H ομάδα «Rest in Beat» είναι η (πιο) νέα καλλιτεχνική πρόταση της Θεσσαλονίκης

Η ομάδα «Rest in Beat» είναι ό, τι πιο «φρέσκο» κυκλοφορεί στη Θεσσαλονίκη αυτή την περίοδο, καθώς δημιουργήθηκαν μόλις τον περασμένο Ιανουάριο και πριν λίγες μέρες παρουσίασαν και την πρώτη τους παράσταση, αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις στους θεατές τους.

Δημιουργήθηκε από καλλιτέχνες της Θεσσαλονίκης που δραστηριοποιούνται στον τομέα των παραστατικών τεχνών, ως δημιουργική αντίσταση στο δυσχερές κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον και στο άγονο καλλιτεχνικό τοπίο της πόλης, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν.

Η χορευτική performance «The Space is Us» στο Artbox Fargani Theatre νοηματοδοτεί τον λόγο που ένωσαν τις δυνάμεις τους και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 30 Μαίου, ενώ θα δώσουν δύο ακόμα παραστάσεις στις 5 Ιουνίου στον ίδιο χώρο (στις 21.00 και στις 22.30). Η παράσταση είναι ένα καλλιτεχνικό αίτημα. Αντλώντας έμπνευση από τα ηχοχρώματα της techno μουσικής και τις δυναμικές της rave εμπειρίας, οκτώ άτομα, επιβιώνοντας σε συνθήκες ρυθμικής τάξης και αταξίας, διαπραγματεύονται τα όρια του χώρου γύρω τους, σε μια κινητική διαδρομή, με μοναδικό όχημα το σώμα τους και μοναδικό καύσιμο την ανάγκη τους κάτι να αλλάξει…

Η επιθυμία για εκτόνωση σε συνδυασμό με την εμμονή στην πειθαρχία συνθέτουν μια ιδιόμορφη παράσταση χορού, σαν όραμα από το οποίο ξεπηδούν εικόνες άμεσα συνυφασμένες με το καθημερινό και το αναπότρεπτο.

Τόσο για την παράσταση, όσο και για την δημιουργία της ομάδας, το όραμα της, τους στόχους της και τους προβληματισμούς της, δύο από τα μέλη της ομάδας, η Αναστασία Τέη και η  Όλια Πανίδου μιλούν στην Parallaxi και, ουσιαστικά, μας συστήνουν την ομάδα «Rest in Beat»

Πώς προέκυψε η δημιουργία της ομάδας «Rest in Beat»;

Α: Από ανάγκη. Από ανάγκη να συνευρεθούμε ως καλλιτέχνες που θέλουμε να δημιουργήσουμε και δε βρίσκουμε χώρο, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Νομίζω ότι η ανάγκη-ιδέα της δημιουργίας μιας ομάδας χοροθεάτρου στην Θεσσαλονίκη, μια πόλη όπου φιλοξενεί απειροελάχιστες χορευτικές παραστάσεις, υπήρχε εδώ και καιρό στο μυαλό μας. Ξεκινήσαμε τα περισσότερα χορεύοντας στα ίδια στούντιο μαζί, έπειτα βρισκόμασταν σε εξωτερικούς χώρους για αυτοσχεδιασμούς. Η ανάγκη για να βρεθούμε σε ένα κοινό και δικό μας χώρο προϋπήρχε. Και φέτος δειλά δειλά δοκιμάσαμε να εντατικοποιήσουμε τις συναντήσεις μας και να δούμε που μπορεί να μας οδηγήσει. Η ομάδα μας λειτουργεί αυτοοργανωμένα και ξεκινήσαμε με μηδενικό budget. Ήταν μια τολμηρή κίνηση κόντρα στην οικονομική μιζέρια.  Έπειτα, ήρθε και η υποστήριξη από τον κόσμο που είναι πλέον τρομερά σημαντική. Δεν βασιζόμαστε πια στις κρατικές επιχορηγήσεις οι οποίες είναι πενιχρές και πριμοδοτούν συνεχώς τα ίδια πρόσωπα, αλλά στρεφόμαστε στην αλληλεγγύη μεταξύ μας.

Ο: Τα παιδιά ενώθηκαν μέσα από την ανάγκη τους να συνυπάρξουν δημιουργικά  και να μοιραστούν, με τους δικούς τους όρους, τους καρπούς αυτής της σύμπραξης τους. Η ανάγκη είναι ο γεννήτορας όλων αυτών των ομαδικών κινήσεων που παρακολουθούμε στην πόλη. Η ανάγκη, που ξεπηδά, κόντρα σε κάθε συνθήκη και σε κάθε τάση.

Διαβάζω πως κάνατε την ομάδα «ως δημιουργική αντίσταση στο δυσχερές κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον και στο άγονο καλλιτεχνικό τοπίο της πόλης». Τι είναι λοιπόν αυτό (ή αυτά) που σας προβληματίζουν σήμερα;

Α: Τα περισσότερα μέλη της ομάδας είμαστε πτυχιούχα με πολυετείς σπουδές και ώρες σε σεμινάρια που αφορούν το αντικείμενο μας. Αυτό που μας πονάει και μας τη βιδώνει είναι το πόσο δυσκολευόμαστε να κάνουμε αυτό το οποίο σπουδάσαμε και αγαπάμε. Και δεν αναφέρομαι μόνο στα μέλη της ομάδας αναφέρομαι σε πάρα πολλά αξιόλογα καλλιτεχνά. Όλα φεύγουν στην Αθήνα ή ξενιτεύονται στο εξωτερικό. Η Θεσσαλονίκη ζει εδώ και χρόνια καλλιτεχνικό μαρασμό· για μένα που μεγάλωσα εδώ, είναι ξεκάθαρο. Υπάρχουν ελάχιστα θέατρα στην πόλη, με αδιανόητα υψηλά ενοίκια για το επίπεδο προδιαγραφών και εξοπλισμού που διαθέτουν και δεν υπάρχουν εναλλακτικοί χώροι που να μπορούν να φιλοξενήσουν παραστάσεις. Το ζήτημα του χώρου για μένα είναι πολύ σημαντικό. Έτσι όπως είναι στημένα τα θεατρικά πράγματα στην Θεσσαλονίκη, το περιβάλλον είναι μάλλον αιχμηρό και αποτρεπτικό. Για να κάνεις ελεύθερο θέατρο στην Ελλάδα, εν έτει 2024, πρέπει να είσαι έτοιμο να «μπεις μέσα».

Ο: Στη Θεσσαλονίκη υπάρχει μια στασιμότητα που σε καταπίνει. Δεν υπάρχει βέβαια ο ανταγωνισμός που επικρατεί στην Αθήνα, αλλά και πάλι δίνονται ελάχιστα κονδύλια στήριξης. Αν είσαι νέος καλλιτέχνης δεν έχεις τη δυνατότητα να αφοσιωθείς πλήρως στην τέχνη σου εδώ (άραγε πού;).  Επίσης, οι χώροι είναι πολύ συγκεκριμένοι και περιορισμένοι. Υπάρχουν πάρα πολλές σκηνές (και ούτε μία μη ιταλικού τύπου), οι οποίες δεν έχουν κανένα καλλιτεχνικό κριτήριο διεύθυνσης. Απλά, λειτουργούν σαν εμπορικά καταστήματα. Υπάρχουν βέβαια και φωτεινές εξαιρέσεις, που επιχειρούν να κάνουν ένα άνοιγμα σε έναν άλλο τρόπο προσέγγισης των πραγμάτων, που έχουν όρεξη και μεράκι να ανοίξουν έναν ουσιαστικό διάλογο με την πόλη.

Δυστυχώς, όμως είναι ευρύτερο το πρόβλημα. Η ελλιπής — σχεδόν απούσα — πολιτειακή στήριξη του Σύγχρονου Πολιτισμού στη χώρα αυτή είναι γεγονός. Όλα συμβαίνουν στενόχωρα και βεβιασμένα. Δεν υπάρχει χώρος και χρόνος για έρευνα. Η διαδικασία δημιουργίας ενός καλλιτεχνικού έργου είναι αόρατη, σαν το μόνο που τελικά μετράει είναι το ορατό αποτέλεσμα και όσο πιο γρήγορα παραχθεί τόσο το καλύτερο. Όλα πια υφίστανται με όρους εμπορικότητας… Ή αλλιώς με τα λόγια του Μ. Αναγνωστάκη: «[…] Εγώ συναλλάσσομαι, εσύ συναλλάσσεσαι, αυτός συναλλάσσεται, εμείς μεταναστεύουμε, εσείς μεταναστεύετε, αυτοί μεταναστεύουν. […]» Όπου και να κοιτάξουμε η Ελλάδα μάς πληγώνει, για αυτό και αυτή η τάση φυγής από αυτήν. Αλλά μετά ξεκινάει η νοσταλγία… και δεν βγάζουμε άκρη.

Εμείς διεκδικήσαμε τον χώρο και τον χρόνο να υπάρξουμε, όπως εμείς το επιθυμούμε, μέσα στις παρούσες συνθήκες. Όπως λέει και η Αναστασία: «Να αναπνέουμε μαζί στο εδώ και τώρα. Να χωρέσουμε μαζί για μια στιγμή στο χώρο και στο χρόνο». Να φτιάξουμε τη δική μας Άνοιξη, εφόσον δεν την βρίσκουμε πουθενά.

Η πρώτη σας παράσταση χορού  «The Space is Us» στον θεατρικό χώρο Artbox Fargani πραγματοποιήθηκε ήδη μία φορά και πρόκειται να παρουσιαστεί ξανά στις 5 Ιουνίου στον ίδιο χώρο. Πώς ήταν αυτή η πρώτη συνάντηση με το κοινό;

Α: Η πρώτη παράσταση του «The Space is Us» ήρθε και έφυγε σαν αστραπή. Με όλα τα χαρακτηριστικά της αστραπής: Η πρεμιέρα είχε ηλεκτρισμό, έκανε θόρυβο και για εμάς, που δουλεύουμε αυτό το πρότζεκτ σχεδόν 4 μήνες, πέρασε σαν ένα δευτερόλεπτο! Ήταν σκέτη απόλαυση να βλέπεις το κοινό να συσπάται, να κουνάει το κεφάλι του σε μια ανάγκη να κουνήσει το σώμα του και να ενωθεί κι αυτό με τα 8 παλλόμενα σώματα επί σκηνής. Κάτι που κρατάω εγώ προσωπικά από μια θεατή ως μαρτυρία και ένα από τα καλύτερα σχόλια είναι: « Έφυγα από την παράσταση και σκέφτηκα αισιόδοξα τελικά υπάρχει ελπίδα στην Θεσσαλονίκη».

Ο: Κάθε φορά υπάρχει μια αγωνία και προσμονή να επικοινωνήσεις αυτό πάνω στο οποίο εργαζόσουν τόσο καιρό με το βλέμμα κάποιου άλλου. Νομίζω ότι καταρχήν δεχτήκαμε πολύ αγάπη και ενθουσιασμό από το κοινό της πρώτης παράστασης. Αλλά και εκτός αυτού, πάρα πολύ εύστοχα σχόλια που όχι μόνο αντανακλούσαν τις δικές μας σκέψεις και αγωνίες αλλά τις προέκτειναν σε μέρη στα οποία δεν είχαμε φτάσει εμείς. Ταξιδέψαμε και εμείς μέσα από τα μάτια τους!

«Αντλώντας έμπνευση από τα ηχοχρώματα της techno μουσικής και τις δυναμικές της rave εμπειρίας, οκτώ άτομα, επιβιώνοντας σε συνθήκες ρυθμικής τάξης και αταξίας, διαπραγματεύονται τα όρια του χώρου γύρω τους» αναφέρει το δελτίο τύπου. Οπότε, τι ακριβώς θα δούμε;

Ο: Στην παράσταση το σκηνικό είναι τα σώματα των χορευτών, τα οποία, ανάλογα με τη θέση, το σχήμα και τον ρυθμό που αναπτύσσουν, διαμορφώνουν και μεταμορφώνουν τον χώρο και τον χρόνο γύρω τους. Πρόκειται για μια σεκάνς συνειρμικά συνδεδεμένων εικόνων, που θυμίζει λίγο την ταινία ENTER THE VOID του Γκασπάρ Νόε. Η παράσταση είναι εμπνευσμένη από το rave κίνημα, το οποίο επί της ουσίας έχει και κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις διαμορφώνοντας μια κουλτούρα  και διαδεχόμενο την παρακαταθήκη του Woodstock και της Hippy κουλτούρας. Ωστόσο δεν πρόκειται για αναβίωση, σε καμία περίπτωση, εκείνης της περιόδου. Αυτό το πλαίσιο είναι μια αφορμή για να προσεγγίσουμε άλλα ζητήματα, που έχουν να κάνουν με το σύγχρονο κόσμο αλλά και τον παντοτινό: πώς υπάρχουμε και συνυπάρχουμε στον χώρο ως πλήθος, άτομα ή σύνολο; πώς ορίζουμε τον χώρο — τον προσωπικό και το συλλογικό — γύρω μας; πώς γίνεται, αποδρώντας από τα όρια του χώρου, να επιφέρουμε παράλληλα τη μεταμόρφωσή του; Είναι ένα όραμα συλλογικότητας και ελεύθερης συν-ύπαρξης. Είναι ένα όνειρο στο οποίο καλούμαστε να βουτήξουμε μέσα του. Είναι μια αναμέτρηση με την τάξη και το χάος, την κόπωση, την ταχύτητα και την επανάληψη, τους εαυτούς μας και τον Άλλον. Το rave, λόγω της υπνωτιστικής και παραληρηματικής του διάστασης, είναι ένας καλός αγωγός για να εισέλθουμε σε αυτό το φάσμα, σε αυτόν τον (ου) τόπο αποβάλλοντας αναστολές και ανήκοντας τελικά κάπου χωρίς να είμαστε κάτι.

Βγαίνοντας τώρα σε έναν εργασιακό χώρο με αυτό που αγαπάτε, ποια μπορεί να σας «ξενερώνουν» και ποια νιώθετε να συγκρούονται με την αγάπη σας για τις τέχνες;

Α: Προσωπικά, στη δουλειά μου, με «ξενερώνει» η δηθενιά, η έλλειψη ταπεινότητας, το «παπατζιλίκι» (όρος που χρησιμοποιώ πολύ τελευταία). Εφόσον, μιλάμε στην παράσταση για Space ας ορίσουμε ως Space τη Θεσσαλονίκη. Εργάζομαι σε μια πόλη που συζητά κάθε χρόνο γιατί δεν μπορεί να κρατήσει τους νέους δημιουργούς της. Αλήθεια, πώς στηρίζει οικονομικά η πόλη τους νέους καλλιτέχνες της; Ο Δημος; με μία Ανοιχτή Θεατρική Σκηνή κάθε χρόνο; Από την άλλη ο βασικός καλλιτεχνικός φορέας της πόλης, στο πεδίο του θεάτρου (το ΚΘΒΕ — ας κάνουμε τα πράγματα συγκεκριμένα), ανακυκλώνει τους ίδιους συνεργάτες, δεν ανανεώνει συμβόλαια, καλεί σε «ανοιχτές» ακροάσεις για τα μάτια του κόσμου, με ήδη συμφωνημένα ονόματα off the record, και αυτά είναι μόνο η κορυφή ενός μεγάλου παγόβουνου. Η μόνη απορρόφηση που υπάρχει είναι στο παιδικό θέατρο και εκεί υπό ποιους όρους; Απλήρωτες πρόβες και διπλές παραστάσεις σε σχολεία σε άλλες πόλεις για 50€ μεροκάματο! Και όταν σε δέχονται σε μια δουλειά, υπάρχει ένα συννεφάκι, από πάνω, που σου λέει «και χάρη σου κάνω». Μες τον βούρκο, όμως, επιπλέουν, άνθρωποι-λουλούδια· από εκεί προσπαθώ να κρατιέμαι.

Ο: Προσυπογράφω κάθε λέξη της Αναστασίας. Όταν υπάρχει αδιαφορία, επιπολαιότητα και ηλιθιότητα (με την έννοια του «idiot»), η τέχνη μαραίνεται. Και υπάρχουν τόσα λουλούδια γύρω μας, που πρέπει να προφυλάξουμε. Φυσικά, υπάρχουν και τα αγριολούλουδα που φυτρώνουν εκεί που δεν τους σπέρνει κανείς και προκαλούν ρήγματα, σώζοντας την ομορφιά και την αυθεντικότητα των πραγμάτων.

Πώς θα μπορούσε η Θεσσαλονίκη να σας κρατήσει εδώ;

Α: Δε πιστεύω ότι η Θεσσαλονίκη μπορεί να κρατήσει εύκολα έναν νέο δημιουργό. Τον εκπαιδεύει άψογα και τον κλωτσά. Αυτό που προτείνουμε εμείς ως ομάδα είναι και ο τίτλος της παράστασής μας: εμείς μείναμε εδώ, εμείς έχουμε ανάγκη να δημιουργήσουμε σε αυτήν την πόλη και θα το κάνουμε με όποιον τρόπο έχουμε. Και οι τρόποι είναι πολλοί κι ακόμα ανεξερεύνητοι. Θέλουμε να ενθαρρύνουμε όλα τα νέα καλλιτεχνά να μην πάνε με τα «νερά» των άλλων, να διεκδικήσουν τον χώρο τους στο καλλιτεχνικό τοπίο της πόλης, με τους δικούς τους όρους. Δυστυχώς η θεατρική πραγματικότητα της Θεσσαλονίκης είναι θλιβερή, – κι αυτό το ξέρουν όλοι – ευτυχώς, όμως, δεν είμαστε εμείς το πλαίσιο, εμείς το διαμορφώνουμε.

Ο: Μόνο αν μεταμορφωθεί. Αν (ξανά) γίνει μια πόλη του κόσμου, που αγκαλιάζει και αναδεικνύει τις δημιουργικές αντιφάσεις της, που αγκαλιάζει και αναδεικνύει τον  Άλλον. Μόνο αν ξορκίσει τα φαντάσματά της.

Τι θα θέλατε να πάρει ο θεατής φεύγοντας από το «THE SPACE IS US»

Α: Μουσική, χρώματα, φώτα, το βίωμα μιας μικρής απόδρασης από το αυστηρό μπιτ της καθημερινότητας. Η παράσταση για εμάς όλα, από τις πρόβες μέχρι και την παράσταση, είναι ξεκούραση. Είναι η συνάντηση, το ξεσάλωμα που μας κρατάει για να συνεχίσουμε. Αν κάτι θέλουμε να πάρει το κοινό φεύγοντας απ’ την παράσταση είναι ένα γερό boost ενέργειας για να συνεχίσει. Να συνεχίσει να χορεύει, να συνεχίσει να πιστεύει ότι όμορφα πράγματα γεννιούνται και στα πιο άγονα τοπία.  Υ.Γ. τα παιδιά ξεκουράζονται μόνο στο μπιτ.

Ο: Η δραματουργία μιας παράστασης ολοκληρώνεται μέσα από το βλέμμα των θεατών. Θα θέλαμε να αφήσουν εαυτόν ελεύθερο, να περιδιαβεί μέσα στα σημεία και να βιώσει το ταξίδι. Θα θέλαμε να γκρουβάρουν αλλά και να στοχαστούν. Θα θέλαμε να βγουν έξω και να συνεχίσουν στο beat της καθημερινότητας τους, ακούγοντας όμως και τη συχνότητα της επιθυμίας τους. Γιατί αυτό είναι το RAVE, όπως λέει και ο θεωρητικός αναρχικός Χακίμ Μπέι, «μια δημοκρατία εκπληρωμένων επιθυμιών».

Η ταυτότητα της παράστασης

Σύλληψη-σκηνοθεσία: Αναστασία Τέη. Δραματουργία: Όλια Πανίδου. Χορογραφία: Αναστασία Τέη. Βοηθός χορογράφου: Δημήτρης Γαλανάκης. Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Παναγιώτης Κιουρκτσής. Σκηνογραφία-ενδυματολογία: Διώνη Καλαρέτου, Μαρία Μανωλούδη. Σχεδιασμός φωτισμού: Εμμανουέλα Κρίσιλια. Οργάνωση παραγωγής: Rest in Beat. Εκτέλεση παραγωγής: Bloom Theatre Group. Γραφιστική επιμέλεια-τρέιλερ 1: Έλλε. Φωτογράφηση – αφίσα – τρέιλερ 2: Νίκος Μαυρομάτης. Επί σκηνής: Ραφαέλλα Ανδρεάδου, Δημήτρης Γαλανάκης, Διώνη Καλαρέτου, Δημήτρης Λουιζίδης, Μαρία Μανωλούδη, Μυρτώ Μητσοπούλου, Γιώργος Παπαγεωργίου, Γιώργος Ψωνόπουλος.

Info: Στις 05.06. στις 21:00 και στις 22:30 στο Artbox Fargani Theatre (πρώην κινηματοθέατρο «Φαργκάνη», Αγίου Παντελεήμονος 10, Θεσσαλονίκη).

Εισιτήρια. €13. Μειωμένο (ανέργων, ΑμΕΑ, ατέλειες, άνω των 65): €10. Προπώληση εισιτηρίων εδώ: https://www.more.com/dance/the-space-is-us/?newlayout=true. Εισιτήρια θα διατίθενται και στο ταμείο τις ημέρες των παραστάσεων.

Βρείτε την ομάδα «Rest in Beat» εδώ: https://www.facebook.com/profile.php?id=61559516511897)