Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος γεννήθηκε το 1930 στον Πύργο Ηλείας, γιος γνωστού δικηγόρου της πόλης. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο οικογενειακό κτήμα στα όρια του Πύργου και τέλειωσε το πρακτικό τμήμα του εκεί οκταταξίου Γυμνασίου.
Ο θάνατος του πατέρα του κατά τη διάρκεια της γερμανοϊταλικής κατοχής (1943) προκάλεσε και την οικονομική καταστροφή της οικογένειας. Σπούδασε στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949-1955), με ειδίκευση στην παθολογία και μετεκπαί-δευση στην υγιεινολογία και σταδιοδρόμησε κανονικά ως μόνιμος στρατιωτικός γιατρός. Από το 1959 ως το 1968 έζησε στην Καβάλα.
Εκεί συνεργάστηκε με το περιοδικό Αργώ και υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού Σκαπτή Ύλη και ιδρυτής της κινηματογραφικής λέσχης της πόλης. Στο στράτευμα παρέμεινε ως το 1983, οπότε αποστρατεύτηκε μετά από δική του αίτηση με το βαθμό του ανώτερου γενικού αρχίατρου, έχοντας στο μετα-ξύ συμβάλει στην προώθηση των στρατιωτικών προγραμμάτων προλη-πτικής ιατρικής και διατελέσει για έξι χρόνια διευθυντής σύνταξης του περιοδικού Ιατρική Επιθεώρησης Ενόπλων Δυνάμεων.
Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1962 με τη δημοσίευση του διηγήματος «Οι Φρακασάνες» στο περιοδικό Αργώ. Συνεργάστηκε επίσης με πολλά περιοδικά όπως τα Ταχυδρόμος (Καβάλας), Διάλογος (Θεσσαλονίκης), Διάλογος (Λεχαινών), Αντί, Χάρτης, Χρονικό, Το Τέταρτο, Αλφειός, Γιατί, Η Λέξη, Το Οροπέδιο κ.ά.
Ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος ανήκει στη δεύτερη μεταπολεμική γενιά των Ελλήνων πεζογράφων. Το έργο του χαρακτηρίζεται από την κυριαρχία του νοσταλγικού αισθήματος για την εποχή της νεότητάς του, την πικρή διαπίστωση του αδύνατου της επιστροφής της, αλλά και τη σκληρότητα της σύγχρονης πραγματικότητας. Η γραφή του είναι λιτή, έντονα υπαινικτική, έμμεσα κριτική και διακριτικά ειρωνική.
Ο Παπαδημητρακόπουλος δεν περιορίστηκε μόνο στη συγγραφή διηγημάτων αλλά ασχολήθηκε και με τη δημοσιογραφία, αρθρογραφώντας στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία. Παράλληλα, εργάστηκε για την προώθηση λιγότερο γνωστών λογοτεχνών, όπως ο Όμηρος Πέλλας, ενώ το 1974 προχώρησε στην πρώτη κριτική παρουσίαση του έργου του Νίκου Καχτίτση στην Ελλάδα μέσω ιδιωτικής έκδοσης.
Μεταξύ των πιο πρόσφατων έργων του συγκαταλέγονται η συλλογή διηγημάτων «Ο θησαυρός των Αηδονιών» (2009) και το αφήγημα «Συγκοπή πλατάνου» (2010). Τα έργα του έχουν μεταφραστεί και στα γαλλικά, διευρύνοντας την αναγνωσιμότητα της γραφής του και εκτός Ελλάδας.
Το 2007, η ζωή και το έργο του αποτέλεσαν το θέμα του ντοκιμαντέρ «Σπίτι δίπλα στη θάλασσα», σε σκηνοθεσία του Λευτέρη Ξανθόπουλου, υπογραμμίζοντας τη σημαντική του παρουσία στον πολιτιστικό χώρο της Ελλάδας.
Ένας αποχαιρετισμός με σεβασμό και νοσταλγία
Η απώλεια του Ηλία Παπαδημητρακόπουλου κλείνει έναν κύκλο γεμάτο δημιουργία, αφήνοντας πίσω του μια πλούσια κληρονομιά που θα συνεχίσει να εμπνέει τις επόμενες γενιές. Με το θάνατό του, η ελληνική λογοτεχνία αποχαιρετά έναν από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της.
Βιβλιογραφία- πρώτες εκδόσεις
- Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη. Θεσσαλονίκη, Τραμ, 1973.
- Αναφορές στο έργο του πεζογράφου Νίκου Καχτίτση. Αθήνα, ιδιωτική έκδοση, 1974.
- Θερμά θαλάσσια λουτρά. Θεσσαλονίκη, Εγνατία, 1980.
- Επιστολαί προς μνηστήν (με τον Ηλία Πετρόπουλο). Αθήνα, Γράμματα, 1980.
- Παρακείμενα (δοκίμια). Αθήνα, Κέδρος, 1983.
- Βουστροφηδόν (δοκίμια). Αθήνα, Ύψιλον, 1987.
- Ο γενικός αρχειοθέτης. Αθήνα, Κείμενα, 1989.
- Επί πτίλων αύρας νυχτερινής (πέντε κείμενα για τον Παπαδιαμάντη). Αθήνα, Νεφέλη, 1992.
- Α/Π Ελένη. Πάτρα, Δήμος Πατρέων, 1994.
- Ροζαμούνδη. Αθήνα, Νεφέλη, 1995.
- Τόποι τέσσερεις. Αθήνα, Στιγμή, 1996.
- Αποκείμενα (δοκίμια). Αθήνα, Νεφέλη, 2000.
- Τόποι τέσσερεις συν τρεις. Αθήνα, Στιγμή, 2001.
- Ο οβολός και άλλα διηγήματα. Αθήνα, Νεφέλη, 2004.
- Ο θησαυρός των Αηδονιών. Αθήνα, Γαβριηλίδης, 2009.
- Συγκοπή πλατάνου. Αθήνα, Γαβριηλίδης, 2010.
Βραβεία:
Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού Διαβάζω 1996 (για τη συλλογή διηγημά-των Ροζαμούνδη) Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού Διαβάζω 2010 (για τη συλλογή διηγημάτων Ο θησαυρός των Αηδονιών) Βραβείο Ιδρύματος Πέτρου Χάρη Ακαδημίας Αθηνών 2010 (για το σύνολο του έργου του) Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων 2015 (για το σύνολο του έργου του)
