Ο Χάρτης της πόλης: Η ιστορία ενός γηπέδου

Το Καυταντζόγλειο Στάδιο βρίσκεται επί της οδού Αγίου Δημητρίου χτίστηκε το 1960 και αποτελεί την έδρα του Ηρακλή. Στις 27 Οκτωβρίου του 1960, παρουσία των βασιλέων, ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής εγκαινίασε το Στάδιο, που θεμελιώθηκε τέσσερα χρόνια νωρίτερα, στις 26 Οκτωβρίου 1956. Την ίδια μέρα εγκαινιάστηκαν και οι εγκαταστάσεις του Αλεξάνδρειου Μέλαθρου και του Ν.Ο. Θεσσαλονίκης.

Το ενδιαφέρον είναι πως το σωστό όνομα του σταδίου είναι Καυτανζόγλειο και όχι Καυταντζόγλειο, όπως πολλοί το προφέρουμε λανθασμένα. Κι αυτό οφείλεται στο γεγονός πως έχει πάρει το όνομά του από τη γνωστή οικογένεια Καυτανζόγλου μιας και η χρηματοδότηση της ανέγερσης του σταδίου ήταν δωρεά του Λυσίμαχου Καυτανζόγλου, διακεκριμένου διπλωμάτη και νομικού. Η οικογένεια Καυτανζόγλου καταγόταν από την Θεσσαλονίκη, γι’ αυτό και η διαθήκη του Λυσίμαχου Καυτανζόγλου όριζε την κατασκευή μνημείου στην πόλη αυτή.

Ειδικότερα, η ιστορία του σταδίου ξεκινάει το 1931, 25 ολόκληρα χρόνια δηλαδή πριν από τη θεμελίωσή του. Στις 4 Νοεμβρίου του 1931, ο Λυσίμαχος Καυτανζόγλου συντάσσει τη διαθήκη του, στην οποία αφήνει όλη την περιουσία του για την ανέγερση στη Θεσσαλονίκη Πανελληνίου Ηρώου για όσους αγωνίστηκαν για την ελευθερία, από την άλωση της Κωνσταντινούπολης και μεταγενέστερα. Ανάμεσα στους ήρωες αυτούς ήταν και ο παππούς του Λυσίμαχου, Ιωάννης Γούτας Καυτανζόγλου, μέλος και χρηματοδότης της Φιλικής Εταιρίας. Μάλιστα, για να τηρηθεί το πνεύμα της διαθήκης του ευεργέτη αποφασίστηκε να αναγερθούν στο χώρο του σταδίου προτομές της οικογένειας Καυτανζόγλου. Έτσι, με νομοθετικό διάταγμα του 1956 ορίζεται ότι η περιουσία του Ιδρύματος Λυσίμαχου Καυτανζόγλου θα διατεθεί για την ανέγερση σταδίου. Τα κονδύλια που διατέθηκαν από το ίδρυμα Λυσίμαχου Καυτανζόγλου ήταν 22 εκατομμύρια δραχμές, ποσό τεράστιο για την εποχή εκείνη. Άλλα 14 εκατομμύρια διέθεσε η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, ενώ παραχωρήθηκαν 24,5 στρέμματα γης από τον Δήμο Θεσσαλονίκης και άλλα 85 από το Ελληνικό Δημόσιο. Η θεμελίωση του σταδίου έγινε στις 26 Οκτωβρίου 1956, ημέρα εορτασμού της απελευθέρωσης της πόλης και της μνήμης του πολιούχου Αγίου Δημητρίου. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν γρήγορα και έτσι σε τέσσερα χρόνια και μία ημέρα στις 27 Οκτωβρίου του 1960 εγκαινιάστηκε το κατάμεστο από 40.000 θεατές στάδιο. Μέχρι το 1982 ήταν το μεγαλύτερο σε χωρητικότητα στάδιο της Ελλάδας. Το 2000 με αφορμή τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων έγινε μια ανακαίνιση και έτσι η χωρητικότητα του μειώθηκε στις 28.200 θέσεις, ενώ ταυτόχρονα το ΟΑΚΑ έγινε το μεγαλύτερο στάδιο. Το ρεκόρ εισιτηρίων στο Καυτανζόγλειο Στάδιο είναι 47.458, και είχαν διατεθεί σε αγώνα για τα προκριματικά του Μουντιάλ 1970 (Ελλάδα – Ελβετία 4-1).

Το σημείο όμως της ιστορίας που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι η ζωή του πατέρα του Λυσίμαχου, του Λύσανδρου Καυτανζόγλου. Ήταν περίφημος αρχιτέκτονας της εποχής με πολλές διακρίσεις στη Γαλλία και στην Ιταλία. Στην Ιταλία απέσπασε χρυσό μετάλλιο αξίας εκατόν εξήντα διστήλων για την κατασκευή Πανεπιστημίου, ενώ το 1833 βραβεύτηκε στο διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό της Ακαδημίας του Μιλάνου. Διαδοχικά έγινε μέλος των Ακαδημιών Ρώμης, Μπολόνιας, Πάρμας, Μιλάνου, Βενετίας, Λονδίνου, Λισσαβόνας, Μαδρίτης, Βιέννης, και Φιλαδέλφειας. Κάποια από τα σημαντικότερα έργα του είναι το Αρσάκειο, το Πολυτεχνείο, ο Ναός της Αγίας Ειρήνης, η Δυτική εκκλησία, ο ναός του Αγίου Κωνσταντίνου, του Αγίου Διονυσίου, του Αγίου Ανδρέα στην Πάτρα και άλλα. Για δες, λοιπόν, πόση ιστορία μπορεί να «κουβαλάει» ένα γήπεδο…