Βαρδάρης: εικαστική αποτύπωση της παρεξηγημένης γειτονιάς από τον Γ. Κεβρεκίδη

Μια ακόμη πρωτοβουλία της “Ομάδας Γειτονιάς του Βαρδάρη” από το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας Θεσσαλονίκης είναι η δημιουργία του φετινού μουσικού ημερολογίου 2023/ Φύσηξε Βαρδάρης, με συντονίστρια της δράσης την Αναστασία Χαμαλίδου. 

Είναι η δεύτερη φορά που ο Γιώργος Κεβρεκίδης ανταποκρίνεται ως εικαστικός στο κάλεσμα της Ομάδας και είναι ιδιαίτερα χαρούμενος μιας και η προ διετίας virtual περιήγηση στα τότε παραγόμενα έργα (εικαστικά, λογοτεχνικά) είχε στερήσει μια διά ζώσης καλλιτεχνική αλληλεπίδραση λόγω πανδημίας.

Αυτή τη φορά συμμετέχει με δύο ακόμη εικαστικούς από τη Θεσσαλονίκη (την Κατερίνα Στόικου και τον Αχιλλέα Μεσάικο).

Από τους Ψίθυρους του Βαρδάρη της Σοφίας Βόικου στο Βαρδάρι: Ιλίου Πέρσις του Ντίνου Χριστιανόπουλου

Πάνε δυο χρόνια από τη διαδικτυακή παρουσίαση μιας πρώτης εικαστικής δημιουργίας για το ημερολόγιο 2021/ Φύσηξε Βαρδάρης, την άλλοτε ακμάζουσα γειτονιά της Θεσσαλονίκης. Κι ήταν οι δέκα θεματικές ιστορίες που είχε διαθέσει τότε η επιμελήτρια του εγχειρήματος, ιστορικός τέχνης, Μαρία Κενανίδου, ικανό ερέθισμα για τους υποψήφιους εικαστικούς και λογοτέχνες να εμπνευστούν από τη φορτισμένη ατμόσφαιρα του Βαρδάρη, που παρεμπιπτόντως ο Γ. Κεβρεκίδης αγνοούσε. Ο ίδιος νοερά επέλεξε από τη λίστα τα Κορίτσια του Βαρδάρη (Δρόμος με “σπίτια” στην περιοχή του Βαρδάρη), ενορχηστρώνοντας εκ νέου την ανορθόγραφη ΙΚΟΓΕΝΙΑ τους (ξύλινη επιγραφή στην πόρτα “σπιτιού”), στοιβάζοντάς τα στο ίδιο ζωγραφικό του κάδρο.

Ως αφορμή να επανασυνδεθεί καρμικά με την άλλη φημισμένη γειτονιά της Πόλης, τη συνοικία του Tarlabaşı, όπου έζησε για δυόμιση χρόνια.

Με το ομώνυμο μπουλβάρ (Tarlabaşı Blv) όπου οι καψωμένες Silicon ιέρειες του αγοραίου έρωτα του πλασάρανε το πειραγμένο τους προϊόν, χτυπώντας τον ελαφρά πάνω στην κλείδα. Με την ίδια οικειότητα που τον σταματούσαν στο δρόμο Τουρκάκια μπατσικά για έλεγχο ταυτοπροσωπίας.

Τέλη Ιούλη του 2022 έγινε η πρώτη διαδικτυακή συνάντηση με την υπεύθυνη του προγράμματος, μια συνάντηση επαναθέρμανσης με την ανεξάντλητη ατμόσφαιρα του Βαρδάρη. Με βάση μια πρώτη διαθέσιμη λίστα σύγχρονων μουσικών επανεκτελέσεων τραγουδιών:

– Ο Ξένος (Στίχοι/Μουσική/Ερμηνεία: Αργύρης Μπακιρτζής),

– Το Πεζοδρόμιο/Τι γυρεύεις παλικάρι τέτοια ώρα στον Βαρδάρη (Στίχοι/Μουσική:Γιώργος Μητσάκης / Ερμηνεία: Στέλιος Καζαντζίδης),

– Σ’ Αναζητώ Στη Σαλονίκη (Μουσική: Τόκας Μάριος – Στίχοι: Φίλιππος Γράψας – Ερμηνεία: Δημήτρης Μητροπάνος,

– Φύσηξε Βαρδάρης (Μουσική-Στίχοι-Ερμηνεία: Νίκος Παπάζογλου)

– Όχι Μαζί (Στίχοι: Γιώργος Ιωάννου – Μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης – Ερμηνεία: Ελευθερία Αρβανιτάκη) κ.α.

που εμπνέονται από την ιστορική περιοχή, μπήκε και πάλι σε δημιουργική περιπλάνηση.

Νέα απόπειρα φιλοτέχνησης έργων για τη θρυλική γειτονιά της Θεσσαλονίκης, αυτή τη φορά μέσα απ’ τους στίχους του Ντίνου Χριστιανόπουλου, του Θωμά Κοροβίνη, του Φίλιππου Γράψα, του Νίκου Καββαδία, του Νίκου Παπάζογλου. Την αναζήτηση ζωγραφικών συγγενειών στο έργο της Κατερίνας και του Αχιλλέα. Τη λάιβ εικονογράφηση ενός συνεργατικού εξωφύλλου, μιας πρωτότυπης performance στους χώρους του προγράμματος, επί της οδού Οδυσσέως 19, ενός παλίμψηστου εν μέσω μουσικής αναμετάδοσης του δημοφιλούς Vardar Ovasi, τις απολαυστικές εξιστορήσεις από τη Μεταξώ, κεντρική ηρωίδα της Μικρασιάτισσας Εύης Κουτρουμπάκη από το τελευταίο βιβλίο της Το τρίτο πόδι, τη γραφιστική επαγρύπνηση του Χρήστου Τσολερίδη, μια Κερκυραϊκή παστιτσάδα και του συνοδευτικού Ινδικού Chutney πράσινης ντομάτας, γευστικού δημιουργήματος της Αναστασίας.

Λίγο πριν εκείνος περιηγείτο για πρώτη φορά στην οδό Γιαννιτσών, την οδό Ειρήνης, στην οδό Λαγκαδά πίσω από τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του ΟΣΕ με τα δεκάδες βουλκανιζατέρ, τις βαριές μυρωδιές καμένου λάστιχου, τα σκραπατζίδικα, τις βιοτεχνίες στρατιωτικών ενδυμάτων, τις αναρίθμητες γάτες της γειτονιάς και τα φροντισμένα ξύλινα γατόσπιτα επί της οδού Οδυσσέως, ένα ακόμη έργο της Ομάδας Γειτονιάς του Βαρδάρη.

Κάποιες κοφτές ανάσες, ντροπαλά μισόλογα και αφροδίσιες ορμές αφουγκράστηκε κατά τη χαρτογράφηση του αλλοτινού ερωτοκαπνισμένου σινέ-«Ίλιον», που κατεδαφίστηκε το 1992 για την διαπλάτυνση της λεωφόρου, εκεί που κάποτε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος μας σύστηνε το Βαρδάρι: Ιλίου Πέρσις:

Χρόνια στημένος έξω από το «Ίλιον»,

μαζί με άλλους ομοιοπαθείς, διόλου

απίθανο που άρχισα να νιώθω ετούτο

το άθλιο σινεμά σαν την πρωτεύουσα

της Τροίας, και το επικίνδυνο Βαρδάρι

σαν το στρατόπεδο των Αχαιών. Λουμπίνες

καραδοκούσαν κάθε βράδυ, σαν τους Τρώες,

να καταφθάσουν οι Αχαιοί, οι χακιφόροι,

καραδοκούσα και εγώ, σαν άλλος Έκτωρ,

τον Αχιλλέα να φανεί και να μ’ αδράξει,

σε σκοτεινή γωνιά του κάστρου να με σύρει

κι αντί για έρωτα, ν’ αρχίσει τις κλοτσιές.

Διαισθητικά αναζήτησε, τέλος, σημεία ερωτοτροπίας του Ρωμιού φίλου Georges (Kevork) https://www.hartismag.gr/hartis-31/tehnasmata/to-portreto-ths-madame-de-montespan-alias-georges-kiourtzian# με τον Οροφέρνη του Βαρδαρίου και τον Σταμάτη της Ταντάλου, στις πρώτες ερωτικές τους συνευρέσεις τη δεκαετία του 1960.

Μπροστά στον νεαρό αυτόν άνθρωπο,

εγώ που όδευα προς τα 15 μου χρόνια,

άρχισα – λέω μόνον πώς “άρχισα” – να υποπτεύομαι

πόσο ήμουν κολλημένος

σε μια μπάσταρδη ηθικά νοοτροπία,

σε μια ψευδοθρησκευόμενη κοινωνία,

σε μια ψευδόσεμνη δημόσια σφαίρα!

Τον “Ο.Β.” τον γνώρισα τυχαία

μέσα στο καπνιστήριο του σινεμά “Λαϊκόν”

του Βαρδάρη, επί της οδού Μοναστηρίου (εντός της στοάς)

νομίζω τον Σεπτέμβρη του 1967.

Δε νομίζω ότι τον τράβηξε η ομορφιά μου!

Ήμουνα πάντα ένα συνηθισμένο αγόρι,

ίσως με μια σχετική γοητεία,

τίποτε όμως παραπάνω….

Με πλησίασε και δίχως περιφράσεις

μου φανέρωσε τους σκοπούς του:

ήθελε να κάνει μαζί μου “έρωτα”!

---

Λίγα λόγια για τον Γιώργο Κεβρεκίδη 

Ο Γιώργος Χρ. Κεβρεκίδης γεννήθηκε στη Χαλκίδα, με καταβολές από Μ. Ασία και Εύξεινο Πόντο. Διπλωματούχος πολιτικός μηχανικός του ΕΜΠ. Κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, του ΔΠΜΣ «Δομοστατικός Σχεδιασμός και Ανάλυση των Κατασκευών» (2002) του Ε.Μ.Π. (Τομέας Μεταλλικών Κατασκευών). Αποφοίτησε επίσης από το Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του πανεπιστημίου Δ. Μακεδονίας στη Φλώρινα. Το 2016, ως υπότροφος Erasmus, ολοκλήρωσε την διπλωματική του εργασία στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών Mimar Sinan της Κωνσταντινούπολης.

Έχει πραγματοποιήσει πέντε ατομικές εκθέσεις: When the sea is calmer…I will swim again, Multiple Faces of Istanbul, Insan “yukarı bakan” – Yunanca “άν-θρωπος”, Προσλαμβάνουσες, και Μνήμες ενός πρόσφυγα. Παρουσίασε τη δουλειά του σε φεστιβάλ, σε δημόσιους χώρους και σε ομαδικές εκθέσεις. Με το καλλιτεχνικό δίδυμο re-neighbors, συμμετείχε στην 1η Biennale της Λάρνακας (Οκτώβριος 2018) και ήταν ανάμεσα στους finalists για τη διεκδίκηση του πρώτου βραβείου. Έργα του ανήκουν σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές. Ασχολείται παράλληλα με τη δημιουργική γραφή.