Ο Παναγιώτης Ρόντος φωτογράφισε με σπάνια ευαισθησία Αιγύπτιους αλιεργάτες
Η φωτογραφική του δουλειά ακολουθεί εδώ και ένα χρόνο, ένα σκάφος γρι-γρι στη Καβάλα το οποίο είναι απλά ένα παράδειγμα από τα εκατοντάδες σκάφη με Αιγυπτίους αλιεργάτες στην Ελλάδα.
Εικόνες: Παναγιώτης Ρόντος
Ο Παναγιώτης Ρόντος, με το project “Μόλα”, προκρίθηκε στη δεύτερη θέση του Athens Photo World 2023, η τελετή απονομής του οποίου πραγματοποιήθηκε στον Φάρο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) στις 23 Φεβρουαρίου. Ως δεύτερος φιναλίστ του διαγωνισμού θα έχει την ευκαιρία να συνεργαστεί με το ελληνικό τμήμα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (MSF) σε μια μελλοντική τους αποστολή.
Η φωτογραφική δουλειά του Παναγιώτη Ρόντου, ακολουθεί εδώ και ένα χρόνο, ένα σκάφος γρι-γρι στη Καβάλα το οποίο είναι απλά ένα παράδειγμα από τα εκατοντάδες σκάφη με Αιγύπτιους αλιεργάτες στην Ελλάδα.
Ο ναυτικός όρος “Μόλα” προέρχεται από την προστακτική του ιταλικού ρήματος «mollare» που σημαίνει «αφήνω» και χρησιμοποιείται διαχρονικά στη καθημερινότητα των ψαράδων για να ξεκινήσει η αλιεία. Ανάμεσα στους ψαράδες ζούνε και εργάζονται Αιγύπτιοι αλιεργάτες, μόνο που γι’ αυτούς η λέξη αυτή αποκτά άλλη μια διάσταση.
Το 1984 υπογράφηκε ειδική σύμβαση μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου για τη μετάκληση αλιεργατών στα ελληνικά σκάφη. Όταν τη δεκαετία του 1990 μειώθηκε κατά πολύ ο αριθμός των Ελλήνων ψαράδων, η παρουσία των Αιγυπτίων ήρθε να καλύψει το κενό. Στην πατρίδα τους, παρότι η αλιεία ήταν η κύρια ενασχόληση και το μέσο βιοπορισμού τους, η υπέρ αλίευση “άδειασε” τις θάλασσες και τα ποτάμια τους με αποτέλεσμα να αυξηθεί η μετανάστευση σε άλλες χώρες για εύρεση εργασίας.
Η Ελλάδα ήταν και είναι ένα όνειρο για πολλούς. Θεωρούνται οι καλύτεροι ψαράδες στη Μεσόγειο και πολύ καλοί στη συνεργασία τους στα ελληνικά καΐκια. Όσοι είναι κοντά στο επάγγελμα γνωρίζουν πως χωρίς τους Αιγυπτίους θα τρώγαμε κατεψυγμένα ψάρια. Η ζωή των Αιγυπτίων στην Ελλάδα είναι κυρίως η δουλειά και όταν ξεκλέβουν λίγο χρόνο επικοινωνούν με την οικογένειά τους πίσω στην πατρίδα, που συνήθως τη βλέπουν μία φορά το χρόνο για λίγες ημέρες. Οι περισσότεροι έχουν πολύτεκνες οικογένειες που βιοπορίζονται με τα χρήματα που τους στέλνουν, την ίδια ώρα που οι ίδιοι μένουν στο αμπάρι του σκάφους.
Κάποιοι εξ αυτών με πολλά χρόνια στην Ελλάδα νοικιάζουν σπίτια, συνήθως σε κακή κατάσταση. Οι σχέσεις μεταξύ των Αιγυπτίων αλιεργατών είναι συλλογικές και, παρότι τους χωρίζουν εκατοντάδες χιλιόμετρα από τις οικογένειές τους, έχουν ο ένας τον άλλον να μοιράζονται τα βιώματα και τους προβληματισμούς τους.
Το εξελισσόμενο αυτό Project ακολουθεί εδώ και ένα χρόνο, ένα σκάφος γρι-γρι στη Καβάλα το οποίο είναι απλά ένα παράδειγμα από τα εκατοντάδες σκάφη με Αιγύπτιους αλιεργάτες στην Ελλάδα. Χιλιάδες άνθρωποι, σχεδόν 40 χρόνια τώρα, «αφήνουν» την χτυπημένη από την φτώχεια πατρίδα τους για να μπορέσουν να ζήσουν τις οικογένειές τους, κάνοντας στην Ελλάδα μία δουλειά που, κατά τεκμήριο, δύσκολα κάποιος Έλληνας θα έκανε. Μέσα σε αυτόν τον μικρόκοσμο που έχει σχηματιστεί στο συγκεκριμένο σκάφος στη Καβάλα, μπορεί κανείς να δει αυτά τα πρόσωπα των ανθρώπων που δίνουν την καθημερινή μάχη τους για την επιβίωση. Ταυτόχρονα, όμως, ξετυλίγεται δίπλα μας μία ιστορία ανθρώπων που είναι υπεύθυνοι, εδώ και μισό αιώνα, για ένα πολύ σημαντικό μέρος της διατροφής μας και που σίγουρα δεν έχουμε αναρωτηθεί για το πώς φτάνει στο πιάτο μας και με ποιο τίμημα.
Ο Παναγιώτης Ρόντος μίλησε στην parallaxi για την εμπειρία του σε αυτό το project:
“Όλο αυτό ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2022, όταν για πρώτη φορά ανέβηκα τυχαία σε ένα καΐκι γρι-γρι. Γενικά ανέβαινα και πιο πριν σε καΐκια και φωτογράφιζα, όταν όμως είδα πως δουλεύουν οι Αιγύπτιοι αποφάσισα να κάνω κάτι πιο συνειδητό, κάτι πιο μεγάλο. Την πρώτη φορά που άκουσα τον καπετάνιο να φωνάζει “Μόλα” (αφήνω), έκανα κατευθείαν στο μυαλό μου τη σύνδεση: Όπως αυτός φωνάζει “Μόλα”, όλοι αυτοί οι άνθρωποι αφήνουν τις οικογένειές τους για να έρθουν στην Ελλάδα και να τους ζήσουν. Έτσι, έζησα, δούλεψα, κοιμήθηκα μαζί τους και έπειτα ξεκίνησα να καταγράφω τη ζωή τους μέσα και έξω από το καΐκι.
Το project δεν έχει ολοκληρωθεί. Σκοπός είναι να πάω μέχρι την Αίγυπτο, να ολοκληρωθεί με την επανένωση με την οικογένεια. Χάρηκα πάρα πολύ για αυτήν την διάκριση, κυρίως επειδή αυτοί οι άνθρωποι έρχονται εδώ και μισό αιώνα και δεν τους είχαμε δώσει την απαραίτητη προσοχή. Είναι σημαντικό μέρος της καθημερινότητας των πόλεων, αλλά και κομμάτι του τουρισμού μας το ψάρι. Αυτή η ιστορία έπρεπε να ακουστεί, το πως φτάνει το ψάρι στο πιάτο μας”, καταλήγει.
Δείτε τις φωτογραφίες από την πρώτη ενότητα του project “Μόλα”, που αφορά τη ζωή μέσα στο σκάφος και την εργασία:
