94η απονομή Όσκαρ: Νικητής οι πλατφόρμες και η γροθιά του Γουίλ Σμιθ!

Σε μια τελετή που τα είχε όλα – και μόνο βαρετή δεν την λες – τα Όσκαρ έγραψαν ιστορία δίνοντας για πρώτη φορά το βραβείο της καλύτερης ταινίας σε μια πλατφόρμα για πρώτη φορά. Το CODA της Σον Χέντερ, το οποίο στριμάρει στην Apple TV έκανε την υπέρβαση και κέρδισε και στις 3 κατηγορίες που ήταν υποψήφιο.

Λέγαμε πριν την απονομή, στις προβλέψεις μας, πως ότι και να γίνει το streaming και οι πλατφόρμες είναι οι μεγάλες κερδισμένες των φετινών Όσκαρ. Ποιες επιλογές είχε η Ακαδημία; Κινήθηκε ανάμεσα σε δύο άξονες επιλογών. Από τη μια τίμησε στα τεχνικά Όσκαρ το επίτευγμα μιας κινηματογραφικής ταινίας που ταξίδεψε το κοινό σε μια άλλη διάσταση. Το Dune του Ντενί Βιλνέβ σάρωσε στα τεχνικά Όσκαρ μαζεύοντας συνολικά 6 βραβεία. Η συγκομιδή του είναι πραγματικά εντυπωσιακή και προκαλεί απορία γιατί η ταινία δεν μπήκε ποτέ στην συζήτηση και για τα μεγάλα βραβεία. Η περίπτωση του βέβαια σε ότι αφορά την οσκαρική ιστορία θυμίζει το 1972 με το Καμπαρέ του Μπομπ Φόσι όταν μάζεψε επίσης όλα τα επιμέρους βραβεία αλλά έχασε στις μεγάλες κατηγορίες από τον Νονό.

Από την άλλη πλευρά η Ακαδημία είχε μπροστά της δύο επιλογές από τον χώρο του streaming : την Εξουσία του Σκύλου και το CODA – που εκπροσωπούσαν το Netflix και την Apple TV. Η Εξουσία του Σκύλου παρά τις 12 υποψηφιότητες περιορίστηκε στο ένα, στο Όσκαρ σκηνοθεσίας για την Τζεϊν Κάμπιον. Η Τζεϊν Κάμπιον πήρε το Όσκαρ σκηνοθεσίας και συνεχίζει το σερί των γυναικών σκηνοθετών στα Όσκαρ μετά την περσινή νίκη της Κλόε Ζάο. Όμως η δεν κέρδισε τίποτα άλλο. Και όχι μόνο αυτό αλλά το Netflix έχασε σε όλες τις κατηγορίες που είχε υποψηφιότητα (ακόμη και στα μικρού μήκους). Το λες και πανωλεθρία. Μια πανωλεθρία που χρεώνεται όχι μόνο στην ταινία – η οποία από την πρεμιέρα της ακόμα προβλημάτισε ένα κομμάτι του κοινού με την αφηγηματική της δύναμη και το βάθος της- αλλά και στον δυναμικό χαρακτήρα του Netflix ως εταιρία, τον οποίο ακόμα και σήμερα οι επαγγελματίες της Ακαδημίας δυσκολεύονται να χωνέψουν. Ο δεύτερος λόγος της ήττας της Εξουσίας του Σκύλου έχει να κάνει πάλι με την ταυτότητα που έχει η ίδια η Ακαδημία διαχρονικά. Η οποία Ακαδημία φοβάται τις ταινίες με το βάθος που είπαμε ότι είχε η ταινία της Κάμπιον και προτιμούν να καταλήγουν σε πιο ανθρώπινες και feelgood συγκινήσεις. Δεν είναι τωρινό αυτό. Είναι δεκάδες τα παραδείγματα από το παρελθόν: Forrest Gump αντί για Pulp Fiction, Crush αντί για το Brokeback Mountain, Slumdog Millionaire αντί Μπέντζαμιν Μπάτον, King’s Speech αντί Social Network, Green Book αντί για Ρόμα. Τα παραδείγματα είναι άπειρα.

Το CODA λοιπόν είναι η πρώτη ταινία από πλατφόρμα που φτάνει τόσο ψηλά και επιπλέον είναι η πρώτη ταινία από το 1990 με βραβείο Καλύτερης ταινίας χωρίς υποψηφιότητα Σκηνοθεσίας ούτε στα Όσκαρ, ούτε στις Χρυσές Σφαίρες ούτε από την Ένωση Σκηνοθετών. Σήκωσε και τα 3 βραβεία στα οποία προτάθηκε. Τέλος είναι η δεύτερη ταινία που χρησιμοποιεί νοηματική γλώσσα (η πρώτη ήταν το Shape of Water του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο) με Όσκαρ καλύτερης ταινίας ενώ για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μια ταινία που την υπογράφει γυναίκα δημιουργός φτάνει στην κορυφή των Όσκαρ. Καθόλου άσχημα.

Best Picture goes to ‘CODA’ – Congratulations! #Oscars pic.twitter.com/X2feIYmC6d

— The Academy (@TheAcademy) March 28, 2022

To Χόλυγουντ αναγνώρισε λοιπόν ότι το streaming είναι εδώ και αλλάζει την κινηματογραφική βιομηχανία. Τα δύο χρόνια της πανδημίας ήταν αρκετά για να συνθλίψουν το box office και να αρχίσουν τα στελέχη του Χόλυγουντ να μετράνε τις ταινίες τους όχι με βάση τα εισιτήρια αλλά με βάση την επισκεψιμότητα σε μια VOD πλατφόρμα, με βάση τα hashtags και τα trends των social media. Στα ποιοτικά στοιχεία τους, που δημοσιεύονται κατά καιρούς και στα media, τα στελέχη της βιομηχανίας ξέρουν ότι εξαιτίας της πανδημίας ένα υπολογίσιμο μέρος του κοινού τους με δυναμική αύξησης δηλώνει ότι δεν πρόκειται να ξαναπατήσει σε αίθουσα. Οι συνήθειες και οι αντιλήψεις τους σε σχέση με το σινεμά έχουν αλλάξει, έχουν εκπαιδευτεί και έχουν μάθει να βλέπουν σινεμά στον καναπέ του σπιτιού τους. Για όσους πρoλάβαμε να ονειρευτούμε και να ερωτευτούμε σε μια σκοτεινή κινηματογραφική αίθουσα κάτι τέτοια μοιάζει ίσως δυσάρεστο αλλά είναι η πραγματικότητα. Το σινεμά αλλάζει.

Όλα αυτά δεν είναι δυνατόν να τα αγνοήσουν τα μέλη της Ακαδημίας που ζουν μέσα στην αγορά του σινεμά. Και έτσι η φετινή επιλογή τους ήταν καθαρή από την αρχή. Ας θυμηθούμε που κατέληξαν τα σημαντικότερα βραβεία της φετινής οσκαρικής κούρσας.

Χρυσές Σφαίρες: Netflix Critics Choice: Netflix BAFTA: Netflix Σωματείο Παραγωγών: Apple Σωματείο Σκηνοθετών: Netflix Σωματείο Ηθοποιών: Apple

Είναι λοιπόν θέμα χρόνου και το Netflix να σηκώσει το Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Έχασε όμως την ευκαιρία της ιστορικής πρωτιάς με ότι κι αν σημαίνει αυτό.

Στα της απονομής οι Εϊμι Σούμερ, Γουάντα Σαϊκς και Ρετζίνα Χολ δεν τα πήγαν ούτε καλά, ούτε άσχημα. Κάποια αστεία τους μάλλον ήταν ανούσια, κάποια άλλα εντελώς περιττά, κάποια άλλα κοινές χοντράδες. Το παιχνίδι με τις αναμνήσεις σε αγαπημένες ταινίες του Χόλυγουντ, που έκλειναν μια επέτειο φέτος, ήταν όμορφο. Κάπως έτσι θυμηθήκαμε τα 60χρονα του Τζειμς Μποντ, τα 50χρονα του Νονού, τα 30χρονα του Pulp Fictiion. Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της βραδιάς ήταν χωρίς αμφιβολία η βράβευση του Τροϊ Κότσουρ. Ο Κότσουρ έγραψε ιστορία καθώς είναι ο πρώτος κωφός μετά την Μάρλι Μάτλιν που κερδίζει Όσκαρ. Ωραία στιγμή και η βράβευση της Αριάν ΝτεΜπός η οποία 60 χρόνια μετά τη Ρίτα Μορένο πήρε το ίδιο βραβείο για τον ίδιο ρόλο και ως η πρώτη ανοιχτά queer γυναίκα αναφέρθηκε στο θέμα και στα δικαιώματα της LGTBQ+ κοινότητας. Συγκινητική και όμορφη και η παρουσία του Φράνσις Φορντ Κόπολα με τους Αλ Πατσίνο και Ρόμπερτ Ντε Νίρο σε μια τιμητική αναφορά για τα 50χρονα του Νονού. Ο Κόπολα ήταν ο μόνος που αναφέρθηκε ξεκάθαρα και στο θέμα της Ουκρανίας. Συγκινητική και η αναφορά των Όσκαρ στον δικό μας Μίκη Θεοδωράκη όταν ήρθε η ώρα του In Memoriam για όσους έφυγαν το 2021. Και τέλος ικανοποίηση και συγκίνηση πρέπει να ένιωσαν και οι Ρισούκε Χαμαγκούτσι όπως και ο Κένεθ Μπράνα με τα δικά τους Όσκαρ, για τα Drive my Car (το πέμπτο Όσκαρ της Ιαπωνίας) και Belfast αντίστοιχα. Δίκαια και τα δύο.

Κανείς δεν κατάλαβε σε τι ωφέλησε το κόψιμο των 8 κατηγοριών που έμειναν εκτός κανονικής απονομής. 40 άνθρωποι προσήλθαν νωρίτερα από το προγραμματισμένο στο Dolby Theater, η εκφώνηση των υποψηφίων και του νικητή έγινε σε χρόνο dt, ο νικητής εκφώνησε τον ευχαριστήριο λόγο και η περίφημη οικονομία χρόνου που φιλοδοξούσε να κάνει η Ακαδημία αφορούσε αποκλειστικά τα πήγαινε – έλα στη σκηνή! Στο μεταξύ τα αποτελέσματα στις συγκεκριμένες κατηγορίες είχαν γίνει φύλλο και φτερό στο ίντερνετ αρκετή ώρα πριν την έναρξη της απονομής ενώ δεν έλειψε και το άκομψο κόψιμο σε κάποια λογίδρια (πχ στον Ριζ Αχμέντ για το Όσκαρ ταινίας μικρού μήκους). Η Ακαδημία δεν τίμησε όπως έπρεπε τους καλλίτεχνες αυτών των κατηγοριών. Ίσως για αυτό και κάποιος από τους νικητές, ο Χανς Τσίμερ, ένας από τους πιο δημοφιλείς και αναγνωρίσιμους συνθέτες του Χόλυγουντ, προτίμησε να απουσιάσει (βρίσκεται σε περιοδεία συναυλιών στην Ευρώπη) παρά να παραβρεθεί σε αυτή την τσαπατσουλια. Περιττό να πούμε ότι το κράξιμο στα social για αυτό το σφάλμα της Ακαδημίας πήγε σύννεφο. Μια πολύ κακή επιλογή της Ακαδημίας που δεν πρέπει με τίποτα να επαναληφθεί. Η επιλογή της δεν δικαιώθηκε επ’ ουδενί αφού η απονομή ξεπέρασε κατά πολύ τις 3 ώρες, που ήταν η υψηλή φιλοδοξία της ώστε να ισορροπήσει το τηλεοπτικό προϊόν σε σχέση με τους χρόνους των τηλεθεατών και στις δύο ακτές της Αμερικής.

Ίσως η πιο αμήχανη στιγμή πάντως να ήταν ένα αστείο του Κρις Ροκ για την σύζυγο του Γουιλ Σμιθ, Τζάντα Πινκετ Σμιθ. Ο δημοφιλής ηθοποιός δεν πήρε καθόλου καλά το αστείο και σηκώθηκε από την θέση του δίνοντας μια δυνατή γροθιά στον Ροκ. Η τεράστια αμηχανία από το περιστατικό τάραξε τόσο το Ντόλμπι όσο και τα σόσιαλ αφού χρειάστηκαν λίγα λεπτά ώστε το περιστατικό να γίνει Νο1 θέμα και να υπερκαλύψει την ίδια την απονομή. Λίγο αργότερα και αφού κέρδισε το Όσκαρ Α ανδρικού ρόλου ο Σμιθ έδωσε έναν αρκετά φορτισμένο λόγο προσπαθώντας να μαζέψει τις κακές εντυπώσεις, ζήτησε συγνώμη από τους παρευρισκόμενους (αλλά όχι από τον Κρις Ροκ!) και αιτιολόγησε με κάποιο τρόπο την πράξη του μιλώντας για την σημασία της προστασίας της οικογένειας του.

The Academy does not condone violence of any form.

Tonight we are delighted to celebrate our 94th Academy Awards winners, who deserve this moment of recognition from their peers and movie lovers around the world.

— The Academy (@TheAcademy) March 28, 2022

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν γινόταν να περάσει απαρατήρητη επίσης από τα Όσκαρ. Αρκετοί από τους παριστάμενους και τις παριστάμενες σταρ φορούσαν μια γαλάζια κορδέλα ή κάποιο διακοσμητικό με τα χρώματα της ουκρανικής σημαίας ως συμβολική συμπαράσταση στους Ουκρανούς πρόσφυγες ενώ η Ακαδημία αφιέρωσε ένα από τα υποψήφια τραγούδια της φετινής χρονιάς – το Somehow You Do με τη Ρέμπα Μακ Ενταϊρ και ενός λεπτού σιγή στους δοκιμαζόμενους από τον πόλεμο Ουκρανούς πολίτες.

Τα Όσκαρ αναλυτικά:

Καλύτερης ταινίας : CODA

Α γυναικείου ρόλου – Τζέσικα Τσαστεϊν (The eyes of Tammy Faye)

Α Ανδρικού ρόλου – Γουιλ Σμιθ (King Richard)

Σκηνοθεσίας – Τζειν Κάμπιον (Η Εξουσία του Σκύλου)

Πρωτότυπου Σεναρίου – Κένεθ Μπράνα (Μπέλφαστ)

B ανδρικού ρόλου – Τροϊ Κότσουρ (CODA)

B γυναικείου ρόλου – Αριάν Ντε Μπος (West Side Story)

Φωτογραφία – Dune

Animation – Encanto

Μοντάζ – Dune

Μουσικής – Dune

Τραγουδιού – No Time to Die

Καλλιτεχνικής διεύθυνσης – Dune

Κουστουμιών – Cruella

Ήχου– Dune

Μακιγιάζ & Κομμώσεων – The eyes of Tammy Faye

Ντοκιμαντέρ Μεγάλου μήκους – The summer of Soul

Ντοκιμαντέρ μικρού μήκους – The Queen of Basketball

Μυθοπλασίας Μικρού μήκους – The Long Goodbye

Κιν. Σχεδίων μικρού μήκους – The Windshield Wiper