Η πρώτη in situ σαρκοφάγος σε αρχαιολογικό χώρο εντοπίστηκε στην εκκλησία του Αγ. Νικολάου στην Αττάλεια
«Το γεγονός ότι αποκαλύφθηκε πολύ κοντά στην εκκλησία μάς προξενεί μεγάλο ενθουσιασμό» αναφέρει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Δρ Ebru Fatma Fındık
Μια σαρκοφάγος ανακαλύφθηκε πρόσφατα στην Εκκλησία του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στο Ντεμρέ (Demre) στην επαρχία της Αττάλειας στην Τουρκία.
Η επικεφαλής της ανασκαφής αναπληρώτρια καθηγήτρια Δρ Ebru Fatma Fındık, μέλος ΔΕΠ του Τμήματος Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου Mustafa Kemal του Χατάι, έδωσε πληροφορίες σχετικά με τις ανασκαφικές εργασίες στην εκκλησία αναφέροντας τα εξής:
«Στο πλαίσιο του προγράμματος Legacy to the Future του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, εργαζόμαστε στο εσωτερικό της διώροφης κατασκευής μήκους 20 μέτρων που συνορεύει με την αυλή της εκκλησίας από τα νότια».
Συνέχισε παραθέτοντας λεπτομέρειες: «Στο πλαίσιο εργασιών διάνοιξης στο εσωτερικό του κτιρίου, συναντήσαμε μια σαρκοφάγο που μας προκάλεσε έκπληξη. Το έργο αυτό, που συγκαταλέγεται στις μη διακοσμημένες σαρκοφάγους, είναι κατασκευασμένο από τοπική πέτρα. Το κάλυμμά της, ελαφρώς ψηλό και θολωτό, εμφανίζει μια ημικυκλική προεξοχή στη μικρότερη πλευρά που λειτουργεί ως λαβή. Το υπόγειο τμήμα της σαρκοφάγου μήκους περίπου 2 μέτρων εκτιμάται ότι έχει ύψος 1,5-2 μέτρα. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, η ομοιότητά της με τους τύπους σαρκοφάγων της περιοχής είναι εντυπωσιακή. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της διάνοιξης, και προτού φτάσουμε στη σαρκοφάγο, αποκαλύφθηκαν πολλά θραύσματα λύχνων από τερακότα και οστά ζώων».
Η πρώτη in situ σαρκοφάγος σε αρχαιολογικό χώρο
Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Δρ Ebru Fatma Fındık πρόσθεσε: «Πιστεύουμε ότι είναι η πρώτη φορά που αντικρύζουμε μια σαρκοφάγο in situ. Το γεγονός ότι αποκαλύφθηκε πολύ κοντά στην εκκλησία που πιστεύεται ότι περιέχει τον τάφο του Αγίου Νικολάου μάς προξενεί μεγάλο ενθουσιασμό. Στο πλαίσιο του έργου, θα χαρούμε να ολοκληρώσουμε την ανασκαφή και την αποκατάσταση του σημείου όπου βρίσκεται η σαρκοφάγος και να συμβάλουμε στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας μας».
Σχετικά με τον Άγιο Νικόλαο
Μολονότι ο Άγιος Βασίλης απεικονίζεται συνήθως να ταξιδεύει ανά τον κόσμο πάνω σε ένα έλκηθρο που το σέρνουν τάρανδοι, τα μέρη όπου γεννήθηκε και έζησε ο Άγιος Νικόλαος ήταν τα μεσογειακά παράλια της Ανατολίας. Η βαθιά του συμπόνια για τα παιδιά ενέπνευσε την επινόηση της φιγούρας του Άγιου Βασίλη, ενός συμπαθητικού ηλικιωμένου άνδρα που θεωρείται ότι παραδίδει δώρα στα παιδιά. Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε γύρω στο 300 μ.Χ. στην πόλη Πάταρα της Λυκίας και υπήρξε το μοναχοπαίδι ενός πλούσιου εμπόρου σιταριού.
Γνωστός ως προστάτης των παιδιών και των ναυτικών, ο Άγιος Νικόλαος εγκατέλειψε τη γενέτειρά του, τα Πάταρα, μετά από μερικά χρόνια και εγκαταστάθηκε στην κοντινή πόλη των Μύρων. Τα Μύρα, γνωστά σήμερα με την ονομασία Ντεμρέ (Demre), υπήρξαν πρωτεύουσα του πολιτισμού της Λυκίας για κάποιο διάστημα, καθώς και επισκοπικό κέντρο. Ο Άγιος Νικόλαος υπηρέτησε την εκκλησία της πόλης ως ο θαυματοποιός επίσκοπος των Μύρων για πολλά χρόνια, αφήνοντας μια κληρονομιά με εμβληματικά στοιχεία την καλοσύνη και την πίστη.
Σήμερα, τα Μύρα καλωσορίζουν τους επισκέπτες τους παρουσιάζοντας μια σειρά από λαξευτούς τάφους της περιόδου του πολιτισμού της Λυκίας, καθώς και ένα θέατρο της ρωμαϊκής περιόδου που έχει διατηρηθεί ακέραιο. Ο Άγιος Νικόλαος λέγεται ότι απεβίωσε σε ηλικία 65 ετών στις 6 Δεκεμβρίου του 343 στα Μύρα. Οι πενθούντες κάτοικοι της πόλης έχτισαν μια εκκλησία για να τιμήσουν την ιερή μνήμη του και τον έθαψαν σε μια σαρκοφάγο ως τελευταίο τόπο ανάπαυσης.
Ωστόσο, η εκκλησία αυτή, στους τοίχους της οποίας απεικονίζονται τα θαύματα του Αγίου Νικολάου, καταστράφηκε αργότερα από σεισμό και επιδρομές και ξαναχτίστηκε ως θολωτή εκκλησία τον 9ο αιώνα. Η επόμενη πιο εκτεταμένη επισκευή της εκκλησίας πραγματοποιήθηκε το 1042 από τον αυτοκράτορα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κωνσταντίνο Θ΄ και τη σύζυγό του Ζωή. Χάρη σε αυτές τις προσπάθειες, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου αποτελεί σήμερα ένα από τα ωραιότερα δείγματα της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής της Μέσης Ανατολής. Η εκκλησία, η οποία συμπεριλήφθηκε στον Προσωρινό Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 2000, είναι επίσης ένας από τους σημαντικότερους τόπους του χριστιανισμού στην Τουρκία και χιλιάδες άνθρωποι την επισκέπτονται κάθε χρόνο για προσκύνημα.