Το Ελληνικό Ινστιτούτο Πολιτιστικής Διπλωματίας σε διαρκή διάλογο με τον ελληνικό πολιτισμό

Ο Δημήτρης Κρανιώτης είναι ο επικεφαλής του παραρτήματος του Ελληνικού Ινστιτούτου Πολιτιστικής Διπλωματίας στο Λονδίνο και ο πλέον αρμόδιος για να μας μυήσει σε μια προσπάθεια διάδοσης και εξωστρέφειας του ελληνικού πολιτισμού μέσα από την πιο σύγχρονη οπτική του. Κύριο όραμα του Ελληνικού Ινστιτούτου είναι η προβολή των θεμάτων πολιτισμού και του ρόλου της πολιτιστικής διπλωματίας στο εξωτερικό αλλά και η ανάδειξη της Εθνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε διεθνές επίπεδο.

Ο λόγος ίδρυσης του Ινστιτούτου ήταν η ανάδειξη της πολιτιστικής διπλωματίας, μίας πτυχής της παραδοσιακής διπλωματίας που μέχρι τότε είχε παραμεληθεί αλλά και η ανάγκη ανασύστασης της ελληνικής πολιτιστικής ετερότητας και επαναπροσδιορισμού του εαυτού μας στον κόσμο όχι πλέον με όρους αναπαραγωγής, αλλά δημιουργίας.

«Το Ελληνικό Ινστιτούτο Πολιτιστικής Διπλωματίας είναι μια ελληνική επιστημονική αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, η οποία ιδρύθηκε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2017 και αποτελεί τον πρώτο και μοναδικό φορέα Πολιτιστικής Διπλωματίας στην Ελλάδα», μας εξηγεί ο Δημήτρης Κρανιώτης. «Ο λόγος ίδρυσης του Ινστιτούτου ήταν η ανάδειξη της πολιτιστικής διπλωματίας, μίας πτυχής της παραδοσιακής διπλωματίας που μέχρι τότε είχε παραμεληθεί αλλά και η ανάγκη ανασύστασης της ελληνικής πολιτιστικής ετερότητας και επαναπροσδιορισμού του εαυτού μας στον κόσμο όχι πλέον με όρους αναπαραγωγής, αλλά δημιουργίας. Η Πολιτιστική Διπλωματία, σε γενικές γραμμές, έχει σα στόχο την ανάδειξη σχέσεων συναισθηματικής εγγύτητας μεταξύ λαών και την ανάδειξη των αξιών του πολιτισμού. Στη περίπτωση του δικού μας Ινστιτούτου, στόχος είναι μελέτη, ανάλυση, διάδοση καί προβολή με κάθε μέσο, όλων των πτυχών της Πολιτιστικής Διπλωματίας, μέσω της ανάπτυξης δραστηριοτήτων που αφορούν την δημιουργία και την προαγωγή του πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε θέματα πολιτισμού και ανάδειξης του, καθώς και την υποστήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων».

Το Ινστιτούτο ιδρύθηκε από τον επιστήμονα και υποψήφιο Διδάκτωρ Πολιτιστικής Διπλωματίας, Πέτρο Καψάσκη, ο οποίος σπούδασε Πολιτική Επιστήμη και Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ενώ παράλληλα πραγματοποίησε την πρακτική του στο Υπουργείο Εξωτερικών και τη Διπλωματική Ακαδημία. Έχει επίσης μετεκπαιδευτεί στο Λονδίνο, στο Τμήμα της Γεωπολιτικής και Ασφάλειας του «Royal Holloway University of London» και ολοκλήρωσε την ίδια περίοδο την πρακτική του στο εμπορικό τμήμα της Ελληνικής Πρεσβείας στο Λονδίνο.

«Είναι μεγάλη χαρά και τιμή να μου ζητηθεί από τον κ. Καψάσκη να ηγηθώ του παραρτήματος στο Λονδίνο, καθώς η προσπάθεια αυτή έχει άμεση σχέση με το όραμα και τις δράσεις μου στο Λονδίνο τα τελευταία χρόνια σε ένα ευρύτερο πλαίσιο», εξομολογείται ο Δημήτρης Κρανιώτης που πρωτοστατεί του Ινστιτούτου. «Η προσπάθεια αυτή φέρνει κοντά τα ακαδημαϊκά μου ενδιαφέροντα, καθώς έχω σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες και έχω μετεκπαιδευτεί στο εξωτερικό στις Διεθνείς Σχέσεις και τη Διεθνή Ανάπτυξη, καθώς και το όραμα το οποίο υπηρετώ, που είναι η προαγωγή του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό. Η ομάδα του Λονδίνου έχει ήδη αρχίσει να σχηματίζεται και θα αποτελείται από σημαντικούς επιστήμονες αλλά και διακεκριμένους στους τομείς τους επαγγελματίες και ανθρώπους των τεχνών. Για να σας φέρω μερικά παραδείγματα, μερικά ονόματα που θα αποτελέσουν την ομάδα του Ινστιτούτου στο Λονδίνο είναι ο Στράτος Χατζηνικολάου, μουσειολόγος και υπεύθυνος στρατηγικού σχεδιασμού του Ινστιτούτου, ο Ανδρέας Σκούρτης, η Αναστασία Σπανοπούλου, η Μαίρη Βαλιάκας, ο Γιάννης Αλεξανδρής, ο Κωνσταντίνος Τάσης και πολλοί άλλοι». 

Σημαντικό μέρος του οράματος και του σκοπού του Ινστιτούτου είναι η δημιουργία μίας εξωστρέφειας του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό, να διαφημίσει την Ελλάδα και συγκεκριμένα να δώσει ένα νέο στίγμα για το ποιοι είμαστε και πού πηγαίνουμε.

«Νομίζω αυτό που λείπει στους Έλληνες του εξωτερικού είναι στιγμές που τους υπενθυμίζουν την οικειότητα που νιώθουν με την πατρίδα, ό,τι και αν σημαίνει για τον καθένα αυτό. Μπορεί να είναι μία θεατρική παράσταση, μία γεύση, μία μουσική, το κοινωνικό μοίρασμα και ανταλλαγή σκέψεων έξω από το χώρο ενός κινηματογράφου. Κάθε φορά που επισκέπτομαι την Ελλάδα, αυτό είναι το πρώτο πράγμα το οποίο συνειδητοποιώ πως μου έχει λείψει. Η κοινωνική συνδιαλλαγή μέσω της τέχνης. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα είναι ένα ηφαίστειο δημιουργίας πολιτισμού σε όλους τους τομείς – είναι πολύ σημαντικό λοιπόν αυτές οι προσπάθειες να γίνονται ευρύτερα γνωστές και στους γηγενείς, αλλά και στους Έλληνες της διασποράς. Σημαντικό μέρος του οράματος και του σκοπού του Ινστιτούτου όμως είναι η δημιουργία μίας εξωστρέφειας του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό, να διαφημίσει την Ελλάδα και συγκεκριμένα να δώσει ένα νέο στίγμα για το ποιοι είμαστε και πού πηγαίνουμε. Μέσω νέων προτάσεων διπλωματίας, όπως για παράδειγμα η διπλωματία της γαστρονομίας, η εκκλησιαστική διπλωματία, η διπλωματία των μουσείων, σκοπός μας είναι η προώθηση του πολιτισμού με σύγχρονους όρους και όχι όρους παρελθόντος, η παραγωγή και όχι η αναπαραγωγή».

Οι Έλληνες της διασποράς είναι πρώτοι και κύριοι πρεσβευτές της χώρας και του πολιτισμού της, καθώς ασκούν πολιτιστική διπλωματία μέσω της δημόσιας διπλωματίας, εκπροσωπώντας μας όταν βρίσκονται στο εξωτερικό.

 Μια σύγχρονη εικόνα των Ελλήνων στο Λονδίνο. «Υπάρχει μία έντονη μεταναστευτική κινητικότητα των Ελλήνων προς την Ευρώπη και φυσικά προς το Ηνωμένο Βασίλειο και όλο και περισσότερες στατιστικές έρευνες δείχνουν την αύξηση του αριθμού των Ελλήνων που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό. Οι Έλληνες της διασποράς είναι πρώτοι και κύριοι πρεσβευτές της χώρας και του πολιτισμού της, καθώς ασκούν πολιτιστική διπλωματία μέσω της δημόσιας διπλωματίας, εκπροσωπώντας μας όταν βρίσκονται στο εξωτερικό. Είναι αναπόσπαστα μέρη της προώθησης της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό, το λεγόμενο ‘nation’ ή αλλιώς ‘state branding’, το οποίο συμπληρώνει πλέον την παραδοσιακή διπλωματία. Συγκεκριμένα, στο Λονδίνο, βλέπουμε μία ταχύτατη ανανέωση της ελληνικής διασποράς τα τελευταία πέντε με δέκα χρόνια, η οποία έχει με τη σειρά της φέρει μία ανασύσταση του ελληνικού πληθυσμού. Πλέον, όλο και περισσότεροι νέοι Έλληνες επαγγελματίες ζουν, εργάζονται ή σπουδάζουν εδώ, είτε για σύντομο ή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ενισχύοντας σαφώς την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό και ακόμα σημαντικότερο, αποδομώντας στερεότυπα των τελευταίων ετών». 

Όλες αυτές οι δραστηριότητες  αποσκοπούν σε μία συνολική και ευρύτερη προσπάθεια προώθησης της πολιτιστικής διπλωματίας και τον επαναπροσδιορισμό του ελληνικού πολιτισμού στο διεθνές κοινό με σύγχρονους όρους.

Δράσεις του Ινστιτούτο Πολιτιστικής Διπλωματίας. «Το Ινστιτούτο έχει πολλές βάσεις στην Ελλάδα και έχει ήδη δραστηριοποιηθεί σημαντικά με πολλές εκδηλώσεις, όπως ημερίδες, συζητήσεις με ανθρώπους του πνεύματος, όπως ο Στέλιος Ράμφος και ο Xρήστος Γιανναράς, συνέδρια και πολλά άλλα. Το παράρτημα  του Ινστιτούτου στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο όπως σας είπα μόλις σχηματίστηκε, θα δραστηριοποιηθεί σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς, στοχεύοντας στην ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού μέσω της πολιτιστικής διπλωματίας. Όταν μιλάμε για ελληνικό πολιτισμό, δεν εννοούμε μόνο τη μουσική, το θέατρο ή την ελληνική ιστορία, αλλά αντιμετωπίζουμε τον πολιτισμό σε ένα ευρύτερο πεδίο τομέων, όπως για παράδειγμα τη γαστρονομία, τη διπλωματία των μουσείων, την εκκλησιαστική διπλωματία και πολλά άλλα. Σε όλους αυτούς τους τομείς θα δραστηριοποιηθούμε στο Λονδίνο και στο Ηνωμένο Βασίλειο γενικότερα, με εκδηλώσεις προώθησης του ελληνικού πολιτισμού στο διεθνές κοινό, συνέδρια και συζητήσεις με λόγιους, Έλληνες και μη, εκθέσεις σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών, αλλά και συνεργασίες με πανεπιστημιακά ιδρύματα, οργανισμούς αλλά και την Πρεσβεία μας. Όλες αυτές οι δραστηριότητες  αποσκοπούν σε μία συνολική και ευρύτερη προσπάθεια προώθησης της πολιτιστικής διπλωματίας και τον επαναπροσδιορισμό του ελληνικού πολιτισμού στο διεθνές κοινό με σύγχρονους όρους». 

Είτε βρισκόμαστε στην πατρίδα, είτε στο εξωτερικό, η προώθηση και δημιουργία αξιών και η εκπροσώπηση της χώρας μας μέσω της δημόσιας διπλωματίας είναι ιδιαίτερα σημαντική. Θα παλέψουμε και θα υπηρετήσουμε το όραμα της προβολής της σύγχρονης Ελλάδας μέσω της τέχνης και του πολιτισμού.

 

Το μήνυμα που στέλνει το Ινστιτούτο Πολιτιστικής Διπλωματίας. «Είμαστε μία ομάδα νέων επιστημόνων και στόχος μας είναι η ανάδειξη και προβολή των τόσο πολλών πτυχών του πολιτισμού που η σύγχρονη Ελλάδα έχει να επιδείξει. Είτε βρισκόμαστε στην πατρίδα, είτε στο εξωτερικό, η προώθηση και δημιουργία αξιών και η εκπροσώπηση της χώρας μας μέσω της δημόσιας διπλωματίας είναι ιδιαίτερα σημαντική. Θα παλέψουμε και θα υπηρετήσουμε το όραμα της προβολής της σύγχρονης Ελλάδας μέσω της τέχνης και του πολιτισμού. Η ομάδα μας στο Λονδίνο, με διακεκριμένους επιστήμονες, επαγγελματίες και καλλιτέχνες, θα δώσει μία νέα πνοή και μία σύγχρονη προσέγγιση στις ενέργειες του Ινστιτούτου και θα επανατοποθετήσει τον ελληνικό πολιτισμό στο διεθνές κοινό, με σύγχρονους όρους».