Ξαναδιαβάζουμε: Λωράνς Κοσέ, Η Απόδειξη.

Ήδη από τον 11ο αιώνα, όταν κυριαρχούσε στην πνευματική ζωή της Ευρώπης η μορφή του Άνσέλμου του Καντέρμπερι, η θεολογία, στην απόπειρα σύζευξής της με τη φιλοσοφία, επινόησε το οντολογικό επιχείρημα για την ύπαρξη του Θεού όπως τον κατανοούσαν οι χριστιανοί. Λίγο αργότερα ο Μποναβεντούρα, ακολουθώντας σε γενικές γραμμές τον Άνσελμο, διατύπωσε τα δικά του επιχειρήματα που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και ως αποδείξεις, ενώ ο Θωμάς Ακινάτης, με τις περίφημες πέντε αποδείξεις του για την ύπαρξη του Θεού, επηρέασε καθοριστικά την εξέλιξη της δυτικής φιλοσοφίας. Βέβαια ο μυθιστορηματικός χαρακτήρας στο βιβλίο της Λωράνς Κοσέ, που φέρνει την αδιάσειστη απόδειξη, κάτι σαν μια δεύτερη Αποκάλυψη δυο χιλιάδες χρόνια μετά, δε μοιάζει καθόλου με τους σπουδαίους θεολόγους του Μεσαίωνα. Αντίθετα, είναι ένας εκκεντρικός της εποχής μας, ένας λαϊκός και μάλλον περιθωριοποιημένος ιερέας. Αφοσιωμένος στην υπόθεση της συλλογής των αποδείξεων, όταν πια έχει τη μία και τη μοναδική πέρα από κάθε αμφισβήτηση, αποφασίζει να την εκμυστηρευτεί σε μορφωμένο μοναχό του Τάγματος των Καζουιστών, δηλαδή των Ιησουιτών που χρησιμοποίησαν την καζουιστική για τη διατύπωση πρακτικών οδηγιών για τον ηθικό βίο των ανθρώπων. Τι θα συμβεί, όμως, μόλις ενημερωθούν οι αρμόδιοι γι’ αυτήν την αναπάντεχη εξέλιξη για την οποία έψαχναν η φιλοσοφία και η θεολογία; Ο κόσμος θα περάσει επιτέλους από το βασανιστήριο της αμφιβολίας στην ανακούφιση της βεβαιότητας ή μήπως ό,τι και αν έφτιαξε η βουτηγμένη στην ανασφάλεια ανθρωπότητα κινδυνεύει με αφανισμό; Αυτό είναι το ενδιαφέρον ερώτημα που θέτει η συγγραφέας και δημοσιογράφος Λωράνς Κοσέ με το προκλητικό και γραμμένο με υπόγειο χιούμορ και γρήγορο ρυθμό μυθιστόρημά της Η απόδειξη, το οποίο κέρδισε σημαντικά βραβεία και μεταφράστηκε ήδη σε αρκετές γλώσσες.

Στο μυθιστόρημα, η είδηση της απόδειξης πέφτει σαν βόμβα στον ανώτερο κλήρο, αλλά και στους πολιτικούς κύκλους, προκαλώντας πυρετό μυστικών διαβουλεύσεων μεταξύ Παρισιού και Βατικανού. Μερικοί υποψιασμένοι εκ των προτέρων δεν μπαίνουν καν στον κόπο να διαβάσουν την απόδειξη. Σε όσους όμως νικά η περιέργεια ή το αληθινό ενδιαφέρον αλλάζουν πλεύση στη ζωή τους στη στιγμή εγκαταλείποντας ως ανούσιο ό,τι κι αν έκαναν μέχρι εκείνη την ώρα. Ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, για παράδειγμα, που τη διαβάζει παραμελεί τα καθήκοντά του αφιερώνοντας περισσότερο χρόνο στη γυναίκα του, ενώ μια άγρια, πηγαία ευτυχία κατακλύζει όσους έχουν κατακτήσει τη φώτιση. Η στάση τους είναι ανησυχητική. Αν πράγματι η απόδειξη αλλάζει τόσο πολύ τους ανθρώπους, τι θα απογίνει ο κόσμος; Πώς θα μοιάζει χωρίς αντιθέσεις, φιλοδοξίες, συγκρουόμενα συμφέροντα, μισαλλοδοξίες ή φανατισμούς; Πώς θα δεχτούν την απόδειξη οι αλλόπιστοι και για ποιο λόγο η επιστήμη θα συνεχίσει να επινοεί; Πόσο ενδιαφέρον μπορεί να παρουσιάζει ένας κόσμος χωρίς την αμφισημία, αφιερωμένος στο καλό, όπου όλοι θα προσεύχονται κάνοντάς τον να μοιάζει με απέραντο μοναστήρι; Σε τι θα χρειάζονται οι κληρικοί ή οι πολιτικοί; Τα ερωτήματα πέφτουν βροχή, ενώ η πλοκή αναπτύσσεται με ελλειπτικό τρόπο. Η συγγραφέας δεν εμβαθύνει σε κανέναν από τους χαρακτήρες, εστιάζοντας αποκλειστικά στις συνέπειες της ανακοίνωσης της απόδειξης. Η ισοπεδωτική επίδρασή της αντιπαρατίθεται στο «μεγαλείο» της αμφιβολίας γύρω από την οποία στήθηκε με πόνο και αγωνία ένας ολόκληρος πολιτισμός που, παρά τα όσα λέγονται, σε πολλές περιπτώσεις, δεν τα κατάφερε και τόσο άσχημα. Την αμφιβολία εμπιστεύονται οι ήρωες της Κοσέ, τρέμοντας τις ανατροπές της βεβαιότητας και αναδεικνύοντάς τη στη μόνη βιώσιμη λύση για την ανθρωπότητα. Η «Απόδειξη» είναι το πιο γνωστό μυθιστόρημα της Γαλλίδας δημοσιογράφου, που δείχνει να γοητεύεται από τις αναπάντεχες απαντήσεις τις οποίες μπορεί να έχουν ερωτήματα που ποτέ δεν έπαψαν να διατυπώνονται.