Γιατί χορεύω;

Ανάγκη εκτόνωσης, τρόπος συνάντησης με τον άλλον, γυμναστική με άλλο τρόπο, λίγη χαρά που μας λείπει; Οι άνθρωποι χορεύουν ξανά! 

Βρεθήκαμε σε μέρη που ο χορός γίνεται ξανά λατρεία και προσπαθήσαμε να καταλάβουμε γιατί το κάνουν φανατικά. 

Στους δρόμους του Πόντου 

«5,6,7,8,9» φωνάζει ο χοροδιδάσκαλος, Γιώργος Μιχαηλίδης και ενώ ο ήχος από τη ζωντανή ποντιακή λίρα γεμίζει το δωμάτιο, τα βήματα από τα πόδια των μαθητών που κρατιούνται χέρι – χέρι, είναι λες και βγαίνουν φυσικά. Άλλοι από αυτούς, ξέρουν τους στίχους των παραδοσιακών τραγουδιών και τους σιγομουρμουρίζουν, ενώ άλλοι έχουν έρθει για πρώτη φορά, κοιτάνε με προσήλωση τα βήματα των γύρω τους και στη συνέχεια προσέχουν τα δικά τους. 

Από το 1981, η «Καλλιτεχνική Στέγη Ποντίων Βορείου Ελλάδας» κρατά τον ρυθμό του Πόντου ζωντανό στη Θεσσαλονίκη. Στην οδό Βούλγαρη 16α, οι αίθουσές της, κατακλύζονται από ανθρώπους κάθε ηλικίας, που κάνουν τον Πόντο κομμάτι τους, μέσα από τον χορό. 

«Εδώ είναι το δεύτερό μας σπίτι», τονίζει με χαμόγελο ο πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Στέγης, Ηλίας Μυλόπουλος. «Εδώ παντρεύτηκαν τρία ζευγάρια και έκαναν οικογένειες. Κάποτε ήμασταν 15 άτομα και σήμερα είμαστε 40. Την τελευταία δεκαετία, ο κόσμος έχει αρχίσει και βρίσκει πάλι την αγάπη του για την παράδοση και τους χορούς της. Όταν ακούς την ποντιακή λίρα, θα σηκωθείς από τη θέση σου, θα χορέψεις, μπορεί μέχρι και να κλάψεις. Οι άνθρωποι του Πόντου είναι ένας ξεριζωμένος λαός, κάτι που ακούγεται στα τραγούδια μας και μεταφράζεται στον χορό μας».  

Τα πρόσωπα στο τμήμα των αρχαρίων είναι φρέσκα και γεμάτα αγάπη για τον ποντιακό χορό. «Έχουμε μαθητές από 17 χρονών μέχρι και πολύ μεγαλύτερες ηλικίες, κοντά στα 70, που θέλουν να κρατήσουν ζωντανή την παράδοση. Όσο φεύγουν και απομακρύνονται οι παλαιότερες γενιές, είναι δύσκολη η επαφή με την παράδοση, για αυτό είναι σημαντικό να την μάθουν και να την αγαπήσουν τα νέα παιδιά», σημειώνει ο κ. Μυλόπουλος. 

Ζωντανά παραδείγματα, ο Κώστας και ο Χρήστος, 20 και 24 χρονών, που χορεύουν ποντιακά τουλάχιστον 3 χρόνια. Ο Κώστας χορεύει ενώ ταυτόχρονα τραγουδάει τους στίχους και όπως λέει ο ίδιος… «μερακλώνει» κάθε φορά. «Ένας τέτοιος σύλλογος δημιουργεί τη σχέση με την παράδοση που οι νέοι χρειαζόμαστε. Δίνει την ευκαιρία να την κρατήσουμε ζωντανή στη γενιά μας και να την περάσουμε στην επόμενη», λέει ο Χρήστος λίγο πριν μπει στην αίθουσα, γεμάτος ενθουσιασμό. 

Η Φρόσω χορεύει όλων των ειδών τους παραδοσιακούς χορούς, εδώ και πολλά χρόνια, σε μαθήματα και γλέντια, με φίλους, γνωστούς και αγνώστους. Όμως, τα ποντιακά έχουν κερδίσει το στοίχημα στην καρδιά της. «Στα ποντιακά αισθάνεσαι ένα ρίγος συγκίνησης. Είναι ο πιο λεβέντικος και δυνατός χορός, ενώ ταυτόχρονα συγκινούμαι με όσα ακούω για τον Πόντο και τις μάχες που έδωσαν οι άνθρωποι του. Για άλλους είναι ρίζα, για άλλους είναι αγάπη και για άλλους είναι ο συνδυασμός των δύο», τονίζει η ίδια. 

Η Καλλιτεχνική Στέγη Ποντίων Βορείου Ελλάδος, διοργανώνει ταξίδια σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά και χορευτικές εκδηλώσεις, όπου η λατρεία για τον Πόντο μεταδίδεται αδιάκοπα, με τη συμμετοχή περισσότερων από 300 ανθρώπων κάθε φορά! 

Η λατρεία με τα λάτιν 

Νέα ζευγάρια 20άρηδων, μεγάλες κοριτσοπαρέες, ζευγάρια μεγαλύτερης ηλικίας, ανάμεικτες παρέες με αγόρια και κορίτσια, φοιτητές που ήρθαν μόνοι τους και ψάχνουν – με ένα ποτό στο χέρι – το κατάλληλο ταίρι για να χορέψουν, μαθητές από διαφορετικές σχολές χορού που δεν γνωρίζονται, μαθητές από την ίδια σχολή που έχουν γίνει φίλοι. Όλοι, ενώνονται σε μία βραδιά λάτιν.

Η μεγαλύτερη γιορτή του λάτιν στη Θεσσαλονίκη έχει όνομα «Locura Latin Party».  Η πλειοψηφία των σχολών χορού της πόλης ενώνουν δασκάλους και μαθητές, στο περίπτερο 11 της ΔΕΘ και καλούν όποιον θέλει να περάσει το Σαββατόβραδό του, χορεύοντας σε ρυθμούς salsa και bachata. 

Ο Βασίλης Γκουλέτσας, χορευτής και δάσκαλος, ξεκίνησε με hip hop και breakdance, αλλά  ομολογεί πως «όλη του η ζωή σώθηκε» όταν άρχισε να χορεύει λάτιν. «Ξαφνικά, έπρεπε να φορέσω τακουνάκι, ωραία ρούχα, να αρχίσω να κάνω τεχνική, να κουνάω το σώμα μου διαφορετικά. Ήταν κάτι τελείως πρωτόγνωρο για εμένα». Στα πάρτι του Locura, ο Βασίλης συναντά μαθητές του και κόσμο που απλά θέλει να νιώσει την αδρεναλίνη του χορού, από την ηλικία των 18, μέχρι και 60 ετών. 

«Έρχονται πολλοί που τους “σέρνουν” οι φίλοι τους σε αυτούς χορούς. Όμως η αλυσίδα αυτή, ξεκινά επειδή ένα άτομο, κάποια στιγμή, ήθελε να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό. Όταν ξεκινήσει κάποιος τα μαθήματα χορού, δημιουργείται μία “αλυσίδα” που δεν θα σπάσει ποτέ. Για έναν άνθρωπο που δεν το έχει ξανακάνει, είναι μία τεράστια “βόμβα” στη ζωή του. Λέει “εγώ γιατί δεν το είχα κάνει αυτό τόσο καιρό;”. Το θέμα είναι να κάνεις το πρώτο βήμα και μετά, ο κόσμος του χορού θα σε “ρουφήξει”», εξηγεί ο Βασίλης. 

Λίγο πριν μπούμε στην αίθουσα που όλοι κουνιούνται σε ρυθμούς salsa, ο Βασίλης με συμβουλεύει: «Θέλω να παρατηρήσεις πόσα χαμόγελα θα δεις από τα άτομα δίπλα σου». Και πράγματι, όλοι χορεύουν με όλους, χωρίς κανέναν δισταγμό, βιώνοντας απόλυτες στιγμές ευτυχίας. Υπάρχουν και άλλοι, που παρατηρούν πριν μπούνε δειλά στη μέση της πίστας. Στο μικρό διάλειμμα που κάνουν ανάμεσα στους χορούς, ακούς συζητήσεις που ξεκινάνε λέγοντας «Πόσο καιρό χορεύεις;» και μπορεί να καταλήγουν στο «Τι ζώδιο είσαι;». 

Η Εύη Μαύρου, έχει μαθήτριες στην bachata, από 3,5 μέχρι 70 ετών. Διδάσκει χορό, αλλά κυρίως θέλει να νιώθει ότι η ίδια είναι χορεύτρια, κάτι που καταφέρνει στα πάρτι Locura. «Η χορευτική κοινότητα της πόλης είναι ενθουσιασμένη με το συγκεκριμένο πάρτι, γιατί έχει φεστιβαλικό αέρα, με δασκάλους και μαθητές από σχεδόν όλες τις σχολές της πόλης. Πολλοί έρχονται αποκλειστικά για το κομμάτι της κοινωνικοποίησης, γιατί είναι ένας κοινωνικός χορός. Βλέπεις άτομα που είναι σε μία ξένη πόλη, φοιτητές που δεν γνωρίζουν κανέναν και εδώ μέσα μπαίνουν κατευθείαν σε έναν κύκλο, δημιουργούν επαφές και γιατί όχι, πολλές φορές ακόμα και παρέες! Και όλο αυτό ξεκινάει από ένα ενδιαφέρον που τους συνδέει, οπότε ο κύκλος που δημιουργείται έχει ένα πολύ βασικό κοινό: τον χορό», τονίζει η Εύη. 

Η Βασιλική και η Λύδα προέρχονται από διαφορετικές σχολές χορού, όμως ενώθηκαν και έγιναν φίλες στο πάρτι. «Εδώ έχουμε την ευκαιρία να μαθαίνουμε καλύτερα τα άτομα από τη σχολή μας, να γνωρίζουμε καινούργιους ανθρώπους, να διασκεδάζουμε πίνοντας το ποτό μας, ενώ ταυτόχρονα εξασκούμε τις κινήσεις μας και γινόμαστε καλύτερες στο λάτιν».  

Παραδίπλα, η Ιφιγένεια ξεκίνησε τον χορό στα φοιτητικά της χρόνια γιατί πάντα ένιωθε ότι είχε μέσα της το «μικρόβιο», αλλά ποτέ δεν το τολμούσε. «Στα πάρτι αυτά έμαθα ουσιαστικά να χορεύω με καβαλιέρους. Στη σχολή είναι πολύ συγκεκριμένα άτομα που θα χορέψεις. Μπορεί να έρχομαι με την παρέα μου, αλλά την περισσότερη ώρα την περνάω χορεύοντας με αγνώστους». 

It takes two to tango 

Βλέμμα, επαφή, άγγιγμα, μουσική, βήματα. Από τη μία, γυναίκες ντυμένες με εντυπωσιακά φορέματα και μακριές φούστες που ανεμίζουν με την κίνηση, τακούνια σε αποχρώσεις του μαύρου και του κόκκινου. Από την άλλη, άντρες με πουκάμισα που έχουν ευρωπαϊκό αέρα. Η αισθησιακή μουσική του αργεντίνικο τάνγκο δίνει τον ρυθμό ανάμεσά τους. 

Οι Μιλόνγκες γεμίζουν χώρους και μαγαζιά σχεδόν καθημερινά στη Θεσσαλονίκη, με τον Ιωάννη Καλφαδόπουλο και την Ευγενία Παπαδοπούλου, το ντουέτο της ομάδας «JP Gruppo Da Ballo» να διοργανώνουν βραδιές αργεντίνικου τάνγκο, τα τελευταία οκτώ χρόνια σε διάφορα σημεία της πόλης. Άνθρωποι ηλικίας από 35 μέχρι και 70 ετών αναζητούν τον κατάλληλο «τανγκέρο» για να χορέψουν αισθησιακά, μετατρέποντας τα δύο κορμιά, σε ένα. 

«Στο Αργεντίνικο τάνγκο, οι άνθρωποι χορεύουν αγκαλιά. Αυτή η επαφή τους «γεμίζει», την έχουνε ανάγκη. Όλοι όσοι έρχονται, είτε είναι μαθητές μας, είτε χορεύουν για πρώτη φορά, είναι ενθουσιασμένοι, ειδικά όταν έχουν δίπλα τους καλούς παρτενέρ και “χάνονται” στην αγκαλιά τους», τονίζει ο κ. Καλφαδόπουλος. 

«Ο χορός πλέον είναι τρόπος ζωής για πολλούς από αυτούς», προσθέτει η κ. Παπαδοπούλου. «Το αργεντίνικο τάνγκο θέλει πειθαρχία και συγκέντρωση. Όταν πετύχεις αυτά τα δύο, έρχεται η απόλαυση. Οι άνθρωποι, έρχονται όχι μόνο για να χορέψουν, αλλά και για να κοινωνικοποιηθούν, να εκτονωθούν, να φλερτάρουν. Άλλωστε, η εκμάθηση του αργεντίνικου τάνγκο δεν τελειώνει ποτέ». 

Ένα ζευγάρι γύρω στα 60, κάνει το διάλειμμα του από τους απανωτούς χορούς, σκουπίζοντας τον ιδρώτα από τα μέτωπά τους. Η κυρία Ιωάννα και ο κύριος Κώστας ξεκίνησαν να χορεύουν τυχαία, όταν ένα βράδυ βρέθηκαν να μαθαίνουν τα βήματα του αργεντίνικο τάνγκο, σε ένα μπαρ με κάποιους φίλους. «Από τότε δεν σταματήσαμε». Άλλοτε χορεύουν οι δύο τους, ενώ άλλες φορές πέφτουν στην αγκαλιά διαφορετικών παρτενέρ. «Πλέον όσοι ερχόμαστε σε αυτές τις βραδιές γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Η σωστή επαφή όμως, δεν συμβαίνει με όλους. Χρειάζεται να ταιριάξει η κίνηση και η ενέργεια», παραδέχονται και οι δύο. 

«Το τάνγκο είναι μία θλίψη που μπορεί να χορευτεί». Έτσι ξεκίνησε να μιλάει για αυτό η κυρία Αθήνα, η οποία έχει βάλει τον χορό σε κάθε κομμάτι της ζωής της. Ταξιδεύει σε πόλεις του εξωτερικού και αναζητά Μιλόνγκες για να χορέψει, ψάχνει να δώσει και να πάρει αυτήν την ενέργεια, όπου σταθεί και όπου βρεθεί. «Το τάνγκο είναι μία διεθνής γλώσσα. Έχω χορέψει με Κορεάτες, με Αμερικάνους, με Ευρωπαίους. Ξέρεις τι ωραίο είναι να αλλάζεις αγκαλιά κάθε 15 λεπτά; Κρύβει μεγάλο πάθος», λέει με ένα χαμόγελο όλο νόημα. 

Μπορεί να μη γνωρίζονται μεταξύ τους, αλλά με την πάροδο του χρόνου σε ένα μόνο βράδυ, οι άνθρωποι «λύνονται» με τον χορό, σχηματίζουν διαφορετικά ζευγάρια μέσα στο πλήθος, με ένα μόνο βλέμμα και ταξιδεύουν σε μία άλλη, μοναδική, διάσταση όταν ηχούν οι πρώτες αργεντίνικες νότες.  

Σήκω χόρεψε κουκλί μου

Ο χορός της κοιλιάς, ήταν σίγουρα αυτός που «ζέστανε» το δωμάτιο και έκανε την ατμόσφαιρα πιο αισθησιακή από ποτέ. Ένας αρκετά παρεξηγημένος χορός, που έχει συνδυαστεί με τα νυχτερινά μαγαζιά, όμως στην πραγματικότητα δημιουργήθηκε για να εξυμνήσει τη γυναίκα και το κάνει με επιτυχία. 

Κοντά τοπάκια με αστραφτερές λεπτομέρειες που αναδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο το γυναικείο σώμα, εντυπωσιακά κρεμαστά σκουλαρίκια και χρωματιστά μαντήλια, μακριές αέρινες φούστες που ανεμίζουν στους ανατολίτικους ρυθμούς, ο ήχος από τα φλουριά που χτυπούν μεταξύ τους ακούγεται σε κάθε κίνηση των γοφών και της λεκάνης, οι γυναίκες λικνίζονται και νιώθουν πιο σέξι από ποτέ. 

Η Δήμητρα Ζαρζούκη μπροστά από τις μαθήτριές της, τις καθοδηγεί στο tribal fusion belly dance, ένα εξειδικευμένο στυλ του αιγυπτιακού oriental, που δημιουργήθηκε στην Αμερική το 2000. Η ίδια χορεύει επαγγελματικά τα τελευταία 17 χρόνια. «Το 2005 ήταν από τις τελευταίες χρονιές που το oriental ήταν στην ακμή του. Στη Θεσσαλονίκη υπήρχαν τουλάχιστον τέσσερις χώροι που δίδασκαν μόνο ανατολίτικους χορούς, παντού έβρισκες μαγαζιά που πωλούσαν κοστούμια και στολές. Από εκεί και πέρα, ξεκίνησε η πτώση του. Όμως, οι γυναίκες που το αγάπησαν τότε, έμειναν στον χορό, δεν το έκαναν απλά επειδή ήταν μία “μόδα”», λέει η ίδια. 

Η Δήμητρα τονίζει ότι «το oriental ξεκίνησε από τη γυναίκα για τη γυναίκα. Όπου υπάρχει γυναίκα στο oriental, έχει το δικό της στυλ, για την καθεμία είναι μοναδικό. Ο συγκεκριμένος χορός τιμάει τη γυναίκα και το σώμα της».

Η Ιωάννα ήθελε μία ζωή να μπει στον κόσμο του χορού, αλλά αισθανόταν ότι δεν μπορούσε, μέχρι που ανακάλυψε τον χορό της κοιλιάς. «Ήμουν ανασφαλής γιατί από μικρή είχα παραπάνω κιλά. Έβλεπα τις φίλες μου να κάνουν μπαλέτο και ζήλευα. Το oriental είναι πιο φιλικό για βαριά σώματα και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που το επέλεξα. Την πρώτη φορά ήμουν τρακαρισμένη, έπρεπε να φαίνεται η κοιλιά μου στο μάθημα και ένιωθα ότι για μένα αυτό είναι πολύ “βαρύ”. Γρήγορα όμως το ξεπέρασα και “ξεκλείδωσα”.  Στη συνέχεια, ο χορός μεταμορφώθηκε σε κάτι άλλο για μένα, κάτι που πραγματικά ερωτεύτηκα».

Η γήινη κίνηση και τα βαριά χρυσά κοσμήματα, η έντονη αισθητική και η αισθησιακή μουσική,  κάνουν την Μαρία να νιώθει όμορφη όταν χορεύει oriental. «Γυμνάζομαι, μαθαίνω το κορμί μου, τη δυναμική του, βλέπω πόσο μπορώ να αναπτύξω τις κινήσεις μου και νιώθω μοναδική όταν χορεύω», εξηγεί η ίδια. 

Πάμε Καραϊβική; 

Ενώ η ρυθμική μουσική του cha-cha-cha ακούγεται από τα ηχεία και τα φώτα σε αποχρώσεις του μωβ φωτίζουν τον χώρο, στην πίστα σχηματίζονται τέσσερις σειρές από ανθρώπους που ακολουθούν με προσήλωση τα βήματα του δασκάλου τους και νιώθουν τον ρυθμό σε κάθε κίνησή τους.   

Στις βραδιές χορού λάτιν που διοργανώνει ο Ντάνης Λαδόπουλος, συναντάς τη μεγαλύτερη γενιά των ανθρώπων που έχουν τον χορό ως την νούμερο ένα διέξοδο από την καθημερινότητα. Εκεί, θα δεις άτομα άνω των 35, μέχρι και 80 ετών, να γίνονται ένα, χορεύοντας είτε ομαδικά, είτε με το κατάλληλο ταίρι της βραδιάς. 

Ένας ηλικιωμένος, γύρω στα 70, κρατάει απαλά το χέρι μίας 40χρονης μητέρας και την προσκαλεί να χορέψουν μαζί, στο άκουσμα της σάλσα. Η 40χρονη Εύη, ήρθε αυτό το Σάββατο, παρέα με την κόρη της, για να της δείξει πόσο όμορφα περνάει τις βραδιές της, με τους  – κάποτε αγνώστους – πλέον φίλους, στις βραδιές χορού. Η 20χρονη κόρη, μπαίνει κατευθείαν στο νόημα του λάτιν, αλλάζοντας παρτενέρ ανά δύο τραγούδια και μετά από τη σημερινή βραδιά, αγαπάει και αυτή το λάτιν. 

Ο Ντάνης Λαδόπουλος διοργανώνει βραδιές λάτιν, με σάλσα, mambo, cha-cha-cha, rumba, zomba και bachata, στη Θεσσαλονίκη από το 2004. «Ασχολούμαι με τον χορό από το 1988 και διοργανώνω πάρτι λάτιν σε εβδομαδιαία βάση, από το 1997. Από το 2004 μέχρι το 2025, κάνω μέχρι και 5 βραδιές λάτιν την εβδομάδα στην πόλη, γιατί βλέπω ότι ο κόσμος τις θέλει, τις αναζητά. Απευθύνομαι σε ανθρώπους όλους των ηλικιών, αλλά το target group μου στοχεύει σε μεγαλύτερες ηλικίες, γιατί ενδιάμεσα από τους χορούς, μπορώ να προσφέρω την ξεκούραση που χρειάζονται». 

Ένα από τα νεότερα πρόσωπα στον χώρο, ο Χρήστος, μένει μόνιμα στην Αλβανία και για προσωπικούς λόγους έρχεται κάθε Σαββατοκύριακο στην Ελλάδα. Αυτό που δεν χάνει ποτέ από το διήμερο πρόγραμμά του, είναι οι βραδιές λάτιν. «Ο ξάδερφός μου με πήγε ένα βράδυ σε πάρτι αργεντίνικου τάνγκο, αλλά δεν μου ταίριαξε, οπότε έψαξα να βρω κάτι παρόμοιο. Έτσι ξεκίνησε η σχέση μου με το λάτιν. Οι βραδιές αυτές είναι μία εναλλακτική έξοδος, αντί να πας σε ένα κλαμπ – που όλοι στέκονται σαν αγγούρια – και πραγματικά να χορέψεις! Προτιμώ να έρθω εδώ για να ξεδώσω από το να πάω για ένα ποτό, με φασαρία, χωρίς να μπορώ να μιλήσω και να κουνηθώ».  

Για τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας που δεν χάνουν χορό για χορό, ο Ντάνης λέει ότι οι βραδιές λάτιν σημαίνουν για αυτούς «εκτόνωση, χαρά, γυμναστική και είναι όλες γεμάτες με καλή διάθεση!». 

*Το θέμα «Γιατί χορεύω;» δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο τεύχος 293 του περιοδικού Parallaxi