Μόλις το ρολόι δείξει μεσάνυχτα, ψηλές φωτιές θα ανάψουν στη Φλώρινα
Εντυπωσιακές εικόνες από ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη του χρόνου.
«Κάθε χρόνο πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται από κάθε γωνιά της Ελλάδος στη Φλώρινα για να απολαύσει ένα φαντασμαγορικό έθιμο. Στην πόλη της Φλώρινας, αλλά και στα γύρω χωριά, τις παραμονές των Χριστουγέννων, μεσάνυχτα της 23ης Δεκεμβρίου, ανάβουν φωτιές».
Η εισαγωγή στη μικρού μήκους ταινία του Γιώργου Ντάλη για το διάσημο έθιμο της Φλώρινας μεταφέρει με δυο κουβέντες την κατάσταση που επικρατεί στην πόλη με τις φλόγες και τις σπίθες που καταλαμβάνουν τον ουρανό της.
«Κάποτε η προετοιμασία ξεκινούσε μήνες πριν. Όλοι οι πιτσιρικάδες χωριζόμασταν σε ομάδες-γειτονιές και μαζεύαμε ξύλα από το βουνό, κυρίως κέδρα, που κάνουν θόρυβο όταν καίγονται και θεωρείται ότι διώχνουν τα κακά πνεύματα, αλλά ζητούσαμε και από τα σπίτια φωνάζοντας: ξύλα για κάλαντα! Ο στόχος ήταν να μαζέψουμε τα περισσότερα ξύλα για να ανάψουμε στη γειτονιά μας τη μεγαλύτερη φωτιά. Το έθιμο επέβαλλε κάποια ξύλα να είναι κλεμμένα, έτσι αρπάζαμε τις νύχτες τα ξύλα από τις αυλές των σπιτιών και οι νοικοκύρηδες μας κυνηγούσαν. Βέβαια, αυτό που είχε ιδιαίτερη αξία ήταν το κλέψιμο των ξύλων από τις άλλες ομάδες. Κάθε βράδυ, λοιπόν, έκανε βάρδια κάποιος από την ομάδα και τα φρουρούσε», περιέγραφε ο λαογράφος της Φλώρινας, Λάζαρος Μέλλιος.
«Σήμα κατατεθέν της Φλώρινας είναι οι Χριστουγεννιάτικες Φωτιές στις 23 Δεκεμβρίου. Έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Κάθε γενιά το περιέλαβε με περισσή αγάπη και το προσάρμοσε στα χρόνια τα δικά της. Είναι κομμάτι της ζωής του κάθε Φλωρινιώτη. Μπορεί να έχει τις ρίζες του σε παγανιστικές εκδηλώσεις στη λατρεία του ηλίου.
Τώρα όμως είναι γερά συνυφασμένο με τη φωτιά που άναψαν οι βοσκοί στο μικρούλη Χριστό και την αναγγελία της γέννησης του Σωτήρα του ανθρώπου. Γι’ αυτό και μόλις σημάνει μεσάνυχτα 23 προς 24 Δεκεμβρίου, παραμονή Χριστουγέννων, κάθε γειτονιά της Φλώρινας ρίχνεται στο δικό της αγώνα…
Ανάβονται φωτιές, ύψους μέχρι 15μ. και σε καθεμία από αυτές κερνούν κρασί, γλυκά και φασολάδα, ενώ γύρω από τη φωτιά γίνεται χορός με μουσική από τα τοπικά συγκροτήματα.
Η προετοιμασία για το άναμμα της Φωτιάς κρατάει μήνες… Ομάδες παιδιών – αφού επιλέξουν ένα ασφαλές μέρος φύλαξης – αποθηκεύουν τόνους ξύλα και κέδρα που κόβουν από το βουνό. Για κάθε βραδιά υπάρχει και ο υπεύθυνος φύλαξης των ξύλων της γειτονιάς… Γιατί αλίμονο!… Καιροφυλαχτούν τα παιδιά άλλης γειτονιάς, που ετοιμάζονται να κλέψουν τα ξύλα και ντροπή μεγάλη σ’ αυτόν που δε θα καταφέρει να περισώσει την τιμή της γειτονιάς και έπαινος σ’ αυτούς που θα κλέψουν τα κέδρα χωρίς να τους πάρει κανείς είδηση… μόνο αντίποινα, όπως στην αρχαία Σπάρτη, δεν έχουμε… πια. Γιατί παλαιότερα, λένε, ούτε σχολείο δεν τολμούσαν να πάνε οι ανίκανοι σκοποί…», αναφέρεται στο site του δήμου Φλώρινας.
Δείτε το όμορφο short film του Γιώργου Ντάλη για μία επιπλέον εικόνα του εθίμου:
