Η πολυαναμενόμενη παράσταση για τη δικαιοσύνη και την αγάπη που έρχεται στη Θεσσαλονίκη

«Σε μια απέραντη έρημη πολιτεία στέκεται μια αλλόκοτη εκκλησία με μια τεράστια, ακόμη πιο αλλόκοτη, σκοτεινή καμπάνα που έχει το χρώμα του σκοτωμένου αίματος. Όσο κι αν τραβάς τη γλώσσα της, κανένας ήχος δε βγαίνει πια. Όλα ξεκίνησαν το 1191 μετά τον Χριστό, κι ακόμα συνεχίζουν. Το χωριό της Ευλογιάς ήταν για αιώνες ο  «Παράδεισος», όμως μια γενοκτονία, που βρίσκει ένοχους τους κατοίκους της, κάνει το Στόμα του Θεού να πάψει. Το ξέσπασμα του λοιμού που μετατρέπεται σε επιδημία είναι το μόνο που τους αναγκάζει να ψάξουν τον τρόπο για να επανορθώσουν και να επιστρέψουν στην εποχή της ευμάρειας…»

Αυτή είναι η υπόθεση της συγκλονιστικής παράστασης «Η μουγγή καμπάνα» του Θανάση Τριαρίδη που ανέβασε η θεατρική ομάδα Rodez και φέρνει στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο των 59^ων Δημητρίων στις 21 & 22 Σεπτεμβρίου στο Θέατρο Άνετον, σε σκηνοθεσία των Μάριου Κρητικόπουλου και Πάνου Αποστολόπουλου.

Η «Μουγγή καμπάνα» είναι μια παράσταση με τέσσερις ηθοποιούς συνεχώς επί σκηνής, με εργαλεία το σώμα τους και τη φωνή τους και μουσική πρωτότυπη, επηρεασμένη από δημοτικά τραγούδια, μοιρολόγια και εκκλησιαστικούς ύμνους. Για την διαδικασία δημιουργίας της αλλά και τα νοήματα της, ο Μάριος Κρητικόπουλος μιλάει στην Parallaxi ως ένας από τους δύο σκηνοθέτες της αλλά και ως ηθοποιός που συμμετέχει σε αυτή.

Πώς προέκυψε ως απόφαση να ανεβάσετε το έργο του Θανάση Τριαρίδη, «Η Μουγγή Καμπάνα»;

Σε μια αναζήτηση καινούργιων κειμένων, την περίοδο της καραντίνας, αρχίσαμε να διαβάζουμε διάφορα έργα μεταξύ άλλων και του συγγραφέα Θανάση Τριαρίδη, του οποίου τα έργα υπάρχουν ελεύθερα στο διαδύκτιο στην προσωπική του σελίδα. Πέσαμε λοιπόν πάνω στο έργο του «Η Μουγγή Καμπάνα», το οποίο μας τράβηξε αμέσως την προσοχή. Πρόκειται για μια ιστορία που μας άγγιξε από την πρώτη ανάγνωση και μας κράτησε απασχολημένους για αρκετούς μήνες όταν ήμασταν έγκλειστοι στα σπίτια μας. Μετά όμως έμεινε στο συρτάρι γιατί φάνταζε πολύ δύσκολη η σκηνική πραγμάτωση του, μέχρι που μια καλή πρωία είπα στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας «πάμε να το κάνουμε». Και… το κάναμε! Και τώρα βρισκόμαστε στη Θεσσαλονίκη για να κάνει πρεμιέρα ο δεύτερος κύκλος της παράστασης μας, που θα ξεκινήσει από εδώ στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Δημητρίων» και θα συνεχίσει και τον Οκτώβριο στην Αθήνα.

Το έργο μεταξύ άλλων μιλάει για αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση. Νιώσατε πως είναι μία εποχή που πρέπει από την αρχή να μιλήσουμε για τέτοιες έννοιες;

Η αλήθεια είναι ότι για αυτά τα ζητήματα πρέπει να μιλάμε πάντα. Πρέπει να τα επαναφέρουμε και να τα υπενθυμίζουμε. Πρέπει από μικρή ηλικία και από τα σχολικά χρόνια να τα καλλιεργούμε, να μεγαλώνουμε με αυτά. Να κατανοούμε, να αντιλαμβανόμαστε τι συμβαίνει γύρω μας, να αφουγκραζόμαστε την εποχή. Η κοινωνία εξελίσσεται και είμαστε μέρος της. Ως καλλιτέχνες οφείλουμε να φέρνουμε στη σκηνή θέματα τα οποία αφορούν πρώτα εμάς και κατ´ επέκταση την κοινωνία ολόκληρη.

Είναι ένα έργο γραμμένο το 2003, με ζητήματα τόσο επίκαιρα μέχρι και σήμερα. Γιατί ενώ συζητάμε χρόνια τα ίδια ζητήματα, δεν καταφέρνουμε να τα λύσουμε ακόμα;

Αυτό είναι ένα εύλογο ερώτημα που νομίζω θα μας απασχολεί όσο υπάρχουμε σε αυτόν τον πλανήτη. Όταν ο άνθρωπος τοποθετεί τον εαυτό του στο κέντρο και τον θεοποιεί, τότε τα πράγματα αρχίζουν και παραπαίουν. Η εξουσία, ένα από τα ζητήματα που την βλέπουμε στην παράσταση, είναι πολύ δελεαστική, όλοι συνειδητά ή ασυνείδητα την ποθούν, πως όμως την χειρίζονται όταν την έχουν; Ή άλλο είναι ζήτημα, είναι ο πόλεμος και οι συνέπειες του. Όσο υπάρχουν πόλεμοι, θα υπάρχουν και μετανάστες που θα αναζητούν ένα μέλλον καλύτερο για τις οικογένειες τους. Εμείς σήμερα, πως το διαχειριζόμαστε όλο αυτό, υπάρχει ουσιαστική βοήθεια γι ´ αυτούς τους ανθρώπους που έρχονται «ικέτες» ζητώντας άσυλο; Στη διάρκεια της μελέτης του κειμένου, βρήκαμε πολλές ομοιότητες με το σήμερα, κι αυτές προσπαθήσαμε να φωτίσουμε.

Ανήκεις σε μία γενιά που βγαίνει τώρα μπροστά να μιλήσει για ζητήματα της κοινωνίας μας. Νιώθεις ευθύνη ως καλλιτέχνης πως πρέπει να παρασύρεις μαζί σου κι άλλους σε αυτή τη «συζήτηση»;

Σε κάθε γενιά υπάρχει η μερίδα των ανθρώπων που βγαίνει μπροστά και μιλάει για θέματα της εκάστοτε περιόδου. Έπειτα ο κάθε καλλιτέχνης καταπιάνεται με αυτό που τον εκφράζει, τον ταρακουνά, τον συγκινεί, τον μετακινεί. Αυτό κάναμε κι εμείς με την «Μουγγή Καμπάνα»: σε αυτό το έργο που γράφτηκε είκοσι χρόνια πριν είδαμε θέματα που για εμάς είναι απολύτως  σημερινά, κι αυτό προσπαθήσαμε να μοιραστούμε.

Μοιράζεσαι τη σκηνοθεσία μαζί με τον Πάνο Αποστολόπουλο. Ποια ήταν τα σημεία που θέλατε να φωτίσετε περισσότερο;

Προσπαθούμε να φέρουμε στο κέντρο τον άνθρωπο. Επιχειρούμε να παρουσιάσουμε την ιστορία ενός λαού σε παρακμή που ξαναγεννιέται μέσα από τις στάχτες του, του δίνεται ένα θείο δώρο, ένα θαύμα, το εκμεταλλεύεται με ποικίλους τρόπους, διαπράττει ύβρη ξεχνώντας ότι μετά θα ακολουθήσει η τιμωρία, και να εστιάσουμε στην απληστία του ανθρώπου και στο πως αλλάζει ξαφνικά όταν νιώθει ότι κάποιος «απειλεί» να του πάρει το θαύμα που φανερώθηκε μόνο σε αυτόν.

Αλλάζει η ματιά στην ανάγνωση ενός κειμένου όταν είσαι ηθοποιός και αναλαμβάνεις τη σκηνοθεσία του;

Η αλήθεια είναι πως η πρώτη απόπειρα στο να δοκιμαστώ στην σκηνοθεσία ήταν δύσκολη. Δεν είμαι σκηνοθέτης, η ανάγκη μας όμως  να φέρουμε στη σκηνή αυτό το έργο με έκανε να βγω και «απ´έξω». Σίγουρα όταν είσαι ηθοποιός αντιλαμβάνεσαι έναν κόσμο στο μυαλό σου διαβάζοντας οποιοδήποτε έργο. Ιδανικά θα πρέπει να συμβαδίζει και με τον κόσμο που έχει στο μυαλό του ο εκάστοτε σκηνοθέτης. Αυτό όμως που κατάλαβα έχοντας και τους δυο ρόλους ταυτόχρονα είναι πως είναι πιο συναρπαστικό να παρουσιάσουμε ένα θέατρο συνόλου παρά να σκεφτώ τον ρόλο μου και πως θα λάμψω μέσα σε αυτόν. Είναι, για μένα, πιο σημαντικό να καταφέρουμε όλοι μαζί με μια κοινή ανάσα να σας πούμε μια ιστορία, να την ακούσετε και να την καταλάβετε παρά να σκέφτομαι μόνος μου ότι στον μονόλογο μου στην ταδε ατάκα πρέπει να τρέξει ένα δάκρυ.

Τι θα ήθελες να πάρει ο θεατής σπίτι του, φεύγοντας από την «Μουγγή Καμπάνα»;

Θα ακουστεί περίεργο, παρολο που μέσα στο έργο βλέπουμε θυσίες, δολοφονίες, γενοκτονίες, θα ήθελα να φύγει με μια γλυκιά αίσθηση, την αίσθηση ότι ο κόσμος είναι όμορφος. Ότι ίσως οι ίδιοι τον ασχημαίνουμε. Οτι θα έπρεπε να βοηθάμε χωρίς φραγμούς, χωρίς σκέψεις. Οτι άνθρωπος δημιουργήθηκε για να συνυπάρχει ειρηνικά, όχι για να σκοτώνει ο ένας τον άλλον. Ότι είναι γλυκιά η ζωή και κανείς δεν ζει για πάντα.

*”Η μουγγή καμπάνα” στο Θέατρο Άνετον (Παρασκευοπούλου 42, Θεσσαλονίκη) | Ημέρες & ώρες παραστάσεων: 21 & 22 Σεπτεμβρίου 2024, 21:00. | Τηλ. ταμείου: 231 086 9869 | Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό : 15,00 – Φοιτητικό/μειωμένο : 12,00 – ΑΜΕΑ/ανέργων/άνω των 65 : 10,00 | Συγγραφέας: Θανάσης Τριαρίδης – Σκηνοθεσία: Μάριος Κρητικόπουλος, Πάνος Αποστολόπουλος – Μουσική: Ηλέκτρα Σαρρή – Σκηνικά/Κοστούμια: Αλεξάνδρα-Αναστασία Φτούλη – Φωτογραφίες Αφίσας: Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου – Φωτογραφίες παράστασης: Νίκος Τσίρος – Ερμηνεύουν (αλφαβητικά): Σόνια Καλαϊτζίδου, Μάριος Κρητικόπουλος, Ανθή Σαββάκη, Ηλέκτρα Σαρρή.