Νύχτα, νύχτα πολύ: Η νέα ποιητική συλλογή του Τέλλου Φίλη
Στο πιο προσωπικό του βιβλίο, στην πιο εσωτερική του κατάθεση, τα ποιήματα γίνονται η συνάντηση με έναν φίλο που είχες να δεις για καιρό - Γράφει ο Γ. Τσιτιρίδης
Χωρίς εντυπωσιακούς τίτλους χρησιμοποιεί λέξεις απλές, που είναι μέρος της καθημερινότητα του.
Από το «Ένας απλός υπάλληλος video club» (Εκδ. Εντευκτηρίου), θέση που υπηρέτησε πιστά για πολλά χρόνια, και το «Έσχατο Έρμα» (Εκδ. Πολις), ο ποιητής Τέλλος Φίλης μετά από 7 χρόνια εκδοτικής σιωπής, παρουσιάζει την 5η ποιητική του συλλογή με τίτλο «Νύχτα, νύχτα πολύ» μια φράση με την οποία κλείνει το τελευταίο post της ημέρας του στα social media.
Το εξώφυλλο κοσμεί μια ασπρόμαυρη εικόνα από ένα αγαπημένο και προσφιλές σημείο, το Ολύμπιον στην Αριστοτέλους και το «Δωμάτιο με θέα» του 5ου ορόφου όπου πίνει καφέ γράφοντας και διαβάζοντας ένας νεαρός που στο φόντο του παραθύρου του απλώνεται η πλατεία.
Στο «Έσχατο έρμα» την προηγούμενη ποιητική του συλλογή ο Τέλλος Φίλης χρησιμοποιεί ως εξώφυλλο μια γενική εικόνα της παραλίας από την προβλήτα του λιμανιού, εκεί όπου ακούραστα βρίσκεται τόσα χρόνια ως υπεύθυνος της Ταινιοθήκης του Φεστιβάλ κινηματογράφου.
Παρ όλο που η νύχτα στον υπερθετικό βαθμό σηματοδοτεί τα σκοτάδια ο τίτλος του εξωφύλλου είναι φωτεινός, έντονος και φωσφορίζει έτσι που να μπορεί να διώξει τα σκοτάδια και ας είναι κάποιες φορές «η νύχτα πολύ….»
Μάχιμος ποιητής, ενεργός και επιδραστικός μέσα από τα social media, σχολιάζει την καθημερινότητα, γράφει για σινεμά και βιβλία, παραθέτει ποιήματα. Η νέα του ποιητική συλλογή έρχεται μετά από μια χρεοκοπία, μια πανδημία, μια αλλαγή επαγγέλματος, πολλές απώλειες, σωματικές και πνευματικές δοκιμασίες. Ένα βιβλίο «απολογισμός» που δεν φοβάται να αναμετρηθεί, να κλείσει εκκρεμότητες, να αποδεχτεί τα αναπόφευκτα αλλά να μην συμβιβαστεί.
«Ρήμαξε τη ζωή του για μια υπογραφή που αρνήθηκε να βάλει»
Στο πιο προσωπικό του βιβλίο, στην πιο εσωτερική του κατάθεση, τα ποιήματα γίνονται η συνάντηση με έναν φίλο που είχες να δεις για καιρό και συζητάς μαζί του σε ένα καφέ, πίνοντας ποτά και καπνίζοντας τσιγάρα. Με ένα απόσταγμα ζωής γεμάτο εμπειρίες, μια νοσταλγία για τους παλιούς φίλους, αυτούς που έφυγαν, για μια πόλη που χάνεται μέσα στο τσιμέντο την ανάπτυξη, την ψηφιοποίηση και την τεχνητή νοημοσύνη υφαίνονται σύντομες ιστορίες της καθημερινότητας.
«Στο κέντρο της πόλης αποξενώνομαι …. Οι νόμοι με ακυρώνουν ως ύπαρξη».
Με το τέλος της ημέρας που δίνει την θέση της στην νύχτα ακολουθεί μια βόλτα στην παραλία που μπορεί να κρατήσει μέχρι την αυγή. Ο ποιητής κάνει μια ακόμα προσπάθεια να εξιλεωθεί, να καθαρίσει το μέσα του, να επικοινωνήσει και να μεταφέρει σκέψεις και ανησυχίες σαν το τελευταίο post στο Facebook το οποίο κλείνει σχεδόν πάντα με την φράση «νύχτα, νύχτα πολύ».
Η φράση επαναλαμβάνεται σε τουλάχιστον 3 ποιήματα, ενώ στο ομώνυμο οι σκέψεις και η ύπαρξη είναι εκεί, λίγο πριν ξημερώσει για να αποχαιρετήσουν την νύχτα και να υποδεχτούν την ημέρα. Το ποίημα εμπεριέχει μια ηρεμία όπως και η νύχτα στην οποία ο ποιητής νιώθει περισσότερο οικεία και τον ξεκουράζει. Η απουσία φωτός τον κάνει να βλέπει πιο καθαρά και να διακρίνει το ουσιαστικό χωρίς το περιττό. Στην άκρη του λιμανιού, διακρίνει τα δικά του φαντάσματα να κυκλοφορούν ανάμεσα στους ζωντανούς που πάντα βιαστικοί προσπερνάνε με ταχύτητα.
Το βαθύ σκοτάδι με την αρνητική του έννοια τον κουράζει και αναζητά λίγο φως, μακριά από ψευδαισθήσεις και ματαιότητα.
«τα σκιάχτρα καμώνονται πως είναι δικό τους το χωράφι»
Είναι τελικά ο αφηγητής μόνος ανάμεσα στα φαντάσματα των φίλων και τα βιώματα του ή μήπως ένας από επιλογή μοναχικός άνθρωπος που αναζητά το φως, την ουσιαστική επικοινωνία και την αποδοχή;
Η ποιητική συλλογή «Νύχτα, νύχτα πολύ» είναι ένα έργο στο οποίο μπορεί κανείς να ανατρέξει για να βρει στίχους που εμπεριέχουν μοναδικά την καθημερινότητα μας.
«Η ψήφος μου είναι βαριά» μιλά για την πολιτική, κάποια ποιήματα γίνονται σινεμά, κάποια άλλα η Θεσσαλονίκη, η μνήμη, ο έρωτας, ο χρεοκοπημένος πολιτισμός έρμαιο του κέρδους και η χαμένη αισθητικού του καλαίσθητου.
Το βράδυ στο λιμάνι η νοσταλγία θυμάται αυτούς με τους οποίους «δεν θα χορέψουμε ποτέ ξανά μαζί», όμως ο επίλογος αφήνει μια πιθανότητα να μην έχουν χαθεί τα πάντα.
«Μια ιδέα γεννήθηκε. Τα μάτια του εικόνα του νέου κόσμου που δεν φοβάται πιά».
O Τέλλος Φίλης γεννήθηκε το 1960 στη Θεσσαλονίκη, μεγάλωσε στο Νέο Ψυχικό της Αθήνας και μένει στη Θεσσαλονίκη.
Είναι ενεργό μέλος της «Γειτονιάς της Αλεξάνδρου Σβώλου», ιδρυτικό μέλος της πολιτιστικής δράσης «Η Ποίηση Γυμνή» και τακτικός συνεργάτης του λογοτεχνικού περιοδικού «Εντευκτήριο» και της «Παράλλαξης».
Είναι υπεύθυνος της «Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης», που υπάγεται στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Κείμενά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά από τη Σοφία Γεωργαλλίδη και στα γαλλικά από τον Hervé Georgelin.
Έχει δημοσιεύσει επίσης τις συλλογές: «Αποσιωποιητική ηλικία» (Bibliothèque, 2014), «Ένας απλός υπάλληλος βιντεοκλάμπ» (Εκδόσεις Εντευκτηρίου, 2015), «Μια εβδομάδα που δεν κατάφερε να γίνει μεγάλη» (Ρώμη, 2017), «Το έσχατο έρμα» (Πόλις, 2018).
