Asphodelus. Η ζωή σε πέντε εικόνες

Στα πλαίσια της διοργάνωσης «Βήμα στους Νέους» από το Σχήμα Εκτός Άξονα, θα έχουμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση από την ομάδα MprikiaKollame. Πρόκειται για έναν μονόλογο βασισμένο σε κείμενα της Κατερίνας Γώγου. Η Βίκη Φραγκούδη -η οποία έγραψε και σκηνοθετεί τον μονόλογο- κι ο Στράτος Προμούσας που ενσαρκώνει τον ήρωα του μονολόγου, μας είπαν δυο λόγια σχετικά με το εγχείρημα αυτό. Μας μίλησαν για τις ιδέες τους, μοιράστηκαν μαζί μας τις σκέψεις τους, τις ανησυχίες τους και την επιθυμία να μπορέσουν μέσα από τη δουλειά τους να περάσουν κάποια μηνύματα στον κόσμο.

«Η ιδέα για το κείμενο προέκυψε από μια εσωτερική ανάγκη έκφρασης και επικοινωνίας. Είμαι άνθρωπος που διαβάζω πολύ, με εξιτάρει και με συνεπαίρνει το διάβασμα, μου αρέσει να δημιουργώ κόσμους πάνω στο κείμενο ενός συγγραφέα -το θεωρώ μια μορφή ανταλλαγής και επικοινωνίας.

Διαβάζοντας λοιπόν κείμενα της Κατερίνας (με όλο το σεβασμό στο πρόσωπο και την μνήμη της, το “Γώγου” μου δημιουργεί μια απόσταση που δεν ταιριάζει στα γραπτά και το ύφος της) που δημοσιεύθηκαν μετά τον θάνατο της, ένιωσα ότι αυτή η γυναίκα έχει πολλά να μας πει, ακόμα και αν δεν βρίσκεται πια εν ζωή. Μας μιλάει για την μοναξιά. Μια μοναξιά τόσο ανυπόφορη και αποκρουστική αλλά και τόσο κατευναστική παράλληλα. Την απομόνωση που βιώνεις ως άτομο στην σύγχρονη κοινωνία, το πόσο έρημος νιώθεις ανάμεσα σε τόσους ανθρώπους! Αλλά και το πόσο χρειάζεται και αυτή η απομόνωση ορισμένες φορές, το να κάνεις ένα βήμα πίσω και να πάρεις χρόνο και απόσταση για να δεις κάποια πράγματα ξεκάθαρα

Έτσι άλλωστε έκανε και εκείνη ακόμα και αν κατέληξε να κάνει βουτιά στο κενό. Και η μοναξιά αυτή είναι διαχρονική, είναι κάτι που βιώνουμε όλοι μας σε κάποια φάση της ζωής μας- ή σε όλη την ζωή μας αν δεν είμαστε τόσο τυχεροί- από τον άστεγο που κοιμάται σε μια κρύα γωνιά του δρόμου μέχρι και τον οικογενειάρχη ή τον εργαζόμενο, τον άνθρωπο που στέκεται δίπλα σου στο λεωφορείο. Είναι μικρόβιο και πάθηση του σήμερα και του αύριο. Αλλά όταν την μοιραστείς, την εκμυστηρευτείς σε έναν άλλον άνθρωπο, αυτόματα νιώθεις ότι φεύγει ένα βάρος. Και τότε είναι που η μοναξιά γιατρεύεται: όταν νιώθεις ότι και άλλοι άνθρωποι νιώθουν το ίδιο με σένα…

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε σαν ομάδα για το ανέβασμα του συγκεκριμένου κειμένου είναι πολλές. Αρχικά, η ίδια η Κατερίνα υπήρξε μια ιδιάζουσα περίπτωση ανθρώπου, ένα πλάσμα τόσο αντιφατικό που ήταν απίθανο να καταλάβεις τι σκέφτεται. Οι περισσότεροι έχουν την εικόνα που μας έδινε στις παλιές ταινίες, μια αεικίνητη ενζενί, ανέμελη και ευχάριστη. Η πραγματικότητα ωστόσο απέχει έτη φωτός μακριά από αυτήν την εικόνα. Επρόκειτο για ένα άτομο βαθύτατα σκεπτόμενο, που προβληματιζόταν διαρκώς για την κοινωνία μας, το πως έχουμε μετατραπεί σε ανήμερα θηρία σε κλουβιά, πως “είμαστε εκεί για να σιγουρέψουμε την είσοδο μας σε μια κοινωνία εφησυχασμένη πλήρως”. Εκφράζει μια αγωνία υπαρξιακή, εφάμιλλη με αυτή του Μπέκετ. Αγωνία για το εγώ, το εμείς, το τώρα, το αύριο.

Έπειτα, το κείμενο αυτό καθαυτό έχει μια ιδιαίτερη γλώσσα. Δεν είναι ένα κείμενο θεατρικό, με διάλογο και καθαρό λόγο αλλά ένα κείμενο ποιητικό με διαφορετική δομή, σχεδόν σαν παραλήρημα, μεστό και πυκνό. Αυτό προϋποθέτει σίγουρα διαφορετική διαχείριση από ένα θεατρικό έργο. Οι πρόβες μας ήταν πολύωρες και επίπονες ώστε να μπούμε στην ψυχοσύνθεση της, να νοήσουμε τα βαθύτερα νοήματα που εκφράζει με λέξεις απλοϊκές και καθημερινές, να συμμεριστούμε την αγωνία της. Και την νιώσαμε στο δέρμα μας, τις τρίχες της πλάτης που ανασηκώνονταν, την αμηχανία στα χέρια, τον ιδρώτα στο πρόσωπο, τα ματωμένα πόδια. Και αυτήν ακριβώς την αίσθηση θέλουμε να δώσουμε και σε όσους θα παρευρεθούν στην παράσταση. Αυτήν την επί-κοινωνία και αυτήν την αγωνία. Κανείς δεν βγαίνει ίδιος μετά από μια τέτοια συνάντηση. Ο καθένας ξεχωριστά από μας, νιώθει πως η σιωπή τις περισσότερες φορές είναι μια κραυγή. Ήσυχη στην αρχή, εκκωφαντική στη συνέχεια…

Και αυτός ήταν ουσιαστικά και ο λόγος που τα κείμενα της αποτέλεσαν το βασικότερο ερέθισμα για την παράσταση ”Asphodelus. Η ζωή σε πέντε εικόνες”. Θίγει ζητήματα κοινωνικά που συνεχίζουμε να αγνοούμε επιδεικτικά, το πως περιφρονούμε σαν κοινωνία ό,τι δεν μας αρέσει ή δεν μας βολεύει, το πως συνηθίζουμε τη βια σαν κάτι φυσικό, το γεγονός ότι αποφεύγουμε να αλλάξουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο μας. Και αυτό είναι κάτι που αφορά το ανθρώπινο γένος από την γέννηση του μέχρι και την καταστροφή του.

Είμαστε πολύ χαρούμενοι που μας φιλοξενεί το Σχήμα Εκτός Άξονα και το Βήμα στους Νέους. Παρακολουθούμε χρόνια την αξιόλογη δουλειά του Σχήματος και είναι τιμή μας να συνεργαζόμαστε με ανθρώπους ανοικτούς σε νέες ιδέες και τρόπους έκφρασης και μάλιστα σε ένα φεστιβάλ που προωθεί τον πειρασματισμό και την εξερεύνηση μιας νέας φόρμας.» Βίκη Φραγκούδη

«Είμαι ο Στράτος Προμούσας και ουσιαστικά είμαι αυτός που καλείται να ενσαρκώσει τον «Ήρωα» που δημιούργησε η Βίκη μέσα από τα κείμενα της Κατερίνας Γώγου. Σαν Στράτος ομολογώ πως είναι η πρώτη φορά που έπιασα κείμενο της Γώγου ως αναγνώστης. Κυρίως την γνώριζα μέσα από της ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου ως το αφελές κοριτσάκι που έπαιζε! Η αλήθεια είναι πώς μου έκανε εντύπωση αυτή η αντίθεση ανάμεσα στην ηθοποιό που βλέπαμε και τις συγγραφικές της ανησυχίες. Οι ανησυχίες αυτές λοιπόν στις οποίες καλούμαστε να δώσουμε ζωή, είναι πιστεύω -οι περισσότερες- κοινές σε όλους μας. Ποιος δεν είχε ποτέ υπαρξιακά ερωτήματα ή δεν αναρωτήθηκε γιατί να συμβαίνει ό,τι συμβαίνει γύρω του και κατά πόσο μπορεί να πραγματοποιήσει τα όνειρα και τις ιδέες του, να είναι ελεύθερος;

Στις πρόβες μας δυσκολευτήκαμε είναι αλήθεια. Το εγχείρημά μας δεν είναι εύκολο διότι πρέπει να αποδώσουμε από τη δική μας οπτική όλη αυτήν την διάθεση, τα συναισθήματα και τις σκέψεις που είχε η Κ. Γώγου. Αυτό ήταν δύσκολο λοιπόν από δύο πλευρές, πρώτα-πρώτα γιατί το κείμενο σαν κείμενο δεν ήταν εύκολο, καθώς δεν είχε ειρμό αφού η Γώγου έχει μια πιο συνειρμική γραφή. Έτσι μπορεί μέσα σε μια φράση να κρύβονταν περισσότερα από ένα συναισθήματα. Μπορεί επίσης μέσω των συνειρμών η διάθεση του ήρωα να αλλάξει από φράση σε φράση.

Δεύτερον εγώ σαν Στράτος είναι η πρώτη φορά που πιάνομαι με ένα τέτοιο κείμενο και καθότι είμαι ερασιτέχνης ηθοποιός μου ήταν πιο δύσκολο από προηγούμενα κείμενα που έχω δουλέψει. Η δουλειά της σκηνοθέτη και της βοηθού διπλή λοιπόν! Όπως και από μεριάς μου επίσης χρειαζόταν επαγγελματισμός και περισσότερη συγκέντρωση κι αφοσίωση κάτι που ελπίζω να τους το πρόσφερα και να μην τους παίδεψα πολύ. Επίσης το χρονικό διάστημα που είχαμε για να εκμεταλλευτούμε ήταν αρκετά μικρό, έτσι στενεύαν ακόμα πιο πολύ τα περιθώρια. Οι πρόβες ήταν αρκετές και πολλές φορές εξοντωτικές, υπήρχαν φορές που φεύγαμε με πληγές και μελανιές όμως παραδόξως μου άρεσε αυτό γιατί είμαι και άτομο που υπό πίεση αποδίδω καλύτερα.

Μέσα από την παράσταση θέλουμε να περάσουμε ένα μήνυμα τον κόσμο που θα μας δει. Να του περάσουμε το μήνυμα της Κατερίνας και τους προβληματισμούς της. Να καταλάβουμε όλοι πως πολλοί άνθρωποι γύρω μας έχουν τους ίδιους προβληματισμούς με εμάς και πως όλοι θέλουμε να παλέψουμε για μια καλύτερη, πιο ανθρώπινη και κυρίως πιο ελεύθερη κοινωνία, χωρίς περιορισμούς. Επίσης να διαπιστώσουμε το πως όποιος έχει το «θράσος» για κάποιους ή το θάρρος για μένα να πει τα πράγματα με το όνομα τους δεν είναι απαραίτητα ένας τρελός που έχει χάσει τον λογισμό του άλλα ένας άνθρωπος ίσως πιο ευαίσθητος και ίσως πιο ευάλωτος σε σχέση με το πώς αντιλαμβάνεται τον κόσμο. Καμιά φορά πράγματα που φαντάζουν τρελά στα μάτια μας κρύβουν μεγάλες αλήθειες μέσα τους και δεν πρέπει να τα προσπερνάμε, θα ήταν καλύτερο να τα σκεφτόμαστε πρώτα λίγο περισσότερο.» Στράτος Προμούσας

Η θεατρική ομάδα MprikiaKollame συστάθηκε τον Νοέμβριο του 2013 στην Θεσσαλονίκη. Στόχος της είναι η θεατρική έκφραση μέσω μιας νέας καλλιτεχνικής φόρμας, που να καταλύει τα στερεότυπα περί τέχνης και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου για έκφραση, καλλιτεχνικότητα, δημιουργία και επικοινωνία. Η πρώτη παράσταση, δημιούργημα εξ’ όλοκλήρου της ομάδας, το ‘Μηδείαμα” αποτέλεσε μια σύγχρονη μελέτη και πρόσληψη του μύθου της Μήδειας και παρουσιάστηκε στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης τέχνης στα πλαίσια των μαθημάτων πολιτισμού και στο Σχήμα Εκτός Άξονα στα πλαίσια του φεστιβάλ “Βήμα στους νέους” στην Θεσσαλονίκη, καθώς και στο θέατρο Επί Κολωνώ στην Αθήνα στα πλαίσια του OffOffAthensFestival. Τον Δεκέμβριο του 2014 η ομάδα πραγματοποίησε το εκπαιδευτικό δράμα “Ο πίνακας που άλλαξε χρώματα” βασισμένο στο βιβλίο της Σίσσυς Παπαγεωργίου σε ορφανοτροφεία της Θεσσαλονίκης. Τον Μάρτιο του 2015, η ομάδα ηγήθηκε της διαδικτυακής εκστρατείας κατά του bullying με συμμετέχοντες καλλιτέχνες από όλη την πόλη. Συμμετείχε στο Φεστιβάλ Κιλκίς με ένα τριήμερο workshop βασισμένο στις “Βάκχες” του Ευριπίδη. Συμμετείχε επίσης στα BigDays του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, με workshop σχετικά με την εργογραφία των Άντ. Τσέχωφ και Γκ. Μπύχνερ αλλά και στα παιδικά θεατρικά εργαστήρια του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.Τέλος, τον Ιούνιο αλλά και τον Σεπτέμβριο του 2015 η ομάδα πραγματοποίησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα μέσα στις φυλακές Επταπυργίου την performance “Γεντί Κουλέ. Ο νόμος της σιωπής” για την οποία βραβεύτηκε με το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενης ομάδας από την Kulturosoupa.gr. Η ομάδα συμμετείχε στην πρώτη έκθεση Φανταστικού στην Θεσσαλονίκη, την Fantasmagoria, με το worskhop “Σκοτεινά Παραμύθια” τον Απρίλιο του 2017 στο Δημαρχειακό Μέγαρο Θεσσαλονίκης.

Βίκη Φραγκούδη: Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Απόφοιτη του Τμήματος Θεάτρου, της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Φοίτησε επίσης στην Ανωτέρα Δραματική σχολή Βασίλης Διαμαντόπουλος- Ίασμος. Παρακολούθησε μαθήματα κινησιολογίας και σύγχρονου χορού με την ΠόλυΒόϊκου και μαθήματα φωνητικής και ορθοφωνίας με τον Γ. Χούχο. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια Ψυχοδράματος με την ψυχολόγο Φ. Παπαχαραλάμπους, σεμινάρια υποκριτικής με τους Π. Φιλλιπίδη, Β. Θεοδωρόπουλο, σεμινάριο υποκριτικής μπροστά στην κάμερα καθώς και σεμινάριο φωνητικής με την σοπράνο Νατάσσα Κοψαχείλη. Έχει συμμετάσχει σε ομάδες θεατρικού παιχνιδιού και δραματοποιήσης ενώ έχει αναλάβει την εμψύχωση θεατρικών ομάδων στα πλαίσια της Μαθητικής Θεατρικής Συνάντησης του Δήμου Συκεών Θεσσαλονίκης. Συμμετείχε ως εθελόντρια στην καλοκαιρινή εκστρατεία της παιδικής βιβλιοθήκης του συνοικισμού Καραμπουρνάκι καθώς και στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Ορέστου με θεατρικές δράσεις για παιδιά. Αρθρογραφεί σε διαδυκτιακά περιοδικά πολιτισμού και μόδας. Εργάζεται στον δήμο Θεσσαλονίκης ως Θεατρολόγος. Συμμετείχε μεταξύ άλλων στις παραστάσεις : “Κάτω Κόσμος”και“Φόβος” σε σκηνοθεσία Βαρβάρας Δουμανίδου, “Όνειρα ή Εφιάλτες”, παράσταση βασισμένη στο σωματικό θέατρο σε σκηνοθεσία Ιορδάνη Αϊβάζογλου, “The miniFestival of Horror&Grotesque” σε σκηνοθεσία Ευλαμπίας Τσιρέλη, “The Hunt. A mind game”, XV Biennale de Mediteranee,σεσκηνοθεσίαΛέλαςΡάμογλου. Συμμετείχε επίσης και στις ταινίες “WhiteKaiser”(2013), “ Το δόλιο Θ” (2012) και “Παν-δη μία- Όλα λοιπόν ένα”(2014) του Δημήτρη Πιατά. Συμμετείχε στην παράσταση “Μηδείαμα” στο ρόλο της Μήδειας και ως υπεύθυνη οργάνωσης παραγωγής. Έγραψε τα κείμενα και συμμετείχε στην παράσταση “ Γεντί Κουλέ. Ο νόμος της σιωπής” στο ρόλο της Ελευθερίας.Συμμετείχε ως εισηγήτρια στην πρώτη έκθεση Φανταστικού στην Θεσσαλονίκη, την Fantasmagoria, με το worskhop “Σκοτεινά Παραμύθια” τον Απρίλιο του 2017 στο Δημαρχειακό Μέγαρο Θεσσαλονίκης.

Asphodelus Η ζωή σε πέντε εικόνες Βασισμένο σε κείμενα της Κατερίνας Γώγου

Ένα δέντρο. Εργαλείο αυτοκτονίας. Ένα δέντρο. Σημάδι της ζωής. Της μη αυτοκτονίας. Της αναβληθείσας ίσως. Για πόσο; Χαράζει η ώρα- Βραδιάζει ο κόσμος. Με έπνιξε και δεν ξέρω πόσους αιώνες ήμουν εκεί, αν πεθαμένη ζούσα. Γιατί ίσκιοι είναι οι θεοί, απάνθρωποι μες τους αποθαμένους. Ας κάτσουμε στο πεζούλι. Που ξέρεις; Μπορεί να περάσει κι ο Γκοντό.

Κατερίνα

Όταν οι λέξεις μετατρέπονται σε ποίηση. Όταν η ποίηση γίνεται ένα μοναχικό τρεμώδες παραλήρημα. Η αγωνία για το σήμερα παρούσα. Το αύριο απόν. Asphodelus. Το λουλούδι τροφή των νεκρών ζωντανών.

Σύλληψη-Κείμενο: Βίκη Φραγκούδη Σκηνοθεσία: Βίκη Φραγκούδη Β. Σκηνοθέτης: Άννυ Παντελή Επιμέλεια Σκηνοθεσίας: Γιάννα Αναγνώστου Φωτογραφία: Έλλη Πράντζου Οπτική Επικοινωνια: GrafistikiCreativehouse Παραγωγή: MprikiaKollame Βίντεο: BeeFstudio

Ερμηνεία: Στράτος Προμούσας Γυναίκα: Βίκη Φραγκούδη

*Για 4 μόνο παραστάσεις 27-30 Απριλίου Σχήμα Εκτός Άξονα-Βήμα στους Νέους Πλάτωνος 35 Περιορισμένος αριθμός θέσεων Τηλ. Κρατήσεων 2310823444 Είσοδος με Ελεύθερη Συνεισφορά