Η μαγευτική τέχνη της Yayoi Kusama ταξιδεύει στην Ευρώπη
Μια μεγάλη ρετροσπεκτίβα που θα περιοδεύσει στην Ευρώπη μέχρι το 2027
Η παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνιδα Yayoi Kusama εγκαινίασε επίσημα την έκθεσή της που θα περιοδεύσει σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το Ρίαχεν της Ελβετίας, μια πόλη με βαθιές σχέσεις με τη σύγχρονη τέχνη, έχει την τιμή να αποτελεί την πρώτη στάση, με το Fondation Beyeler να γίνεται το πρώτο ελβετικό μουσείο που φιλοξενεί μια αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στο επαναστατικό έργο της Κουσάμα.
Η ομώνυμη αναδρομική έκθεση της Κουσάμα αποτελεί απόδειξη της παγκόσμιας, διαγενεακής απήχησης της καλλιτέχνιδας και παρουσιάζει έργα που προέρχονται από οκτώ διαφορετικές χώρες.
Η έκθεση περιλαμβάνει πάνω από 300 έργα, από τα πρώιμα σχέδιά της έως συναρπαστικά νέα πειράματα. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται 130 έργα που δεν έχουν παρουσιαστεί στην Ευρώπη, καθώς και νέα έργα που δημιουργήθηκαν ειδικά για αυτή την αναδρομική έκθεση.
«Για περισσότερα από 70 χρόνια παραγωγής, η Κουσάμα αμφισβητεί σταθερά την κατηγοριοποίηση», γράφει το μουσείο. «Η πρακτική της εκτείνεται σε μια πλούσια ποικιλία μέσων—ζωγραφική, σχέδιο, γλυπτική, εγκατάσταση, περφόρμανς, κολάζ, μόδα, λογοτεχνία και κινηματογράφο—καθιστώντας την μία από τις πιο ευέλικτες και επιδραστικές καλλιτέχνιδες της εποχής μας. Η έκθεση αναδεικνύει βασικές περιόδους ριζοσπαστικής εφεύρεσης, προσφέροντας ένα δυναμικό πορτρέτο μιας καλλιτέχνιδας που συνεχίζει να αναδιαμορφώνει την κατανόησή μας για την τέχνη και την εμπειρία».
Ανάμεσα στα έργα που θα έχουν την ευκαιρία να δουν οι επισκέπτες βρίσκονται τα διάσημα infinity nets και τα accumulation sculptures, το Narcissus Garden, 1966/2025, και το Infinity Mirrored Room – Illusion Inside the Heart, 2025. Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης ένα ολοκαίνουριο, ειδικά σχεδιασμένο Infinity Mirror Room, δημιουργημένο ειδικά για αυτή την παρουσίαση.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
«Η έκθεση προσφέρει μια πολυεπίπεδη συνάντηση με μια καλλιτέχνιδα της οποίας το έργο συνεχίζει να προκαλεί την αντίληψη, να πυροδοτεί σκέψη και να αφυπνίζει το συναίσθημα», αναφέρει το μουσείο. «Είναι μια γιορτή της απεριόριστης φαντασίας της Κουσάμα και μια πρόσκληση να στοχαστούμε πάνω στο άπειρο μέσα μας».
«Η Κουσάμα είναι μια καλλιτέχνιδα που μας αναγκάζει να δούμε τον κόσμο μέσα από έναν διαφορετικό φακό», δήλωσε ο Ράιν Βολφς, διευθυντής του Stedelijk Museum. «Ακόμη και σε αυτή την προχωρημένη ηλικία, συνεχίζει να μαγεύει το κοινό, προσελκύοντας επισκέπτες όλων των γενεών με τις συναρπαστικές δημιουργίες της. Αυτή η έκθεση υπόσχεται να είναι μια οπτική πανδαισία, όπου κανείς μπορεί πραγματικά να χαθεί μέσα στη μοναδική τέχνη της», συμπληρώνει.
Ποια είναι η Yayoi Kusama
Γεννημένη το 1926 στο Ματσουμότο της Ιαπωνίας, η Κουσάμα ξεκίνησε να ζωγραφίζει χρησιμοποιώντας πουά και δίχτυα ως μοτίβα γύρω στην ηλικία των δέκα ετών και δημιούργησε φανταστικούς πίνακες με ακουαρέλες, παστέλ και λάδια.
Πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1957. Παρουσίασε μεγάλους πίνακες, μαλακά γλυπτά και περιβαλλοντικά γλυπτά χρησιμοποιώντας καθρέφτες και ηλεκτρικά φώτα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, οργάνωσε πολλά δρώμενα, όπως φεστιβάλ body painting, επιδείξεις μόδας και αντιπολεμικές διαδηλώσεις. Ξεκίνησε επίσης δραστηριότητες σχετικές με τα μέσα ενημέρωσης, όπως παραγωγή ταινιών και έκδοση εφημερίδων.
Το 1968, η ταινία Kusama’s Self-Obliteration, την οποία η Κουσάμα παρήγαγε και στην οποία πρωταγωνίστησε, κέρδισε βραβείο στον 4ο Διεθνή Διαγωνισμό Πειραματικού Κινηματογράφου στο Βέλγιο, στο 2ο Maryland Film Festival και το δεύτερο βραβείο στο Ann Arbor Film Festival. Πραγματοποίησε εκθέσεις και χάπενινγκ επίσης σε διάφορες χώρες της Ευρώπης.
Επέστρεψε στην Ιαπωνία το 1973. Ενώ συνέχιζε να δημιουργεί και να παρουσιάζει έργα τέχνης, η Κουσάμα εξέδωσε σειρά από μυθιστορήματα και ανθολογίες. Το 1983, το μυθιστόρημά της The Hustlers Grotto of Christopher Street κέρδισε το Δέκατο Λογοτεχνικό Βραβείο Νέων Συγγραφέων από το μηνιαίο περιοδικό Yasei Jidai.
Το 1986, πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις στο Musee Municipal, Dole και στο Musee des Beaux-Arts de Calais, Γαλλία. Το 1989, πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις στο Center for International Contemporary Arts, Νέα Υόρκη, και στο Museum of Modern Art, Οξφόρδη, Αγγλία. Το 1993, συμμετείχε στην 45η Μπιενάλε της Βενετίας.
Ξεκίνησε να δημιουργεί υπαίθρια γλυπτά το 1994. Παρήγαγε έργα για το Fukuoka Kenko Center, το Fukuoka Municipal Museum of Art, το Bunka-mura στο νησί Naoshima της Benesse, το Kirishima Open-Air Museum και το Matsumoto City Museum of Art, μπροστά από τον Σταθμό Matsudai στη Νιιγκάτα, στον σταθμό Lille-Europe του TGV στη Γαλλία, στο Beverly Gardens Park στο Μπέβερλι Χιλς, στο Pyeonghwa Park στην Anyang, καθώς και μια τοιχογραφία για διάδρομο σε σταθμό του μετρό στη Λισαβόνα.
Ξεκίνησε να παρουσιάζει έργα κυρίως σε γκαλερί της Νέας Υόρκης το 1996. Μια ατομική της έκθεση στη Νέα Υόρκη την ίδια χρονιά κέρδισε τα βραβεία Best Gallery Show 1995/96 και Best Gallery Show 1996/97 από τη Διεθνή Ένωση Κριτικών Τέχνης το 1996.
Από το 1998 έως το 1999, μια μεγάλη αναδρομική έκθεση των έργων της Κουσάμα, η οποία άνοιξε στο Los Angeles County Museum of Art, ταξίδεψε στο Museum of Modern Art της Νέας Υόρκης, στο Walker Art Center και στο Museum of Contemporary Art του Τόκιο.
Το 2000, η Κουσάμα κέρδισε το Βραβείο Ενθάρρυνσης Τέχνης του Υπουργού Παιδείας και τον Έπαινο του Υπουργείου Εξωτερικών. Η ατομική της έκθεση που ξεκίνησε στο Le Consortium στη Γαλλία την ίδια χρονιά ταξίδεψε στο Maison de la culture du Japon στο Παρίσι, στο KUNSTHALLEN BRANDTS ÆDEFABRIK στη Δανία, στο Les Abattoirs, Τουλούζη, στο KUNSTHALLE Wien και στο Art Sonje Center στη Σεούλ.
Έλαβε το Βραβείο Asahi το 2001, το Μετάλλιο Σκοτεινής Ναυτικής Μπλε Κορδέλας το 2002, το γαλλικό Παράσημο Τεχνών και Γραμμάτων (Officier) και το Βραβείο Κυβερνήτη Ναγκάνο (για συνεισφορά στην προώθηση της τέχνης και του πολιτισμού) το 2003.
Το 2004, η ατομική έκθεση KUSAMATRIX ξεκίνησε στο Mori Museum στο Τόκιο. Η έκθεση αυτή προσέλκυσε συνολικά 520.000 επισκέπτες. Την ίδια χρονιά, μια άλλη ατομική έκθεση ξεκίνησε στο The National Museum of Modern Art, Tokyo. Το 2005, ταξίδεψε στο National Museum of Modern Art, Kyoto, στο Hiroshima City Museum of Contemporary Art, στο Contemporary Art Museum Kumamoto και στο Matsumoto City Museum of Art.
Το 2006 έλαβε το National Lifetime Achievement Award, το Παράσημο του Ανατέλλοντος Ηλίου, Χρυσές Ακτίνες με Ροζέτα, και το Praemium Imperiale – Ζωγραφική.
Το 2008, η ταινία-ντοκιμαντέρ Yayoi Kusama, I Adore Myself κυκλοφόρησε στην Ιαπωνία και προβλήθηκε επίσης σε διεθνή φεστιβάλ και μουσεία. Ξεκίνησε περιοδεία έκθεσης στο Museum Boijmans Van Beuningen στο Ρότερνταμ, η οποία ταξίδεψε στο Museum of Contemporary Art Sydney το 2009 και στο City Gallery Wellington στη Νέα Ζηλανδία. Της απονεμήθηκε ο τίτλος Επίτιμης Πολίτη της πόλης Ματσουμότο.
Ακολούθησαν ατομικές εκθέσεις στη Gagosian Gallery Νέας Υόρκης και Λος Άντζελες, στη Victoria Miro Gallery στο Λονδίνο και στο Padiglione d’Arte Contemporanea στο Μιλάνο. Τιμήθηκε ως Πρόσωπο Πολιτιστικών Αξιών στην Ιαπωνία το 2009.
Το 2010, πραγματοποίησε ατομική έκθεση και εγκατέστησε μόνιμο υπαίθριο γλυπτό στο Towada Art Center στην Ιαπωνία. Συμμετείχε στη Μπιενάλε του Σίδνεϊ και στην Aichi Triennale. Πραγματοποίησε ατομική έκθεση στη Victoria Miro Gallery στο Λονδίνο και στη fiac στο Παρίσι.
Το 2011, πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις στη Gagosian Gallery (Ρώμη) και στη Victoria Miro Gallery (Λονδίνο). Ξεκίνησε περιοδεύουσα αναδρομική έκθεση σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική στο Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía στη Μαδρίτη, η οποία ταξίδεψε στο Centre Pompidou (Παρίσι), στην Tate Modern (Λονδίνο) και στο Whitney Museum (Νέα Υόρκη). Ατομική έκθεση επίσης στο Watari Art Museum (Τόκιο). Τον Σεπτέμβριο συμμετείχε στη Μπιενάλε του Τσενγκντού (Κίνα). Προγραμματίστηκε ατομική της έκθεση στο Queensland Art Gallery (Μπρίσμπεϊν) τον Νοέμβριο.
Το 2012, η εθνική περιοδεύουσα έκθεση Eternity of Eternal Eternity με πρόσφατα έργα της ξεκίνησε από το National Museum of Art, Osaka και ταξίδεψε στο Museum of Modern Art Saitama, στο Matsumoto City Museum of Art, στο Nagano και στο Niigata City Art Museum. Την επόμενη χρονιά ταξίδεψε στο Shizuoka Prefectural Museum of Art, στο Oita Art Museum και στο Museum of Art, Kochi. Ατομική έκθεση στη Victoria Miro Gallery (Λονδίνο). Τιμήθηκε με το Βραβείο Επίτιμης Πολίτη Σιντζούκου. Έλαβε τον τίτλο Foreign Honorary Member της American Academy of Arts and Letters. Συνεργάστηκε με τον Marc Jacobs, δημιουργικό διευθυντή της Louis Vuitton, στη συλλογή LOUIS VUITTON × YAYOI KUSAMA Collection.
Το 2013, η αναδρομική έκθεση Yayoi Kusama. Obsesión infinita [Infinite Obsession] ξεκίνησε την περιοδεία της στη Νότια Αμερική από το Malba – Fundación Constantini. Θα ταξιδέψει στο Centro Cultural Banco do Brasil στο Ρίο ντε Τζανέιρο και στη Μπραζίλια, στο Instituto Tomie Ohtake στο Σάο Πάολο και στην Πόλη του Μεξικού. Η έκθεση KUSAMA YAYOI, A Dream I Dreamed με πρόσφατα έργα ξεκίνησε στο Daegu Art Museum στην Κορέα και θα ταξιδέψει στο Museum of Contemporary Art Shanghai, στο Seoul Arts Centre, στο Taipei Fine Arts Museum και στο National Gallery of Modern Art στο Νέο Δελχί.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Χώροι & Ημερομηνίες Έκθεσης
Fondation Beyeler, Ρίαχεν (Βασιλεία, Ελβετία)
Η αναδρομική έκθεση της Yayoi Kusama ξεκινά στο Fondation Beyeler στις 12 Οκτωβρίου 2025 και θα διαρκέσει έως τις 25 Ιανουαρίου 2026. Αυτή είναι η πρώτη αναδρομική έκθεση της Κουσάμα σε ελβετικό μουσείο.
Museum Ludwig, Κολωνία (Γερμανία)
Μετά τη Βασιλεία, η έκθεση μεταφέρεται στη Γερμανία, όπου το Museum Ludwig θα τη φιλοξενεί από τις 14 Μαρτίου έως τις 2 Αυγούστου 2026, προσφέροντας μια πλούσια οπτική πάνω στις μεταμορφώσεις του έργου της κατά τη μέση περίοδο της καριέρας της.
Stedelijk Museum, Άμστερνταμ (Ολλανδία)
Στην Ολλανδία, το Stedelijk Museum ολοκληρώνει την περιοδεία από τις 11 Σεπτεμβρίου 2026 έως τις 17 Ιανουαρίου 2027, παρουσιάζοντας τα εκτεταμένα έργα της ύστερης περιόδου της Κουσάμα σε πολλαπλά καλλιτεχνικά είδη.
