Μυλόπουλος: «Η λειψυδρία δεν είναι θεομηνία, είναι απολύτως ανθρωπογενής»

Θετικά συνεισφέρει στον διάλογο για τη λειψυδρία η παράταξη “ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας”, υποβάλλοντας σειρά επεξεργασμένων και υλοποιήσιμων προτάσεων στην περιφέρεια Κ. Μακεδονίας.  

Η υποβολή των προτάσεων γίνεται με την ευκαιρία της συνεδρίασης Λογοδοσίας που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Δευτέρα 26 Αυγούστου, στο Περιφερειακό Συμβούλιο Κ. Μακεδονίας.

Ο επικεφαλής της παράταξης, καθηγητής του Τομέα Υδραυλικής & Τεχνικής Περιβάλλοντος στην Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ Γιάννης Μυλόπουλος, θα παρουσιάσει στο Περιφερειακό Συμβούλιο τις προτάσεις της παράταξης. Που προϋποθέτουν τη συνεργασία κράτους και περιφέρειας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της μεγάλης απειλής.

Οι προτάσεις που υποβάλλονται, με δεδομένες τις δυσμενείς συνθήκες ανομβρίας και ξηρασίας που επιφέρει η κλιματική κρίση, αναπτύσσονται σε τέσσερις διακριτές κατευθύνσεις. Δυο άμεσες και βραχυπρόθεσμες και δυο μεσο – μακροπρόθεσμες:

• Λήψη άμεσων μέτρων για την ενίσχυση της φυσικής προσφοράς σε νερό και συγκεκριμένα για τον εμπλουτισμό των φυσικών δεξαμενών, των υπόγειων υδροφορέων, σε περιοχές που έχουν αποδασωθεί ή αποψιλωθεί.

Ένας στόχος που για να επιτευχθεί πρέπει να συμβούν δυο προϋποθέσεις: Α) Να ακολουθηθεί μια αυστηρή πολιτική άμεσης αναδάσωσης των καμένων περιοχών, με ταυτόχρονη απαγόρευση κάθε είδους δόμησης και κατασκευής έργων σε αυτές και

Β) Να κατασκευαστούν, σε συνεργασία με τα Δασαρχεία, μικρά χωμάτινα φράγματα ή μικρά φράγματα από κλαδοπλέγματα για την ανάσχεση της ροής των ορεινών υδάτων και τον εμπλουτισμό των υδροφορέων, σε περιοχές που έχουν αποδασωθεί και αποψιλωθεί είτε λόγω πυρκαγιάς, είτε λόγω εγκατάστασης συστημάτων παραγωγής «πράσινης» ενέργειας.

• Λήψη άμεσων μέτρων για την εφαρμοφή μιας πολιτικής εξοικονόμησης νερού στις χρήσεις.

Μια σειρά από άμεσα μέτρα και έργα είναι επιτακτικό να εφαρμοστούν, προκειμένου να μειωθούν οι απώλειες και οι διαρροές νερού στα υδραυλικά δίκτυα.

Ειδικά στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, που καταναλώνει το 85% του νερού ετησίως, πρέπει να γίνουν οι εξής συντονισμένες ενέργειες:

• Να προχωρήσει άμεσα, σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ο εκσυγχρονισμός των αρδευτικών δικτύων στην περιφέρεια, με τη δραστική μείωση των απωλειών νερού που σήμερα φτάνουν το 40 – 50%.
• Ο εκσυγχρονισμός αφορά πρώτα στα δίκτυα μεταφοράς νερού και δεύτερον στα συστήματα εφαρμογής του νερού στο έδαφος, με την εισαγωγή σύγχρονων μεθόδων μικροάρδευσης, τοπικής άρδευσης και άρδευσης με σταγόνες.
• Αντίστοιχες παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού των δικτύων και ελέγχου των διαρροών πρέπει άμεσα να γίνουν και στα δίκτυα ύδρευσης, σε συνεργασία με την ΕΥΑΘ και τις ΔΕΥΑ, ιδίως σε τουριστικές περιοχές, όπως η Χαλκιδική, αλλά και στις ημιαγροτικές περιοχές, όπου καταναλώνεται μεγάλο μέρος του νερού της ύδρευσης για αγροτικούς σκοπούς.

Μια επένδυση που μπορεί αρχικά να φαίνεται δαπανηρή, αν συνυπολογιστεί όμως το όφελος σε διαθέσιμο νερό, σε σχέση με το κόστος που θα έχει για την περιφέρεια η λειψυδρία, κυρίως στην οικονομική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια η οποία, αν δεν ληφθούν μέτρα θα πληγεί, θα αποδειχθεί τελικά άκρως συμφέρουσα.

• Σε μακροχρόνιο επίπεδο, η εξοικονόμηση νερού θα επέλθει με τη σταδιακή αλλαγή του υπάρχοντος αναπτυξιακού μοντέλου, σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία.

Δεν την αντέχει η Κ. Μακεδονία την αγροτική ανάπτυξη των υδροβόρων καλλιεργειών.

Όπως, επίσης, δεν την αντέχει η άνυδρη Χαλκιδική τη βιομηχανία του υπερτουρισμού τα καλοκαίρια.

Διότι δεν είναι βιώσιμη η ανάπτυξη που στηρίζεται αποκλειστικά σε βραχυχρόνιους κερδοσκοπικούς σχεδιασμούς. Η βιώσιμη ανάπτυξη στηρίζεται στη φέρουσα ικανότητα της φύσης, στα διαθέσιμα, δηλαδή, υδατικά αποθέματα.

Σε αυτό το πνεύμα, η περιφέρεια πρέπει να προχωρήσει σε ένα πρόγραμμα προσαρμογής της στις νέες δυσμενείς συνθήκες της κλιματικής κρίσης.

Υδροβόρες καλλιέργειες όπως το βαμβάκι, το καλαμπόκι και το ρύζι θα πρέπει να αντικατασταθούν σταδιακά από παραδοσιακές ελληνικές καλλιέργειες, προσαρμοσμένες στο κλίμα της περιοχής και στα διαθέσιμα υδατικά αποθέματα.

Κι αντίστοιχα, νέες άδειες για ξενοδοχειακές μονάδες πρέπει να εγκρίνονται μόνο με την αυστηρή προϋπόθεση της μη ύπαρξης αρνητικών ισοζυγίων στις λεκάνες απορροής.

Όπως και οι νέες άδειες για έργα πράσινης ενέργειας, αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, πρέπει να κρίνονται με την αυστηρή προϋπόθεση της μη αρνητικής επίδρασής τους στο διαθέσιμο υδατικό δυναμικό της περιοχής.

• Τέλος, μακροπρόθεσμο πεδίο εξοικονόμησης νερού υπάρχει και στο επίπεδο του εκσυγχρονισμού και της προσαρμογής στις νέες συνθήκες των υδραυλικών έργων εκταμίευσης, συλλογής και αποθήκευσης νερού για άρδευση και για ύδρευση.

Έργα πολλαπλού σκοπού, έργα που θα εξυπηρετούν ταυτόχρονα την άρδευση, την ύδρευση και την παραγωγή ενέργειας πρέπει να προγραμματιστούν, να σχεδιαστούν και να κατασκευαστούν για την καλύτερη αξιοποίηση των πηγών του νερού στην περιφέρεια.

Ο επικεφαλής της παράταξης, καθηγητής ΑΠΘ Γιάννης Μυλόπουλος, δήλωσε σχετικά:

«Η περιφερειακή αυτοδιοίκηση είναι το ιδανικό διοικητικό επίπεδο για ανάληψη άμεσης και αποτελεσματικής δράσης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. 

Και επειδή η λειψυδρία είναι συνάρτηση δυο παραγόντων, της μείωσης των βροχοπτώσεων και των χιονοπτώσεων αφενός, στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης, αλλά και της ζήτησης περισσότερου νερού από όσο είναι διαθέσιμο στις λεκάνες απορροής αφετέρου, η αποτελεσματική δράση για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας πρέπει να γίνει σε συντονισμό με τα κεντρικά υπουργεία που έχουν την ευθύνη των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων που καταναλώνουν νερό.

Η λειψυδρία δεν είναι… θεομηνία. Είναι απολύτως ανθρωπογενής. 

Και συνεπώς είναι ευθύνη κράτους και περιφερειακής αυτοδιοίκησης να συνεργαστούν και να αναλάβουν άμεσα δράση. 

Με επισπεύδουσα την περιφέρεια, που είναι κοντά στο πρόβλημα και υφίσταται πρώτη τις συνέπειές του.

Εμείς, από την πλευρά της αντιπολίτευσης, υποβάλλουμε σήμερα έναν οδικό χάρτη για την αντιμετώπιση της μεγάλης απειλής και παραμένουμε στη διάθεση της διοίκησης, η οποία οφείλει να αντιδράσει πριν να είναι αργά…»