Ποια είναι η σχέση των νέων με το βιβλίο

Λέξεις: Μυρτώ Τούλα, Χρυσάνθη Αρχοντίδου

Ένας κόσμος γεμάτο τοξικές σχέσεις, ερωτικά τρίγωνα, φιλίες προδοσίας, νεράιδες που ερωτεύονται ξωτικά, λίγο Ντοστογιέφσκι, Χόρχε Μπουκάι και Σεμπάστιαν Φίτζεκ, βουτηγμένοι μέσα στις ερωτήσεις για την ζωή και την ψυχολογία, αδρανοποιημένοι πάνω από την οθόνη του κινητού, οι νέοι ψάχνουν ακόμη στα βιβλιοπωλεία να βρουν σωτηρία ανάμεσα στις σελίδες. Παρακολουθούν στενά δημιουργούς περιεχομένου στο Tik-Tok που μιλάνε αποκλειστικά για βιβλία και βάζουν ειδοποιήσεις στο κινητό για να προμηθευτούν τα επόμενα βιβλία της σειράς. Και μόλις η σειρά τελειώσει, έχουν βρει ήδη την επόμενη με ένα κλικ.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ολοένα και περισσότερους genzers να στρέφονται προς τον κόσμο του βιβλίου και αυτό γιατί μπορεί να είναι instagramable για στόρι, ή γιατί οι book influencer πασάρουν τόσο καλά τις πλοκές που σε πείθουν έστω και για ένα μισάωρο μέσα στην ημέρα να κλείσεις το κινητό σου και να βυθιστείς στις ιστορίες που θα σου δημιουργήσουν, εικόνες, σκέψεις και θα εγείρουν την φαντασία σου!

Και εδώ τα social media, φαίνεται να λειτουργούν σωστά, καθώς από την εποχή του Covid μέχρι σήμερα δημιουργούνται καθημερινά μικρές ομάδες επικοινωνίας που έχουν ως βασικό στόχο την ανάγνωση και την κοινωνικοποίηση μεταξύ των μελών τους. Η νέα γενιά προτιμά βιβλία φαντασίας και ερωτικού περιεχομένου ενώ υπάρχει μία μερίδα ατόμων που αγαπά ακόμη την ποιοτική λογοτεχνία. Όμως σημασία έχει πως η genzers διαβάζουν, ψάχνονται, αλληλεπιδρούν στον κόσμο του βιβλίου κι αυτό ίσως, μας κάνει να ελπίζουμε. Χτίζοντας μία ολόκληρη κοινότητα “#booktok” το πάθος για τα βιβλία φουντώνει μέρα με την μέρα.

Βιβλίο και Social Media: Η άνθηση του #Booktok

Στην εποχή της οθόνης, είμαστε συνηθισμένοι στα βίντεο 15 δευτερολέπτων, το ατελείωτο σκρολάρισμα και την προσοχή μας να διασπάται διαρκώς. Την ίδια στιγμή, ένα hashtag στα social media ζωντανεύει την ανάγνωση βιβλίων και δημιουργεί μία ολόκληρη διαδικτυακή κοινότητα, με μία κοινή αγάπη: το βιβλίο.

Η εφαρμογή του Tik Tok, με τον εξατομικευμένο αλγόριθμό της, έχει ανατρέψει την υπόθεση της ανάγνωσης βιβλίων, μέσα από το #Booktok. Κάτω από το hashtag, συναντάμε εκατομμύρια βίντεο – με περισσότερες από 150 δισεκατομμύρια προβολές από το 2025 – στα οποία οι άνθρωποι διαβάζουν και προτείνουν βιβλία, σχολιάζουν τους χαρακτήρες και την πλοκή, διαφωνούν για αυτά και διαμορφώνουν τις επόμενες τάσεις. Εκεί, οι βιβλιολάτρεις νιώθουν έντονα το αίσθημα του ανήκειν στον ψηφιακό κόσμο, όπου οι συζητήσεις γύρω από το βιβλίο, θυμίζουν παλιές λέσχες, οι οποίες πλέον διαμορφώνονται σε μία παγκόσμια και στιγμιαία κλίμακα. Στη νέα γενιά έχει παρατηρηθεί αύξηση της αναγνωστικής της δραστηριότητας, λόγω της έκθεσής της στο #Booktok, με έρευνα του wordsrated να αναφέρει ότι το 48% των χρηστών του Tik Tok, διαβάζει περισσότερα βιβλία, από ότι πριν από τη χρήση του BookTok.

Το #BookTok δεν έχει μόνο αναζωπυρώσει την αγάπη, κυρίως της νεολαίας, για το διάβασμα, αλλά έχει φέρει μία επανάσταση στον εκδοτικό κλάδο, ενισχύοντας τις πωλήσεις βιβλίων και «εκτοξεύοντας» τίτλους από λιγότερο γνωστούς συγγραφείς στο προσκήνιο. Σήμερα, μεγάλα και μικρά βιβλιοπωλεία αφιερώνουν ολόκληρα ράφια στις «Επιλογές του Tik Tok», με τα βιβλία αυτά να γίνονται best sellers και να αποτελούν τα πρώτα στις πωλήσεις. Το #BookTok βοήθησε στην πώληση περίπου 20 εκατομμυρίων βιβλίων το 2021, που αντιπροσωπεύει πάνω από το 2,4% του συνολικού αριθμού πωλήσεων βιβλίων για το έτος. Από το 2023, το βιβλίο έχει πουλήσει πάνω από 4 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, που σχεδόν όλα πιστώνονται αποκλειστικά στο #BookTok.

Η influencer Ζωή Βλάχου σχολιάζει πως: “Το booktok είναι στην ουσία μια κοινότητα του TikTok (Book-Tok) στην οποία τα βιντεάκια αφορούν βιβλία, συγγραφείς, ήρωες βιβλίων κλπ κλπ. Είναι ένα safe place να εκφράζει ο καθένας την άποψη του επάνω σε κάποιο βιβλίο, να μάθει για νέες κυκλοφορίες και να δει review βιβλίων.”

H booktoker και συγγραφέας Χριστίνα Ψύλλα αναφέρει: “Πως το BookTok είναι η γωνιά του TikTok που ασχολείται με βιβλία. Εκεί θα βρεις προτάσεις για βιβλία, αστεία βίντεο, aesthetics, εξερευνήσεις βιβλιοπωλείων και ότι άλλο μπορείς να φανταστείς. Για εμένα λειτουργεί με συναισθηματική αυθεντικότητα, αυθορμητισμό και αγάπη γι’ αυτό που κάνεις.”

Τα βιβλία που φαίνεται να αναζητούν με μανία οι χρήστες του Tik Tok από τα βιβλιοπωλεία, ανήκουν κυρίως στις κατηγορίες της ανάλαφρης  λογοτεχνίας, της φαντασίας και της αυτοβελτίωσης.

“Έχουν μεγάλη ζήτηση εκείνα που συνδέονται με το Booktok και το Tik-Tok, πρόκειται για βιβλία ανάλαφρης λογοτεχνίας, με ερωτικές ιστορίες και φαντασίας που συνδυάζονται με σφοδρούς έρωτες. Συνήθως τα αγόρια πρωταγωνιστές στις ιστορίες είναι πλούσια και ζόρικα τυπάκια και οι πρωταγωνίστριες είναι δυναμικές, μορφωμένες και έξυπνες. Δεν μοιάζουν με τα παλιά άρλεκιν που η γυναίκα ήταν υποτακτική, οι πλοκές πια παίζουν με άλλους όρους και πάντα υπάρχει μία εσάνς τοξικής σχέσης. Επίσης, οι πλοκές πολλές φορές έχουν κίνγκι στοιχεία με αναλυτικές περιγραφές στις ερωτικές σκηνές. Κυρίως οι νεαρές κοπέλες διαβάζουν, τα αγόρια όχι τόσο. Οι νέοι παρακολουθούν τους ξένους creators και περιμένουν να μεταφραστούν τα best seller, δεν έχει σημασία αν η σειρά αποτελείται από πολλά βιβλία θα τα προμηθευτούν όλα. Δεν μπορώ να πω πως συναρπάζονται από τα βιβλία, η οθόνη είναι πιο προσελκύσιμη, το βιβλίο είναι πιο στατικό και θέλει μία υπομονή την οποία δεν έχουν καλλιεργήσει, όμως υπάρχουν νέα παιδιά που διαβάζουν. Ενώ σημειώνεται και ένα μικρό ποσοστό που διαβάζει και δυνατά βιβλία, βαριάς κλασικής λογοτεχνίας και πραγματικά διαβάζει πολύ, φαίνεται και από τον τρόπο που ζητά, ψάχνει, κινείται και σχολιάζει βαθυστόχαστα.”

Σε άλλο βιβλιοπωλείο, η υπάλληλος ανέφερε και πάλι το Tik-Tok ως μέσω επιλογής.

“Οι Genzers, διαβάζουν ό,τι δουν σε διαφήμιση στο booktok του Tik-Tok, αυτά τα βιβλία αγοράζουν κυρίως. Έρχονται και μας δείχνουν τα εξώφυλλα από το Tik-Tok και τους δίνουμε το βιβλίο, δεν διαβάζουν καν την περιγραφή γιατί έχουν δει τα πάντα από το video που εμφανίστηκε στην αρχική τους σελίδα, οπότε είναι πλήρως ενημερωμένοι. Επίσης, πολλά από αυτά τα βιβλία γίνονται και σειρές ή ταινίες μετέπειτα στον κινηματογράφος ή στις πλατφόρμες, οπότε τους ενθουσιάζει που έχουν διαβάσει το βιβλίο και μπαίνουν στην διαδικασία να συγκρίνουν τους χαρακτήρες. Βιβλία με ανάλαφρης λογοτεχνίας, γρήγορα, εύκολα, φαντασίας με ερωτικά στοιχεία και έπειτα η δεύτερη κατηγορία που κερδίζει στους νέους είναι τα βιβλία αυτοβελτίωσης και ψυχολογίας.”

Οι influencers κάνουν τα βιβλία ελκυστικά

Η Μαργαρίτα Γαλαζούλα είναι book influencer και όπως λέει η αποχή των νέων από τα βιβλία είναι τεράστια:

“Νομίζω υπάρχει διαστρεβλωμένη άποψη για το τι σου προσφέρει το διάβασμα!! Θεωρούν ότι αν διαβάσεις λογοτεχνικά βιβλία είσαι και φύτουκλας;; Δεν ξέρω αλλά ισως το έχουν και φόβο! Οι γονείς παίζουν ρόλο θεωρώ γιατί δεν εξοικειώνουν τα παιδιά με τα βιβλία από πιο μικρές ηλικίες οπότε τους είναι άγνωστο άθλημα! Πλέον βρίσκω τα περισσότερα βιβλία μέσω του booktok ή από τα άτομα που βρήκα μέσω του booktok και κάνουμε παρέα και προτείνουμε βιβλία η μια στην άλλη! Δύσκολα θα βρω χρόνο να πάω σε βιβλιοπωλείο να χαζέψω αν και θα το ήθελα πολύ! Νομίζω μόνο έτσι μπορείς να βρεις διαμαντάκια χωρίς να είναι viral! Είχα τον λογαριασμό μου στο Tik-Tok κάποιους μήνες και ανέβαζα κυρίως αστεία βίντεο με την μαμά μου και vlogs που αγαπώ! Κάποια στιγμή ανέβασα ένα βίντεο για μια παραγγελία που έκανα και πήγε λάθος και μου έκαναν ερώτηση τι βιβλία πήρα και έκανα βίντεο για να απαντήσω και κάπως έτσι δειλά δειλά ανέβαζα χιουμοριστικά βιντεάκια σχετικά με βιβλία χωρίς να έχω ιδέα ότι υπάρχει και ελληνικό booktok! Δεν έχουν όλα τα βίντεο την ίδια απήχηση αλλα δεν έχω κοιτάξει τον μέσο όρο! Για μένα ένα βίντεο έχει πάει σχετικά καλά αν έχει ξεπεράσει τις 2.000 προβολές και έχει πάνω από 200 likes! Την δεδομένη στιγμή ομως!! Αυτό αλλάζει ανά διαστήματα γιατί ανεβαίνουν και οι ακόλουθοι! Εγώ διαβάζω κυρίως ρομαντικά βιβλία που περιέχουν και smut! Αν περιέχει ρομάντζο μπορώ να διαβάσω και φαντασίας και ίσως και λίγο αστυνομικό μυθιστόρημα!! Δεν ανήκω σε κάποια λέσχη ανάγνωσης ή bookclub οπότε με τις κοπέλες που έχω βρει στο booktok και κάνουμε παρέα θα κουβεντιάσουμε κυρίως τα βιβλία που μας έχουν κάνει εντύπωση ή κάποια νέα κυκλοφορία που περιμένουμε!”

Η influencer Ζωή Βλάχου από την πλευρά της διαφωνεί:

“Παλιότερα υπήρχε μια «άρνηση» της νέας γενιάς να διαβάσει παρόλα αυτά πλέον όλο και περισσότεροι στρέφονται στην λογοτεχνία. Γενικά στο TikTok μου ανεβάζω πράγματα που κάνω στην ζωή μου και το διάβασμα είναι ένα μεγάλο κομμάτι αυτής, δε θα μπορούσα να μην το ανεβάσω και όταν είδα πως υπήρχε ανταπόκριση και πως άλλες κοπέλες του εξωτερικού ανέβαζαν διάφορα βίντεο για βιβλία αποφάσισα να το εμβαθύνω! Ta video που αφορούν τα βιβλία, έχουν μεγάλη απήχηση, ευτυχώς! Και δεν το λέω προς δικό μου όφελος αλλά επειδή χαίρομαι που υπάρχει κόσμος που ενδιαφέρετε να μάθει περισσότερα για τα βιβλία και να εντάξει αυτό το χόμπι στη ζωή του. Τα καλύτερα μηνύματα που λαμβάνω είναι αυτά που μου λένε ότι ήμουν η αφορμή να ξεκινήσουν πάλι να διαβάζουν ή να «εθιστούν» σε κάποια βιβλία! Διαβάζω σχεδόν τα πάντα με μια ιδιαίτερη αδυναμία στο romance, fantasy και crime. Παρόλα αυτά πάντα θα διαβάσω βιβλία που μου τραβάνε τη προσοχή ακόμα και αν δεν συνηθίζω να διαβάζω την συγκεκριμένη κατηγορία . Στη κοινότητα μου βαθμολογούμε τα βιβλία που διαβάσαμε, συζητάμε για τους αγαπημένους ήρωες και την άποψη μας σε ένα βιβλίο! Πολλές φορές θα συζητήσουμε και για θεωρίες σχετικά με τη πλοκή και εξέλιξη μιας ιστορίας καθώς και θα προτείνουμε ο ένας στον άλλον αντίστοιχα βιβλία που μπορεί να μας αρέσουν!”

H booktoker και συγγραφέας, Χριστίνα Ψύλλα αναέρει πως η σχέση των νέων με το βιβλίο παρατηρώ ότι συνεχώς εξελίσσεται:

“Θυμάμαι πριν μερικά χρόνια να μπαίνω στα βιβλιοπωλεία και να τα βλέπω άδεια (από νέους), τώρα θα βρω πάντα κόσμο. Το TikTok και το Instagram έχουν βοηθήσει στη δημιουργία κοινότητας γύρω από το βιβλίο. Η αγάπη και το πάθος των δημιουργών περιεχομένου για τα βιβλία έχουν κάνει τους νέους να αναρωτηθούν και να ψάξουν και μόνοι τους. Γεγονός πολύ ελπιδοφόρο για το μέλλον της λογοτεχνίας. Το να βρω το επόμενο βιβλίο που θα διαβάσω είναι σαν κυνήγι θησαυρού για εμένα. Μ’ αρέσει να εξερευνώ στα βιβλιοπωλεία τίτλους που δεν έχω ξαναδεί πουθενά, άλλες φορές απλά ανοίγω τα social και παρακολουθώ αγαπημένους μου influencers μέχρι να μου δείξουν κάτι που με ενδιαφέρει. Οι πλατφόρμες σαν το goodreads ή το fable είναι επίσης μια πηγή καθώς σου βγάζει προτεινόμενα βιβλία με βάση αυτά που αγάπησες. Τέλος, από προτάσεις φίλων μου που ξέρω ότι έχουμε τα ίδια ενδιαφέροντα, οπότε ό,τι μου προτείνουν θα το ξεκινήσω.

Ξεκίνησα να ανεβάζω video στο Instagram γιατί ήθελα να ανεβάζω πράγματα για τα βιβλία που γράφω. Μετά όμως είδα ότι υπάρχει μια τεράστια κοινότητα όπου μιλάνε για βιβλία και είπα στον εαυτό μου: «Και εσύ έχεις διαβάσει πολλά υπέροχα βιβλία που μπορείς να προτείνεις, γιατί δεν το προσπαθείς;», και έτσι ξεκίνησα. Το TikTok ήρθε λίγο μετά όταν μου γεννήθηκε η ανάγκη να μιλάω για βιβλία πιο άμεσα. Είχα το YouTube, αλλά στο TikTok με εξίταρε το γεγονός ότι μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα έπρεπε να σου δείξω με έναν εφευρετικό τρόπο ποια βιβλία αγαπώ και γιατί να τα διαβάσεις, οπότε δεν δίστασα λεπτό να το δοκιμάσω και από τότε δεν μπορώ να αποχωριστώ τον κόσμο εκεί.

Διαβάζω κυρίως σύγχρονη λογοτεχνία, ελληνική και ξένη, αλλά πολλές φορές στρέφομαι και προς την κλασσική. Το αγαπημένο μου είδος είναι αυτό της φαντασίας και ειδικά αν συνδυάζεται με το ρομαντικό στοιχείο. Πριν χρόνια θα σου έλεγα ότι διαβάζω μόνο φαντασία, πλέον όμως με τα social media έχω αρχίσει να διαβάζω σχεδόν όλα τα είδη -μυστηρίου, ρομαντικά και ό,τι άλλο μου τραβήξει το ενδιαφέρον.

Όσον αφορά τι συζητάμε με την κοινότητα,τα πάντα: από χαρακτήρες που αγαπήσαμε ή μισήσαμε, μέχρι βαθιά θέματα που αγγίζουν τα βιβλία—όπως η απώλεια, η αγάπη, η ενηλικίωση και τα μηνύματα που μας άφησαν.”

Πώς χρησιμοποιούν οι νέοι συγγραφείς τα social media;

Ο νεαρός συγγραφέας Στέφανος Αλεξιάδης σχολιάζει στην Parallaxi πως ζούμε σε μια εποχή που η εικόνα έχει μεγαλύτερη δύναμη απ’ ό,τι είχαμε συνηθίσει:

“Οι πλατφόρμες όπως το Instagram ή το TikTok δεν είναι απλώς εργαλεία προώθησης· είναι πλέον μέρος της καθημερινότητας, και καμιά φορά γίνονται και καθρέφτης της εποχής. Προσπαθώ να είμαι εκεί, όχι επιθετικά, όχι κραυγαλέα — αλλά με έναν τρόπο που να ταιριάζει στο πνεύμα του βιβλίου. Να αφήσω ίσως μια πρόταση, μια σκέψη, μια εικόνα να μιλήσει. Δεν είμαι ο άνθρωπος της υπερβολής, αλλά πιστεύω πως όταν κάτι είναι αληθινό, βρίσκει τον δρόμο του, ακόμα και μέσα σε ένα story δεκαπέντε δευτερολέπτων. Το BookTok και τα book clubs είναι χρήσιμα στην προώθηση, είναι κάτι πιο βαθύ από “χρήσιμα”. Είναι συγκινητικό. Βλέπεις νέους ανθρώπους να διαβάζουν, να συζητούν μεταξύ τους για χαρακτήρες, για φράσεις, για συναισθήματα. Και αυτό, όσο και αν μοιάζει απλό, είναι σπουδαίο. Το BookTok έφερε πίσω κάτι που νομίζαμε πως είχε χαθεί: το πάθος για ανάγνωση, την επιθυμία να μοιραστείς ένα βιβλίο όπως μοιράζεσαι ένα τραγούδι που σε άγγιξε.

Παλιά, το βιβλίο είχε μια ιερότητα. Ήταν κάτι σχεδόν μυσταγωγικό. Σήμερα, ίσως είναι πιο «προσβάσιμο», ίσως πιο “γρήγορο”, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Απλώς άλλαξε ο τρόπος με τον οποίο ο κόσμος συνδέεται μαζί του. Οι νέοι — και το λέω αυτό με μια χαρά — δεν θέλουν μόνο “εύκολες” ιστορίες. Θέλουν αυθεντικότητα. Θέλουν να διαβάζουν πράγματα που τους ακουμπάνε, που τους αναγνωρίζουν μέσα στις σελίδες. Δεν έχει τόση σημασία το είδος, αλλά η αλήθεια που κουβαλάει κάθε λέξη. Δεν έχω κάνει καμπάνιες, με influencers για τα βιβλία μου. Οι άνθρωποι που έχουν μια φωνή στα social media έχουν μιλήσει για τα βιβλία μου, και είναι κάτι που με τιμά. Όταν κάποιος, influencer ή μη, διαβάζει κάτι δικό σου και νιώθει την ανάγκη να το μοιραστεί, αυτό είναι ευλογία. Δεν πιστεύω στη “συνεργασία με σκοπό την πώληση”. Πιστεύω στη σύνδεση. Και αν αυτός που σε προωθεί έχει συνδεθεί πρώτα ο ίδιος με το κείμενό σου, τότε όλα τα υπόλοιπα έρχονται φυσικά.”

Η νεαρή συγγραφέας Χριστίνα Ψύλλα αναφέρει πως οι πλατφόρμες είναι το βασικό της εργαλείο για να προωθήσει το βιβλίο της.

“Δεν είναι απλά για την διαφήμιση, είναι κάτι που ξεκίνησε αυτό το πάθος μου για την δημιουργία περιεχομένου. Το να πω την δική μου ιστορία, το να δείξω στον κόσμο πόσο αγαπώ όχι μόνο τα βιβλία αλλά και την ιστορία που έγραψα. Να δείξω πως θέλω να προσφέρω στην λογοτεχνία όχι μόνο ως αναγνώστης αλλά και ως συγγραφέας. 

Το TikTok και το Instagram είναι ένας άμεσος τρόπος να έρθεις κοντά με το κοινό σου. Δίνουν βήμα και σε νέους συγγραφείς, χωρίς μεσολαβητές, χωρίς γνωριμίες και έναν μεγάλο εκδοτικό από πίσω. Στα social νιώθεις ότι έχεις μια ευκαιρία να ακουστείς.  Το BookTok έχει τη δύναμη να εκτοξεύσει ένα βιβλίο. Τα book clubs φέρνουν τον αναγνώστη πιο κοντά στο έργο και στον δημιουργό. Είναι συμμετοχική εμπειρία, όχι απλά ανάγνωση.

Η προώθηση έγινε πιο άμεση, πιο δημιουργική και πλέον σου δίνεται η ευκαιρία να το κάνεις με τον δικό σου τρόπο, να εκφραστείς όπως εσύ το θέλεις. Δεν συνεργάζομαι με influencers για την προώθηση, ο εκδοτικός μου, επιλέγει που θα στείλει τα βιβλία. Αν όμως ήταν να επιλέξω εγώ, θα ήταν άνθρωποι που αγαπούν τα βιβλία και πραγματικά θέλουν να χαθούν σε μια νέα ιστορία. Χωρίς οι followers και τα views να είναι κριτήριο, η αγάπη για τα βιβλία δεν μπορεί να μετρηθεί, απλά φαίνεται.”

Ο Μιχάλης Μαλανδράκης είναι νεαρός συγγραφέας και δεν χρησιμοποιεί τα social media ως μέσο προώθησης των βιβλίων του.

“Αφενός δεν ξέρω πώς να το κάνω σωστά και αφετέρου πίστευα ότι μονάχα το Facebook ίσως μπορεί να είναι χρήσιμο εργαλείο για την προώθηση και τη συζήτηση γύρω από κάποια βιβλία.

Σίγουρα με την πάροδο των χρόνων η, από στόμα σε στόμα, διαφήμιση αντικαταστάθηκε με τις δημοσιεύσεις και τις αυτοσχέδιες κριτικές στο Facebook. Νομίζω κάποια από τα βιβλία που θα αγοράσω είναι προτάσεις κάποιου διαδικτυακού φίλου, που θα πείσει η επιχειρηματολογία του γιατί του άρεσε το συγκεκριμένο βιβλίο.

Δεν ξέρω ακριβώς τι θέλουν να διαβάζουν οι νέοι. Αν ήξερα, θα το έγραφα. Και οι νέοι είναι μια τεράστια ομπρέλα που από κάτω στριμώχνονται διαφορετικές αναγνωστικές επιθυμίες. Και ύστερα από αυτά, θα έλεγα ότι προτιμούν να διαβάσουν μικρότερα σε όγκο βιβλία – όπως νουβέλες ή συλλογές διηγημάτων, ενώ η γρήγορη δράση και πλοκή είναι προαπαιτούμενο για μια αφήγηση που θα τους αιχμαλωτίσει.

Δε ξέρω αν θα συνεργαζόμουν, νομίζω πως όχι. Γενικότερα και ιδανικά δεν θα ήθελα να εμπλέκομαι με την προώθηση του βιβλίου μου. Ούτως η άλλως β δουλειά του συγγραφέα είναι να το γράψει, όχι να το πουλήσει/προωθήσει”.

Kindle: Τέλος το έντυπο, ζήτω το ψηφιακό

Η μυρωδιά ενός νέου βιβλίου, το πρώτο ξεφύλλισμα των σελίδων του, οι αγαπημένες μας φράσεις που έχουμε υπογραμμίσει με τον κίτρινο μαρκαδόρο, είναι αυτά που κάνουν το έντυπο βιβλίο διαχρονικό και μοναδικό. Σήμερα όμως, η ζωή κινείται με ταχύτατους ρυθμούς και στους βιβλιοφάγους δίνεται η δυνατότητα να έχουν μία ολόκληρη βιβλιοθήκη στην τσάντα τους. Ποιος μπορεί να πει όχι;

Το Kindle είναι μία ελαφριά ψηφιακή συσκευή από την Amazon, η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί ως μία ψηφιακή βιβλιοθήκη, στην οποία μπορείς να χωρέσεις χιλιάδες βιβλία και να τα έχεις διαθέσιμα από το δωμάτιο του σπιτιού σου, τη θέση σου στο λεωφορείο μέχρι και την ξαπλώστρα σου στη θάλασσα. Παρά το γεγονός ότι έχει αρχίσει να γίνεται περισσότερο τάση τα τελευταία χρόνια, η ηλεκτρονική συσκευή προϋπάρχει από το 2007, φέρνοντας την επανάσταση στην ανάγνωση με το ντεμπούτο της. Σήμερα, εκατοντάδες χιλιάδες συγγραφείς συνδέονται με εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο, μέσω των ιστοριών τους, χάρη στα Kindle, τα οποία προσαρμόζονται στις ανάγκες του αναγνώστη, με αλλαγές στην γραμματοσειρά και τις εύκολες σημειώσεις στις ψηφιακές σελίδες του.

Η Κυριακή, που δηλώνει βιβλιοφάγος, έλαβε ως δώρο στα γενέθλιά της μία συσκευή Kindle. «Μου αρέσει να κουβαλάω παντού τα βιβλία μου, τα παίρνω μαζί μου όπου και να πάω και μερικές αυτό είναι δύσκολο, ειδικά όταν είναι πολυσέλιδα και βαριά. Από τότε που απέκτησα το Kindle, η αλήθεια είναι ότι δεν μπορώ να το αποχωριστώ. Μου έχει “λύσει τα χέρια” όσον αφορά το κομμάτι της μεταφοράς», ομολογεί η ίδια.

Οι book lovers γίνονται κριτικοί σε… apps

Η μεγαλύτερη απόλαυση για τους βιβλιολάτρεις σήμερα, είναι μετά την ανάγνωση του πιο πρόσφατου βιβλίου τους, να «τρέξουν» στην αγαπημένη τους εφαρμογή και να το βαθμολογήσουν, αφήνοντας από δίπλα μία καλή, κακή, μεγάλη, σύντομη, αστεία ή σοβαρή κριτική. Εκτός από την εφαρμογή του Tik Tok, όπου μέσα από βίντεο μπορεί κάποιος να εκφράσει τη γνώμη και τα συναισθήματά του για την πιο πρόσφατη ανάγνωσή του, οι book lovers, παίρνουν τον ρόλο των «κριτικών» μέσα από εφαρμογές που υπάρχουν αποκλειστικά και μόνο για αυτόν τον σκοπό.

Η πιο διάσημη από αυτές έχει το όνομα «Goodreads», στην οποία οι αναγνώστες, μέσα από τον λογαριασμό τους, μπορούν να παρακολουθούν τα βιβλία που έχουν διαβάσει, αυτά που θέλουν να διαβάσουν και αυτά που διαβάσουν εκείνη την περίοδο. Τους δίνεται επίσης η δυνατότητα να δημιουργούν δικές τους λίστες, να ακολουθούν συγγραφείς και φίλους, βλέποντας τι διαβάζουν οι άλλοι και σχολιάζοντας τις κριτικές τους.

Τί είναι τα bookclub;

Υπάρχουν ομάδες στα social media που έχουν σκοπό την ανάγνωση βιβλίων. Οι διαχειρίστριες της ομάδας Studynook Bookclub, σχολιάζουν πως η ιδέα του Βοοkclub γεννήθηκε από μια βαθιά ανάγκη για κοινωνική επαφή σε μια εποχή που η αποξένωση κυριαρχεί.

“Βλέποντας τη bookish κοινότητα στο εξωτερικό να ανθίζει, συνειδητοποιήσαμε ότι και στην Ελλάδα υπάρχουν άνθρωποι που μοιράζονται την ίδια αγάπη για το διάβασμα αλλά συχνά νιώθουν ότι δεν έχουν κάποιον να το μοιραστούν. Ένα βράδυ, με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι, δημοσιεύσαμε εκείνο το TikTok που πυροδότησε τα πάντα. Το αποτέλεσμα; Μια κοινότητα σχεδόν 2000 ατόμων, από κάθε γωνιά της Ελλάδας, που καθημερινά δημιουργεί αναμνήσεις με γνώμονα την αγάπη για τα βιβλία.

Από την αρχή, το Studynook απέκτησε λογαριασμούς στο WhatsApp, Facebook, Messenger, Discord, TikTok και Instagram, ενώ παράλληλα διοργανώναμε εξόδους, δραστηριότητες και συναντήσεις για να φέρουμε τα μέλη μας πιο κοντά. Ο στόχος μας δεν ήταν απλώς να δημιουργήσουμε μια ομάδα, αλλά να διαμορφώσουμε ένα ζωντανό, συμμετοχικό περιβάλλον, όπου τα μέλη δεν θα ήταν απλοί παρατηρητές, αλλά ενεργά κομμάτια της κοινότητας.

Επειδή το bookclub ξεκίνησε από μια πλατφόρμα όπως το TikTok, όπου δεν υπάρχουν γεωγραφικοί περιορισμοί, θέλαμε από την αρχή να δημιουργήσουμε μια κοινότητα που δεν θα περιορίζεται σε μία μόνο πόλη, αλλά θα έχει εκπροσώπηση οπουδήποτε υπάρχουν μέλη. Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη ήταν οι πρώτες πόλεις όπου διαμορφώθηκαν ως βασικές μας κοινότητες, αλλά η ιδέα ήταν να επεκταθούμε φυσικά και οργανικά, ανάλογα με το πού υπήρχε ενδιαφέρον και ενεργά μέλη. Έτσι, σταδιακά δημιουργήθηκαν δυναμικές ομάδες και σε άλλες πόλεις, όπως η Κρήτη, τα Ιωάννινα και η Πάτρα, επιτρέποντας στο bookclub να μεγαλώνει και να συνδέει αναγνώστες από όλη την Ελλάδα.

Το Studynook γεννήθηκε από μια γνήσια αγάπη για το διάβασμα και συνεχίζει να εξελίσσεται μέσα από αυτήν. Η λέξη «bookclub» συχνά συνοδεύεται από την αντίληψη μιας στατικής, ίσως και βαρετής παρέας. Όμως, αυτό το Studynook, είναι η απόδειξη ότι το διάβασμα και η διασκέδαση μπορούν να συνυπάρξουν. Πέρα από τις μηνιαίες συναντήσεις μας, σχεδιάζουμε ένα μηνιαίο πρόγραμμα που ονομάζουμε «bonding experiences». Σε αυτούς τους  επτά μήνες, έχουμε οργανώσει wine tastings, μαθήματα κεραμικής, καραόκε, σεμινάρια ζωγραφικής, ακόμη και sleepovers. Και, φυσικά, τα study dates έχουν γίνει πλέον μέρος της καθημερινότητας μας.”

*Το θέμα «Ποια η σχέση των νέων με το βιβλίο» δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο τεύχος 294 του περιοδικού Parallaxi