Η Πόλα «πεθαίνει» στον 7ο όροφο της Βαλαωρίτου
Κριτική Θεάτρου: RECOVERY από την ομάδα FACTA NON VERBA.
Γράφει η Αδαμαντία Ξηρίδου, θεατρολόγος
Η υπόθεση του έργου αφορά τέσσερα κορίτσια, διαφορετικής ταξικής προέλευσης και με διαφορετικούς οικογενειακούς δεσμούς με εξάρτηση από ναρκωτικά. Η Πόλα, η Λίλα, η Ρεγγίνα και η Χέδερ καταφεύγουν σε ένα κέντρο απεξάρτησης που ακολουθεί τη μέθοδο των 12 βημάτων, γνωστή ως μέθοδο των Ανώνυμων Αλκοολικών. Μαζί και οι μητέρες τους (Αλεξία Βούσβουρα, Λένα Ντάκα και Τζοάννα Πεφτουλίδου). Η ύπαρξη των μανάδων στο έργο φωτίζει τις οικογενειακές σχέσεις αλλά και τις δυσκολίες που υφίστανται τα πρόσωπα του οικείου κύκλου της τοξικομανούς. Η Πόλα θα πεθάνει, λόγω χρήσης, ήδη στην αρχή δίνοντας το βάρος της συνθήκης. Το έργο δεν τηρεί κάποια κοινωνιολογική προσέγγιση αλλά δείχνει τον αγώνα της καθεμίας, μάνας ή κόρης καθώς και της υπεύθυνης (Μαρία Φαμιλίτου) του προγράμματος απεξάρτησης. Θεμελιακός λίθος της μεθόδου των 12 βημάτων είναι η πίστη σε κάποια ανώτερη δύναμη· στο έργο κατονομάζεται «Θεός» αλλά στην πρακτική του προγράμματος, ο θεραπευόμενος δίνει το περιεχόμενο που ο ίδιος θεωρεί σημαντικό.
Στο κείμενο δεν υπάρχει κεντρικός ήρωας. Πρωταγωνιστής είναι η εξάρτηση, οι παγίδες που στήνει στα πρόσωπα για να τα ελέγχει αλλά κυρίαρχο ρόλο έχει επίσης η αγάπη, το μοίρασμα των εμπειριών και η από κοινού προσπάθεια για την απεξάρτηση. Η συγγραφέας μας είπε ότι δεν υπάρχει πατρική φιγούρα γιατί η ίδια έζησε το πρόβλημα με την κόρη της και μόνο από τη μητρική οπτική μπορεί να το δει.
Συλλογικά εργάστηκε η ομάδα της Facta Non Verba. Την παράσταση του έργου είδε στις ΗΠΑ η Άρτεμις Γεωργοπούλου, το ζήτησε από τη συγγραφέα Anne Marilyn Lucas και εκείνη το παρείχε αφιλοκερδώς. Το καλοκαίρι του 2019 μεταφράστηκε από την Τζοάννα Πεφτουλίδου. Στη Θεσσαλονίκη κάνει την ευρωπαϊκή πρεμιέρα του και η συγγραφέας έχει έρθει στην πόλη τις παραστάσεις. Την Τετάρτη, 11 Μαρτίου, θα γίνει συζήτηση για τις εξαρτήσεις παρουσία της. Η διανομή στους ρόλους των κοριτσιών είναι διπλή. Η Ρεγγίνα ερμηνεύεται από τις Άρτεμη Γεωργοπούλου & Εβίτα Μεϊμαρίδου, η Λίλα από τον Στέλιο Κιοσέ & Βαλένα Παπαδοπούλου, και οι Πόλα, Χέδερ από τις Εβελίνα Βάιου & Πετρίνα Καρυδιά.
Η παράσταση γίνεται στον νέο χώρο της ομάδας, που λειτουργεί με ελεύθερη συνεισφορά στην οδό Βαλαωρίτου 18, έναν χώρο θεατρικού εργαστηρίου όπου δεν υπάρχει σκηνή. Από την είσοδο μέχρι τον διάδρομο, το καθιστικό και το τραπέζι όπου η ομάδα Facta Non Verba κάνει τις καθημερινές συναντήσεις της περνούν και δρουν οι ηθοποιοί. Ο χώρος αξιοποιείται εξ ολοκλήρου. Μαζί με τους ηθοποιούς μετακινούνται οι θεατές, αλλάζουν θέση παρακολουθώντας το έργο που εκτυλίσσεται κάνοντας ενίοτε φλάσμπακ στο παρελθόν των ηρωίδων. Ο Δαίμων (Αλέξανδρος Τσώνος ) είναι πρόσωπο-κλειδί, ένα δραματουργικό εύρημα. Επέχει ρόλο αφηγητή που παρουσιάζει τις θεραπευόμενες και τις μητέρες τους. Δεν επιδιώκει να είναι αντικειμενικός, όπως συνήθως παρουσιάζονται οι αφηγητές, παρά μόνο στην περιγραφή των εξωτερικών συνθηκών. Είρων και κυνικός υπονομεύει τον αγώνα των υπόλοιπων. Μια φιγούρα υπερφυσική αλλά με γνώση των πραγματικών αδυναμιών του εξαρτημένου ατόμου, κολακεύει τον ναρκισσισμό της κάθε ηρωίδας και κερδίζει από τις αδυναμίες της. Πανταχού παρών, διαχρονικός, συνδιαλέγεται με τις μητέρες από παλιά και τώρα με τις κόρες τους .
Συμπληρώνοντας τις ερμηνείες των ηθοποιών οι προσεγμένοι φωτισμοί, τα κοστούμια, το μακιγιάζ και η μουσική αποδίδουν ένα ολοκληρωμένο σκηνικό αποτέλεσμα δίχως εφέ που θα αποσπούσαν από την ψυχολογία του κάθε δραματικού προσώπου και την ένταση των διαλόγων.
***
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Κείμενο: Recovery, της Anne Marilyn Lucas
Μετάφραση: Τζοάννα Πεφτουλίδου
Σκηνοθεσία: Έλενα Σταματοπούλου
Βοηθός σκηνοθέτιδας: Σάσα Δημητριάδου
Δραματουργία: Αδαμαντία Ξηρίδου
Μουσική-βίντεο-teaser: Βασίλης Κομματάς,
Σκηνικά-μακιγιάζ-φροντιστηριακά αντικείμενα: Άρης Σπάχο
Κοστούμια: η ομάδα
Φωτισμοί: Γιάννης Στάγκος, Λένα Ντάγκα-Πέτρος Θεοδωρίδης
Παίζουν (αλφαβητικά):
Εβελίνα Βάιου, Αλεξία Βούσβουρα, Άρτεμις Γεωργοπούλου, Πετρίνα Καρυδιά, Στέλιος Κιοσές, Εβίτα Μεϊμαρίδου, Λένα Ντάγκα, Βαλένα Παπαδοπούλου, Τζοάννα Πεφτουλίδου, Αλέξανδρος Τσώνος, Μαρία Φαμιλίτου.
Επειδή ο αριθμός θέσεων για την κάθε παράσταση είναι περιορισμένος είναι απαραίτητη η κράτηση θέσης. Eπικοινωνία: 6982075249, 6948147704 και στο inbox fb της Facta Non Verba.
Εκδήλωση «Εξαρτήσεις: μια πρόταση αντιμετώπισης μέσα από την αυτό-βοήθεια, την ατομική ελευθερία και την κοινοτική αλληλεγγύη»
Την Τετάρτη 11 Μάρτη στις 5:30 μ.μ. θα γίνει η Εκδήλωση «Εξαρτήσεις: μια πρόταση αντιμετώπισης μέσα από την αυτό-βοήθεια, την ατομική ελευθερία και την κοινοτική αλληλεγγύη» παρουσία της συγγραφέα Anne Marilyn Lucas.
Αντιγόνη Μπάρμπα συντονίστρια της ομάδας θεάτρου ΠΕΘΕΑ “ΑΡΓΩ”, μαζί της ο Θοδωρής Ελευθεριάδης πρώην χρήστης και μέλος της ομάδας θεάτρου ΕΧΟDUS και η Μαρία Ιωακειμίδου ψυχολόγος και μέλος της ομάδας θεάτρου EXODUS
Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας.
Το φαινόμενο της εξάρτησης στη σύγχρονη εποχή: Μύθοι και πραγματικότητες
Anne Marilyn Lucas, συγγραφέας του Recovery
Έλενα Σταματοπούλου, σκηνοθέτιδα του Recovery