Τα βιβλία που θα διαβάσουμε αυτό το φθινόπωρο

Ενώ καλά κρατάει ακόμα ο καιρός, αυτό το λίγο «κρυάκι» που μπορεί να βγάζει είναι αρκετό για να βρούμε την απόλυτη γωνιά στο σπίτι, να φτιάξουμε μία ζεστή σοκολάτα και να ξεκινήσουμε το επόμενο βιβλίο μας, ως άλλο ταξίδι του μυαλού σε μέρη που μόνο έτσι συνήθως μπορούμε να φτάσουμε

Αυτή άλλωστε είναι και η μαγεία ενός βιβλίου, όταν καταφέρνει τελικά να γίνει το όχημα σε «χιλιόμετρα» που διαβάζοντας τα, τα ζεις σαν να είναι πραγματικά!

Με προτάσεις για νέες εκδόσεις αυτό το διάστημα, θα βγει κι αυτό το φθινόπωρο, υποδέχοντας έτσι έναν χειμώνα που υπόσχεται καινούριες αναγνωστικές εμπειρίες. Σκέφτεστε κάτι καλύτερο;

Εισαγωγή στην ποίηση του Αναγνωστάκη | Επιμέλεια: Δημήτρης Κόκορης

O Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005) είναι εξέχουσα μορφή των νεοελληνικών γραμμάτων. Ποιητής, κριτικός, ανθολόγος, αλλά και συντάκτης κειμένων ιδεολογικής και πολιτισμικής παρέμβασης, σφράγισε με το έργο και την παρουσία του το μεταπολεμικό και μεταπολιτευτικό πνευματικό πεδίο. Εκατό χρόνια μετά τη γέννησή του και είκοσι μετά τον θάνατό του, φαίνεται χρήσιμος πια ένας αναπροσδιορισμός της κριτικής πρόσληψής του, όχι, βέβαια, υπό την έννοια της ριζικής ανατροπής των κριτικών δεδομένων, αλλά υπό το πρίσμα του εμπλουτισμού της κριτικογραφίας και των φιλολογικών προσεγγίσεων του έργου του.

Σε αυτό, κυρίως, στοχεύει ο ανά χείρας τόμος, η συγκρότηση του οποίου σχεδιάστηκε ως εξής: Kάθε βιβλίο του Μανόλη Αναγνωστάκη οριοθέτησε μία θεματική περιοχή και σε αυτήν εντάχτηκαν τα σχετικά κριτικά κείμενα που επελέγησαν, με κριτήριο παράθεσης τη χρονολογία της πρώτης δημοσίευσής τους. Ανθολογήθηκαν επίσης κείμενα που αφορούν τον κριτικό ρόλο του Αναγνωστάκη, τα οποία αποτέλεσαν μία ξεχωριστή ενότητα, με το σκεπτικό ότι η κριτική του δραστηριότητα συμπληρώνει και ενίοτε φωτίζει και την ποιητική του παρουσία, ενώ μία ευρεία ενότητα του τόμου απαρτίστηκε από συνολικότερες αποτιμήσεις αλλά και προσεγγίσεις ειδικής στόχευσης της ποίησης του δημιουργού, ώστε να παρουσιαστούν με επάρκεια βασικές όψεις της ποίησης αλλά και της ποιητικής του.

Ο Αναγνωστάκης διαβάστηκε και εξακολουθεί να διαβάζεται. Κινητοποίησε και κινητοποιεί το ενδιαφέρον των κριτικών και των φιλολόγων, ενώ επηρέασε με τον ποιητικό του τρόπο και με τις εκδιπλώσεις της κριτικής σκέψης του αρκετούς ποιητές και κριτικούς, συνομηλίκους του και νεότερους. Κατά τούτο, είναι αδιαμφισβήτητο πως το ίχνος του έργου του χαράχτηκε βαθιά στο νεοελληνικό λογοτεχνικό πεδίο και είναι βέβαιο πως η εμβάθυνση στο συγκεκριμένο έργο καθώς και η περαιτέρω διερεύνηση των πολλαπλών πτυχών του θα απασχολήσουν και στο μέλλον τη φιλολογική έρευνα και κριτική.

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σελ. 567

Το μυστικό των μυστικών | Dan Brown

Ο πιο διάσημος συγγραφέας θρίλερ στον κόσμο επιστρέφει με το πιο εντυπωσιακό του μυθιστόρημα μέχρι σήμερα. Ο Ρόμπερτ Λάνγκντον, καταξιωμένος καθηγητής συμβολογίας, ταξιδεύει στην Πράγα για να παρακολουθήσει μια πρωτοποριακή διάλεξη της αγαπημένης του Κάθριν Σόλομον, μιας εξέχουσας επιστήμονος της νοητικής επιστήμης. Η Κάθριν ετοιμάζεται να εκδώσει ένα βιβλίο με συγκλονιστικές ανακαλύψεις για τη φύση της ανθρώπινης συνείδησης.

Όμως, μια άγρια δολοφονία θα μετατρέψει το ταξίδι σε εφιάλτη. Η Κάθριν εξαφανίζεται ξαφνικά μαζί με το χειρόγραφό της και ο Λάνγκντον βρίσκεται στο στόχαστρο μιας πανίσχυρης οργάνωσης, καθώς καταδιώκεται από κάποιον άγνωστο που φαίνεται να έχει ξεπηδήσει από την αρχαιότερη μυθολογία της Πράγας.

Σε μια συναρπαστική κούρσα μέσα στους παράλληλους κόσμους της φουτουριστικής επιστήμης και της μυστικιστικής παράδοσης, θα έρθει στο φως μια συγκλονιστική αλήθεια για ένα μυστικό σχέδιο που θα αλλάξει για πάντα τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον ανθρώπινο νου.

*Ο ΝΤΑΝ ΜΠΡΑΟΥΝ, ένας από τους πλέον πολυδιαβασμένους συγγραφείς παγκοσμίως, γεννήθηκε στο Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ. Εκτός από τον περίφημο ΚΩΔΙΚΑ DA VINCI, που συγκαταλέγεται στα πιο ευπώλητα βιβλία όλων των εποχών, έχει γράψει άλλα πέντε μυθιστορήματα, ΤΟ ΧΑΜΕΝΟ ΣΥΜΒΟΛΟ, ΑΓΓΕΛΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ, INFERNO, ORIGIN, καθώς και το τελευταίο του ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΩΝ ΜΥΣΤΙΚΩΝ, στα οποία κεντρικός πρωταγωνιστής είναι ο καθηγητής του Χάρβαρντ, Ρόμπερτ Λάνγκτον. Επίσης έχει γράψει τα θρίλερ ΑΡΚΤΙΚΗ ΠΑΓΙΔΑ και ΨΗΦΙΑΚΟ ΟΧΥΡΟ. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν ακόμη το ΚΩΔΙΚΑΣ DA VINCI για νέους, και το βιβλίο του για παιδιά Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ. Τα μυθιστορήματα του Μπράουν έχουν μεταφραστεί σε 56 γλώσσες παγκοσμίως, με πάνω από 250 εκατομμύρια αντίτυπα σε κυκλοφορία.

Εκδόσεις Ψυχογιός, σελ. 944

Δυτικά της Σαλονίκης, στις παράγκες με τους κύκνους… | Καλαϊτζή-Οφλίδη Λένα, Οφλίδης Σίμος

Το νησί ξεκίνησε σιγά σιγά ν’ απομακρύνεται από τη στεριά διαγράφοντας απαλούς κύκλους πάνω στα νερά του Θερμαϊκού. Φορτωμένο σκιές και μνήμες και φαντάσματα που λαγοκοιμόνταν ανάμεσα στ’ αλμυρίκια. Ο ναύαρχος Βότσης στο τιμόνι προσπαθούσε να το ρεγουλάρει μην κολλήσει στ’ αβαθή της Παλιομάνας, ο Τσιτσάνης καθισμένος στην ψάθινη καρέκλα του έπαιζε στο μπουζούκι το «είσαι το καμάρι της καρδιάς μου, Θεσσαλονίκη όμορφη γλυκιά», ο Θόδωρος το χόρευε μερακλωμένα, χωρίς τις πατερίτσες, πατώντας γερά και με τα δυο του πόδια. Και η γριά, αχ η γριά Βιλίκα, μ’ ένα κλωνί βασιλικό στ’ αυτί, τον κοίταζε στα μάτια χαμογελώντας επιτέλους και κτυπώντας του παλαμάκια…

*Η Λένα Καλαϊτζή-Οφλίδη είναι Θεσσαλονικιά συγγραφέας. Ασχολήθηκε με το θέατρο και υπηρέτησε ως φιλόλογος στη μέση εκπαίδευση. Ο Σίμος Οφλίδης και η Λένα Καλαϊτζή – Οφλίδη, ζευγάρι στη ζωή, γράφουν θέατρο μαζί από το 1989. Έργα τους: α) Θεατρικά: «Τα καραγκιόζικα της Θεσσαλονίκης», Εκδόσεις Παρατηρητής 1996, που περιλαμβάνουν το “Καραγκιόζ μπερντέ“, Κρατικό Βραβείο 1989, το “Καραγκιόζης Μακεδονομάχος”, Κρατικό Βραβείο 1993 και το “Καραγκιοζλίκια”, Βραβείο Συγγραφής Σεναρίου ΑΝΤ1 1995. «Τρία για την Τροία», Εκδόσεις Παρατηρητής, 2001, που περιλαμβάνουν την μαύρη κωμωδία “Λέσχη ψυχών”, την κωμωδία “Βγάλτε τις πανοπλίες”, και το δράμα “Η ωραία Ελένη στα τείχη”, Κρατικό Βραβείο 1994. Το «Εξ Ανατολών» μουσικοχορευτική θεατρική παράσταση που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 2007 στο Φεστιβάλ της Θάλασσας στη Χαλκιδική σε σκηνοθεσία Λένας Καλαϊτζή – Οφλίδη. β) Πεζογραφία: «Δυτικά της Σαλονίκης στις παράγκες με τους κύκνους», διηγήματα, Εκδόσεις Παρατηρητής 1998 | «Ο έρωτας τρώγεται με το κουκούτσι», διηγήματα, Εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες 2001 | «Λίαν Προσεχώς», μυθιστόρημα, Εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες | «Ρετούς», μυθιστόρημα, Εκδόσεις Νησίδες | «Θεσσαλονίκης χαλκεία και χαλκεύματα», διηγήματα, εκδόσεις Ιανός | «Νικόλαος Μαστερόπουλος, μια λογοτεχνική προσέγγιση στο βίο και το έργο του», εκδόσεις Κυριακίδη. γ) Οδοιπορικό: «Μονοξυλίτης», έκδοση Ιεράς Μονής Διονυσίου Αγίου Όρους 2001. Ο Σίμος έγραψε τα διηγήματα «Με το Θανάση», εκδόσεις Ανανάς 1982. Υπήρξε τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας “ΑΥΓΗ” σε θέματα αγροτικής πολιτικής. Έργα τους δημοσιεύθηκαν σε εφημερίδες, λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες. Μεταφράστηκαν στα Ολλανδικά, Γερμανικά και Τουρκικά. Είναι μέλη της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης.

Εκδόσεις Επίκεντρο, σελ. 160

Το υπουργείο του χρόνου | Kaliane Bradley

Στο εγγύς μέλλον μια δημόσια υπάλληλος μαθαίνει πως θα πάρει τον μισθό των ονείρων της αν δεχτεί να λάβει μέρος σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα: ένα νεοσύστατο υπουργείο συγκεντρώνει «εκπατρισμένους» από την ιστορία για να διαπιστώσει αν τα ταξίδια στον χρόνο είναι εφικτά.

Η δουλειά που της ανατίθεται είναι να λειτουργήσει ως «γέφυρα» για τον «εκπατρισμένο 1847», δηλαδή να παρακολουθεί και να βοηθά τον αντιπλοίαρχο Γκρέιαμ Γκορ, ο οποίος, σύμφωνα με την ιστορία, πέθανε στην Αρκτική το 1845 και γι’ αυτό, τώρα που ζει με μια ανύπαντρη γυναίκα η οποία δείχνει τακτικά τις γάμπες της, περιτριγυρισμένος από παράξενες έννοιες όπως «πλυντήριο», «Spotify» και «κατάρρευση της Βρετανικής Αυτοκρατορίας», μοιάζει κάπως αποπροσανατολισμένος.

Χάρη στην όρεξή του για ανακαλύψεις και καθώς αρχίζει και αναπτύσσει στενούς δεσμούς με τους υπόλοιπους εκπατρισμένους, σύντομα ο Γκορ καταφέρνει να προσαρμοστεί. Παράλληλα η απελπιστικά αμήχανη συγκατοίκηση με τη «γέφυρά» του εξελίσσεται σε κάτι πολύ βαθύτερο και, μέχρι να αποκαλυφθεί τι πραγματικά σκαρώνει το Υπουργείο, εκείνη τον έχει ερωτευτεί αμετάκλητα. Αναγκασμένη να αντιμετωπίσει τις επιλογές που τους έφεραν κοντά, θα πρέπει τελικά να αναμετρηθεί με το αν η απόφαση που θα πάρει στη συνέχεια μπορεί να αλλάξει το μέλλον ? και πώς.

Το Υπουργείο του Χρόνου, μια πυρετώδης και συναρπαστική μείξη λογοτεχνικών ειδών και ιδεών, θέτει το ερώτημα τι σημαίνει να αψηφάς την ιστορία, όταν η ιστορία ζει μέσα στο σπίτι σου. Η απάντηση της Kaliane Bradley είναι μια φλογερή, αξέχαστη απόδειξη του τι οφείλουμε ο ένας στον άλλο σε έναν κόσμο που αλλάζει.

*Η Kaliane Bradley (Καλιάν Μπράντλεϊ) είναι Αγγλοκαμποτζιανή, ζει στο Λονδίνο και εργάζεται ως επιμελήτρια. Διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί στο Granta, καθώς και στα περιοδικά Somesuch Stories, The Willowherb Review, Electric Literature, Catapult και Extra Teeth, μεταξύ άλλων. Δημοσιεύει κριτικές για θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις στον Observer, στο Time Out και το Stage. Έχει τιμηθεί με το Harper’s Bazaar Short Story Prize 2022 και το V.S. Pritchett Short Story Prize 2022. Το Υπουργείο του Xρόνου είναι το πρώτο της μυθιστόρημα και αναδείχθηκε το καλύτερο βιβλίο του 2024 σύμφωνα με τα έντυπα The Washington Post, The Guardian, The Times, People, Vanity Fair, Esquire, The Independent, Kirkus Reviews κ.ά. Μεταφράζεται σε 22 χώρες και ετοιμάζεται η τηλεοπτική μεταφορά του από το BBC σε παραγωγή της Α24.

Εκδόσεις Μεταίχμιο, σελ. 520

Επιστήμη Υπολογιστών | Wladston Ferreira Filho

Το βιβλίο αυτό προσφέρει μια συνοπτική περιήγηση σε έννοιες της επιστήμης υπολογιστών που είναι αναγκαίες για όσους και όσες ενδιαφέρονται για τον προγραμματισμό.

Σχεδιασμένο για αναγνώστες που δεν επικεντρώνονται στην ακαδημαϊκή τυπικότητα, αποτελεί έναν γρήγορο και εύκολο οδηγό για την επιστήμη υπολογιστών, παρουσιάζοντας με εύληπτο και γλαφυρό τρόπο τα θεμέλια που χρειάζεται κανείς για να προγραμματίσει υπολογιστές. Μετά από μια απλή εισαγωγή στα διακριτά μαθηματικά, περιγράφει καθιερωμένους αλγορίθμους και δομές δεδομένων, και συνοψίζει τις αρχές στις οποίες βασίζεται η λειτουργία των υπολογιστών και των γλωσσών προγραμματισμού.

*Ο Wladston Ferreira Filho είναι βραζιλιάνος προγραμματιστής και ερευνητής, και απολαμβάνει το γράψιμο. Με τα βιβλία του εξηγεί με απλό τρόπο την επιστήμη του υπολογισμού, παρουσιάζει τις έννοιες στις οποίες βασίζονται οι προγραμματιστές για να οικοδομήσουν τον ψηφιακό μας κόσμο, και εξηγεί τον τρόπο λειτουργίας του Διαδικτύου, την κυβερνοασφάλεια και την επιστήμη δεδομένων.

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σελ. 232

Οι πρωθυπουργοί της Μεταπολίτευσης | Θανάσης Διαμαντόπουλος

Το βιβλίο εστιάζει στα πρόσωπα και τις πολιτικές των μεταπολιτευτικών πρωθυπουργών, αναλύει, διερευνά και αξιολογεί τα πεπραγμένα τους, καθώς και το συνολικό ιστορικοπολιτικό αποτύπωμα του καθενός τους.

Ο ίδιος ο συγγραφέας διερωτάται: Πρόκειται άραγε για μια ψυχρή «ανατομική ματιά» ενός πολιτικού επιστήμονα, που κάνει και ιστορική έρευνα, πάνω στο έργο και το ιστορικοπολιτικό αποτύπωμα των δέκα πρωθυπουργών της Μεταπολίτευσης; Μέσω δε αυτών, για μια συνολική «ακτινοσκόπηση» της περιόδου; Ή πρόκειται για μια παρέμβαση στις εξελίξεις από έναν ενεργό πολίτη, ο οποίος καταγγέλλει ατοπήματα ανθρώπων που πρωθυπούργευσαν και αναδεικνύει παθογένειες καταστάσεων που –πιθανόν και εξαιτίας τους– κακοφόρμισαν, με στόχο να έχει κάποια συμβολή στη βελτίωση της τρέχουσας πολιτικής πραγματικότητας;

Γράφοντας με γλώσσα συχνά αιχμηρή, αλλά –κατά πρόθεση τουλάχιστον– και με ιστορική ευθυδικία, ο συγγραφέας επιδιώκει τη σύζευξη αυτών των δύο στόχων: Να παραδώσει ένα πόνημα γραμμένο ταυτόχρονα με ματιά κριτική προς τους «κεντρικούς εξουσιαστές», παράλληλα όμως και παρεμβατική, με την (αφελή;) ελπίδα πως αυτό δεν θα περάσει απαρατήρητο από όσους διαμορφώνουν σήμερα, αλλά και όσους θα μελετήσουν αύριο, τους θεσμικούς και πολιτικούς όρους λειτουργίας της Δεύτερης, κατ’ άλλους Τρίτης, Ελληνικής Δημοκρατίας…

*Επί πολλές δεκαετίες πανεπιστημιακός δάσκαλος στην Ελλάδα και για ένα διάστημα στη Γαλλία, ο Θανάσης Διαμαντόπουλος είναι συγγραφέας μεγάλου αριθμού έργων πολιτειολογίας, συγκριτικής μελέτης πολιτευμάτων και συστημάτων διακυβέρνησης, κομματικών και εκλογικών συστημάτων, καθώς και νεότερης ή σύγχρονης πολιτικής ιστορίας. Έχει επίσης συγγράψει ιστορικά μυθιστορήματα.

Εκδόσεις Μεταίχμιο, σελ. 296

Η Αριστερά Δεν Είναι Woke | Neiman Susan

Η Neiman, μία από τις κορυφαίες φιλοσοφικές φωνές στον κόσμο, καλεί με πάθος και δύναμη την Αριστερά να επιστρέψει στα ιδανικά που έχτισαν τα καλύτερα πράγματα του σύγχρονου κόσμου. Μπρος στην επερχόμενη απειλή του τραμπισμού, θεώρησε απόλυτη προτεραιότητα να αντιπαρατεθεί στη διαδεδομένη woke (αφύπνιση, επαγρύπνηση, εγρήγορση) ιδεολογία που υπονόμευε την ουσία της Αριστεράς.

Η διάγνωση της τριπλής παθογένειας της Αριστεράς και το τρίπτυχο της θεραπευτικής αγωγής πάνε χέρι-χέρι: δέσμευση στην οικουμενικότητα έναντι του φυλετισμού• επιμονή στη διάκριση μεταξύ δικαιοσύνης και εξουσίας• και πίστη στη δυνατότητα προόδου, στην ελπίδα ότι οι άνθρωποι μπορούν να δημιουργήσουν έναν καλύτερο κόσμο για όλους. Η Neiman ισχυρίζεται παθιασμένα ότι τελικά η πίστη στην κοινωνική πρόοδο, η πίστη ότι η πρόοδος είναι δυνατή αλλά όχι αναπόφευκτη, θα πρέπει να εμποτίζει όσους διατείνονται ότι είναι προοδευτικοί και αριστεροί.

Φυσικά, η Αριστερά δεν πρέπει να αρκεστεί σε copypaste: η νοσταλγία είναι εξ ορισμού αυτοκτονία. Φυσικά, πρέπει να σηκώσει τα μανίκια και να πονοκεφαλιάσει προκειμένου να περάσει από αυτές τις αναγκαίες συνθήκες σε εφικτούς σύγχρονους στόχους. Φυσικά, δεν πρέπει να απεμπολήσει το κριτικό της πνεύμα. Αλλά δεν πρέπει να χάσει τη μεγάλη εικόνα. Η αμφισβήτηση δεν μπορεί να δηλητηριάζει τις θεμελιώδεις αρχές της υπονομεύοντας την ενότητά της. Αν τα αριστερά κόμματα δεν χωνέψουν αυτό το προπατορικό τους αμάρτημα, θα κάνουν το μεγαλύτερο δώρο στην επελαύνουσα αντίδραση.

Το αποτέλεσμα είναι ένα πόνημα νευρώδες, συναρπαστικό ακόμη κι όταν καταφεύγει σε σύνθετους συλλογισμούς, ενάντιο στον μακροπερίοδο, στρυφνό λόγο, ανυποχώρητο όσον αφορά τη σαφήνεια και διανθισμένο με χιούμορ και πνευματώδεις ατάκες. Εν ολίγοις, ένα ευανάγνωστο βιβλίο που ο αναγνώστης θα το αφήσει μόνον όταν φτάσει στην τελευταία σελίδα.

*Η Susan Neiman είναι διευθύντρια του Einstein Forum. Γράφει επίσης πολιτιστικά και πολιτικά σχόλια για διάφορα μέσα ενημέρωσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γερμανία και τη Μεγάλη Βρετανία.

Εκδόσεις Επίκεντρο, σελ. 208

Σουλτάνα, εγώ έναν άντρα αγάπησα | Μένιος Σακελλαρόπουλος

«Είναι κορίτσι και θα τη βγάλουμε Σουλτάνα, που πάει να πει κυρίαρχη!» φώναξε ο Γιώργης πάνω από την κούνια της νεογέννητης κόρης του και κέρασε όλο το χωριό, την Εράτυρα Κοζάνης.

Από τα μάτια της Σουλτάνας, δυο φλογισμένα κάρβουνα, πέρασε όλη η Ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Μικρασιατική Καταστροφή, Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και άγρια γερμανική Κατοχή. Απελευθέρωση και μετά ο τρομερός Εμφύλιος, που πότισε με αίμα τη γη, προδότες, δωσίλογοι, η Χούντα των Συνταγματαρχών, η Μεταπολίτευση, ακόμα και η επέλαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Η μοίρα τη σημάδεψε από παιδούλα κι ολάκερη η ζωή της έγινε μια… Συννεφιασμένη Κυριακή. Δεν έζησε ούτε μία χαραυγή. Μόνο πίκρα και πόνο. Οι Γερμανοί σκότωσαν τον πρώτο της άντρα, οι αντάρτες τον δεύτερο, και στα είκοσι επτά της, χήρα με τρία μωρά, έπρεπε να παλέψει με θεούς και δαίμονες. Και τότε ένα τρομερό γεγονός την έκανε να χάσει τη γη κάτω από τα πόδια της. Εκείνη η μαύρη μοίρα δεν είχε ακόμα τελειώσει μαζί της…

Η συγκλονιστική αληθινή ιστορία μιας γυναίκας φτιαγμένης από το σπάνιο μέταλλο της ηρωίδας, ενός φωτεινού φάρου που σκορπάει ελπίδα.

*Ο ΜΕΝΙΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ δεν ασχολήθηκε με αποτρόπαια εγκλήματα, μετά τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θράκης, παρά μόνο πολύ αργότερα, στα μυθιστορήματά του. Τον είχε κερδίσει ήδη η δημοσιογραφία, την οποία ταλαιπωρεί επί σαράντα έξι συναπτά έτη. Ξεκίνησε μαθητής λυκείου ακόμα από το Φως, μύρισε το μελάνι στις εφημερίδες Βραδυνή, Έθνος, Ελεύθερος Τύπος, Αθλητική, Sportime, Derby, στα περιοδικά Εικόνες, Nitro, Active, Επίκαιρα, βούτηξε στα ερτζιανά (ΕΡΑ, Sport FM, Sentra FM, SPORT 24), ήταν στο Mega Channel, στο Open TV και ξανά στο Mega. Έκανε τρεις φορές τον γύρο της Ευρώπης, φτάνοντας ως τη Νότια Αφρική, με εκατοντάδες ρεπορτάζ και χιλιάδες βίντεο, όλα με ένα δικό του χρώμα. Είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ και του ΠΣΑΤ, από τον οποίο έχει βραβευτεί τέσσερις φορές για τηλεοπτικά θέματα. Το 2024 τιμήθηκε με το Βραβείο Μπότση παρουσία της Προέδρου Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Παραμένει έφηβος και εκρηκτικός, συνεχίζει να ονειρεύεται, να χαμογελάει, να σαρκάζει και να αυτοσαρκάζεται, και πιστεύει στην… άσπρη μέρα.

Εκδόσεις Ψυχογιός, σελ. 368

Το Σπίτι με τους χάρτες | Ευρυδίκη Παπαγιάννη

«Το Σπίτι με τους Χάρτες» είναι ένα μυθιστόρημα που βασίζεται σε αφηγήσεις για την ιστορία της οικίας που βρίσκεται στην οδό Δημητρίου Πολιορκητού 37, στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης, και για τη ζωή των ανθρώπων εκεί από το 1922 έως τα μισά της δεκαετίας του΄80. Σήμερα στεγάζει το Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς.

Η ιστορία του περνά μπροστά από τον αναγνώστη άλλοτε μέσα από τη ματιά ενός μικρού κοριτσιού και άλλοτε μιας ενήλικης γυναίκας, που διατηρεί αναλλοίωτη την αγάπη της για το οίκημα αυτό ως ζωντανό οργανισμό της Θεσσαλονίκης.

Η ατομική μνήμη και η ζωή των ενοίκων του σπιτιού συμπλέκονται με τη συλλογική μνήμη και την ιστορία της πόλης και της ευρύτερης περιοχής από τις αρχές του εικοστού αιώνα έως σήμερα, δημιουργώντας ένα ζωντανό μωσαϊκό ανθρώπων, συναισθημάτων, καταστάσεων, γεγονότων και πληροφοριών, που ανασύρονται από το παρελθόν, για να ταξιδέψουν τον αναγνώστη σε μια εποχή που έχει πια χαθεί.

*Η Ευρυδίκη Παπαγιάννη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές και τη διδακτορική της διατριβή με θέμα την επίδραση της ελληνικής αρχαιότητας στην πολιτική σκέψη του Γαλλικού Διαφωτισμού. Εργάζεται ως εκπαιδευτι-κός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Εκδόσεις Επόμενος Σταθμός | σελ. 404

Κρυφό Αίμα | Τάσος Παπαναστασίου

Η δολοφονία του δεκαεννιάχρονου Άλκη Καμπανού στη Θεσσαλονίκη, σε επεισόδιο οπαδικής βίας, το βράδυ της 1ης Φεβρουαρίου 2022, συντάραξε όλη τη χώρα για την ωμότητά της, για τον τρόπο και τους λόγους για τους οποίους έγινε.

Κι όμως οι διαδρομές που οδήγησαν σ’ αυτήν δεν είναι άγνωστες και επαναλαμβάνονται διαρκώς: ανήλικοι που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στρατολογούνται σε οπαδικά σχήματα, πολιτικά, οικονομικά και επιχειρηματικά συμφέροντα που επενδύουν στον τρόμο. Πιο πίσω οικογενειακά αδιέξοδα, βουβές σχολικές αίθουσες, υποκριτικές ευαισθησίες, δήθεν οργισμένοι στίχοι… Όλα είναι εκεί, ολοφάνερα αν θέλεις να τα δεις, το αίμα που ρέει όμως κάθε βράδυ στις γειτονιές της πόλης κρατιέται πάντα κρυφό.

Η Θεσσαλονίκη το καταπίνει στη σιωπή της. Ο Αστυνόμος Απτόσογλου, γυρνώντας από το κατώφλι του θανάτου, πιο εύθραυστος από κάθε άλλη φορά, με νέους συμμάχους και παντοτινούς εχθρούς, διχάζεται: να αναζητήσει την πηγή του αιμάτινου ποταμιού ή να τραβήξει όσους μπορεί μακριά από τη ροή του;

Ρυτίδες σαν πατημασιές χήνας απλώνονται εντός του. Έχει τέτοια δύναμη αυτό που πλησιάζει, ώστε κάθε φορά δεν προλαβαίνει να ετοιμαστεί. Κάθε φορά… Ένα κύμα απροσδιόριστου φόβου αρπάζει τον αυχένα του, το μυαλό του θολώνει, τα δάχτυλα των χεριών του γίνονται δύσκαμπτα, κυρτώνουν και μένουν ακίνητα, μαγκωμένα. Ο ιδρώτας τρέχει στην πλάτη του κρύος σαν το νερό της θάλασσας που τον παρακολουθεί σιωπηλή. Η ανάσα δεν του φτάνει. Η καρδιά του χτυπάει δυνατά και γρήγορα. Από το βάθος έρχεται το μαύρο σύννεφο. Θα πεθάνει…

*Ο Τάσος Παπαναστασίου γεννήθηκε το 1964 στη Θεσσαλονίκη, όπου ζει και εργάζεται. Είναι δάσκαλος στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Έχει εκδώσει άλλα τρία μυθιστορήματα, όλα με ήρωα τον Αστυνόμο Απτόσογλου: 14 Ημέρες (Επίκεντρο, 2017), Η σιωπή δεν σε κρατά ζωντανό (Μεταίχμιο, 2021), Το σπάσιμο (Μεταίχμιο, 2023).

Εκδόσεις Μεταίχμιο, σελ. 240

Διαφορικές Εξισώσεις | Δάσιος Ιωάννης

Το βιβλίο αυτό γεννήθηκε μέσα από μια περίοδο έντονης ακαδημαϊκής και διδακτικής δραστηριότητας, κατά την οποία εκπονούσα το διδακτορικό μου. Ο επιβλέπων καθηγητής μου, πέρα από τα ερευνητικά καθήκοντα που μου ανέθεσε, με όρισε υπεύθυνο για το μάθημα «Διαφορικές Εξισώσεις» στους φοιτητές του Μαθηματικού. Παράλληλα, δίδασκα το ίδιο αντικείμενο και σε φοιτητές Πολυτεχνικών Σχολών (Ηλεκτρολόγων, Πολιτικών και Μηχανολόγων Μηχανικών), καθώς και σε φοιτητές Φυσικής και Πληροφορικής. Η εμπειρία αυτή μου επέτρεψε να έρθω σε επαφή με διαφορετικά επιστημονικά υπόβαθρα και να διαμορφώσω μια διδακτική προσέγγιση προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε ακροατηρίου.

Μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού μου, συνέχισα να ασχολούμαι με τις διαφορικές εξισώσεις τόσο διδακτικά όσο και ερευνητικά, σε θεωρητικό επίπεδο αλλά και σε εφαρμογές: στη μαθηματική μοντελοποίηση προβλημάτων μηχανικών διαφόρων ειδικοτήτων και επιστημόνων άλλων κλάδων. Οι εμπειρίες αυτές ενίσχυσαν την κατανόησή μου για τη βαθιά σύνδεση των διαφορικών εξισώσεων με τα πραγματικά προβλήματα της μηχανικής και της τεχνολογίας.

Το βιβλίο απευθύνεται σε φοιτητές, διδάσκοντες και κάθε αναγνώστη που επιθυμεί όχι απλώς να κατανοήσει, αλλά και να μπορεί να λύνει διαφορικές εξισώσεις με τρόπο απλό και μεθοδικό. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: να μάθει κανείς τις βασικές μεθόδους γρήγορα και σωστά, μέσα από πλήθος λυμένων παραδειγμάτων και καθοδηγούμενη πορεία βήμα προς βήμα.

*Ο Ιωάννης Δάσιος είναι σήμερα Επίκουρος Καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σπούδασε Μαθηματικά, ολοκλήρωσε διετές μεταπτυχιακό πρό­γραμ­­μα (M.Sc.) στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά και έλαβε διδακτορικό (Ph.D.) από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με γενικό βαθμό «Άριστα», τον υψηλότερο στην ελληνική βαθμολογική κλίμακα. Έχει επίσης διατελέσει μέλος ΔΕΠ και ερευνητής στο University of Edinburgh, στο University College Dublin, στο University of Manchester, στο Trinity College Dublin, και στο University of Limerick. Ο Ιωάννης έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 120 άρθρα, τρία βιβλία και έχει επιμεληθεί τέσσερις τόμους. Έχει επίσης αξιολογήσει περισσότερα από 1200 άρθρα για πάνω από 100 διαφορετικά επιστημονικά περιοδικά με κριτές. Επιπλέον, είναι μέλος των επιστημονικών επιτροπών περιοδικών όπως: Mathematics and Computers in Simulation (Elsevier), Circuits, Sytems & Signal Processing (Springer), Applied Sciences, Mathematics, Axioms, Open Physics (DeGruyter) και Experimental Results (Cambridge University Press). Έχει επίσης διατελέσει Επιστημονικός Επιμελητής (Guest Editor) σε περισσότερα από 15 ειδικά τεύχη και έχει συμμετάσχει σε οργανωτικές και τεχνικές επιτροπές διεθνών συνεδρίων. Τέλος, έχει λάβει πολλές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων χρηματο­δοτήσεις για ερευνητικά αποτελέσματα από το πρόγραμμα Output-Based Research Support Scheme (OBRSS) του UCD κατά την περίοδο 2016–2023, το βραβείο «325 Years of Fractional Calculus Award» για την προσφορά του στον τομέα των διαφορικών εξισώσεων κλασματικής τάξης και των εφαρμογών τους, επιχορηγήσεις μετακινήσεων για συμμετοχή σε διεθνή συνέδρια από τον εκδοτικό οίκο MDPI (Βασιλεία, Ελβετία), καθώς και τη διάκριση «Top 1% Peer Reviewer in Mathematics and Engineering» από τον οργανισμό Web of Science Group, Clarivate Analytics, για τρία συνεχόμενα έτη. Έχει επίσης τιμηθεί για τις υπη­ρε­σίες του ως Editor σε επιστημονικό περιοδικό του εκδοτικού οίκου Springer. Επιπλέον, περιλαμβάνεται στη λίστα με το κορυφαίο 2% των επιστημόνων παγκοσμίως, σύμφωνα με δείκτες που δημοσιεύονται από τον Elsevier και τη βάση δεδομένων Scopus, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Stanford.

Εκδόσεις Επίκεντρο, σελ. 464

Λογείον: περιοδικό για το αρχαίο θέατρο

Στο Λογείον: περιοδικό για το αρχαίο θέατρο δημοσιεύονται πρωτότυπες επιστημονικές εργασίες, οι οποίες αναφέρονται σε όλες τις όψεις του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού θεάτρου και δράματος, στην πρόσληψή του από το νεότερο θέατρο, τη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο και τις άλλες τέχνες, καθώς και στη σύγκριση του με το θέατρο άλλων περιόδων και γεωγραφικών περιοχών.

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σελ. 478

Θάνατος στο βροχερό δάσος | Don Kulick

Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ο νεαρός ανθρωπολόγος-γλωσσολόγος Don Kulick φτάνει στο Γκάπουν, ένα δυσπρόσιτο μικρό χωριό διακοσίων ανθρώπων στη βορειοανατολική Παπούα Νέα Γουινέα, στη μέση του τροπικού δάσους, έχοντας ακούσει ότι η γλώσσα που μιλούν οι κάτοικοί του, τα τάγιαπ, σβήνει. Αυτή η πρώτη επαφή με τον απομονωμένο μικρόκοσμο του Γκάπουν κράτησε εντέλει τρεις δεκαετίες, και σ’ αυτό το βιβλίο ο Kulick αποτυπώνει το χρονικό της έρευνάς του και της έντονα βιωματικής του εμπλοκής στη ζωή του χωριού και της βαθιά συναισθηματικής σύνδεσής του με τους ανθρώπους του.

Η γλώσσα είναι οι ομιλητές της· δεν υφίσταται ως αυτόνομη οντότητα. Για να τη μελετήσει κανείς πρέπει να εξοικειωθεί με την κουλτούρα και την καθημερινή τους ζωή: πώς μιλούν στα παιδιά τους, πώς τα συνετίζουν, πώς ερωτοτροπούν, πώς βρίζουν ο ένας τον άλλο, πώς λατρεύουν τον θεό τους, τι τρώνε και πώς επιβιώνουν. Το βιβλίο περιγράφει αυτό τον μικρόκοσμο και το γλωσσικό του αποτύπωμα, συνάμα όμως, με την αφηγηματικότητα και τον βιωματικό του χαρακτήρα, επανασυνδέει την ανθρωπολογική και γλωσσολογική έρευνα με τις ανθρωπιστικές τους βάσεις. Είναι μια μαρτυρία από πρώτο χέρι για το πώς μια κοινωνία βλέπει τον πολιτισμό της να φθίνει και την προγονική της γλώσσα να πεθαίνει, και συνάμα φωτίζει πώς η δυτική κουλτούρα έχει αγγίξει, ανεπιστρεπτί, ακόμα και τα πιο απόμακρα σημεία του πλανήτη.

*O Don Kulick (Ντον Κούλικ, γενν. 1960) είναι αμερικανικής καταγωγής Σουηδός ανθρωπολόγος και γλωσσολόγος, Διακεκριμένος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας και Εθνολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλας στη Σουηδία, όπου διευθύνει το πρόγραμμα «New Perspectives on Vulnerability». Διετέλεσε επίσης καθηγητής ανθρωπολογίας στα πανεπιστήμια της Νέας Υόρκης και του Σικάγου. Εκτός από την έρευνά του στην Παπούα Νέα Γουινέα, έχει πραγματοποιήσει εκτεταμένη έρευνα πεδίου στη Βραζιλία, την Ιταλία και τη Σουηδία. Στις μελέτες του συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα έργα Taboo: Sex, Identity, and Erotic Subjectivity in Anthropological Fieldwork (Routledge, 1995, με τη Margaret Willson), Travesti: Sex, Gender and Culture among Brazilian Transgendered Prostitutes (Chicago UP, 1998), Language and Sexuality (Cambridge UP, 2003, με την Deborah Cameron), Fat: The Anthropology of an Obsession (Jeremy P. Tarcher/Penguin, 2005, με την Anne Meneley) κ.ά.

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σελ. 312