Οι Πεχλιβάνηδες σε ένα από τα πρώτα πανηγύρια που επέστρεψαν φέτος

Μετά από δύο χρόνια που τα πανηγύρια έπρεπε να μη πραγματοποιηθούν σε όλη τη χώρα λόγω της πανδημίας, φέτος είναι η χρονιά που επιστρέφουν δειλά αλλά με μεγάλη συμμετοχή του κόσμου, που φαίνεται πως του έλειψαν αυτές οι γιορτές.

Αν και οι μήνες που έχουν χαρακτηριστεί στην Ελλάδα από τα ξακουστά τους πανηγύρια, είναι οι καλοκαιρινοί, ήδη τα πρώτα πανηγύρια στην ύπαιθρο έχουν ξεκινήσει!

Το Πανηγύρι του Αγίου Αθανασίου στην Νιγρίτα Σερρών, είναι από τα πιο γνωστά θρησκευτικά πανηγύρια της περιοχής με επισκέπτες από γύρω αλλά και με ντόπιους που έχουν φύγει πλέον από το χωριό αλλά επιστρέφουν με αυτό ως αφορμή.

“Καλώς βρεθήκαμε” ακούγεται από τη δίπλα παρέα και οι αγκαλιές δηλώνουν την έναρξη μίας γιορτής αλλά και την αρχή μιας νέας εποχής με λιγότερες αποστάσεις και τους ανθρώπους πιο κοντά από πριν. Ματιές. Χαμόγελα. Χτυπήματα στην πλάτη.

Το Σαββατοκύριακο εκείνο στην Νιγρίτα, η ζωή θυμήθηκε κάτι παλιότερους Μάηδες. Γιορτινούς και νικημένους από την λαχτάρα των κατοίκων να γιορτάσουν την ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Αθανασίου. Από την λαχτάρα να γιορτάσουν για οτιδήποτε μέχρι τώρα τους κρατούσε μακριά τον έναν από τον άλλον.

Η τελευταία μέρα πολλών πανηγυριών της περιοχής, προσφέρει στους επισκέπτες, αγώνες ελληνορωμαϊκής και ελεύθερης πάλης, μικρότερων και μεγαλύτερων κατηγοριών. Από παιδί, θυμάμαι τον παππού, τον θείο και τον μπαμπά να ξεκινάνε από το μεσημέρι για να δουν την πάλη σε κάποιο πανηγύρι που γινόταν στα γύρω χωριά. Άντρες κυρίως οι θεατές εκείνα τα χρόνια, αυτοί που απολάμβαναν το θέαμα, ενώ οι γυναίκες θα έκαναν μία βόλτα στον χώρο του υπόλοιπου πανηγυριού ή θα έμεναν σπίτι. Τα χρόνια πέρασαν και πλέον βλέπουμε πως άλλαξε κι αυτό και το θέαμα είναι το ίδιο απολαυστικό για όλους που γεμίζουν τις κερκίδες της παλαίστρας. Πανηγύρια που αφορούν πλέον όλους. Από την αρχή μέχρι την τελευταία τους μέρα.

Σε μία τέτοια βρεθήκαμε κι εμείς, μαζί με τον φωτογράφο Δημήτρη Τασκούδη που “φυλάκισε” μερικές από τις πιο ωραίες στιγμές της ημέρας στο Πανηγύρι του Αγίου Αθανασίου στην Νιγρίτα. Την ώρα της παραδοσιακής πάλης της Α, Β και Γ κατηγορίας όπου παρακολουθήσαμε τους αγώνες των Παχλιβάνηδων με τα κιουσπέτια τους.

Οι παλαιστές ξέρουν καλά πως έχουν τον θαυμασμό όλων που έρχονται να τους δουν. Γνωρίζουν πως συντηρούν μία σπουδαία παράδοση που ξεφεύγει από τα όρια ενός αθλήματος και ταξιδεύει στον χρόνο της Περσικής εποχής, κλείνοντας πονηρά το μάτι στο σήμερα.

Δεκάδες παλαιστές συρρέουν κάθε χρόνο, αναβιώνοντας ένα πανάρχαιο λαϊκό άθλημα, αλλά διεκδικώντας και υψηλά χρηματικά έπαθλα σε κάθε διοργάνωση που γίνεται. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η πάλη με τα παραδοσιακά κιουσπέτια που είναι αναπόσπαστο στοιχείο στα μεγάλα τοπικά πανηγύρια και με ιδιαίτερα μακρά ιστορία στην περιοχή.

Στην Ελλάδα πανηγύρια πάλης με λάδι οργανώνονται συχνά στην περιοχή των Νομών Ροδόπης -Έβρου και στην περιοχή του Νομού Σερρών (Νιγρίτα, Σκοτούσσα, Ηράκλεια) και στον Σοχό Θεσσαλονίκης. Τα τελευταία χρόνια όμως, η πάλη με λάδι έχει αποκτήσει οπαδούς και σε δυτικές χώρες όπως την Ολλανδία και την Ιαπωνία.

Πεχλιβάνηδες με κιουσπέτια

Οι παλαιστές λαδώνουν όλο τους κορμί. Το λάδι δυσκολεύει τους αντιπάλους τους και με τις περίτεχνες λαβές και κινήσεις τους προσφέρουν ένα μοναδικό εντυπωσιακό θέαμα στο παρευρισκόμενο κοινό που χειροκροτεί με ενθουσιασμό, νικητές και ηττημένους. Νικητής θεωρείται αυτός που βάζει κάτω τον αντίπαλο, ώσπου να πει “πες”. Δηλαδή ώσπου να παραδεχτεί ρητά την ήττα του. Ή αλλιώς, ώσπου να τον βάλει ανάσκελα και “να φάει η πλάτητ’ χώμα” όπως χαρακτηριστικά λένε στην περιοχή.

Τα κιουσπέτια είναι τα στενά, κοντά, χειροποίητα δερμάτινα παντελόνια των Πεχλιβάνηδων, φτιαγμένα από δέρμα βουβαλιού και βάρους περίπου 13 κιλών 

Φωτογραφίες: Δημήτρης Τασκούδης