Φεστιβάλ και Αφιερώματα στο πλαίσιο της 21ης Διεθνούς Έκθεσης Βιλίου Θεσσαλονίκης

11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών και δύο χρόνια με το πετυχημένο Poetry Black Box, 9 χρόνια Φεστιβάλ Μετάφρασης, 3η πανελλαδική συνάντηση των Λεσχών Ανάγνωσης στη Θεσσαλονίκη, αφιέρωμα στον μεγάλο ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη, έκθεση και εκδήλωση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη, θέατρο, εργαστήρια, προβολές, εκθέσεις και πολλές ακόμα εκδηλώσεις και δράσεις που θα ανακαλύψετε στη φετινή Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης.

Poetry Black Box/ Video Poetry Wave

Το Poetry Black Box που αγαπήθηκε πολύ στην πρώτη του εμφάνιση-έκπληξη πέρυσι στη Θεσσαλονίκη, συνεχίζει τη δράση του για δεύτερη χρονιά με το Video Poetry Wave στην αίθουσα Poetry Box, στο περίπτερο 14 καθημερινά στις 13.00-14.00 και 18.00-19.00. Μια ενδεικτική επιλογή videopoems σύγχρονων Ελλήνων ποιητριών και ποιητών κρατά συντροφιά στους επισκέπτες όλες τις μέρες της έκθεσης, προσθέτοντας μια ποιητική αύρα στην περιήγησή τους. Videoartists, μουσικοί παραγωγοί, ποιήτριες και ποιητές δημιουργούν από κοινού νέες εικαστικές δημιουργίες, δίνοντας τη δυνατότητα στο κοινό να απομονωθεί, ώστε να έρθει σε επαφή μ’ ένα σημαντικό κομμάτι σύγχρονων δημιουργών και δημιουργιών. Συμμετέχουν οι ποιήτριες/ποιητές: Γεωργία Βεληβασάκη, Αναστασία Γκίτση, Βαγγέλης Ευαγγελίου, Ζαχαρίας Κατσακός, Τριαντάφυλλος Κωτόπουλος, Μάκης Μούλος, Ειρήνη Παππά, Ιωάννα Σκαντζέλη. Τη δράση επιμελούνται η ποιήτρια Αναστασία Γκίτση και ο videoartist Γιάννης Κολοτούρος.

Πέρα από τα videopoems, το Poetry Box θα φιλοξενεί και ‘άλλες εκδηλώσεις – συζητήσεις σχετικές με ποίηση και λογοτεχνία με έμφαση στη νεότερη γενιά δημιουργών.

11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών

Τα μεσημέρια του Σαββατοκύριακου, μεταξύ 14.00-16.00, το 11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών διοργανώνει λογοτεχνικές συναντήσεις, συζητήσεις και αναγνώσεις 12 νέων Ελλήνων λογοτεχνών σε συντονισμό – επιμέλεια του ποιητή και εκδότη Γιώργου Αλισάνογλου και του ποιητή Αλέξιου Μάινα. Οι ποιητές παρουσιάζουν το έργο τους μέσα από συζητήσεις για τη σύγχρονη ποίηση, πλαισιωμένες από αναγνώσεις ποιημάτων, προσωπικές αφηγήσεις και ποιητικές συνομιλίες. Συμμετέχουν: Σάντι Βασιλείου, Θέκλα Γεωργίου, Πέτρος Γκιουλέκας, Γιώργος Δρίτσας, Χριστίνα Ιωάννου, Θέδα Καϊδόγλου, Γιώργος Κατραούρας, Μιχάλης Μαλανδράκης, Ήλια Μπούρα, Καλλιρρόη Παρούση, Μενέλαος Πειστικός, Λίνα Φούντογλου. Καλεσμένη: Μαρία Αθανασοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας.

Φεστιβάλ Μετάφρασης

Στο πλαίσιο του 9ου Φεστιβάλ Μετάφρασης της ΔΕΒΘ, η Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών-  ΠΕΜ, διοργανώνει το πρωί του Σαββάτου στο Poetry Black Box δύο συναρπαστικές, διαδραστικές εκδηλώσεις με τον γενικό τίτλο Cui Bono? Μια κριτική αξιολόγηση της χρήσης ΤΝ στη λογοτεχνική μετάφραση.

Στο πρώτο μέρος Η πράξη της μετάφρασης υπό το μικροσκόπιο, μεταφραστές συγκρίνουν μια ανθρώπινη και μια μηχανική απόδοση λογοτεχνικών αποσπασμάτων. Αναδεικνύονται οι αποχρώσεις, τα λάθη και οι προσεγγίσεις, μέσα από διάλογο με το κοινό. Μιλούν οι μεταφράστριες Αιμιλία Διαμαντοπούλου, Μαρία Σγούρου και Μικέλα Κορβίνο. Στο δεύτερο μέρος Πέρα από τη μετάφραση: σκέψη, αξίες και ευθύνη, συζητώνται τα ηθικά και πολιτικά διλήμματα της AI στη λογοτεχνική μετάφραση: Ποιος ορίζει το «σωστό»; Πώς ορίζεται η ποιότητα όταν ο λόγος είναι δημιουργικός; Ποια είναι τα όρια της τεχνολογίας όταν διαχειρίζεται πολιτισμικό περιεχόμενο; Τι χάνεται και τι διακυβεύεται όταν ο άνθρωπος αντικαθίσταται από τον αλγόριθμο; Μιλούν οι μεταφραστές Αιμιλία Διαμαντοπούλου και Βασίλης Μπαμπούρης.

Την δε Παρασκευή 9/5 το απόγευμα στο περίπτερο της Ιταλίας-τιμώμενης χώρας η μεταφράστρια Δήμητρα Δότση συνομιλεί με τον Maurizio De Rosa σε μια εκδήλωση με τίτλο Ελλάδα-Ιταλία ταξίδι μετ’ επιστροφής, τα μυστικά της μετάφρασης που διοργανώνει η ΠΕΜ, ενώ η Έκθεση Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια μας παρουσιάζει την Deanna Belluti, υπεύθυνη εκδηλώσεων εικονογράφησης και μετάφρασης σε μια ομιλία με τίτλο Από την Μπολόνια στον κόσμο: καλλιεργώντας το ταλέντο στην εικονογράφηση και στη μετάφραση.

Στενά συνδεδεμένες με τη μετάφραση είναι ακόμα δυο εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται την ίδια ημέρα. Ειδικότερα, στην παρουσίαση της Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών  Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου-ΠΕΕΜΠΙΠ με τίτλο Η ιδιαίτερη περίπτωση της μετάφρασης του βιβλίου ‘Η Τήλος της Ήριννας’ από τα ελληνικά στα ιταλικά. Μια πρωτότυπη και δημιουργική συνεργασία μεταξύ Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Ιονίου Πανεπιστημίου, θα μάθουμε πώς το βιβλίο του συγγραφέα Κώστα Ε. Σκανδαλίδη με θέμα το ακριτικό νησί της Τήλου στάθηκε αφορμή για να συμπράξουν το Κέντρο Γλώσσας και Πολιτικής του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου με τον Δήμο Τήλου. Τη μετάφραση του βιβλίου ανέλαβαν φοιτήτριες και φοιτητές του τμήματος σε τρεις γλώσσες, με την επιστημονική επιμέλεια από το ακαδημαϊκό προσωπικό του Κέντρου. Μέλη της μεταφραστικής ομάδας των ιταλικών και της συντονιστικής επιτροπής θα μας μιλήσουν για τις μεταφραστικές προκλήσεις και την πορεία του έργου. Συντονισμός: Χρήστος Γιαννούτσος, μεταφραστής, υποψήφιος διδάκτωρ ΤΞΓΜΔ, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Σταύρος Κοζομπόλης, μεταφραστής, ακαδημαϊκός υπότροφος ΤΞΓΜΔ, Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Ομιλήτριες: Μαρία Καζακίδου, καθηγήτρια αγγλικής και ιταλικής γλώσσας, φοιτήτρια ΤΞΓΜΔ, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Μαρία Πετροχείλου, διερμηνέας συνεδρίων, μεταφράστρια, ακαδημαϊκή υπότροφος ΤΞΓΜΔ, Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Επίσης, η Ελληνική Εταιρεία Μεταφρασεολογίας διοργανώνει στρογγυλή τράπεζα με τίτλο Γυναικεία μεταφραστική γραφή: η Μητιώ Μεγδάνη (1789-1863) μεταφράστρια κωμωδιών του Carlo Goldoni, συστήνοντάς μας την Μητιώ Μεγδάνη Σακελλαρίου, την πρώτη ελληνίδα μεταφράστρια κωμωδιών του Carlo Goldoni στο πλαίσιο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Μιλούν φοιτητές από το club μετάφρασης του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ, σε συντονισμό του Ηλία Σπυριδωνίδη, επίκουρου καθηγητή Μετάφρασης και Σημειωτικής, ΑΠΘ

Το βράδυ της Παρασκευής η ΠΕΕΜΠΙΠ δίνει το λόγο στους ενορχηστρωτές μιας θεατρικής παράστασης για να μας αποκαλύψουν τα μυστικά τους σε μια εκδήλωση με τίτλο Από το χαρτί στο σανίδι: το ταξίδι ενός θεατρικού έργου από μια γλώσσα σε μιαν άλλη. Πώς επιλέγει ένας σκηνοθέτης ποια μετάφραση θα ανεβάσει και πότε αποφασίζει να ξαναμεταφράσει ένα ήδη μεταφρασμένο έργο; Τι ιδιαιτερότητες έχει η μετάφραση θεατρικών έργων και ποια τα εργαλεία της μεταφράστριας; Έχουν λόγο οι ηθοποιοί στο τελικό αποτέλεσμα; Απαντήσεις σε αυτές και άλλες ερωτήσεις θα μας δώσουν δύο από τα ιδρυτικά μέλη της θεατρικής ομάδας Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Χρήστος Θεοδωρίδης και η μεταφράστρια και δραματουργός Ιζαμπέλα Κωνσταντινίδου. Συντονίζει ο Κωνσταντίνος Κρίτσης, επίκουρος καθηγητής Μεταφραστικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Το Σάββατο το μεσημέρι η Ελληνική Εταιρεία Μεταφρασεολογίας παρουσιάζει τη Βάση Ελληνόφωνης Βιβλιογραφίας στη Μεταφρασεολογία: ένα έργο σε εξέλιξη. Πρόκειται για μια βάση δεδομένων για τη μεταφρασεολογική έρευνα στον ελληνόφωνο χώρο που έθεσε η ΕΕΜ στη διάθεση του ερευνητικού κοινού πριν από δέκα χρόνια. Ομιλητές: Βαλεντίνη Καλφαδοπούλου, γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφρασεολογίας, Σταύρος Κοζομπόλης, μέλος ΔΣ Ελληνικής Εταιρείας Μεταφρασεολογίας, Σίμος Γραμμενίδης, καθηγητής Μεταφρασεολογίας ΑΠΘ.

Πολλές και ενδιαφέρουσες είναι οι εκδηλώσεις που σχετίζονται με τη μετάφραση και που εντάσσονται στο Επαγγελματικό πρόγραμμα της ΔΕΒΘ: Από την παρουσίαση του προγράμματος GreekLit για την υποστήριξη της μετάφρασης και προώθησης ελληνικών βιβλίων μέχρι τις μεταφραστικές ανταλλαγές και διαλόγους μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών αλλά και μεταξύ του Βορρά και του Νότου και από την προώθηση της λογοτεχνικής μετάφρασης μέσω φεστιβάλ, residencies και εκθέσεων βιβλίου μέχρι τις προκλήσεις στη μετάφραση των μικρών γλωσσών ειδικά σε ζητήματα ταυτότητας φύλου (βλ. εδώ). Το δε Σάββατο στις 14.00 το ΕΛΙΒΙΠ, σε συνεργασία με το European Union Prize for Literature-EUPL (Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) διοργανώνει πάνελ με δύο συγγραφείς που έχουν αποσπάσει το βραβείο, και συγκεκριμένα την Raquel Martínez-Gómez από την Ισπανία (2010, Σκιές του Μονόκερου, εκδ. Βακχικόν) και την Lidija Dimkovska) από τη Β. Μακεδονία (2013, Μία ακόμα ζωή, εκδ. Βακχικόν). Από την Ελλάδα θα συμμετέχει ο συγγραφέας Μάκης Μαλαφέκας, υποψήφιος στη βραχεία λίστα για το φετινό βραβείο της EUPL με το βιβλίο του, Deepfake (εκδ. Αντίποδες). Το βραβείο θα ανακοινωθεί λίγες μέρες μετά την ΔΕΒΘ, στις 16 Μαΐου 2025 στο πλαίσιο της έκθεσης βιβλίου της Πράγας. Εκδήλωση με τους βραβευμένους συγγραφείς ετοιμάζουν και οι εκδόσεις Βακχικόν την Κυριακή στις 12.00 σε συνεργασία με το EUPL. Το Βραβείο αναδεικνύει τη δημιουργικότητα και ποικιλομορφία της Ευρώπης στο χώρο της πεζογραφίας, προωθεί τη λογοτεχνία με μεταφράσεις των βραβευμένων έργων και καλλιεργεί τον διαπολιτισμικό διάλογο. Η πρωτοβουλία στηρίζεται από το πρόγραμμα Creative Europe της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το συντονισμό του έχουν αναλάβει η Ευρωπαϊκή και Διεθνής Ομοσπονδία Βιβλιοπωλών (EIBF), το Συμβούλιο Ευρωπαίων Συγγραφέων (EWC) και η Ομοσπονδία Ευρωπαίων Εκδοτών (FEP), ενώ στην Ελλάδα συντονίζεται από την Εταιρεία Συγγραφέων.

Συνυφασμένη με τη μετάφραση είναι και η παρουσίαση του καταλόγου LEILA σε μια εκδήλωση την οποία συντονίζει ο Jörn Cambreleng, διευθυντής της γαλλικής ATLAS (Σύνδεσμος για την Προώθηση της Λογοτεχνικής Μετάφρασης). Το LEILA είναι ένα εργαλείο για την ανακάλυψη της αραβικής λογοτεχνίας προς μετάφραση. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, σε συντονισμό της ATLAS, που από το 2023 προωθεί τη σύγχρονη αραβική λογοτεχνία στην Ευρώπη, με πάνω από 90 συγγραφείς και 70 τίτλους. 

Παράλληλα, το ΕΛΙΒΙΠ διοργανώνει εκδήλωση, το Σάββατο στις 14.00 με τίτλο Ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία στην Ιταλία. Συντονιστής: Νίκος Καραπιδάκης, ομότιμος καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου, μέλος ΔΣ του ΕΛΙΒΙΠ. Ομιλητές: Caterina Carpinato, καθηγήτρια Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Ca’ Foscari της Βενετίας, Maria Caracausi, καθηγήτρια Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Palermo, Francesco Scalora, καθηγητής Σύγχρονης Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Padova.

Αφιέρωμα στον Μανόλη Αναγνωστάκη

Ένα μεγάλο, συγκινητικό αφιέρωμα στον -πάντα παρόντα, ουδέποτε απόντα- Μανόλη Αναγνωστάκη διοργανώνει η φετινή ΔΕΒΘ. Την Παρασκευή στις 12.00 η Εταιρεία Συγγραφέων και η Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης διοργανώνουν συζήτηση με τίτλο Ο ουδέποτε απών ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης. Ομιλητές: Αλέξης Ζήρας, κριτικός, π. πρόεδρος Εταιρείας Συγγραφέων, Θανάσης Μαρκόπουλος, ποιητής, Βαγγέλης Τασιόπουλος, ποιητής, π. πρόεδρος Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, Σοφία Βούλγαρη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ.

Το Σάββατο στις 10.00 οι εκδόσεις Μετρονόμος, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μανόλη Αναγνωστάκη, ενός από τους σπουδαιότερους ποιητές της μεταπολεμικής γενιάς, παρουσιάζουν την έκδοση O μελοποιημένος Μανόλης Αναγνωστάκης. Όμως εγώ δεν παραδέχτηκα την ήττα. Επιμέλεια: Σπύρος Αραβανής, Ηρακλής Οικονόμου, Θανάσης Συλιβός.

Το απόγευμα του Σαββάτου στις 18:00, το ΕΛΙΒΙΠ και ο Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη διοργανώνουν στρογγυλή τράπεζα με θέμα Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005), πάντα παρών. Ομιλητές: Σοφία Βούλγαρη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Αγγέλα Γιώτη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Συγκριτικής και Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ποιητής, κριτικός, βιβλιογράφος και συγγραφέας της «Βιβλιογραφίας Μανόλη Αναγνωστάκη (1941-2023).

Άλλες επετειακές εκδηλώσεις

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται και από τη γέννηση του μεγάλου μας συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη και η ΔΕΒΘ τα γιορτάζει με την εκδήλωση 100 χρόνια Μίκης Θεοδωράκης – Εκδήλωση λόγου και τέχνης, την Κυριακή στις 12.00 σε διοργάνωση ΙΑΝΟΣ. Ομιλητές: Νίκος Καρατζάς, εκδότης, ιδιοκτήτης και πρόεδρος της Αλυσίδας Πολιτισμού ΙΑΝΟΣ, Γιώργος Μονεμβασίτης, συγγραφέας, δημοσιογράφος, Τάσος Τζήκας, πρόεδρος ΔΕΘ-HELEXPO, Παναγιώτης Ο. Δόικος, καθηγητής Φιλοσοφίας ΑΠΘ. Παράλληλα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ΔΕΒΘ θα πραγματοποιηθεί έκθεση αντιγράφων από παρτιτούρες εμβληματικών έργων του, καθώς και έκθεση βιβλίων του Μίκη Θεοδωράκη με τη συνδρομή όλων των εκδοτών.

Επίσης την Κυριακή στις 11.00 η Εταιρεία Συγγραφέων και η Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης τιμούν τον εμβληματικό συγγραφέα της μεταπολεμικής ελληνικής πεζογραφίας, Γιώργο Ιωάννου, με αφορμή την επέτειο των σαράντα χρόνων από τον θάνατό του. Στο αφιέρωμα Γιώργος Ιωάννου: 40 χρόνια μετά, θα συζητηθεί το ισχυρό και επιδραστικό αποτύπωμα του συγγραφέα στη νεότερη πεζογραφία μας, με ένα έργο που εξακολουθεί να είναι επίκαιρο και ζωντανό. Ομιλητές: Έλενα Χουζούρη, συγγραφέας, δημοσιογράφος, Νίκος Δαββέτας, συγγραφέας, Ισίδωρος Ζουργός, συγγραφέας, Θωμάς Κοροβίνης, συγγραφέας, Κώστας Χατζηαντωνίου, συγγραφέας. Παράλληλα, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 60 χρόνων από τη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα, θα πραγματοποιηθεί συζήτηση για τη ζωή και τη δράση του σε διοργάνωση των εκδόσεων Άπαρσις. Ομιλητές: Θωμάς Κοροβίνης, συγγραφέας, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, μέλος του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974, Γιώργος Τσιάκαλος πανεπιστημιακός, συγγραφέας, Μαρία Καβάλα, επίκουρη καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας και Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ. Συντονίζει η Αρετή Κονδυλίδου.

Το Υπουργείο Πολιτισμού παρουσιάζει, την Πέμπτη στις 18.00, το λεύκωμα για τον Λόρδο Βύρωνα που εκδόθηκε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για το Αφιερωματικό Έτος στον Λόρδο Βύρωνα που ανακήρυξε το ΥΠΠΟ το 2024 με αφορμή τη συμπλήρωση διακοσίων χρόνων από τον θάνατο του φιλέλληνα και ποιητή. Προλογίζει ο Ιάσονας Φωτήλας, υφυπουργός Πολιτισμού. Ομιλητές: Σίσσυ Παπαθανασίου, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Γραμμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού, Βασίλης Σαμπατακάκης, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, Ροδάνθη Φλώρου, πρόεδρος της Βυρωνικής Εταιρείας Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου.

Λέσχες Ανάγνωσης

Λέσχες Ανάγνωσης: Η ισχύς εν τη ενώσει. Συνδέοντας πυρήνες αναγνωστών είναι ο τίτλος της μεγάλης συνάντησης των Λεσχών Ανάγνωσης που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 16.00-18.00. Θα παρουσιαστούν οι πανελλήνιες συναντήσεις, οι δράσεις, οι προσπάθειες του ΕΛΙΒΙΠ για συντονισμό αλλά και καταγραφή ακόμα περισσότερων λεσχών και θα συζητηθούν θέματα επικοινωνίας και κοινών δράσεων για τη διάδοση της φιλαναγνωσίας και ευρύτερου προγραμματισμού. Θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό και ανταλλαγή απόψεων για τους προβληματισμούς και τις ανάγκες των λεσχών ανάγνωσης σήμερα καθώς και καταγραφή ιδεών για το Δίκτυο Λεσχών Ανάγνωσης που υποστηρίζει το ΕΛΙΒΙΠ. Ομιλήτριες: Παναγιώτα Μπαλοπούλου (Λέσχη Πεζογραφίας Επέκεινα Χώρα, Ιωάννινα), Βιβή Γεωργαντοπούλου (Λέσχη Ανάγνωσης Degas/Βιβλιοταξιδευτές & Πεζογραφίας στο Πατάρι του Κέδρου, Αθήνα), Σοφία Γιαννακάκη (Λέσχη Ανάγνωσης Ηλιούπολης, Αθήνα), Ρένα Σαμαρά-Μάινα (Λέσχη Φιλαναγνωσίας Κομοτηνής).

Επίσης το Σάββατο στις 17.00 θα παρουσιαστεί η συλλογική έκδοση Για τον μεγάλο Gabo, αφιερωμένη στον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία του Pen Greece με τις εκδόσεις Έναστρον, με τη συμμετοχή πολλών Ελλήνων και Ελληνίδων συγγραφέων που εμπνέονται και τιμούν με τα λογοτεχνικά τους κείμενα τον σπουδαίο Γκάμπριελ Γκαρσία Μάρκες. Ομιλητές: Δημήτρης Φιλελές, συγγραφέας, αντιπρόεδρος του Pen Greece, Κατερίνα Μαλακατέ, συγγραφέας, ταμίας του Pen Greece.

Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, ΑΠΘ και Βαφοπούλειο

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, η Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και η Anemicinema διοργανώνουν την Παρασκευή στις 21.00 την εκδήλωση Λέξεις, σκέψεις και εικόνες από το έργο του Πιέρ Πάολο Παζολίνι. Ο ποιητικός λόγος του Πιέρ Πάολο Παζολίνι συναντά τη θεωρητική και κινηματογραφική δράση των πρώιμων χρόνων, μέσα από έναν διάλογο μεταξύ καθηγητών και σκηνοθετών. Ποιήματα του Ιταλού ποιητή και σκηνοθέτη θα διαβάζουν ηθοποιοί του ΚΘΒΕ. Ομιλητές: Ζώζη Ζωγραφίδου, καθηγήτρια Ιστορίας και Μετάφρασης Ιταλικής Λογοτεχνίας ΑΠΘ, Άκης Κερσανίδης, σκηνοθέτης, Χρύσα Τζελέπη, σκηνοθέτις, Δήμητρα Μήττα, συγγραφέας, πρόεδρος ΕΛΘ. Συντονισμός: Δήμητρα Μήττα.

Το Σάββατο στις 16.00 το ΚΘΒΕ διοργανώνει την υβριδική performance Oraculum Ex Machina: Ψηφιακές Προφητείες που συνδυάζει θέατρο, χορό, μουσική και τεχνητή νοημοσύνη, μετατρέποντας τη σκηνή σε ένα ζωντανό μαντείο του 21ου αιώνα. Δύο ηθοποιοί, ένας χορευτής και μια τραγουδίστρια συνομιλούν με ένα σύστημα AI, το οποίο ανασύρει και επεξεργάζεται τις διαχρονικές ερωτήσεις της φιλοσοφίας. Η δράση βασίζεται πάνω στην ιδέα της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης σε ένα πρωτότυπο υβριδικό chat -theater. Σύλληψη & Σκηνοθεσία: Χρήστος Παπαδημητρίου, Δραματουργία: chat gpt, Χορογραφία: Κώστας Γεράρδος, Μουσική σύνθεση-Φωνή: Χρύσα Λαζαριώτη.

Το δε Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μεταξύ άλλων δράσεων παρουσιάζει την Πέμπτη στις 16.00 το Gli Indifferenti του Alberto Moravia. Από την ιταλική εκδοτική επιτυχία στην ελληνική μετάφραση, με ομιλητές την Ελισσάβετ Μενελάου, επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ και τον Ηλία Σπυριδωνίδη, επίκουρο καθηγητή του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ, ενώ την Παρασκευή στις 18.00 παρουσιάζει το βιβλίο «Io madre mai» της Donata Carelli. Η συγγραφέας, που μας τιμά με την παρουσία της, συνομιλεί με την Άντα Μπουμπάρα, καθηγήτρια του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ.

Το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο διοργανώνει το Σάββατο στις 12.00 μια εκδήλωση παρουσίασης των δύο τόμων της τριλογίας Αφιέρωμα στον Γ.Θ. Βαφόπουλο: «Γ.Θ. Βαφόπουλος. Αλληλογραφία και Κριτική: ανάμεσα στα (λογοτεχνικά) πρόσωπα και πράγματα» και «Γ.Θ. Βαφόπουλος. Αλληλογραφία και Κριτική: ανάμεσα στα (λογοτεχνικά) πρόσωπα και πράγματα: Τα κείμενα». Συντονίζει η δρ Μαρία Τατάγια, προϊσταμένη Δ/νσης Βαφοπουλείου Πνευματικού Κέντρου & Αρχείων και μιλούν οι: Λάμπρος Βαρελάς, καθηγητής Τμ. Φιλολογίας ΑΠΘ και Λένα Αραμπατζίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμ. Φιλολογίας ΑΠΘ, συγγραφέας και επιμελήτρια των τόμων. 

Λίγο αργότερα την ίδια μέρα, το Βαφοπούλειο πραγματοποιεί ανοιχτή συζήτηση/παρουσίαση του εκπαιδευτικού προγράμματος δημιουργικής γραφής ΜΥ KEYWORDS_είμαι οι λέξεις μου για την ανάπτυξη των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και την ενδυνάμωση των εφήβων. Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και υλοποιήθηκε σε συνεργασία του Βαφοπουλείου Πνευματικού Κέντρου και της Electra Social Company για τα σχολεία της Θεσσαλονίκης. Βασίζεται στη μέθοδο Keywords, που αναπτύχθηκε πάνω στον μη δομημένο λόγο και συντελεί σε μια πιο ουσιαστική σχέση με τη γλώσσα (λόγος). Οι αποδέκτες συνδέονται με το συναισθηματικό αποτύπωμα των λέξεων και όχι (μόνο) με την ερμηνεία τους στο λεξικό, ο λόγος σωματοποιείται. Παρουσίαση-Συντονισμός: Στέλλα Τενεκετζή, εκπρόσωπος της AμKE Electra Social Company. Ομιλήτριες: Μίνα Φιλιοπούλου, πρόεδρος Εφορευτικής Επιτροπής Βαφοπουλείου Πνευματικού Κέντρου, Έλλη Βουζογλάνη, αν. προϊσταμένη Τμήματος Βαφοπουλείου Πνευματικού Κέντρου. Συμμετοχή: Βίβιαν Πεταλά, βιβλιοθηκονόμος.

Κινηματογραφική προβολή

Συνδυάζοντας βιβλίο, φιλοσοφία και σινεμά, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει, το Σάββατο στις 20.00  στο Poetry Box την προβολή της νέας ταινίας του Στράτου Τζίτζη, της φιλοσοφικής κωμωδίας Έχω κάτι να πω. Τι σχέση έχει το σινεμά με τη φιλοσοφία; Τι χρειάζεται ένας συγγραφέας για να έχει κόσμο στην παρουσίαση του βιβλίου του: να έχει κάτι να πει ή να φέρει σελέμπριτις; Πού καταλήγουν όσοι ψάχνουν για ένα βαθύτερο νόημα ύπαρξης το 2025: Αυτά και πολλά άλλα βαθυστόχαστα ερωτήματα εξετάζει με διασκεδαστικό τρόπο η ταινία, που εμπνεύστηκε από τις εκδοτικές απόπειρες του βιβλίου του Τζίτζη Έχω κάτι να πω. Στοιχεία για μια θεωρία της συμπλήρωσης, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ευρασία. Θα ακολουθήσει συζήτηση του σκηνοθέτη με το κοινό.

Εκθέσεις Ιταλίας τιμώμενης χώρας

Στο εσωτερικό του Ιταλικού Περιπτέρου, οι επισκέπτες θα μπορούν να θαυμάσουν την έκθεση I colori dell’antico (Τα χρώματα του αρχαίου), που διοργανώνεται από το Bologna Children’s Book Fair σε συνεργασία με την Ένωση Ιταλών Εκδοτών-AIE – σε επιμέλεια της Ακαδημίας Drosselmeier, μια έκθεση Ιταλών εικονογράφων που έχουν δώσει νέες μορφές και νέα χρώματα στον κλασικό κόσμο, δηλώνοντας την ισχυρή έλξη που ασκεί ακόμη και σήμερα η αρχαία τέχνη σύμφωνα με τις κλασικές και ψηφιακές τεχνικές και τους ποπ χρωματισμούς. Δύο ακόμα πολυαναμενόμενες εκθέσεις θα στηθούν στους άλλους χώρους της ΔΕΒΘ: Hugo Pratt: η κληρονομιά, το έργο, η βιογραφία του — σε επιμέλεια της Patrizia Zanotti, που τιμά έναν από τους σπουδαιότερους εικονογράφους και δημιουργούς κόμικς στον κόσμο μέσω 27 μεγάλων πάνελ που αναπαριστούν τη σταδιοδρομία του, καθώς και το Camilleri 1925-2025, στο πλαίσιο του Camilleri 100 που στηρίζεται από την Εθνική Επιτροπή για τον εορτασμό της εκατονταετηρίδας από τη γέννηση του Andrea Camilleri, το Υπουργείο Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας και το Fondo Andrea Camilleri. Η έκθεση θα αναδείξει τη ζωή, το έργο και την κληρονομιά του γίγαντα της λογοτεχνίας της Σικελίας μέσα από μια εκπαιδευτική διαδρομή κειμένων, εικόνων και αποσπασμάτων σε επιμέλεια του καθηγητή Giovanni Capecchi.

Περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες για το πρόγραμμα της 21ής ΔΕΒΘ θα βρίσκετε και στην ιστοσελίδα της διοργάνωσης https://www.thessalonikibookfair.gr/. 

Φωτογραφίες καλεσμένων συγγραφέων και επαγγελματιών θα βρείτε ΕΔΩ