ΠΚΜ: Ποιες είναι οι ειδικότητες με τη μεγαλύτερη ζήτηση

Μηχανικοί , επαγγελματίες τεχνολογιών Πληροφορικής, επαγγελματίες της Yγείας, χειριστές βιομηχανικών εγκαταστάσεων και μηχανημάτων, τεχνίτες, μονταδόροι, ανώτερα και μεσαία διευθυντικά στελέχη, είναι τα πιο περιζήτητα επαγγέλματα και ειδικότητες, αυτή την περίοδο στην Κεντρική Μακεδονία, σύμφωνα με τα ευρήματα της δεύτερης κατά σειρά, πρωτογενούς έρευνας που διενήργησε ο Μηχανισμός Διάγνωσης των Αναγκών της Αγοράς Εργασίας της ΠΚΜ, κατά τη διάρκεια του Φεβρουαρίου.

Επίσης, εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό (85%) των επιχειρήσεων που ερωτήθηκαν , δήλωσε ότι δεν είναι στις προθέσεις του να προχωρήσει σε απολύσεις τους επόμενους έξι μήνες.

Εξίσου σημαντικό ποσοστό (41% ) των επιχειρήσεων που μετείχαν στην έρευνα δήλωσε αισιόδοξο για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας το επόμενο διάστημα, λόγω επέκτασης των δραστηριοτήτων τους.

Με βάση τα ευρήματα της ίδιας έρευνας, η ακρίβεια πρώτων υλών και προϊόντων, δρα αποτρεπτικά στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ΠΚΜ, και επηρεάζει όλους τους κλάδους. Ο κλάδος της Αγροτοδιατροφής επηρεάζεται επιπλέον από το υψηλό μη-μισθολογικό κόστος και από τη μείωση του περιθωρίου κερδοφορίας λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης των τιμών στις πρώτες ύλες.

Παρόλα αυτά, το 77% των επιχειρήσεων που ερωτήθηκαν στην έρευνα του Φεβρουαρίου, θεωρούν αρκετά έως εξαιρετικά χρήσιμα τα προγράμματα κατάρτισης στα οποία συμμετείχαν οι εργαζόμενοι τους κατά την τελευταία τριετία, ποσοστό που συμπίπτοντας με αυτό που έδωσε η περσινή έρευνα του ΜΔΑΑΕ (78%), αποδεικνύει ότι το ενδιαφέρον των εργοδοτών για προγράμματα κατάρτισης είναι αμείωτο και πως αξιολογούν πολύ υψηλά τη χρησιμότητά τους για την απόκτηση πολύτιμων εργασιακών προσόντων.

Ταυτότητα έρευνας

Η έρευνα διεξήχθη από τις 8 Φεβρουαρίου έως τις 22 Φεβρουαρίου 2022 μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 424 επιχειρήσεων και από τους 7 νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας. Πρόκειται για επιχειρήσεις με τουλάχιστον 1 εργαζόμενο (πλην του ιδιοκτήτη). Για τη στρωματοποίηση του δείγματος δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην αποτύπωση της εργασιακής εικόνας όσον αφορά στους 7 οικονομικούς κλάδους που περιλαμβάνονται στο Στρατηγικό Σχέδιο της Περιφέρειας, αυτούς της «Αγροτοδιατροφής», της «Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης», των «Δομικών Υλικών», των «Μεταφορών και Εφοδιαστικής Αλυσίδας», της «Πληροφορικής και Επικοινωνιών», της «Ενέργειας και Περιβάλλοντος», και τέλος του «Τουρισμού». Πρόκειται για κλάδους με διαχρονική συνεισφορά στην τοπική οικονομία και για αυτούς που είναι οι πλέον υποσχόμενοι σε βραχυπρόθεσμο διάστημα.

Κενές θέσεις στις επιχειρήσεις της ΠΚΜ – Φεβρουάριος 2022

Από το σύνολο των επιχειρήσεων (Ν=424) οι 111 επιχειρήσεις δήλωσαν 390 κενές θέσεις εργασίας. Το 74% δήλωσε ότι δεν υπάρχει κενή θέση, έναντι 26% που δήλωσε τουλάχιστον μια κενή θέση στην επιχείρηση. Το ποσοστό των επιχειρήσεων με κενές θέσεις εργασίας εμφανίζεται αυξημένο κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του ΠΜΔΑΑΕ-ΚΜ τον Απρίλιο του 2021. Κάνοντας την αναγωγή για περίπου 28.000 επιχειρήσεις των 7 κλάδων που ερευνήθηκαν προκύπτει ότι στην ΠΜΚ το μέγεθος των κενών θέσεων εργασίας ανέρχεται στις 6.500 – 7.000 περίπου θέσεις (δεν διερευνήθηκε αν είναι μερικής ή πλήρους απασχόλησης). Το 25% των επιχειρήσεων που δηλώνουν κενές θέσεις εργασίας στην ΠΚΜ, προσφέρουν τη δεδομένη στιγμή έως μία θέση εργασίας, ενώ το 75% προσφέρει από 1 έως 3 θέσεις εργασίας.

Ειδικότητες σε ζήτηση

Πάνω από 3 στις 10 επιχειρήσεις στην ΠΚΜ ζητούν σήμερα επαγγελματίες στους τομείς των τεχνολογιών Πληροφορικής, Υγείας, εκπαιδευτικούς, νομικούς, επαγγελματίες κοινωνικού και πολιτιστικού κλάδου, διοίκησης επιχειρήσεων και μηχανικούς. Εξίσου σημαντική εμφανίζεται και η ζήτηση σε χειριστές βιομηχανικών εγκαταστάσεων, μηχανημάτων και εξοπλισμού και συναρμολογητές (μονταδόρους), ανειδίκευτους εργάτες και χειρώνακτες αλλά και υπαλλήλους για παροχή υπηρεσιών και πωλητές.

Ειδικότερα

• *Η ζήτηση στην ΠΚΜ για ανώτερα διευθυντικά και διοικητικά στελέχη είναι μοιρασμένη ομοιόμορφα τόσο σε γενικούς διευθυντές όσο και σε διευθυντές τους κλάδους της εστίασης και του εμπορίου, ενώ δεν υπάρχει ζήτηση για διευθυντές παραγωγής.

• Οι κατηγορίες των επαγγελματιών που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη ζήτηση στην Περιφέρεια, είναι μηχανικοί και επιστήμονες (18%) , καθώς και επαγγελματίες τεχνολογιών Πληροφορικής (11%).

• ▪ Η ζήτηση σε τεχνικούς εξειδικεύεται κατ’ αναλογία με τους επαγγελματίες, σε τεχνικούς στους τομείς των τεχνολογιών Πληροφορικής, Θετικών Επιστημών και Μηχανικής.

• ▪ Η ζήτηση σε υπαλλήλους γραφείου αφορά κατά κύριο λόγο σε εργαζόμενους που χειρίζονται ή εξασκούν το επάγγελμά τους μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών.

• ▪ Η ζήτηση σε πωλητές είναι πάνω από διπλάσια από την προσφορά προσωπικών υπηρεσιών.

• ▪ Στον πρωτογενή τομέα , το σύνολο της ζήτησης εργασίας προσδιορίζεται από τους εργοδότες ως ανειδίκευτη εργασία. Παρόμοια τάση υπάρχει και για την εργασία στις μεταφορές.

• ▪ Η ζήτηση τεχνιτών αφορά όλο το φάσμα των σχετικών επαγγελμάτων της κατηγορίας από την επεξεργασία υλικών (ξύλο, μέταλλο κλπ) και τροφίμων έως τους τεχνίτες οικοδομής και τους χειροτέχνες.

• Η ζήτηση σε χειριστές κινητού εξοπλισμού και οδηγούς, είναι διπλάσια αυτής για χειριστές βιομηχανικών εγκαταστάσεων.

Ειδικότητες σε ζήτηση ανά τομέα ειδικής οικονομικής δραστηριότητας

• ▪ Η ζήτηση σε μηχανικούς και επιστημονικά επαγγέλματα αφορά κυρίως στους κλάδους Ενέργειας-Περιβάλλοντος και δευτερευόντως τους κλάδους Πληροφορικής και Αγροδιατροφής.

• ▪ Αντίστοιχα, η ζήτηση σε επαγγελματίες του τομέα των τεχνολογιών Πληροφορικής αφορά πρωτίστως στον κλάδο Πληροφορικής και δευτερευόντως τεχνικών του τομέα Ενέργειας-Περιβάλλοντος.

• ▪ Η ζήτηση απασχολούμενων στην παροχή προσωπικών υπηρεσιών όπως και σε καθαριστές και βοηθούς προκύπτει αποκλειστικά και μόνο στον κλάδο του τουρισμού.

• ▪ Το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης σε οδηγούς μέσων μεταφοράς και χειριστές κινητού εξοπλισμού εντοπίζεται στους κλάδους των μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας και δευτερευόντως στον Αγροδιατροφικό, την Κλωστοϋφαντουργία/ Ένδυση και τα Δομικά Υλικά.

• ▪ Η ζήτηση σε ανειδίκευτη εργασία σε κατασκευές, μεταποίηση και μεταφορές απλώνεται οριζόντια και στους επτά (7) εξεταζόμενους τομείς οικονομικής δραστηριότητας με πιο έντονη την ανάγκη στους κλάδους Δομικών Υλικών και Αγροδιατροφής.

Κύριοι λόγοι μη-πλήρωσης των κενών θέσεων εργασίας στις επιχειρήσεις της ΠΚΜ

Η «έλλειψη ατόμων με τα απαιτούμενα προσόντα-δεξιότητες-εμπειρία» φαίνεται να είναι η κυριότερη αιτία για τη μη-πλήρωση των υπαρχουσών κενών θέσεων εργασίας την Περιφέρεια (35% των απαντήσεων), ενώ ως δεύτερη αιτία εμφανίζεται η «έλλειψη ατόμων που ενδιαφέρονται να κάνουν αυτό το είδος εργασίας» (29% των απαντήσεων). Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως ένα σημαντικό ποσοστό εργοδοτών (10% όσων διαθέτουν κενές θέσεις εργασίας) αδυνατεί να προσδιορίσει με ακρίβεια ή δεν επιθυμεί να συζητήσει τις αιτίες μη πλήρωσης των κενών θέσεων στις επιχειρήσεις τους.

▪ Η «έλλειψη ατόμων με τα απαιτούμενα προσόντα-δεξιότητες-εμπειρία» αποτελεί οριζόντια αιτία μη-πλήρωσης των κενών θέσεων και μάλιστα αποτελεί αιτία για τη μη-κάλυψη των μισών διαθέσιμων θέσεων εργασίας στους κλάδους της Πληροφορικής, Ενέργειας / Περιβάλλοντος και Δομικών Υλικών.

Οι «μη ελκυστικές αμοιβές, ωράριο, εργασιακές συνθήκες» εμφανίζονται ως αιτία μη-πλήρωσης θέσεων μόνο στους κλάδους της κλωστοϋφαντουργίας / ένδυσης και του τουρισμού και ο «έντονος ανταγωνισμός από άλλους εργοδότες» μόνο στους κλάδους της Πληροφορικής, των μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας, αλλά μόνο ως ελάσσονος σημασίας παράγοντας.

Λόγοι μη κάλυψης των κενών θέσεων εργασίας στις επιχειρήσεις της ΠΚΜ – Φεβρουάριος 2022 – *Στην επιλογή «Άλλο» συμπεριλαμβάνονται οι απαντήσεις: «παραίτηση», «διαχρονικότητα της κινητικότητας στην εργασία», «εσωτερική μετάταξη», «δεν είναι προτεραιότητά»

Πρόθεση πλήρωσης των διαθέσιμων κενών θέσεων στις επιχειρήσεις της ΠΚΜ

Η συντριπτική πλειοψηφία (83%) των εργοδοτών προτίθεται να καλύψει τις κενές θέσεις στις επιχειρήσεις τους παρά τις δυσκολίες που υπάρχουν.

Πρόθεση κάλυψης υπαρχουσών κενών θέσεων εργασίας από τις επιχειρήσεις της ΠΚΜ μέσα στο επόμενο 6μηνο – Φεβρουάριος 2022

Από την ανάλυση των παραπάνω αποτελεσμάτων ανά ειδικό κλάδο οικονομικής δραστηριότητας προκύπτει ότι:

▪ Ο κλάδος των Δομικών Υλικών σκοπεύει να καλύψει απολύτως (100%) τις κενές τους θέσεις. Ομοίως, οι επιχειρήσεις του κλάδου μεταφορών και εφοδιαστικής αλυσίδας σκοπεύουν να καλύψουν αν όχι όλες (93%) τότε σίγουρα τις περισσότερες (7%) κενές θέσεις εργασίας που διαθέτουν.

▪ Ένα μικρό ποσοστό επιχειρήσεων που διαθέτουν κενές θέσεις εργασίας σήμερα (13%) στον κλάδο Πληροφορικής σκοπεύουν να μην καλύψουν τις θέσεις που διαθέτουν, ενώ ένα επίσης μικρό ποσοστό (17%) επιχειρήσεων με κενές θέσεις από τον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας / ένδυσης δε γνωρίζει πως θα κινηθεί..

Εκτίμηση δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας εντός 6μηνου

Το σύνολο των επιχειρήσεων του δείγματος (Ν=424) ερωτήθηκε σχετικά με την πιθανότητα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας α) είτε λόγω συνταξιοδότησης/ αποχώρησης, είτε β) λόγω επέκτασης των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.

Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις, ενώ δεν αναμένεται κύμα συνταξιοδότησης σε επίπεδο περιφέρειας, αποτυπώνεται ένα σημαντικό ποσοστό που είναι αισιόδοξο ως προς την επέκταση των δραστηριοτήτων του κι εκτιμά κατά 41% ότι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας λόγω αυτού, επιδρώντας έτσι θετικά στο ισοζύγιο απασχόλησης της ΠΚΜ για το 2022.

Εκτίμηση νέων κενών θέσεων στην ΠΚΜ εντός εξαμήνου – Φεβρουάριος 2022

Οι κλάδοι της Αγροδιατροφής και του Τουρισμού δηλώνουν με σχετική βεβαιότητα ότι θα υπάρξουν νέες θέσεις κάτι το οποίο οφείλεται στην εποχικότητα των κλάδων σε σχέση με το διάστημα διεξαγωγής της έρευνας (αρχές του χρόνου πριν την καλλιεργητική και τουριστική σεζόν). Αξιοσημείωτο είναι ότι παρότι φαίνεται να υπάρχει αισιοδοξία ως προς την ανάπτυξη της περιφερειακής αγοράς εργασίας σε όλους τους εξεταζόμενους κλάδους, σε αυτή την ερώτηση, η οποία εξαρτάται από αστάθμητους παράγοντες της αγοράς, αυξάνεται η γενική αβεβαιότητα και απροθυμία τοποθέτησης (3-16%) των επιχειρήσεων περί δημιουργίας νέων θέσεων.

Περιοριστικοί παράγοντες για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας

Η συγκεκριμένη ερώτηση αποσκοπεί στη διερεύνηση των επιπτώσεων που έχουν οι μεταβολές του κοινωνικοοικονομικού και πολιτικού περιβάλλοντος (σε επίπεδο χώρας και διεθνώς) στην αγορά εργασίας. Όπως προκύπτει οι «Αυξήσεις στον τιμάριθμο – μείωση της ζήτησης για τα προϊόντα/υπηρεσίες » είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες (29%) που επηρεάζουν τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ΠΚΜ, μαζί με την «Πανδημία – μείωση της ζήτησης για τα προϊόντα/υπηρεσίες σας» ( 23%). Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός πως ένα 24% των ερωτηθέντων επιχειρήσεων δεν εκτιμά ότι επηρεάζεται αρνητικά από περιοριστικούς παράγοντες στη διαδικασία δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας.

Πρόθεση απολύσεων προσωπικού κατά τους επόμενους 6 μήνες

Αξιοσημείωτο είναι ότι το 85% των επιχειρήσεων απάντησε κατηγορηματικά «Όχι» -διατηρώντας ακριβώς τα ίδια ποσοστά με την αντίστοιχη έρευνα του ΜΔΑΑΕ για το 2021- και το 6% «μάλλον όχι», παρά τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που επέφερε η πανδημία στην επιχειρηματική δραστηριότητα.

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ως προς τους επτά (7) εξεταζόμενους ειδικούς κλάδους οικονομικής δραστηριότητας δείχνει ότι η μικρή πρόθεση απολύσεων -της τάξης του 8-9%- εμφανίζεται στους κλάδους της Αγροδιατροφής και Τουρισμού, με την Αγροδιατροφή να είναι ο μόνος κλάδος που εμφανίζει και αρκετά υψηλό μέσο όρο απολύσεων ανά επιχείρηση (9άτομα).

Πρόθεση απόλυσης εντός α’ εξαμήνου 2022 στις επιχειρήσεις της ΠΚΜ– Φεβρουάριος 2022

Αξιολόγηση της χρησιμότητας των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης.

Οι επιχειρήσεις που δήλωσαν συμμετοχή σε κάποιο πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης κατά την τελευταία τριετία ρωτήθηκαν σχετικά με τη χρησιμότητα των προγραμμάτων.

Το 77% των επιχειρήσεων θεωρούν αρκετά έως εξαιρετικά χρήσιμα τα προγράμματα κατάρτισης στα οποία συμμετείχαν οι εργαζόμενοι τους κατά την τελευταία τριετία. Ποσοστό που συμφωνεί με αυτό που έδωσε η περσινή έρευνα του ΠΜΔΑΑΕ-ΚΜ (78%) και άρα αποδεικνύεται ότι το ενδιαφέρον των εργοδοτών για προγράμματα κατάρτισης είναι αμείωτο και ότι αξιολογούν πολύ υψηλά τη χρησιμότητά τους για την αγορά εργασίας.

Αξιολόγηση της χρησιμότητας των προγραμμάτων κατάρτισης από τις επιχειρήσεις της ΠΚΜ – Φεβρουάριος 2022