Βαρσοβία: Μια υπόγεια βιβλιοθήκη σε στάση Μετρό κάνει τους επιβάτες να αφήσουν για λίγο τα κινητά τους
Μια πρωτοβουλία που στοχεύει να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να διαβάζουν περισσότερο, σε μια χώρα που έχασε τη συντριπτική πλειοψηφία των βιβλιοθηκών της κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο
Εικόνα: bibliotekatargowek / instagram
Μια «εξπρές» βιβλιοθήκη άνοιξε σε έναν σταθμό του μετρό στη Βαρσοβία, με στόχο να προσφέρει έναν ελκυστικό χώρο που θα ενθαρρύνει τους κατοίκους και τους επιβάτες να αφήσουν τα κινητά τους, για να διαβάσουν ένα βιβλίο και -χάρη στα φρέσκα βότανα που καλλιεργούνται εντός του σημείου, σε έναν αυτοσχέδιο κήπο- να απολαύσουν μια δόση υπόγειας πρασινάδας.
Η κομψή Metroteka, που άνοιξε αυτή την εβδομάδα στον σταθμό Kondratowicza της γραμμής M2 του μετρό, στην περιοχή Targówek της πολωνικής πρωτεύουσας, προσφέρει δύο χώρους ανάγνωσης – έναν για ενήλικες και έναν για παιδιά – καθώς και έναν χώρο για δημόσιες αναγνώσεις και εκδηλώσεις.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Περίπου 16.000 βιβλία είναι διαθέσιμα στον χώρο των 150 τετραγωνικών μέτρων και οι αναγνώστες μπορούν να τα δανειστούν μέσω ενός μηχανήματος «εξπρές» εξυπηρέτησης με ανέπαφες κάρτες. Οι ίδιοι μπορούν να τα επιστρέψουν επιτόπου ή μέσω θυρίδας, που λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο.
Οι επισκέπτες μπορούν να μελετήσουν επίσης ή να εργαστούν σε κοινόχρηστο χώρο, να δανειστούν έναν φορητό υπολογιστή για να περιηγηθούν στο διαδίκτυο ή απλώς να καθίσουν με έναν καφέ ή μια ζεστή σοκολάτα (προσφορά του χώρου) και να χαλαρώσουν μετά από μια χαοτική διαδρομή με το μετρό.
Ο κήπος που υπάρχει, λειτουργεί χωρίς φυσικό φως ή χώμα και καλλιεργεί φρέσκα βότανα όπως βασιλικό και ρίγανη, καθώς και λουλούδια όπως καπουτσίνο και πανσέδες.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
«Το όνειρό μας είναι η Metroteka να γίνει ένα εκπαιδευτικό και πολιτιστικό κέντρο, και όχι απλώς ένα μέρος από όπου δανείζεσαι βιβλία», λέει η αναπληρώτρια διευθύντρια της βιβλιοθήκης του Targówek, Grażyna Strzelczak-Batkowska. Ο τοίχος με τα φυτά, για παράδειγμα, θα χρησιμοποιηθεί για συζητήσεις γύρω από την επισιτιστική ασφάλεια, τη βιωσιμότητα και το «πώς να σώσουμε τον κόσμο» απέναντι στην κλιματική αλλαγή, όπως λέει.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η ίδια αναφέρει ότι η μοναδική αυτή τοποθεσία φέρνει τη βιβλιοθήκη πιο κοντά στους πολυάσχολους επιβάτες, «τόσο γεωγραφικά όσο και σε ό,τι αφορά τον χρόνο που απαιτείται για να πάρει κανείς ένα βιβλίο». «Πάντα αστειεύομαι ότι τα βιβλία δεν είναι φτιαγμένα από γυαλί – μπορείς απλά να μπεις, να πάρεις μερικά, να τα περάσεις στο μηχάνημα αυτόματης εξυπηρέτησης και αυτό ήταν, ξεκινάς για μια νέα περιπέτεια», προσθέτει.
Περισσότερα από 400 βιβλία δανείστηκαν την πρώτη ημέρα λειτουργίας, κυρίως σχολικά αναγνώσματα, ταξιδιωτικοί οδηγοί και «όλων των ειδών εγχειρίδια τύπου “πώς να…”».
Το καινοτόμο μοντέλο της βιβλιοθήκης στοχεύει στο να ενθαρρύνει τους Πολωνούς να διαβάζουν περισσότερο. Η ετήσια έρευνα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Πολωνίας έδειξε ότι μόνο το 41% των ερωτηθέντων είχε διαβάσει τουλάχιστον ένα βιβλίο μέσα στο 2024, ποσοστό μειωμένο σε σχέση με τα υψηλά επίπεδα της δεκαετίας του 1990 και των αρχών του 2000, καθώς οι άνθρωποι στρέφονται στην τηλεόραση, τις πλατφόρμες streaming και τα κινητά για ψυχαγωγία.
Αν και αυτά τα ποσοστά είναι υψηλότερα από εκείνα της νότιας Ευρώπης, παραμένουν χαμηλότερα από τα ποσοστά στις σκανδιναβικές χώρες ή ακόμη και στην γειτονική Τσεχία, σύμφωνα με τον διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης, Tomasz Makowski.
Όπως εξηγεί, υπάρχουν ιστορικοί λόγοι για αυτό – καθώς η Πολωνία έχασε το 70% των βιβλιοθηκών της στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. «Είχαμε πολλές γενιές που δεν είδαν ποτέ τους γονείς ή τους παππούδες τους μπροστά σε έναν τοίχο γεμάτο βιβλία. Υπάρχουν όμως και πολιτισμικοί λόγοι: «το διάβασμα δεν θεωρείται κάτι που σχετίζεται με την ενηλικίωση», αλλά με «το σχολείο, τους δασκάλους, τους βιβλιοθηκονόμους και συνήθως τις μητέρες που διαβάζουν στα παιδιά τους».
«Το να ανοίξουμε μια βιβλιοθήκη σε σταθμό μετρό είναι για εμάς ένα όνειρο», λέει ο Makowski, καθώς αυτό αμφισβητεί το στερεότυπο.
«Οι βιβλιοθήκες πρέπει να είναι όμορφες και ανοιχτές· φιλόξενες, όχι αποτρεπτικές. Δεν είναι ιερά, αλλά μέρη όπου μπορείς να περνάς ελεύθερα τον χρόνο σου, να συμμετέχεις σε συζητήσεις, δημόσιες διαβουλεύσεις ή να γνωρίζεις άλλους ανθρώπους», εξηγεί.
Αναφέρει επίσης ότι η Εθνική Βιβλιοθήκη έχει ανοίξει και μια «θορυβώδη» αίθουσα ανάγνωσης, σπάζοντας με την παράδοση ότι αυτοί οι χώροι πρέπει να είναι ήσυχοι, όπου «κανείς δεν σου λέει “σςς” ή να κάνεις ησυχία».
«Προς έκπληξή μας, παραμένει αρκετά ήσυχη, αλλά οι άνθρωποι επίσης μιλούν, κάνουν ιδιαίτερα, διάφορα είδη μαθημάτων».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Πηγή: The Guardian
