Στις 22-24 Σεπτεμβρίου 2023 το Υπουργείο Πολιτισμού γιορτάζει για 27η χρονιά τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Φέτος, το κοινό ευρωπαϊκό θέμα του εορτασμού είναι “Πολιτιστική Κληρονομιά και Παράδοση: Μαρτυρίες του χθες στο σήμερα” (European Heritage Days 2023: Living Heritage).

Ο εορτασμός του φετινού θέματος συνδέεται με την 20η επέτειο από την υπογραφή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO το 2003, σύμβαση που κύρωσε και η χώρα μας το 2006.

Η θεματική “Πολιτιστική Κληρονομιά και Παράδοση: Μαρτυρίες του χθες στο σήμερα” αναφέρεται σε πρακτικές και δεξιότητες οι οποίες έχουν περάσει από γενιά σε γενιά και εξασκούνται ακόμη και σήμερα, συμβάλλοντας στη διατήρηση της συλλογικής μνήμης, ενισχύοντας την κοινή ταυτότητα και συνέχεια και προάγοντας ταυτόχρονα τον σεβασμό για την πολιτιστική διαφορετικότητα και δημιουργικότητα.

Στη Θεσσαλονίκη, αυτό το Σαββατοκύριακο, πραγματοποιούνται σημαντικές δράσεις που με ελεύθερη είσοδο, περιμένουν το κοινό.

Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Σάββατο, 23 Σεπτεμβρίου το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2023 με κεντρικό θέμα «Πολιτιστική Κληρονομιά και Παράδοση: Μαρτυρίες του χθες στο σήμερα» συμμετέχει με την Θεματική ξενάγηση στις Αίθουσες Περιοδικών Εκθέσεων Α’ και Β’

Ξενάγηση στην περιοδική έκθεση «Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. 60 χρόνια|60 στιγμές». Στις 27 Οκτωβρίου 1962 η πόλη εγκαινιάζει με λαμπρότητα το νέο της αρχαιολογικό μουσείο.

Η τρέχουσα περιοδική έκθεση τιμά τη σημαντική επέτειο των 60 χρόνων του ΑΜΘ και φωτίζει 60 εμβληματικές στιγμές της ιστορικής διαδρομής του μεγαλύτερου και παλαιότερου αρχαιολογικού μουσείου του βορειοελλαδικού χώρου.

Στο τέλος της ξενάγησης οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν το «Ταφικό ανάγλυφο μονομάχου» που εκτίθεται στο φουαγιέ του μουσείου στο πλαίσιο του εκθεσιακού θεσμού «Νέα αποκτήματα / νέες προσεγγίσεις».

Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί από αρχαιολόγο του μουσείου-επιμελήτρια της έκθεσης.

Συνέδριο στο Ισλαχανέ

Ο Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας συνδιοργανώνουν συναντήσεις στην Άνω Πόλη Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, για τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2023.

Στο πλαίσιο της ανάδειξης άυλων μορφών πολιτιστικής κληρονομιάς καθώς και στον προσανατολισμό στον άνθρωπο και τον ενεργό ρόλο των κοινοτήτων σε αντίστοιχα θέματα, ο Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ γιορτάζει, φέτος της ΕΗΠΚ 2023, το Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου με το Διεθνές Συνέδριο: «Εντός/Εκτός των τειχών, στις προσφυγικές γειτονιές της Θεσσαλονίκης».

Το συνέδριο προσκαλεί ερευνητές και ερευνήτριες κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών που χρησιμοποιούν την έρευνα πεδίου, όσες και όσους εστιάζουν στη μελέτη επίσημων και άτυπων αρχείων, αλλά και όσες/όσους έχουν δημιουργικά (βλ. λογοτεχνικά, εικαστικά, κινηματογραφικά) και έχουν εμπνευστεί από τις ζωές των ανθρώπων στις προσφυγικές γειτονιές της Θεσσαλονίκης, εντός/εκτός των τειχών, να παραβρεθούν στη συνάντηση.

Ακολουθώντας το δρόμο της εθνογραφίας και των πολιτισμικών σπουδών αναζητείται στη Θεσσαλονίκη και πέρα από αυτήν τη σημασία της ‘τοπικότητας’ και της ‘γειτονιάς’ στο είδος της συμπεριληπτικής, ακόμη και συγκρουσιακής σχέσης των προσφύγων με τους άλλους κατοίκους και μεταξύ τους.

Επιπρόσθετα επιδιώκεται η γνώση για την καθημερινότητα και τα μικρά πράγματα, εστιάζοντας στις μικρές προσωπικές ιστορίες, τη φαντασία και τη μυθοπλασία των δημιουργών.

Συνεργαζόμενοι φορείς: Εργαστήριο Μελέτης του Πολιτισμού, των Συνόρων και του Κοινωνικού Φύλου, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Ερευνητικό πρόγραμμα «100 memories» του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

*Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ (Ελένης Ζωγράφου 3) | ώρες συνεδρίου: 16.00 με 20.30

Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού

Το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκη, συμμετέχει αυτό το Σαββατοκύριακο στις εκδηλώσεις για τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2023, με δωρεάν είσοδο για το κοινό και επίσκεψη ΚΑΠΗ του Δήμου Θεσσαλονίκης στο μουσείο.

Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2023 – «Πολιτιστική Κληρονομιά και Παράδοση: Μαρτυρίες του χθες στο σήμερα»

Σάββατο 23 και Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2023:

Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και στον Λευκό Πύργο.

Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2023, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης διοργανώνει «Περίπατο στα τείχη της Θεσσαλονίκης», την Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2023, κατάλληλο για ενήλικες και έφηβους άνω των 12 ετών.

«Περίπατος στα τείχη της Θεσσαλονίκης» Βιωματικός περίπατος για ενήλικες και εφήβους άνω των 12 ετών στα τείχη της Θεσσαλονίκης με αφετηρία το Επταπύργιο.

Μέσα από μία επιλεγμένη διαδρομή θα παρουσιαστούν/ανιχνευτούν κτητορικές επιγραφές, κεραμοπλαστικά κοσμήματα και ανάγλυφα σε δεύτερη χρήση, προβάλλοντας παράλληλα μέσα από ιστορικές πηγές και λογοτεχνικές αναφορές τη διαχρονική σχέση της Θεσσαλονίκης με τα τείχη της και την ιδιαίτερη σημασία τους στη διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης.

Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης

Το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης συμμετέχει στις εκδηλώσεις για τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2023 με την εκπαιδευτική δράση «Οι αξίες ταξιδεύουν μέσα από τα παραμύθια», η οποία απευθύνεται σε μικτό κοινό παιδιών σχολικής ηλικίας και των συνοδών τους.

Το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης (ΛΕΜΜ-Θ) σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών (ΕΚΕΦΕ) “Δημόκριτος” συμμετέχει στον εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2023 με την κοινή εκπαιδευτική δράση “Οι αξίες ταξιδεύουν μέσα από τα παραμύθια”.

Η εκπαιδευτική δράση που ανακοίνωσε το ΛΕΜΜ-Θ στοχεύει στην αναζήτηση ευρωπαϊκών αξιών που προβάλλονται στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου, η οποία αναφέρεται στη σημασία της υδροκίνησης ως πηγής ενέργειας στην προβιομηχανική εποχή και στον νερόμυλο – αλευρόμυλο ως εργαστήριο που συνδέεται με τη διαχρονική ανάγκη της διατροφής.

Μέσα από την περιήγηση των συμμετεχόντων στην έκθεση και με “όχημα” λαϊκά παραμύθια που πραγματεύονται τα εν λόγω θέματα διερευνούμε τους τρόπους με τους οποίους εκφράζονται οι ηθικές και κοινωνικές αξίες της Ευρώπης που διέπουν τη λειτουργία των θεσμών της, τη ζωή των πολιτών της και εκπορεύονται από την πολιτιστική της κληρονομιά.

Οι συμμετέχοντες καλούνται να ανακαλύψουν αυτές τις αξίες βάσει προσωπικών εμπειριών και αντιλήψεων, να τις αποδώσουν εικαστικά και να στοχαστούν πάνω στην επιδραστικότητά τους, καθώς και τη “μεταβλητότητα” και τη δυναμική που αναπτύσσουν στον ιστορικό χρόνο.

Η δράση έχει διαγενεακό χαρακτήρα και απευθύνεται σε μικτό κοινό παιδιών σχολικής ηλικίας και των συνοδών τους.

* Η διάρκειά της είναι μιάμιση ώρα. | Δίνεται δυνατότητα για τέσσερις εφαρμογές (Παρ. 22/09: 18.00 – 19.30, Σάβ. 23/09: 10.00 – 11.30 και 12.00 – 13.30, Κυρ. 24/09: 11.00 – 12.30). | Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων ανά εφαρμογή: δεκαπέντε άτομα. | Η συμμετοχή είναι δωρεάν, απαιτείται όμως τηλεφωνική κράτηση θέσης στο 2310 889840. | Συνεργαζόμενος φορέας: Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών Δημόκριτος (VAST project: Values across Space and Time)

Σκοπός των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς Μέσω των εκδηλώσεων αυτών, οι διοργανωτές έχουν ως στόχο:

• να ευαισθητοποιήσουν το κοινό σχετικά με τον πολιτιστικό πλούτο και την πολυμορφία της Ευρώπης
• να προκαλέσουν το ενδιαφέρον για την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης
• να αντιπαραταχθούν στον ρατσισμό και στην ξενοφοβία και να προτρέψουν για μεγαλύτερη ανοχή απέναντι στους άλλους πολιτισμούς σε ολόκληρη την Ευρώπη
• να ενημερώσουν το κοινό και τις κυβερνήσεις (ή τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής) σχετικά με την ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς
• να καλέσουν την Ευρώπη να ανταποκριθεί στις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές προκλήσεις του πολιτιστικού τομέα

Η Ελλάδα συμμετέχει στον εορτασμό των ΕΗΠΚ από το 1996 με εθνικό συντονιστή του προγράμματος τη Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του ΥΠΠΟΑ.