Σαν άλλη Περσεφόνη

του Άκη Σακισλόγλου

Λίγο πριν μπει το καλοκαίρι βρέθηκε στα χέρια μου ένα μυθιστόρημα. Ισως και να το είχα προσπεράσει, αν δεν το είχε γράψει μια συγγραφέας που γνωρίζω προσωπικά και αγαπώ, αλλά μάλλον τελικά όλα για κάποιο λόγο συμβαίνουν.

Πρόκειται για το «Σαν άλλη Περσεφόνη», της Αθηνάς Τερζή, με τη οποία δουλέψαμε αρκετά χρόνια σε ραδιόφωνα της Θεσσαλονίκης πριν αλλάξει ο αιώνας.

Επειδή γνωρίζω καλά, λοιπόν, την συγγραφέα, κατάφερα να ξεφύγω από τις πρώτες, σχεδόν πάντα βασανιστικές σε ένα μυθιστόρημα σελίδες, και να φτάσω στην ουσία αυτού του βιβλίου που είναι η ανάλυση της ψυχοσύνθεσης των σύγχρονων ανθρώπων και η χυμαρώδης περιγραφή συναισθημάτων και καταστάσεων οριακών, που συμβαίνουν ελάχιστες φορές στις ζωές μας.

Περιττό να σας πω ότι από ένα σημείο και μετά με συνεπήραν τα πάντα. Η ιστορία, η γοητεία των πρωταγωνιστών, οι εναλλαγές τόπων, τα πάντα. Η Αθηνά γράφει ακριβώς όπως μιλά στο ραδιόφωνο, στους φίλους της, στον αγαπημένο της. Πρόκειται για ένα ύφος που ακροβατεί ανάμεσα στον ρομαντισμό και την επανάσταση, ανάμεσα στο συνειδητά ξεπερασμένο και στο σύγχρονο. Οι φράσεις βγαλμένες λες από το λεξιλόγιο των παπούδων μας και ταυτόχρονα γεμάτες αύριο.

Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα να το διαβάσετε, ειδικά αν ακούγατε παλιά στο Ράδιο Εκφραση και στο Μύθο τις εκπομπές της Αθηνάς και έχετε μια ταυτόχρονη μουσική υπόκρουση στο μυαλό σας. Γιατί το βιβλίο έχει και πολλή μουσική στις σελίδες του.

Δεν ξέρω, φυσικά, πόσοι άνθρωποι διαβάζουν βιβλία στις μέρες μας. Προσωπικά, όταν έχω χρόνο και διάθεση, που σπανίως συμβαίνει, προτιμώ κλασικά έργα και συγγραφείς στην ιδέα ότι περνούν τα χρόνια και δεν θα προλάβω να τους διαβάσω όλους. Το νέο, το διαφορετικό, το ανώνυμο ή λίγο διαφημισμένο, δεν έχει τις ευκαιρίες που του πρέπουν, κι αυτό συχνά έχει ως αποτέλεσμα να περνούν απαρατήρητα πολλά σπουδαία πράγματα.

Κάπως έτσι έχω την αγωνία του τι θα γίνει με το βιβλίο «Σαν άλλη Περσεφόνη». Το φαντάζομαι σε μια θέση στα ράφια του βιβλιοπωλείου να περιμένει τον αναγνώστη, χωρίς να μπορεί να τον εντυπωσιάσει από την εμφάνισή του ή από το όνομα της συγγραφέως. Κι όμως, έχει πολλά να πει και να διηγηθεί. Την ζωή της Κριστίνα και των εραστών της. Την υπαρξιακή ανησυχία όλων μας, το ανικανοποίητο, το ατέρμονο, το ασαφές όσων λέμε κι όσων πραγματικά θέλουμε να κάνουμε στη ζωή μας.

Δε θα σας πω ότι «ο δολοφόνος είναι ο μπάτλερ». Μάλλον το τέλος δεν κρύβει στο βιβλίο αυτό όση ψυχική θεραπεία κρύβει η εξέλιξή του. Εκεί θα βρει ο καθένας πράγματα από τον εαυτό του. Στιγμές που έζησε ή που φαντάστηκε ότι του αξίζει να ζήσει. Προσωπικά αγαπώ τον τρόπο γραφής της Αθηνάς Τερζή. Είναι υπερβολική και πληθωρική. Είναι παλιάς κοπής, παραδοσιακή. Αναιρεί τις μεγαλύτερες βεβαιότητές της. Αυτοσαρκάζεται για όσα νόμιζε σπουδαία και τα είδε να δυαλύονται. Γράφει και σβήνει και παρότι ελάχιστα πράγματα την ικανοποιούν στο τέλος, τα αφήνει γενναιόδωρα να φύγουν κι ας «τσαλακώσουν» το προφίλ της στους γύρω.

«Σαν άλλη Περσεφόνη» η πρωταγωνίστρια, η συγγραφέας, οι αναγνώστες της αλλά κι εμείς. Μοιραζόμαστε στα δύο. Μισή ζωή αυτή που θέλουμε και μισή αυτή που έχουμε. Μισή αυτή που επιλέξαμε και άλλη τόση αυτή που απορρίψαμε.

*Το βιβλίο «Σαν άλλη Περσεφόνη» της Αθηνά Τερζή κυκλοφορεί από τις Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή