Μια Θεσσαλονικιά αλλάζει σήμερα την καθημερινότητα στο Μετρό της Αθήνας

Λέξεις: Ράνια Κουτσιαύτη

Η Ιωάννα Λιούτσια είναι μια νεαρή ηθοποιός και συγγραφέας από τη Θεσσαλονίκη που αγαπά τις street performances και λατρεύει την υπαίθρια καλλιτεχνική δράση. Την Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου, μετατοπίζοντας τη δράση της στην Αθήνα, θα διαβάσει 12 δικές της Ιστορίες Μπονζάι σε σταθμούς του Μετρό στην πρωτεύουσα. Πρόκειται για μικροδιηγήματα που αποτελούνται από 80 ως 150 λέξεις, και τα οποία θα επαναλαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια της δράσης.

Πιο συγκεκριμένα, στο Μοναστηράκι και στον Κεραμεικό «θα επαναλαμβάνονται 12 ιστορίες μπονζάι, εμπνευσμένες ειδικά από το μετρό της Αθήνας. Στη σκέψη μου, η λογοτεχνική αυτή φόρμα ταυτίζεται εξαιρετικά με το περιεχόμενο των ιστοριών – που μ’ έναν τρόπο αποτελούν συμβάντα, όσο και με τον χώρο στον οποίο πρόκειται να πραγματοποιηθεί η δράση, όπου οι άνθρωποι περνούν και φεύγουν. Έτσι, περαστικοί και βιαστικοί, ίσως ακούσουν και μία – ή και περισσότερες – ιστορίες», αναφέρει στην Parallaxi.

Τi το τόσο ιδιαίτερο και διαφορετικό έχει το μετρό της Αθήνας, ώστε να «γεννήσει» ένα έργο; Τον άνθρωπο και την εποχή μας, φυσικά. «Κρύβει, το μετρό, τα χαρακτηριστικά της εποχής μας. Οι άνθρωποι εναλλάσσονται με μεγαλύτερη ταχύτητα απ’ ό,τι πχ στα λεωφορεία. Άρα αλλάζουν και οι μεταξύ τους δυναμικές και σχέσεις. Επίσης, στο μετρό συναντάς ανθρώπους κάθε τύπου και background, δεν πρόκειται για ένα λεωφορείο ”γειτονιάς”. Νομίζω πως ακριβώς αυτά ήταν τα στοιχεία που ανέδειξαν το μετρό σ’ έναν τόπο ενδιαφέροντος για μένα», προσθέτει.

Μπορούμε να αναλογιστούμε, ως κοινό, πως η τέχνη δημιουργεί αμφιθυμικά αισθήματα στον καθένα, ανάλογα με τη μορφή της και τις προσλαμβάνουσες του καθενός. Πώς αντιλαμβάνεται ο καλλιτέχνης τις αντιδράσεις του κοινού; Για παράδειγμα, στις διαδραστικές παραστάσεις των δρόμων, τι μπορεί να συναντά καθημερινά; Η Ιωάννα Λιούτσια απαντά: «Είναι εξαιρετικό για έναν καλλιτέχνη να έρχεται σε τέτοια εγγύτητα με τον κόσμο. Ακόμη και τα όποια αρνητικά ή κοροϊδευτικά σχόλια μπορεί να δεχτεί πιστεύω ότι του κάνουν καλό, τον δυναμώνουν. Νομίζω πως ένας καλλιτέχνης πρέπει να είναι μαχητικός και δυναμικός μέσα απ’ την τέχνη του. Η street performance – κι ειδικά όταν δεν είναι τόσο αθώα – είναι ο κατεξοχήν τρόπος για να θυμηθείς αυτήν την αξία, να θυμηθείς γιατί κάνεις αυτό που κάνεις. Όσο για το κοινό, θεωρώ πως και μόνο αυτό το ξάφνιασμα, αυτή η αλλαγή στην καθημερινότητά του μπορεί να του κάνει καλό, να του φτιάξει τη μέρα. Θέλω να ελπίζω ότι μπορεί να τον ανοίξει και ως άνθρωπο, ή να τον κάνει πιο δεκτικό προς μορφές τέχνης με τις οποίες δεν είναι εξοικειωμένος. Να δει ότι υπάρχει κι αυτό, κι αν υπάρχει αυτό υπάρχουν κι άλλα πράγματα». 

Η Ιωάννα Λιούτσια στο παρελθόν έχει πραγματοποιήσει δύο ακόμα street performances. «Η μία ήταν πέρσι την Ημέρα της Γυναίκας, όταν επί 3 ώρες βρισκόμουν στον πεζόδρομο της Αγ. Σοφίας και παρουσίασα σε λούπα ένα σύντομο μοντερνιστικό έργο της Γερτρούδης Στάϊν, το Counting Her Dresses. Και τον περασμένο Ιούνιο, επίσης, στα πλαίσια του Δείπνου της Άνοιξης στη Σβώλου, πραγματοποίησα μια performance κατά την οποία περιδιάβαινα κατά μήκος του δρόμου, σταματούσα περαστικούς, τους έπλενα και τους φιλούσα τα χέρια και τους έλεγα ένα ποίημα του Μιχάλη Σιώνα», θυμάται.

Αθήνα vs. Θεσσαλονίκη

«Η Αθήνα είναι μια πόλη πιο ανοιχτή στο καινούριο, στο πειραματικό. Είναι μια πόλη που πάντα θα βρεθεί κόσμος να ενδιαφερθεί, έστω από περιέργεια, να δει τι κάνεις», αναφέρει η Ιωάννα ως μια σκέψη πάνω στο διαχρονικό αυτό δίπολο. «Δεν λέω φυσικά πως είναι η Γη της Επαγγελίας, μα συγκρινόμενη με τη Θεσσαλονίκη, που δυστυχώς ειδικά τα τελευταία χρόνια η καλλιτεχνική ζωή μαραίνεται και δεν μπορεί να αναπνεύσει για να ανθίσει, η Αθήνα έχει να δώσει πολλά σ’ έναν νέο καλλιτέχνη. Ακόμη και σε επίπεδο συναναστροφών και νέων εμπειριών. Κακά τα ψέματα, ειδικά όσον αφορά την υποκριτική και τη σκηνοθεσία, αν δεν είσαι στην Αθήνα, μοιάζει να μην είσαι πουθενά».

Ωστόσο, η Θεσσαλονίκη συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής της ταυτότητας. «Είχα τη χαρά να ολοκληρώσω τις σπουδές μου στην σκηνοθεσία και την υποκριτική σε δύο διαφορετικές σχολές και όχι σε μία, στο τμήμα Θεάτρου της Καλών Τεχνών και στην δραματική σχολή Β. Διαμαντόπουλος αντίστοιχα, γεγονός που μου έδωσε διαφορετικές προσλαμβάνουσες σε σχέση με την τέχνη. Επίσης, μέσα από γνωριμίες και συνεργασίες με ανθρώπους της πόλης αμφισβήτησα, επανατοποθέτησα και αμφισβητώ εκ νέου τις αντιλήψεις μου για το θέατρο και την τέχνη γενικά. Αυτό είναι το καλό με τη Θεσσαλονίκη, έχει πολύ δημιουργικό κόσμο με θέσεις και ιδέες γύρω από αυτό που κάνει. Ωστόσο, θεωρώ πως σ’ εκείνο που συνέβαλε περισσότερο η πόλη στη διαμόρφωση της ταυτότητάς μου γενικότερα – όπως πιστεύω και στους υπόλοιπους συναδέλφους μου – είναι το ότι με έμαθε να παλεύω σκληρά για να κάνω πραγματικότητα αυτό που θέλω, να προσπαθώ συνέχεια, να είμαι ακούραστη και να μην σταματώ μπροστά στα εμπόδια. Η Θεσσαλονίκη, αν είσαι καλλιτέχνης, σε αναγκάζει να βρίσκεις λύσεις σε όλα. Αυτό σου μαθαίνει η πόλη». 

*Ιστορίες Μπονζάι στο μετρό, Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου, Σταθμός Μοναστηράκι 12.00 – 13.15, Σταθμός Κεραμεικός 13.30 – 15.00, facebook event, περισσότερα για την Ιωάννα θα βρείτε στο site της ΕΔΩ