“Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου” του Γιάννη Καλπούζου

Ο Γιάννης Καλπούζος γεννήθηκε στο χωριό Μελάτες της Άρτας το 1960. Έχει γράψει ποιητικές συλλογές, 70 στίχους τραγουδιών, διηγήματα και μυθιστορήματα. Με την ποιητική συλλογή Έρωτας νυν και αεί ήταν υποψήφιος στη βραχεία λίστα για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2008, ενώ το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (Ε.ΚΕ.ΒΙ.) για το μυθιστόρημά του Ιμαρέτ.

Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε το νέο του μυθιστόρημα “Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου”, η παρουσίαση του οποίου θαγίνει στη Θεσσαλονίκη την Δευτέρα 12/4, στις 19.00 στον χώρου του βιβλιοπωλείου Public, Τσιμισκή 24 και Μητροπόλεως 33, ενώ θα ακολουθήσει και δεύτερη παρουσίαση στον Λαγκαδά την Πέμπτη 15/5, στο Καφέ Μονόγραμμα, Λουτρών 51. Ο κ. Καλπούζος μας μίλησε για το μυθιστόρημα και τις επιρροές του.

Κύριε Καλπούζο είστε συγγραφέας, ποιητής και στιχουργός. Ποια ιδιότητα από τις τρεις σας χαρακτηρίζει περισσότερο;

Είμαι ερωτευμένος με τον λόγο κι όλα είναι λόγος• πεζογραφία, ποίηση, στιχουργική. Η ποίηση με κατακαίει όσο τίποτε άλλο τις ώρες της γραφής και γι’ αυτό την εντάσσω στα μυθιστορήματά μου, έστω και σε ψήγματα. Όμως η μυθιστοριογραφία, όπως μπορεί να φιλοξενήσει στο σώμα της πολλές μορφές γραφής, μονοπωλεί το ενδιαφέρον μου εδώ και  χρόνια. Βεβαίως πρώτο μου μέλημα παραμένει ο λόγος και μέσω αυτού η επιδίωξη της αναγνωστικής ευφορίας.

Διαβάζει ο κόσμος τη σημερινή εποχή;

Στον τόπο μας υπολειπόμαστε κατά πολύ σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο έχει αυξηθεί ο αριθμός των αναγνωστών σε σύγκριση με παλιότερες εποχές. Δυστυχώς η λογοτεχνία κι εν γένει ο πολιτισμός και οι τέχνες δεν αποτελούν προτεραιότητα για την πολιτεία, ούτε για όσους μετέχουν ευρύτερα στα πολιτικά-κομματικά πράγματα, καθώς και για όσους άλλους διαμορφώνουν την αισθητική και τα πρότυπα επιτυχίας και ευτυχίας του λαού. Αλλού εστιάζεται το ενδιαφέρον, χωρίς να είναι άμοιρος των ευθυνών του ο καθένας από μας, είτε ως δημιουργός είτε ως μέλος της κοινωνίας.

Ποια αναγνώσματα έχουν επηρεάσει το έργο σας;

Συγκεκριμένο ανάγνωσμα δεν μπορώ να εντοπίσω, ούτε κάποιον συγγραφέα. Θεωρώ ότι στο πλαίσιο της άσκησης και της μαθητείας μου, η οποία δεν σταματά ποτέ, με βοήθησαν πάμπολλα βιβλία, κι όχι μόνο λογοτεχνικά. Από την Καινή Διαθήκη και τους ψαλμούς του Δαυίδ, μέχρι τον Ντοστογιέφσκι, τον Μπαλζάκ, τον Σκαρίμπα, τον Ροΐδη και τον Καραγάτση. Όμως πάσχισα να χαράξω τον προσωπικό μου δρόμο, να δώσω το δικό μου στίγμα και να μη πατήσω στ’ αχνάρια άλλων.

Το νέο σας βιβλίο διαφέρει θεματικά ή και υφολογικά από τα προηγούμενα;

Νομίζω ότι οι αναγνώστες θα αναγνωρίσουν το ύφος μου, παρότι σε κάθε βιβλίο πειραματίζομαι με διαφορετικά γλωσσικά τεχνάσματα, όπως και με τη δομή. Κι αυτό γιατί η γραφή κάθε λογοτέχνη έχει το δικό της αποτύπωμα, όπως κάθε φωνή τη δική της χροιά. Το νέο μυθιστόρημα πραγματεύεται το κοντινό παρελθόν, ενώ τα τρία προηγούμενα βιβλία μου διαδραματίζονταν σε παλαιότερες εποχές, κι ίσως κάποιοι εντοπίσουν ως προς αυτό μια βασική διαφορά. Ευδιάκριτο, βεβαίως, είναι το έντονα σαρκαστικό στοιχείο και το παιγνιώδες ύφος, κάτι που ελάχιστα μεταχειρίστηκα στα προηγούμενα μυθιστορήματά μου. Όσον αφορά τη θεματολογία δεν ταυτίζεται σε κανένα βιβλίο μου, αν και υπάρχουν συνδετικοί κρίκοι.

Η ιστορία της αγάπης του πρωταγωνιστικού διδύμου Άνδη- Θάλειας διατρέχει όλο το μυθιστόρημά σας «Ότι αγαπώ είναι δικό σου». Πιστεύετε γενικότερα πως ο έρωτας διαδραματίζει κεντρικό και καθοριστικό  ρόλο στη ζωή;

Ο έρωτας και η αγάπη είναι η πεμπτουσία της ζωής, αρκεί να συλλάβει κανείς το μέγεθος και την έκτασή τους σε κάθε έκφανσή της. Δυστυχώς έχουν απαξιωθεί ποικιλοτρόπως κι από πλείστες κατευθύνσεις, μη εξαιρουμένης και της ίδιας της λογοτεχνίας. Εν προκειμένω το μεγαλείο του έρωτα, ο οποίος μεταβολίζεται στο κείμενο σε λογοτεχνικό καρπό, λειτουργεί ως τη μοναδική δύναμη που μπορεί μέσα σε έναν κόσμο όπου κυριαρχεί ο εγωκεντρισμός και η ιδιοτέλεια, να μεταλλάξει το “δικό μου” και να το κάνει “δικό σου”. Εξού και ο τίτλος του μυθιστορήματος.

Η υπόθεση του βιβλίου και τα πρόσωπα που αναφέρονται στο βιβλίο, έχουν καθόλου σχέση με την πραγματικότητα;

Άμεση και ουσιαστική για τα χρόνια κατά τα οποία εξελίσσεται, αλλά και για τα επόμενα. Η υπόθεση είναι προϊόν φαντασίας και οι χαρακτήρες μυθοπλαστικοί, ωστόσο πορεύονται πάνω σε πραγματικό υπόστρωμα τόσο ανθρωπολογικό όσο και ηθογραφικό.

Υπάρχει κάποιο μήνυμα που θέλετε να περάσετε στο αναγνωστικό κοινό με το νέο σας βιβλίο;

Το μυθιστόρημα πραγματεύεται πλήθος σημαντικών θεμάτων. Το μεγαλείο του έρωτα, πόσο το συναίσθημα επηρεάζει τον λογισμό και τις αποφάσεις μας, τις πολλές “Ελλάδες”, τις επιπτώσεις του εμφύλιου σπαραγμού στον τόπο μας, πόσο τα κρίματα των προηγούμενων γενιών βασανίζουν τις επόμενες και πολλά άλλα. Βεβαίως τα συμπεράσματα αφήνονται στους αναγνώστες, όπως σε κάθε βιβλίο μου. Αυτό είναι και το σπουδαιότερο μήνυμα και επιθυμία μου, να λειτουργήσει, δηλαδή, ως εφαλτήριο προβληματισμού και να βρεθούμε συνοδοιπόροι σε μια λογοτεχνική διαδρομή.