Κηδειόχαρτα ανθρώπινων χρόνων

Το δεύτερο πεζογράφημα του Θανάση Χατζόπουλου Ιστορικός Ενεστώς που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις αφηγείται σε λίγες γραμμές ή σε λίγες σελίδες (οπισθόφυλλο) ζωές κοινές που παύουν, σβήνουν με τον κρότο ηχηρών και βουβών, αλλόκοτων και θλιβερών θανάτων. Συμπτωματικοί θάνατοι και θανάσιμες συμπτώσεις. Θάνατοι αιφνίδιοι ή προδιαγεγραμμένοι σαν προσεγμένα τελειώματα ενός χειροποίητου πλεκτού.

Οι προσωπικότητες που πλάθει ο Χατζόπουλος δεν ξεχωρίζουν για την περίπλοκη, εντυπωσιακή ή παράξενη ζωή τους, αντίθετα θα έλεγε κανείς ότι είναι απλοί άνθρωποι που ανήκουν σε εξίσου καθημερινές οικογένειες και διάγουν μια ζωή συνηθισμένη. Ζωή είτε ολίγων λεπτών, είτε είκοσι έξι Μαΐων. Όμως, μέσα σε αυτό το υφαντό ανθρώπινων ζωών που μας δίνει ο συγγραφέας σε καθεμιά υπάρχει ένα μικρό, ασήμαντο γεγονός, μια συνήθεια, μια αδυναμία, ένα χαρακτηριστικό που συνδέεται τρομακτικά μέσω μιας διαολεμένης σύμπτωσης (;) με το θάνατο που έρχεται να σταματήσει το μέτρημα. Κι έτσι κάτι τόσο κοινό στη ζωή αποτελεί το λόγο, ο θάνατος να ξεχωρίζει.

Αυτές οι ιστορίες με το βέβαιο τέλος παλινδρομούν σε ηλικίες βρεφικές και ασπρομάλλικες, τριγυρίζουν στα χρόνια και τα ιστορικά γεγονότα πιάνοντας και μετρώντας με ακρίβεια τον κοινωνικό σφυγμό και τους ανθρώπινους ιδιωματισμούς τους. Ακόμη και ο θάνατος, ο σκληρός και αχώνευτος, ενσωματώνεται και προσαρμόζεται μαζί με τα συμπράγκαλά του στα δοχεία που τον τοποθετεί ο συγγραφέας.

Ευθείες και πλάγιες αφηγήσεις που ενίοτε παραπέμπουν σε αστυνομικά δελτία, ενίοτε σε ληξιαρχικές πράξεις και άλλοτε σε αγγελίες θανάτου σε στήλη εφημερίδας. Εκ πρώτης διακρίνεται το επαγγελματικό ύφος του υπεύθυνου της στήλης αρθρογράφου, μια παγερή αποστασιοποίηση, όμως με ποιητικές κα λυρικές λεκτικές συζεύξεις οι ιστορίες καταφέρνουν να συγκινούν. Με γλωσσική κομψότητα και εκφραστική μαεστρία, εναλλάσσοντας δημοτικά (ακόμη και παπαδιαμαντικά) στοιχεία και καλούπια σκληρού ρεαλισμού ο Χατζόπουλος αποδεικνύει ότι ένα αστυνομικό ρεπορτάζ μπορεί να σε κάνει να βάλεις τα κλάματα.