Το MOMus υποκλίνεται στον κορυφαίο Έλληνα φωτοδημοσιογράφο, Γιάννη Μπεχράκη

Εγκαινιάζεται την Πέμπτη 15 Ιουνίου στις 19:30 στο MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α’, Προβλήτα Α’, λιμάνι Θεσσαλονίκης), η έκθεση «Eyewitness / Γιάννης Μπεχράκης», ένας φόρος τιμής στον κορυφαίο Έλληνα φωτοδημοσιογράφο.

Ο Γιάννης Μπεχράκης, που έφυγε από τη ζωή στα 59 του χρόνια στην Αθήνα, με τα κλικ του αποτύπωσε ιστορικά γεγονότα κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες σε χώρες όπως η Τσετσενία, το Αφγανιστάν, το Κόσοβο, η Σομαλία, το Ιράκ, η Σιέρα Λεόνε, η Λιβύη, η Ελλάδα, η Βοσνία και το Ιράν.

«Καθήκον μου είναι να φροντίσω κανένας να μην μπορεί να πει ότι δεν γνώριζε» έλεγε ο ίδιος και μέσα σε αυτήν του την έκφραση αποτυπώνονταν το πάθος για τη φωτοδημοσιογραφία και συγχρόνως το ήθος του για το ρεπορτάζ και την είδηση.

Ο Γιάννης Μπεχράκης είχε φωτογραφίσει τον θάνατο εκατοντάδες φορές σε μέρη όπως το Αφγανιστάν, την Αφρική, την Τσετσενία, ως τον τεράστιο και εξαιρετικά καταστροφικό σεισμό στο Κασμίρ ή την εξέγερση στην Αίγυπτο το 2011.

“Όμως δεν γίνεται να κάνω πως δεν είδα, τον άνθρωπο που περπατά με το παιδί του αγκαλιά, μέσα στου κόσμου αυτού την άγρια καταιγίδα”.

Δάκρυα για έναν άνθρωπο που δεν γνώρισα.

Φωτογραφία Γιάννης Μπεχράκης. pic.twitter.com/IPy0LmgGTw

— χαμόνα *tutubare* pica pica (@yaq0na) March 3, 2019

Στην επαγγελματική του πορεία, κέρδισε τον σεβασμό των συναδέλφων του αλλά και πολλών ανταγωνιστών του για την ικανότητα και το θάρρος του. Ήταν ο επικεφαλής της ομάδας του πρακτορείου που έλαβε το Βραβείο Πούλιτζερ το 2016, για την κάλυψη της κρίσης των προσφύγων.

Αναφερόμενος στη ματιά και το στιλ της δουλειάς του Μπεχράκη, ο βετεράνος φωτοειδησεογράφος του Reuters Γκόραν Τομάσεβιτς σχολίασε ότι για τον εκλιπόντα, πάντα το ζητούμενο «ήταν να αφηγηθεί την ιστορία με όσο πιο άρτιο, καλλιτεχνικό τρόπο ήταν δυνατόν».

«Δεν θα συναντήσετε κανέναν εξίσου αφοσιωμένο, τόσο εστιασμένο, κάποιον που θα θυσίαζε τα πάντα για να καταγράψει την πιο σημαντική εικόνα», πρόσθεσε.

«Μια φωτογραφία μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, να τον κάνει πιο δίκαιο», είχε πει. Πίστευε στη δύναμη της εικόνας, της φωτογραφίας που μπορούσε να προσελκύσει την προσοχή του κόσμου, ακόμη και να αλλάξει τη συμπεριφορά του. Αυτή η πεποίθησή του τον ώθησε να δημιουργήσει ένα έργο-παρακαταθήκη που θα μείνει στη συλλογική μνήμη για πολλά χρόνια μετά τη φυγή του.

«Η αποστολή μου είναι να σας αφηγηθώ την ιστορία, ώστε εσείς να αποφασίσετε τι θέλετε να κάνετε», είχε πει συζητώντας για το Πούλιτζερ που πήρε η ομάδα του Reuters που κάλυψε την κρίση των προσφύγων στην Ευρώπη.

Ως ανταποκριτής πολέμου του πρακτορείου Reuters, ο Γιάννης Μπεχράκης βρέθηκε στις πιο ταραχώδεις στιγμές της σύγχρονης, παγκόσμιας ιστορίας, τιμήθηκε με τις υψηλότερες σε παγκόσμιο επίπεδο διακρίσεις για το έργο του και ενέπνευσε μια νεότερη γενιά Ελλήνων φωτοδημοσιογράφων.

«Ο Γιάννης ήταν από τους καλύτερους φωτοειδησεογράφους της γενιάς του, ήταν παθιασμένος, γεμάτος ζωή, γεμάτος ένταση στη δουλειά του και στη ζωή του», σημείωσε η Ντίνα Κυριακίδου-Κοντίνη, η οποία δουλεύει για το πρακτορείο στις ΗΠΑ. «Οι φωτογραφίες του είναι εκπληκτικές, ορισμένες είναι έργα τέχνης.Όμως ήταν η βαθιά κατανόηση των θεμάτων αυτή που τον έκανε σπουδαίο φωτοειδησεογράφο».

Η έκθεση στο MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης φιλοξενεί τις φωτογραφίες που πρωτοπαρουσιάστηκαν στην έκθεση για τον Γιάννη Μπεχράκη στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος στο πλαίσιο του Athens Photo World 2019, πλαισιωμένες από προβολές, πρώιμο υλικό, περιοδικά και τεχνικό εξοπλισμό από το αρχείο του ίδιου, με την ευγενική άδεια της οικογένειάς του.

Ο χάρτης με όλα τα σημεία που βρέθηκε και κάλυψε εμπόλεμες συρράξεις και κρίσεις ο Γιάννης Μπεχράκης, μαζί με τα τεχνικά μέσα που αποτυπώνουν το πέρασμα της φωτογραφίας από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή, video με συνεντεύξεις και παρουσιάσεις του ίδιου, κείμενα που αναπλαισιώνουν τις φωτογραφικές του λήψεις, όλα αυτά επιδιώκουν να συνθέσουν και να εκφράσουν αυτό που χαρακτήριζε την εργασία του διαχρονικά: τη λιτότητα της σύνθεσης, την εκφραστική αμεσότητα, την επιλογή της στιγμής, τον σεβασμό στην ακεραιότητα του γεγονότος.

Γεννήθηκε το 1960 στην Αθήνα. Σπούδασε φωτογραφία στο Athens School of Arts and Technology και στο Πανεπιστήμιο Μίντλσεξ (Middlesex University) στο Λονδίνο.

Εργάστηκε ως φωτογράφος στην Αθήνα τη διετία 1985-86. Το 1988 ξεκίνησε να δουλεύει για το Reuters από την Αθήνα.

Έλαβε μέρος σε πολλές εκθέσεις φωτογραφίας σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λονδίνο, Εδιμβούργο, Νέα Υόρκη, Ρώμη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη και Ντουμπάι. Είχε, επίσης, κάνει και πολλές ατομικές εκθέσεις.

Η πρώτη του δουλειά στο εξωτερικό ήταν η κάλυψη της κρίσης στην Λιβύη τον Ιανουάριο του 1989.

Στη διάρκεια της καριέρας του κάλυψε πολέμους σε διάφορα μέρη του κόσμου αλλά και μεγάλα πολιτικά. Κατέγραψε επίσης 4 Ολυμπιακούς Αγώνες, το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994 και άλλα μεγάλα αθλητικά γεγονότα.

Ανάμεσα σε πολλά ελληνικά και διεθνή βραβεία, ο Γιάννης Μπεχράκης ανακηρύχθηκε τρεις φορές Ευρωπαίος Φωτορεπόρτερ της Χρονιάς από τη Fuji (1999, 2002, 2004). Το 2000 έλαβε το βραβείο John Faber από το Overseas Press Club of America στη Νέα Υόρκη και την ίδια χρονιά του απονεμήθηκε το πιο σημαντικό ελληνικό δημοσιογραφικό βραβείο, το Βραβείο του Ιδρύματος Μπότση, από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Το 2000 κέρδισε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία Γενικών Ειδήσεων, από το World Press Photo και αργότερα το βραβείο Bayeux για τους πολεμικούς ανταποκριτές το 2002 και το 2016. Το 2011 του απονεμήθηκε από τον NPPA (Εθνικός Σύνδεσμος Φωτογράφων Τύπου) βραβείο αριστείας στην κατηγορία Γενικών Ειδήσεων στο διαγωνισμό Best of Photojournalism.

Το 2012 και το 2015 βραβεύτηκε στο σημαντικό διαγωνισμό POYi (Διεθνής Διαγωνισμός για τις Φωτογραφίες της Χρονιάς) από το Πανεπιστήμιο του Μιζούρι. Το 2015 ανακηρύχθηκε φωτορεπόρτερ της χρονιάς από τον Guardian και το Reuters και κέρδισε το χρυσό βραβείο στο διαγωνισμό φωτορεπορτάζ Days Japan International Awards.

Ο Μπεχράκης διαδραμάτισε ηγετικό ρόλο στην ομάδα του Reuters που κέρδισε το Pulitzer στην κατηγορία Φωτογραφίας Επικαιρότητας για την κάλυψη της προσφυγικής κρίσης το 2015. Υπήρξε μέντορας και δάσκαλος του φωτορεπορτάζ και έδινε τακτικά διαλέξεις στη σχολή Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα. Το 2017 έγινε Senior Editor-Special Projects του Reuters και πρεσβευτής του φωτογραφικού τμήματος.

Όταν ο Μπεχράκης δεν ήταν απορροφημένος στη δουλειά του, ήταν θερμός, αστειευόταν, συνάρπαζε τους ανθρώπους γύρω του. Ενίοτε, μπορούσε να είναι παράφορος.

Το 2000, o Γιάννης Μπεχράκης γλίτωσε από θαύμα από ενέδρα στην Σιέρρα Λεόνε, όπου σκοτώθηκαν ο Αμερικανός δημοσιογράφος Κέρτ Σκόρκ και ο Ισπανός κάμεραμαν Μιγκέλ Ζιλ Μορένο ντε Μόρα του Associated Press Television.

Ήταν επικεφαλής του φωτογραφικού τμήματος στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters στην Ελλάδα, παρότι όπως είχε δηλώσει θα προτιμούσε να έχει παραμείνει στην εμπόλεμη ζώνη. Τελικά, το Προσφυγικό, που έφτασε και στα μέρη μας και η κάλυψή του ήταν αυτό στο οποίο αφοσιώθηκε.

Επιμέλεια Έκθεσης:

Ηρώ Κατσαρίδου, διευθύντρια MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης Ηρακλής Παπαϊωάννου, επιμελητής MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης Λευτέρης Πιταράκης, φωτοδημοσιογράφος / Associated Press

Οι ημερομηνίες των ξεναγήσεων θα ανακοινωθούν.

Η έκθεση πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Athens Photo World.

📷 Έκθεση «Eyewitness / Γιάννης Μπεχράκης» 🗓 15 Ιουνίου – 08 Οκτωβρίου 2023 📍 MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α’, Προβλήτα Α’, λιμάνι Θεσσαλονίκης) Εγκαίνια: Πέμπτη 15 Ιουνίου 2023 / 19:30

*πηγή κεντρικής εικόνας: ΤΕΛΕΤΗ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΠΕΧΡΑΚΗ (EUROKINISSI/POOL/ΓΙΑΝΗΣ ΛΙΑΚΟΣ)