H 8η Art Thessaloniki Fair ανοίγει τις πύλες της – Το στίγμα της φετινής διοργάνωσης
Ο ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της Art Thessaloniki, Παντελής Τσάτσης μιλά στην Parallaxi για όσα θα δούμε φέτος
Πώς το καλλιτεχνικό σήμερα της Θεσσαλονίκης μπορεί να ενωθεί με καλλιτέχνες και έργα που παγκόσμια μπορούν να εκτιμηθούν και να ταξιδέψουν;
Την απάντηση αυτή μπορεί όσο κανείς άλλος να δώσει η σπουδαιότερη εικαστική έκθεση της πόλης, που διοργανώνεται για όγδοη χρονιά από τις 15 Μαΐου μέχρι τις 18 του ίδιου μήνα στην ΔΕΘ- HELEXPO, στα περίπτερα 10, 9 και 8.
Πρόκειται για το σημαντικότερο εικαστικό γεγονός στη Βόρεια Ελλάδα όπου καταφέρνει να προσελκύσει συλλέκτες και λάτρεις της τέχνης από όλους τους πολιτισμούς παγκοσμίως με γκαλερί και συλλέκτες, από την Ελλάδα, τα Βαλκάνια, την Ευρώπη, την Ασία και τις ΗΠΑ, εκμεταλλεύοντας τη στρατηγικής σημασίας γεωγραφική θέση της πολυπολιτισμικής Θεσσαλονίκης και την πλούσια ιστορίας της που διαδραματίζεται κοντά σε φυσικής και ιστορικής σημασίας τόπους, όπως το Άγιο Όρος και τα Μοναστήρια του, τους βυζαντινούς ναούς, τον Όλυμπο, το αρχαιολογικό πάρκο Δίον, την Βεργίνα (με τους Βασιλικούς Τάφους) και τον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης.
Παντελής Τσάτσης: «Είναι η μοναδική Fair που έχει πολιτιστικό έργο»
Μιλώντας για το πώς γεννήθηκε η ιδέα του Art Thessaloniki, ο ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της Art Thessaloniki, Παντελής Τσάτσης λέει στην Parallaxi: «Μετά από 40 χρόνια συνεχόμενα στην γκαλερί που είχαμε μαζί με τη Εύα Αποστολίδου Τσάτση, τη γυναίκα μου, σκεφτήκαμε ότι θέλουμε να αφήσουμε κάτι στην πόλη και έτσι αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε την Art Thessaloniki Fair. Εγώ ήμουνα 8 χρόνια στο Διοικητικό Συμβούλιο της Art Athina και η πρόταση μου τότε ήταν να γίνεται και στη Θεσσαλονίκη αλλά μειοψηφήσαμε στην ψηφοφορία και δεν έγινε. Έτσι αισίως φτάσαμε στις 8 διοργανώσεις ενώ μετράμε 10 χρόνια από την πρώτη» αναφέρει, ενώ στα ιδιαίτερα της φετινής διοργάνωσης, τονίζει «Φιλοξενούμε τον Michelangelo Pistoletto ο οποίος είναι τεράστιο όνομα και προσπαθήσαμε δύο χρόνια για να το καταφέρουμε να έρθει. Θα έχουμε επίσης τον Τανιμανίδη, τον Θεσσαλονικιό που έζησε και κάνει καριέρα στην Αθήνα και φέρνει 12 Πένες, με ένα καταπληκτικό έργο που ταιριάζει σαν project της σύγχρονης τέχνης και που μάλιστα ήταν έργο για Μπιενάλε θα έλεγα».
Για την ιδιαιτερότητα της Art Thessaloniki να έχει και πολιτιστικό χαρακτήρα, ο κ. Τσάτσης λέει πως «Είναι η μοναδική Fair που έχει πολιτιστικό έργο. Εμείς έχουμε τιμώμενο καλλιτέχνη, έχουμε μουσειακές εκθέσεις, έχουμε τους νέους καλλιτέχνες, έχουμε τα βραβεία ΜΑΤΑΡΟΑ, έχουμε τα διεθνή βραβεία WAVA. Και έχουμε φέτος μια πρωτοβουλία της οικογένειας του Πέτρου Ζούνη, όπου ο γιος της Όπυ Ζούνη θα προσφέρει τρία βραβεία σε ανεξάρτητους καλλιτέχνες. Φιλοξενούμε επίσης μουσεία, όπως είναι του Κωνσταντίνου Ξενάκη από τις Σέρρες και η Πινακοθήκη. Έχουμε συλλογές, όπως η συλλογή από τον Γιώργο Κωστόπουλο, ο οποίος θα έχει μια ομάδα αγαπημένων φίλων του. Διαθέτουμε επίσης έναν χώρο για ομιλίες και φέτος, στα 100 χρόνια από τη γέννηση του σποδαίου γλύπτη Taki, θα μιλήσει η Mένια Κούλη, διευθύντρια δημοσίων σχέσεων και επικοινωνίας του Ιδρύματος Takis. Επίσης, ο Μάνος Στεφανίδης θα έχει ξεναγήσεις, θα κάνει και ομιλίες και για τον Pistoletto και για τον Τανιμανίδη. Επίσης, η Κασσάνδρα Δημοπούλου θα μας πει πάλι κάποιες όπερες στο μουσικό κομμάτι της διοργάνωσης. Θεωρώ πως όλα αυτά είναι πολύ σπουδαία!»
Γυρνώντας στο παρελθόν της έκθεσης, βρίσκουμε σπουδαίους καλλιτέχνες που τιμήθηκαν, όπως το 2016: Thodoros Papadimitriou (1931-2018), Nikos Sachinis (1924-1989), το 2017: Costas Tsoclis (1930), Wolf Vostell (1932-1998), το 2018: Takis Vassilakis (1925-2019), το 2019: Billy Zane (1966), το 2021: Yiannis Fokas (1951), το 2022: George Zongolopoulos (1901-2004), το 2024: Opy Zouni (1941-2008), ενώ Μουσειακές Εκθέσεις που έχουν περάσει, είναι:
2016: Marios Prassinos (1916-1985),
2017: Theodoros Stamos (1986-1994),
2018: Sol LeWitt (1928-2007)
2019: Pablo Picasso (1881-1973), Dennis Oppenheim (1938-2011)
2021: Victor Vasarely (1906-1997)
2022: Ilya & Emilia Kabakov (1933)
2024: THE HELLENIC DIASPORA FOUNDATION (William Baziotes, Chryssa Vardea, Christofer Makos, Philolaos Tloupas, Lucas Samaras, Theodoros Stamos, Takis Vassilakis, Peter Voulkos, Jean Xceron)
2025: Konstantinos Xenakis Museum Serres, Jannis & Zoe Spyropoulou Museum
Για το 2025, ξεκίνησε συνεργασία και ανταλλαγή με τις Art Fair της Ρουμανίας MoBU Bucharest, την Sofia Art Fair της Βουλγαρίας και την OSTEN Biennale Skopje, με σκοπό την ενδυνάμωση της καλλιτεχνικής δημιουργίας, των ανταλλαγών και την διαμόρφωση ενός πολιτισμικού δικτύου στο Ν. Α. άκρο της Ευρώπης.
Τιμώμενοι Καλλιτέχνες 2025
Ο Michelangelo Pistoletto είναι σήμερα, στα 92 του χρόνια, ο κορυφαίος, εικαστικός δημιουργός του δυτικού κόσμου κι ένας από τους λίγους εκείνους που άλλαξαν δραματικά το αισθητικό παράδειγμα της εποχής μας προτείνοντας ως τέχνη αυτό που η μικροαστική μυωπία θεωρούσε απόρριμμα και δημιουργώντας έναν αλλόκοτα θαυμαστό κόσμο από τα σκουπίδια.
Όπως εξάλλου συμβαίνει και με το έργο του δικού μας, του Γιάννη Κουνέλλη, ισότιμου με τον Πιστολέτο μύθου της Arte Povera, της έκφρασης εκείνης που ολοκληρώνει το μεγάλο όραμα της αβανγκάρντ όπως αυτό διατυπώθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα. Είναι λοιπόν η ιδιαίτερα σημαντική πρωτοβουλία της 8ης Art Thessaloniki Fair να παρουσιάσει αυτή είναι ακριβώς τη στιγμή και σε αυτή την κρίσιμη, κοινωνικοπολιτική συγκυρία, έναν τέτοιο καλλιτέχνη το έργο του οποίου αποτελεί σταθερή κραυγή διαμαρτυρίας τόσο για την φύση που καταστρέφεται αλόγιστα όσο και για τον κόσμο που εξακολουθεί να ματώνει κατακερματισμένος και ανερμάτιστος, χωρίς ιδεολογική πυξίδα. Αλλά και για μία καλλιτεχνική έκφραση που αρκείται στο να είναι διακοσμητικό γεγονός και απεμπολεί τόσο εύκολα χάρη του πιο ξεδιάντροπου τεχνεμπορίου και της πιο προκλητικής, διαφημιστικής προπαγάνδας, την σταθερά επαναστατική της δυνατότητα.
Με σπουδές στα μαθηματικά και τη θεολογία, ο Παναγιώτης Τανιμανίδης έχει χαράξει μια ξεχωριστή πορεία δεκαετιών στη σύγχρονη ελληνική τέχνη, εστιάζοντας στη γλυπτική και τις κατασκευές. Από το 1985 συμμετέχει ενεργά σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ το 1990 εκπροσώπησε την Ελλάδα στο διεθνές τμήμα Aperto της Μπιενάλε της Βενετίας – μια κορυφαία στιγμή στην καλλιτεχνική του διαδρομή.
Το έργο του χαρακτηρίζεται από τη χρήση ασυνήθιστων υλικών όπως ελατήρια, αφρολέξ, σαμπουάν και μέταλλο, τα οποία μεταμορφώνει σε περίτεχνες μορφές που ισορροπούν ανάμεσα στη γλυπτική και τη ζωγραφική. Με εννοιολογική πυκνότητα και τεχνική αρτιότητα, ο Τανιμανίδης προσεγγίζει τη δημιουργία σαν ένας ποιητής-τεχνίτης, αναζητώντας το ουσιώδες μέσα από την υλικότητα.
Στην 8η Art Thessaloniki, παρουσιάζει μια εντυπωσιακή σύνθεση από 12 μνημειακές πένες γραφής ύψους 2,5 μέτρων, καθώς και μια νέα μεταλλική κατασκευή με ισχυρό αντιπολεμικό περιεχόμενο, τονίζοντας την κοινωνική διάσταση της τέχνης του.
Οι επισκέπτες της Art Thessaloniki
Οι επισκέπτες της Art Thessaloniki αυξάνονται σημαντικά κάθε χρόνο με τα στοιεχία να αναφέρουν πως 7500 επισκέπτες πέρασαν τις πύλες της έκθεσης το 2016, 9000 επισκέπτες το 2017, 12000 επισκέπτες το 2018 και 20000 το 2019 που βάσει των στοιχείων προέρχονται από την Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τις ΗΠΑ (24 χώρες).
Προφίλ επισκεπτών:
- 5 – 18 ετών, με ξενάγηση και συνοδεία δασκάλων και καθηγητών, μαθητές δημοτικού, γυμνασίου, λυκείου.
- 18 – 24 ετών, φοιτητές από όλες τις σχολές.
- 22 ετών και άνω. Εργαζόμενοι, έμποροι, ιδιωτικοί υπάλληλοι, φιλότεχνοι, συλλέκτες, art advisors, επώνυμοι καλλιτέχνες, ηθοποιοί, celebrities
Όλα τα παραπάνω στοιχεία δηλώνουν την σταθερή αύξηση της δυναμικής της Art Thessaloniki και την όλο και περισσότερη εμπιστοσύνη του κοινού στην διοργάνωση, δίνοντας τη σιγουριά πως φέτος θα ζήσουμε μία ακόμα πιο επιτυχημένη χρονιά.
«Θα σας πω ότι φέτος ήταν η πιο δύσκολη από όλες τις φορές που ασχοληθήκαμε» αναφέρει στη συζήτηση μας ο Παντελής Τσάτσης, εξηγώντας τους λόγους: «Αφενός υπάρχει αυτός ο πόλεμος με την Ουκρανία – Ρωσία. Η αλλαγή με τον Τραμπ. Η οικονομία στην Ελλάδα που δεν είναι καλή φέτος. Επίσης, ακυρώθηκαν κάποιες εκθέσεις από την Αθήνα. Εν πάση περιπτώσει δεν είμαστε πολλά άτομα έτσι κι αλλιώς, είμαστε δυο οι βασικοί με άλλα ένα, δύο άτομα που μας βοηθούν για να ολοκληρωθεί αυτή η Fair, ενώ σε οποιαδήποτε άλλο παρόμοιο, το αντίστοιχο επιτελείο είναι τουλάχιστον 15 με 20 άτομα».
Η 8η Art Thessaloniki Fair παρουσιάζει:
- Γκαλερί από την Ελλάδα, την Ευρώπη, τις Η.Π.Α. και την Ασία.
- Projects ανεξάρτητων καλλιτεχνών για 3η χρονιά
- Τιμώμενος καλλιτέχνης (έκθεση – αφιέρωμα στον Michelangelo Pistoletto & στον P. TANIMANIDIS)
- Μουσειακές εκθέσεις και κορυφαίες ιδιωτικές συλλογές (Hellenic DIASPORA, Μουσείο Ξενάκη, Δημ. Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, OSTEN Museum of Drawing)
- Συνεργασία με διεθνείς Art Fair: Sofia Art Fair (Bulgaria) & MoBU Bucharest Art Fair (Romania)
- Συνεργασίες με Διεθνή Ιδρύματα: Fondazione Burri (Perugia, Italy), Boghossian Foundation (Brussels, Belgium), Greenland National Art Gallery (Greenland/Denmark), Mice Jankulovski Foundation (Skopje)
- Για 5η χρονιά, χρηματικά βραβεία ΜΑΤΑΡΟΑ για 10 νέους καλλιτέχνες έως 33 ετών (ΠΕΕΒΕ)
- 3 βραβεύσεις “OPY ZOYNI” ανεξάρτητων καλλιτεχνών με χρηματικό έπαθλο
- Δημοπρασία με φιλανθρωπικό σκοπό με έργα όλων των συμμετεχόντων γκαλερί
- Perfomance με έργο που θα φιλοτεχνηθεί από τον Χρ. Λαχανά και θα δημοπρατηθεί στη διάρκεια της έκθεσης υπέρ του Οργανισμού «Σκύλοι Οδηγοί Ελλάδας»
- Η διοργάνωση διαθέτει VIP Lounge, Press Office, Art Shop, Χώρους εστίασης, Αίθουσα διαλέξεων και προβολών, Δωρεάν parking, Wi-Fi και VIP προσκλήσεις, αποθηκευτικό χώρο για τους συμμετέχοντες, 24ωρη φύλαξη και δωρεάν ασφάλιση των εκθεμάτων σε όλη τη διάρκεια της έκθεσης.
Για το 2025, ξεκίνησε συνεργασία και ανταλλαγή με τις Art Fair της Ρουμανίας MoBU Bucharest, την Sofia Art Fair της Βουλγαρίας και την OSTEN Biennale Skopje, με σκοπό την ενδυνάμωση της καλλιτεχνικής δημιουργίας, των ανταλλαγών και την διαμόρφωση ενός πολιτισμικού δικτύου στο Ν. Α. άκρο της Ευρώπης. Όπως κάθε χρόνο, στη φετινή διοργάνωση προβάλλεται ο εμπορικός, πολιτιστικός και εκπαιδευτικός χαρακτήρας της τέχνης.
Τα Βραβεία Mataroa 2025
Η Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος (ΠΕΕΒΕ), σε συνεργασία με την 8η Art-Thessaloniki International Contemporary Art Fair (15–18 Μαΐου 2025), ενώνει τις δυνάμεις της για πέμπτη συνεχή χρονιά με στόχο την ανάδειξη νέων εικαστικών δημιουργών έως 33 ετών, μέσα από τη θεματική έκθεση και το καθιερωμένο βραβείο «MATAROA».
Η συγκεκριμένη δράση αποτελεί βασικό άξονα του ευρύτερου project «MATAROA» της ΠΕΕΒΕ, το οποίο στοχεύει στην προβολή της σύγχρονης ελληνικής καλλιτεχνικής παραγωγής τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Πέρα από την έκθεση, το project περιλαμβάνει και την ψηφιακή πλατφόρμα www.mataroa.gr, που λειτουργεί ως δυναμικός κόμβος προώθησης νέων ταλέντων.
Μέσα από ανοιχτή πρόσκληση συμμετοχής συγκεντρώθηκαν περισσότερες από 70 υποβολές, από τις οποίες η κριτική επιτροπή επέλεξε 10 ανερχόμενους καλλιτέχνες που θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης.
Οι επιλεγμένοι/ες καλλιτέχνες/ιδες είναι:
- Ζουμπούλη Λίλυ
- Καραμανλή Ειρήνη
- Κωνσταντινίδη Δήμητρα
- Μαυροκέφαλου Άλκηστις
- Μπαστέας Μάριος Λέανδρος
- Νάθενας Γιώργος
- Προφητηλιώτη Ελευθερία
- Σουλιώτη Ευρυδίκη
- Τσεσμελή Μαρία
- Yanchev Georgi
Ανάμεσα στα δέκα έργα που θα παρουσιαστούν, η επιτροπή και το κοινό θα επιλέξουν τις κορυφαίες συμμετοχές. Ο/Η νικητής/τρια του βραβείου «MATAROA» θα λάβει χρηματικό έπαθλο 1.500 ευρώ, ενώ θα απονεμηθούν και δύο τιμητικές διακρίσεις των 700 ευρώ έκαστη.
Οι συμμετοχές θα προβληθούν στις ιστοσελίδες της Art Thessaloniki (www.art-thessaloniki.gr) και της ΠΕΕΒΕ (www.culturalsociety.gr). Ειδικό αφιέρωμα για τη νικήτρια συμμετοχή θα δημοσιευτεί και στην ηλεκτρονική έκδοση του MATAROA, στο www.mataroa.gr.
Η τελετή απονομής των βραβείων θα πραγματοποιηθεί στον εκθεσιακό χώρο, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης από την επιτροπή και την καταμέτρηση της ψήφου του κοινού. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα παρουσιαστεί συνολικά η πορεία του MATAROA ως πλατφόρμα προώθησης της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, ενώ θα ακολουθήσει συζήτηση με τους συμμετέχοντες γύρω από τις προκλήσεις και τις προοπτικές που αντιμετωπίζουν οι νέοι δημιουργοί στην Ελλάδα του σήμερα.
Μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης:
- Γιώργος Σκαμπαρδώνης – Σύμβουλος Έκδοσης MATAROA
- Γιάννης Φωκάς – Εικαστικός, Ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ
- Δημήτρης Ξόνογλου – Εικαστικός
- Σάνια Παπά – Δρ. Ιστορικός Τέχνης, Λέκτορας στο Τμήμα Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ
- Γιώργος Μυλωνάς – Δρ. Ιστορικός Τέχνης
Τέλος, ο κ. Τσάτσης αναφέρει την απουσία εθελοντών από την Σχολή Καλώς Τεχνών στην διοργάνωση, λέγοντας χαρακτηριστικά πως: «Δυστυχώς, εμείς ενώ φέτος έχουμε εθελοντές από την φιλοσοφική και δεν έχουμε από την Καλών Τεχνών. Μου κάνει εντύπωση αυτό. Είναι μερικά πράγματα που χτυπούν άσχημα. Θα σας πω μόνο πως οι καθηγητές δεν παροτρύνουν τους φοιτητές της Καλών Τεχνών, να πάνε να δουν τις ελάχιστες γκαλερί που έμειναν στη Θεσσαλονίκη. Δεν είναι όλα απλά ένας βαθμός»
Η 8η Art Thessaloniki Fair θα πραγματοποιηθεί από 15-18 Μαΐου 2025 στην ΔΕΘ- HELEXPO, στο μεγαλύτερο εκθεσιακό κέντρο της Ελλάδας, στα περίπτερα 10, 9 και 8.