Οι σημερινές Ηλέκτρες που αναγεννιούνται από την τέχνη

Ένα κομμάτι της σύγχρονης πραγματικότητας, αναμφισβήτητα, παραπέμπει σε πλοκή κάποιου αρχαίου ελληνικού μύθου.

Ωστόσο, οι τραγωδίες του σήμερα είναι υπαρκτές και σίγουρα δεν συμβαίνουν στον κόσμο της φαντασίας. Το δράμα της “Ηλέκτρας”, γραμμένο από τον Σοφοκλή, αλλά και τον Ευριπίδη, έρχεται να επικαιροποιήσει την εποχή του πολέμου, των γυναικοκτονιών, της βίας, της κατάχρησης και των αδιεξόδων, από μια δημιουργική σκοπιά.

Η τραγική φιγούρα της Ηλέκτρας γίνεται η μούσα των σύγχρονων καλλιτεχνών για την απεικόνιση του παρόντος. Οι νέες εκδοχές της ιστορίας αποτυπώνουν τον κόσμο τοποθετημένο στο πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο του παρόντος, να πραγματεύονται τα γεγονότα του τελευταίου διαστήματος συνδέοντας τα με τη δικαιοσύνη, την εκδίκηση, την ευθύνη και τις συνέπειες των πράξεων.

Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που λαμβάνουν μέρος στην έκθεση “Ηλέκτρες του Κόσμου” είναι ο Δημήτρης Τρακόσας και η Αφροδίτη Ρίζου, που μαζί αποτελούν τους “Guagua”. Ο Δημήτρης ασχολείται με την εικονογράφηση, ενώ η Αφροδίτη με τη συγγραφή και την αφήγηση των ιστοριών.

Μάλιστα, έχουν επινοήσει και τον πλανήτη των Guagua, ένα μέρος αποτελούμενο από ανθρωπάκια με μεγάλα κεφάλια και ανισομεγεθή μάτια. Ο πλανήτης τους, θυμίζει τον δικό μας κόσμο και έχει σκοπό να διασκεδάσει, να προβληματίσει, να σχολιάσει και κυρίως να αποτελέσει τροφή για σκέψη σε όσους τον γνωρίσουν.

Η αρχή των Guagua

Τα Guagua ξεκίνησαν κάπου το καλοκαίρι του 2015, την περίοδο του δημοψηφίσματος, όπου παντού άκουγες συζητήσεις για το ΝΑΙ ή το ΟΧΙ. Τότε λοιπόν, δημιουργήθηκε αυθόρμητα ένα σκίτσο που πρωταγωνιστούσαν για πρώτη φορά τα guagua σχολιάζοντας την τότε επικαιρότητα.

Ήταν σαν να προέκυψαν από μία ανάγκη του καλλιτέχνη να εκφραστεί μέσω της τέχνης για τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Έτσι, δημιουργήθηκε μια σελίδα στο facebook «που ανεβάζαμε τα σκίτσα guagua καυτηριάζοντας τα κοινωνικά δρώμενα. Ανεβάζαμε σκίτσα σε site πολιτιστικού περιεχομένου και τώρα σχεδιάζουμε και για έντυπο περιοδικό και είμαστε πολύ χαρούμενοι για αυτό.

Μετά από λίγο καιρό, και συνεχίζοντας παράλληλα την πιο κοινωνικοπολιτική δράση των Guagua, τα Guagua απέκτησαν και πιο fun χαρακτήρα. Άρχισαν να παίρνουν την ταυτότητα του καθενός που ήθελε να έχει το δικό του custom-made guagua σε μικρές ή μεγάλες στιγμές της ζωής του. Σκοπός μας ήταν να έχει όποιος θέλει μικρά ή μεγάλα έργα της 9ης τέχνης που έχουν φτιαχτεί για τον ίδιο και για τους ανθρώπους που αγαπάει.

Οι διακρίσεις και οι σημαντικές στιγμές για εμάς είναι όταν το έργο μας δημιουργεί χαμόγελα στον κόσμο, ανοίγει τρόπους σκέψης, κάνει αυτές τις μικρές εκρήξεις του νου που ξεκλειδώνουν και αναστατώνουν την υπάρχουσα καταπιεστική τάξη πραγμάτων, όταν δίνουν προοπτική για μια κοινωνία πιο όμορφη».

Η απεικόνιση της “Ηλέκτρας του Σήμερα”

Για την έκθεση “Ηλέκτρες του Κόσμου” δημιούργησαν ένα κόμικ με τίτλο “Ηλέκτρες του Σήμερα”.

«Όπως ακριβώς δηλώνεται και από τον τίτλο, ορμώμενοι από την Ηλέκτρα του αρχαίου δράματος που είναι κοινωνικά καταπιεσμένη και αποζητά την λύτρωση και τη δικαίωση, παρουσιάζουμε τις σύγχρονες Ηλέκτρες, όπου είναι κάθε καταπιεσμένος άνθρωπος που πολεμά την καταπίεση, διψά για δικαιοσύνη, για λύτρωση και για φωτεινό ουρανό σε αυτό τον κόσμο.

Γι’ αυτό και οι δικές μας Ηλέκτρες δεν είναι όλες γυναίκες, όπως θα περίμενε κάποιος. Ο ψυχισμός της Ηλέκτρας και η καταπίεση που δέχθηκε στο αρχαίο δράμα μπορεί να υπάρχει σε οποιοδήποτε άνθρωπο, είτε είναι γυναίκα, είτε άνδρα. Απεικονίσαμε, λοιπόν, τρεις διαφορετικές “Ηλέκτρες” του σήμερα παρουσιάζοντας τρεις από τις πάρα πολλές μορφές καταπίεσης που βιώνει ο σύγχρονος άνθρωπος.

Η καταπίεση απεικονίζεται και ενυπάρχει στο ματωμένο χέρι, την ματωμένη ψυχή της κάθε καταπιεσμένης «Ηλέκτρας» και αίρεται μέσα από τις κινήσεις και την τοποθέτηση της κάθε μίας, έτσι όπως απεικονίζονται στο κάθε καρέ.

Συγκεκριμένα, στο έργο μας “Ηλέκτρες του Σήμερα” αναδεικνύεται η κάθε γυναίκα που ο άντρας της τη θεωρεί κτήμα του, η πατριαρχική αγριότητα με το σκληρό της πρόσωπο που ματώνει τη γυναίκα, οι άνθρωποι που σκοτώνονται, που ξεριζώνονται με αποφάσεις άλλων χωρίς οι τελευταίοι να διατρέχουν κανένα κίνδυνο, εκείνος/η που η ταυτότητα του φύλου του ή η σεξουαλική του/της προτίμηση δε συνάδει με την “ενάρετη” ζωή της εκκλησίας και τις κοινωνικές νόρμες.

Οι καταπιεσμένες “Ηλέκτρες” στο έργο μας, ακόμα και ματωμένες σωματικά ή ψυχικά από την καταπίεσή τους, σπάζουν τα δεσμά τους, αποκτούν κριτική σκέψη και αναλαμβάνουν δράση, δείχνουν έναν κόσμο με προοπτική, έναν κόσμο πιο δίκαιο και πιο ανθρώπινο. Δε μένουμε απλά στην αναπαραγωγή της ζοφερής κοινωνίας αλλά στην αλλαγή της, στην προοπτική της άρσης της καταπίεσης, στην ελπίδα. Μέσω του έργου μας, της τέχνης μας και της στάσης μας δηλώνουμε ότι είμαστε δίπλα σε αυτές τις “Ηλέκτρες” και δυναμώνουμε τη φωνή μας μαζί τους».

*Η έκθεση κόμικς “Ηλέκτρες του Κόσμου” έκανε εγκαίνια την Πέμπτη 28 Απριλίου στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και θα διαρκέσει έως την Τρίτη 10 Μαΐου 2022. Αντλώντας έμπνευση από τη μορφή και τον χαρακτήρα της Ηλέκτρας, καθώς και τους συμβολισμούς και τα επιμέρους θέματα που θίγονται στις τραγωδίες του Σοφοκλή και του Ευριπίδη, καθώς και στους “Χοηφόρους” του Αισχύλου, νέοι καλλιτέχνες προσέγγισαν το μύθο σύμφωνα με τη δικιά τους οπτική.

Η δράση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος για το Αρχαίο Δράμα και Λαϊκή Παράδοση, Με τίτλο: Ατρείδες: Μεγάλες Αφηγήσεις/ Ανατροπές στη Σκήνη

Συμμετέχουν: Ρενέ Αγγελίδου (Fokshee), Νίκος Αγάθος, Δήμητρα Αδαμοπούλου, Ιάκωβος Βάης, Θωμάς Βαλιανάτος – Ιώ Αρματά, Μελινα Βλάχου, BLEΣΣΕD – Λίδα Ζαχοπούλου, Γιάννης Γαλαίος, Dimitri Chevet, Conan Nanco, Γεωργία Καλογεροπούλου, Aris Hathaway, Βάλια Καπάδαη, Θανάσης Καραμπάλιος, Θωμάς Κεφαλάς, Nίκος Κουρκουτάς, Kristanz, Χρύσα Λαμπρακοπούλου, Γιώργος Μικάλεφ, Μάριος Μπόρας, No Budget Epics, Κάλλη Ντολτσέτη, Παύλος Παυλίδης, Δημήτρης Παπούλιας, Αγγελική Σαλαμαλίκη, Ελευθερία Σαρρή, Δημήτρης Τρακόσας – Αφροδίτη Ρίζου, Νίκος Τσουκνίδας – Μαρία Καραζάνου.

 *Η έκθεση λειτουργεί τις καθημερινές και τα Σαββατοκύριακα από τις 18.00 έως τις 22.00, ενώ η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη