Μία γνωριμία με το αρχείο του Γιώργου Ιωάννου

Σαράντα χρόνια συμπληρώνονται του χρόνου από τον πρόωρο θάνατο του σπουδαίου συγγραφέα Γιώργο Ιωάννου που επανέρχεται συνεχώς πιο επίκαιρος από ποτέ.

Ο Γιώργος Ιωάννου σπούδασε στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ.

Γεννήθηκε το 1927 στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στο κέντρο της πόλης κρατώντας μέσα του ζωντανές μνήμες, τις οποίες μετέφερε μετέπειτα στα βιβλία του διασώζοντας με αυτό το τρόπο ιστορίες μοναδικές και αποτελώντας σημείο αναφοράς μιας ολόκληρης εποχής.

Το 1954 εξέδωσε με δικά του έξοδα την πρώτη ποιητική του συλλογή “Ηλιοτρόπια” και το 1963 τη δεύτερη «Τα χίλια δέντρα».

Κύρια λογοτεχνική του ενασχόληση όμως υπήρξε η πεζογραφία, αρχής γενομένης με το γνωστό σε όλους βιβλίο του με τον τίτλο «Για ένα φιλότιμο», που τον καθιέρωσε και ταυτόχρονα καθιέρωσε και το προσωπικό μοναδικό ύφος γραφής του.

Εμβληματικά έργα του υπήρξαν: «Η σαρκοφάγος», «Η μόνη κληρονομιά», «Το δικό μας αίμα», «Ομόνοια», «Πολλαπλά κατάγματα», «Η πρωτεύουσα των προσφύγων».

Το 1971 μετατέθηκε στην Αθήνα κι έμεινε στο σπίτι της Αρλέτας στα Εξάρχεια μέχρι και το τέλος της ζωής του. Για πολλά χρόνια ο χώρος έμεινε κλειστός και μη αξιοποιήσιμος.

Ωστόσο, το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο κατάφερε και συγκέντρωσε το αρχείο και τα προσωπικά είδη του συγγραφέα και στον 6ο όροφο του κτηρίου, κάτι που ίσως ελάχιστοι γνωρίζουν, βρίσκεται και είναι προσβάσιμο το αρχείο του Γιώργου Ιωάννου δωρεά της αδελφής του Δήμητρας και του γαμπρού του Μιχάλη Μυλαράκη. Ο χώρος διαμορφώθηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε να αναβιώσει το σπίτι του Ιωάννου στην Αθήνα, όπου έζησε και διέμενε μέχρι τον πρόωρο θάνατό του.

Ο επισκέπτης μπορεί να έρθει σε επαφή με την βιβλιοθήκη του Γιώργου Ιωάννου, η οποία αποτελείται κατά προσέγγιση από 6.000 τόμους βιβλίων και 2.000 τεύχη περιοδικών, με τις εκδόσεις των λογοτεχνικών του έργων και τις μεταφράσεις τους στην αγγλική, γαλλική και ρωσική γλώσσα, με φωτογραφίες του -προσωπικές και οικογενειακές- σκίτσα, την προτομή του από τη γλύπτρια Ασπασία Παπαδοπεράκη, τους δίσκους και τους πίνακές του, αλλά το γραφείο του, έτσι ακριβώς όπως το άφησε πριν φύγει από την ζωή, το κρεβάτι του που ήταν σχεδιασμένο από τον Τσαρούχη, τα ρούχα του, τη μαύρη τσάντα του και πολλά άλλα προσωπικά του αντικείμενα.

Το αρχειακό υλικό περιλαμβάνει την αλληλογραφία του -με την οικογένεια, με λογοτέχνες, ακαδημαϊκούς, συναδέλφους εκπαιδευτικούς, φίλους-, λογοτεχνικά και φιλολογικά κείμενα, βιβλιοκριτικές, συνεντεύξεις για διάφορα πνευματικά, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα από τον Γιώργο Ιωάννου, που απασχόλησαν κατά καιρούς την κοινωνία της Θεσσαλονίκης και τη χώρα γενικότερα, δημοσιεύματα εφημερίδων και περιοδικών, παρουσιάσεις, κριτικές ή αναλύσεις τρίτων για το λογοτεχνικό έργο του, προσκλήσεις, προγράμματα θεατρικών έργων, αποκόμματα εισιτηρίων κ.α.

Για τη Θεσσαλονίκη, ο Γ. Ιωάννου και ο Γ. Βαφόπουλος με το έργο τους αποτελούν ανεκτίμητο πνευματικό κεφάλαιο.

Στα δύο αυτά σημαντικά αρχεία προστίθεται και αυτό του δημοσιογράφου και συγγραφέα Νίκου Μπακόλα ως πρόσφατη δωρεά μαζί με τη βιβλιοθήκη του.

Με την ελπίδα το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο να έχει την κατάλληλη στήριξη και να συνεχίζει την αποστολή και το σπουδαίο έργο της διάσωσης και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς που κατέχει και της εποικοδομητικής προβολής και μετάδοσής της στις επόμενες γενιές, μην χάσετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε το χώρο που αποτελεί παράλληλα ένα ταξίδι στο χρόνο.

*Ευχαριστούμε θερμά την Αθανασία Μπουντίδου για την ξενάγηση και τις πληροφορίες.