19η ΔΕΒΘ: Τα έντυπα βιβλία δεν είναι προσβάσιμα σε όλους
Ο οργανισμός «Διαβάζω για τους άλλους» δημιουργεί με τη βοήθεια εθελοντών και σε συνεννόηση με τους εκδότες, audiobooks, που ακολουθούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα παραγωγής και τα προσφέρει δωρεάν μόνον στους εντυπο-ανάπηρους.
Η Χρυσέλλα Λαγαρία ξεναγείται στη 19η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ). Αν και της αρέσουν τα βιβλία, δεν την ελκύει κανένα από το εξώφυλλο. Δεν την αφορά αν έχει καλή γραμματοσειρά, αν τα γράμματα είναι πιο ευανάγνωστα, ούτε οι όποιες στρατηγικές μάρκετινγκ έχουν κάνει οι εκδοτικοί οίκοι για την προώθησή τους. Κι αυτό, διότι η κ. Λαγαρία είναι τυφλή.
Εκτός από τα άτομα με προβλήματα όρασης, υπάρχουν κι άλλες κατηγορίες εντυπο-ανάπηρων ατόμων, τα οποία δεν έχουν πρόσβαση στην ανάγνωση. Με αφορμή το γεγονός αυτό, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 19ης ΔΕΒΘ συζήτηση με τίτλο «Προσβασιμότητα στην ανάγνωση των εντυπο-ανάπηρων ατόμων. Δυσκολίες και λύσεις».
«Οι εντυπο – ανάπηροι άνθρωποι, δηλαδή αυτοί που δεν έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν από το έντυπο, μπορεί να είναι τυφλοί, να έχουν μερική όραση, να έχουν δυσλεξία, δυσκολία στα άνω άκρα από κάποια τετραπληγία ή κάποιον ακρωτηριασμό. Άρα μιλάμε για ανθρώπους, που το έντυπο βιβλίο, αυτό που θεωρούμε δεδομένο, αλλά ακόμα και το e-book που μας φαίνεται εξωτικό, δεν είναι λύση», τόνισε η Κατερίνα Μαλακατέ, συγγραφέας και αντιπρόεδρος του PEN Greece: του λογοτεχνικού οργανισμού που συνδέεται με το PEN international, το οποίο ενώνει συγγραφείς, αναγνώστες, μεταφραστές και εκδότες, με στόχο μία παγκόσμια λογοτεχνική κοινότητα.
Ο οργανισμός «Διαβάζω για τους άλλους» δημιουργεί με τη βοήθεια εθελοντών – και σε συνεννόηση με τους εκδότες, audiobooks, που ακολουθούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα παραγωγής και τα προσφέρει δωρεάν μόνον στους εντυπο-ανάπηρους. Η Χρυσέλα Λαγγαρία είναι γραμματέας του. «Η εμπειρία λέει ότι τα τυφλά άτομα – και όχι μόνο αυτά – δεν τα έχουμε τοποθετήσει στη διαδικασία του αναγκαίου», τόνισε η Χρυσέλλα Λαγαρία, που εκτός από εκπρόσωπος από τον χώρο της τυφλότητας, είναι και η γραμματέας του «Διαβάζω για τους άλλους». «Υπάρχουν άπειρα ποστ στο facebook για βιβλία που διαβάζουν όλοι οι αναγνώστες, πλην των τυφλών ατόμων, τα οποία, αν είναι τυχερά, το ¼ από αυτά τα βιβλία θα υπάρχουν, είτε ηχογραφημένα, είτε σε e-books, είτε θα πρέπει να κάνουν μία διπλή διαδικασία – αυτήν της αγοράς – και στη συνέχεια θα πρέπει να τα σκανάρουν με έναν τρόπο που θα τους είναι προσβάσιμος», εξήγησε.
Η ιδρύτρια και πρόεδρος του «Διαβάζω για τους άλλους», Αργυρώ Σπυριδάκη, εξηγεί ότι «ο συγκεκριμένος οργανισμός δημιουργήθηκε με αφορμή μία συζήτηση περί βιβλίων, που είχα πριν 7-8 χρόνια με έναν πολύ καλό φίλο, εκ γενετής τυφλό και του πρότεινα να διαβάσει ένα συγκεκριμένο βιβλίο. Μου είπε ‘πολύ ευχαρίστως, αλλά δεν υπάρχει στην ακουστική βιβλιοθήκη των τυφλών’ και έπαθα σοκ, γιατί έως τότε πίστευα ότι όλα τα έντυπα βιβλία παράγονται και σε γραφή Μπράιγ».
Για μια διαφαινόμενη ευκαιρία σύμπραξης έκανε λόγο ο συγγραφέας και Marketing Director στις Εκδόσεις Διόπτρα, Γιάννης Πλιώτας, με αφορμή την άνοδο του ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια, για τα ηχητικά βιβλία. «Αξίζει να έρθουμε σε συνεννόηση με τις μεγάλες εταιρείες, που ούτως ή άλλως δημιουργούν το ηχητικό περιεχόμενο, για να δούμε πώς μπορεί να γίνει πιο εύκολα και δωρεάν η πρόσβαση στα άτομα που έχουν την εντυπο-αναπηρία, σε ένα πλαίσιο win-win για όλους», τόνισε.
Στη συζήτηση αναφέρθηκαν και οι εντυπο-ανάπηροι φοιτητές, στους οποίους, όπως είπε η υπεύθυνη της Υπηρεσίας Υποστήριξης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ, Μαρία Λιάρου, τόσο στη βιβλιοθήκη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου, όσο και σε άλλες βιβλιοθήκες με τις οποίες συνεργάζονται, μέσω της ψηφιακής βιβλιοθήκης AMELiB η οποία λειτουργεί στο πλαίσιο του συνδέσμου ελληνικών ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών, δίνεται πρόσβαση στους φοιτητές και τις φοιτήτριες στα συγγράμματα που δικαιούνται να διαβάζουν.
«Στη βιβλιοθήκη AMELiB υπάρχουν περισσότεροι από 3.700 τίτλοι βιβλίων, κάτω από τους οποίους υπάρχουν περισσότεροι από 6.000 προσβάσιμοι μορφότυποι. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να ακούσει το βιβλίο, κάποιος μπορεί να το εκτυπώσει σε μορφή Μπράιγ, άλλος να το διαβάσει σε μεγαλογράμματη μορφή», εξήγησε και συμπλήρωσε: «Βλέπουμε κάθε εντυπο-ανάπηρο ξεχωριστά, δεν έχουμε όλοι τις ίδιες πληροφοριακές ανάγκες, επομένως πρέπει να τους προσεγγίσουμε με τον σωστό τρόπο και να τους προτείνουμε το κατάλληλο εργαλείο που θα τους βοηθήσει τη μελέτη τους».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Βαρβάρα Καζαντζίδου
