Ο εξορκισμός

“Αν πιστεύεις, θα τρομάξεις… Αν δεν πιστεύεις, θα αναρωτηθείς…”. Με αυτήν τη σκέψη, οδηγηθήκαμε στην παράσταση “Εξορκισμός” από την ομάδα του Θεάτρου του Άλλοτε.

Οι δαίμονες, η θρησκευτική πίστη, και προβληματισμοί που εμπίπτουν σε αυτές τις θεματολογίες, αποτελούν συχνά πηγή έμπνευσης εμπορικών επιτυχιών στις αίθουσες των κινηματογράφων. Τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα ενισχύουν μέσω ειδικών εφέ το αισθαντικό αποτέλεσμα, δημιουργώντας τα ανάλογα συναισθήματα στον θεατή. Όταν λοιπόν ένα τέτοιο θέμα μεταφέρεται σε μία θεατρική παράσταση η οποία διαδραματίζεται “ζωντανά” μπροστά σου, οι οδοί υλοποίησής της στενεύουν και το ρίσκο σύγκρισης με τα στερεότυπα ελλοχεύει, επομένως το στοίχημα που τίθεται είναι μεγάλο και αρκούντως προκλητικό.

Παρ’ ολ’ αυτά, οι θεατές αυτής της παράστασης υπήρξαν παρόντες σε έναν αληθινό εξορκισμό. Η καθηλωτική μάνα (Όλγα Καλαμάρα), βαθιά θρησκόληπτη αλλά και προσκολλημένη στην ανάγκη ενός “υγιούς” φαίνεσθαι, αντιπροσωπεύει, θα έλεγε κανείς, την κάπως πιο στείρα μορφή θρησκευτικής πίστης. Η μητρική αγάπη όμως μπαίνει πάντα υπεράνω όλων, κάνοντάς την έτσι να συνετιστεί με τις προτροπές της κόρης της (Βαρβάρα Δουμανίδου) και της οικονόμου (Τζώρτζια Βογιατζόγλου), και να δεχθεί τελικά τη βοήθεια ενός ιερέα (Στέργιος Κωνσταντζίκης) ώστε να εξορκίσει τον δαίμονα που έχει καταβάλει τον γιο της (Δημήτρης Βασιλειάδης).

Στην αρχή ακούγονται τυχαίοι θόρυβοι και κάποια αντικείμενα ίσως μετακινούνται μόνα τους. Ο γιος έχει κάποιες εκρήξεις θυμού και επιθετικότητας. Στην πορεία, αρχίζει να βγαίνει εκτός ελέγχου, προκαλώντας τη συμπόνια αλλά και τον φόβο της οικογένειάς του.

Οι εξαιρετικής ερμηνείας βλοσυρή μητέρα, αυταρχική οικονόμος, εσωστρεφής κόρη και (σχιζοφρενής ή δαιμονισμένος;!) γιος, σε κάνουν να ξεχνάς την αρχική παρότρυνση πως ο,τι θα δεις είναι “απλώς” μια παράσταση, με αποτέλεσμα η παρέμβαση του τόσο αληθινού ιερέα να φαντάζει πραγματική! Όσο προετοιμασμένος κι αν είσαι για το “αποκορύφωμα” μιας τέτοιας ατμόσφαιρας, δε θα μπορούσε με τίποτα να προβλέψει κάποιος την ένταση της ερμηνείας των συντελεστών. Τα κείμενα (Μαρία Ράπτη) διακατέχονταν από ολοκληρωτική αυθεντικότητα μα και συνάμα ταύτιση με όλα όσα – λίγο πολύ – όλοι μας έχουμε δει ή ακούσει για τέτοιου είδους ιστορίες. Δεν είχαν να επιδείξουν κάποια πολυτέλεια τα σκηνικά, κάτι που ορθώς περίσσευε, μιας που η σκηνοθετική και σκηνογραφική προσέγγιση ήταν γεμάτη εκπλήξεις.

Ο κατάμεστος χώρος και οι απρόβλεπτες (και ενίοτε όχι πολύ διακριτικές) αντιδράσεις των θεατών, που άλλωστε περιηγούνται μέσα στο ίδιο το έργο όσο αυτό εκτυλίσσεται, είναι κάτι που χαρακτηρίζει πλέον τις παραστάσεις της ομάδας, αφήνοντας ανεπηρέαστο όμως το ανάμεικτο συναίσθημα φόβου και περιέργειας καθ’ όλη τη διάρκεια.

Είτε πρόκειται για διαταραχή προσωπικότητας, είτε για αληθινή θεϊκή παρέμβαση, το κακό πάντα νικιέται στο τέλος…. ή μήπως όχι…;;;

*Ο «Εξορκισμός» της Μαρίας Ράπτη παρουσιαζόταν από το Θέατρο του Άλλοτε από την Παρασκευή 24 Μαρτίου έως την Κυριακή 2 Απριλίου 2017 στο Μπενσουσάν Χαν.