα New Age, ωστόσο, απέρριψαν δημοσιεύματα που έλεγαν ότι το αεροπλάνο μετέφερε νάρκες για το Μπαγκλαντές.«Δεν χρησιμοποιούμε νάρκες» ισχυρίστηκε ο Fayzur Rahman. Όπως σημειώνεται, πρόκειται για εκπαιδευτικά όπλα για τους συνοριοφύλακες του Μπαγκλαντές.

Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Masud Bin Momen, ανέφερε μεταξύ άλλων πως «μέχρι στιγμής γνωρίζουμε ότι πρόκειται για ατύχημα. Η αποστολή ήταν ασφαλισμένη» και προσέθεσε ότι το Μπαγκλαντές προμηθεύεται συχνά προϊόντα από τη Σερβία, μεταξύ άλλων χωρών.

Ερωτηθείς για τη χρήση ουκρανικού αεροσκάφους εν μέσω του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι οι προμηθευτές συνήθως κανονίζουν τη μεταφορά σε τέτοιες περιπτώσεις, προσθέτοντας ότι δεν θα μπορούσε να σχολιάσει χωρίς να ελέγξει λεπτομέρειες.

ΠΗΓΗ: protothema.gr