15 μιούζικαλ για τα μάτια σας, ακόμη κι αν δεν αγαπάτε τα μιούζικαλ
Είναι ένα είδος που δεν έχει πολλούς φίλους. Προσωπικά δεν είναι από τα αγαπημένα μου. Παρόλα αυτά πρέπει να παραδεχτώ ότι μερικές από τις αγαπημένες μου ταινίες ανήκουν σ΄αυτό.
Μετά την τεράστια απήχηση του La La land, μιας feelgood καλογυρισμένης ταινίας, που δεν ήρθε να προσθέσει καμιά καινοτομία στο είδος (εδώ που τα λέμε και δεν μπορώ να καταλάβω το παραλήρημα του κόσμου), θυμηθήκαμε όλοι τα μιούζικαλ. Είναι ένα είδος που δεν έχει πολλούς φίλους. Προσωπικά δεν είναι από τα αγαπημένα μου. Παρόλα αυτά πρέπει να παραδεχτώ ότι μερικές από τις αγαπημένες μου ταινίες ανήκουν σ΄αυτό. Η παρακάτω λίστα εξηγεί πώς μπορεί να συμβεί αυτό. Οι ταινίες μπορεί να μην βρίσκονται όλες στις λίστες με τα καλύτερα μιούζικαλ όλων των εποχών αλλά αυτό δεν με εμποδίζει από το να τις βλέπω ξανά και ξανά χωρίς να τις βαριέμαι ποτέ. Κι ας μην μ΄αρέσουν τα μιούζικαλ. Χαρακτήρισαν το σινεμά του καιρού τους και είχαν όλες κάτι πολύ σπουδαίο να πουν πέρα απ΄τα συνηθισμένα. Πράγμα που δεν μπορεί να ισχυριστεί το La La Land. Αφήνω στην άκρη λοιπόν τον Βιολιστή στη Στεγη, τη Μελώδία της ευτυχίας, το Ωραία μου Κυρία, τον Όλιβερ και τα άλλα κλασικά αριστουργήματα του είδους, όπως και τα πιο πρόσφατα λαμπερά Σικάγο, Φάντασμα της Όπερας και Άθλιοι και το παίρνω αλλιώς.
All that Jazz, 1980 του Μπομπ Φόσι
Για μένα εξακολουθεί να είνια μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Χρυσός Φοίνικας στις Κάννες για την πιο ώριμη σκηνοθετική δουλειά του Μπομπ Φόσι. Η αγωνία του καλλιτέχνη μπροστά στο δημιουργικό κενό και η αναμέτρηση με τη ζωή του μπροστά στο θάνατο μετά από ένα σοβαρότατο καρδιακό επεισόδιο. Ρόλος ζωής για τον Ρόι Σάιντερ και ένα soundtrack αθάνατο ( highlight η εντυπωσιακή διασκευή του «Bye bye love).
Moulin Rouge του Μπαρζ Λούρμαν (2001)
Τι να πει κανείς για το φαντασμαγορικό σκηνικό και την εξαιρετική μουσική του Μουλέν Ρουζ. Καινοτόμο, εντυπωσιακό σ΄αφήνει άλαλο με την πληθώρα των εικόνων και των σκηνικών. Η όπερα Λα Τραβιάτα με λίγη από Κυρία με τις Καμέλιες έγινε ταινία της χρονιάς και σήμανε μια καινούργια αναβίωση του μιούζικαλ. Το 2006, το Αμερικάνικο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο τοποθέτησε το Moulin Rouge στα καλύτερα μιούζικαλ όλων των εποχών!
Mary Poppins (1964) του Ρόμπερτ Στίβενσον
Η ταινία που ξυπνά το παιδί μέσα μας κάθε φορά που την βλέπουμε και ο καλύτερος ρόλος της γλυκερής (για τα γούστα μου) Τζούλι Άντριους. Λατρεύω τον Ντικ Βαν Ντάικ και τα τραγούδια της ταινίας. Καινοτομία της εποχής ο συνδυασμός animation και ζωντανών χαρακτήρων, αλλά και αναφορά στην αγωνίστρια σουφραζέτα μαμά σε μια εποχή που στα παιδιά δεν γινόταν καμιά αναφορά στο φεμινιστικό κίνημα. Highlight η τσάντα της Μαίρης που βγάζει από πορτμαντό μέχρι τεράστιους καθρέφτες και η φράση σουπερκαλιγκρατζιλιστικεξπιαλιοντολοσιους. Της άξιζαν τα 5 όσκαρ, μεταξύ των οποίων το Όσκαρ γυναικείας ερμηνείας στην Τζούλι Άντρους, Μουσικής και καλύτερου τραγουδιού (“Chim Chim Cheree”).
West side story του Ρόμπερτ Γουάιζ (1961)
Η ταινία των 10 όσκαρ, ανάμεσά τους κι αυτά της σκηνοθεσίας και καλύτερης ταινίας. Η ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας πάει από τη Βερόνα στις λαϊκές συνοικίες της Νέας Υόρκης του ’50, μέσω Μπρόντγουεϊ. ‘Ότι πιο μοντέρνο για την εποχή του.
Singin’ in the rain του Τζιν Κέλι (1952)
Δεν διαθέτει μόνο το πιο διάσημο και αναγνωρίσιμο τραγούδι που βγήκε ποτέ από μιούζικαλ, αλλά αποτέλεσε και οδηγό για την κατασκευή των μιούζικαλ έκτοτε. Και τίποτε άλλο να μην είχε κάνει στη ζωή του ο Τζιν Κέλι αυτό θα έφτανε και θα περίσσευε. Ακόμη και το φετινό La La Land πάτησε πάνω του. Στην εποχή του δεν έκανε ούτε εμπορική ούτε καλλιτεχνική μεγάλη επιτυχία και στα όσκαρ αγνοήθηκε αδίκως. Σήμερα
Grease του Ράνταλ Κλάιζερ (1978)
Ήταν το πρώτο μιούζικαλ που είδα στο σινεμά. Πήγα με το ζόρι. Καθότι κουλτουριάρα και ροκού τότε, το σνομπάριζα. Πέρασα 2 από τις καλύτερες ώρες της εφηβικής μου ζωής. Από τότε το ξαναείδα άλλες 4 φορές αν θυμάμαι αλλά χόρεψα με τα τραγούδια του σε δεκάδες πάρτι στη μετέπειτα ζωή μου. Το σάουντράκ του, που έφτασε τη δεύτερη θέση πωλήσεων στην Αμερική και παρόλο που μπορούμε να πούμε πως έχει ρεκόρ πρωτοτυπίας βάζοντας ένα καστ 30αρηδων να υποδύονται τους έφηβους, το όλο θέμα δούλεψε. Πολλοί προσπάθησαν να το μιμηθούν ουδείς τα κατάφερε.
Tommy του Κεν Ράσελ (1975)
Πήγα να το δω επειδή λάτρευα τους The Who. Πώς να φανταστώ τότε τι σήμαινε ροκ όπερα και τι θαύματα μπορούσε να πραγματοποιήσει επί της οθόνης ο Κεν Ράσελ. Το πρώτο που έκανα αμέσως μετά ήταν να τρέξω να αγοράσω το soundtrack (βινύλιο φυσικά τότε), που κυκλοφορούσε ήδη πριν την ταινία αλλά εγώ πού κοιμόμουν δεν ξέρω και να τον λιώσω στο πικάπ βλέποντας εντός του διπλού εξωφύλλου τις φωτογραφίες της ταινίας (τότε δεν υπήρχε τρόπος να αναζητήσεις μνήμες της ταινίας, το ίντερνετ ούτε καν σαν επιστημονική φαντασία δεν το φανταζόσουν). Αλλόκοτη, καινοτόμα, αντισυμβατική και με συνεργάτες μερικούς από τους καλύτερους μουσικούς της βρετανικής ροκ σκηνής– τον Eric Clapton, τους The Who και τον Elton John – αλλά και την Τίνα Τέρνερ μην αναρωτιέστε γιατί η ταινία είχε κάνει την πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ των Καννών το 1975.
Jesus Christ Superstar του Νόρμαν Τζούισον (1973)
Η βίβλος στην εποχή των λουλουδιών. Πώς μπορείς να συνδυάσεις τα χριστιανικά ευαγγέλια με τις ροκ μελωδίες και τα επαναστατικά μηνύματα; Κάπως έτσι είπε ο μεγάλος Άντριου Γουέμπερ όταν ανέβασε το έργο στο Μπροντγουέι. Η κινηματογραφική μεταφορά του ήταν ζήτημα χρόνου και η ταινία ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων την εποχή εκείνη σχεδόν εξίσου με τον Τελευταίο Πειρασμό στην δικιά του εποχή.
Cabaret του Μπομπ Φόσι (1972)
Δυο ταινίες στη λίστα μου από τον ίδιο σκηνοθέτη, κάτι σημαίνει αυτό. Ο Μπομπ Φόσι ξέρει να διηγείται ιστορίες μετά μουσικής. Ταινία θρύλος που έκανε την Λάιζα Μινέλι είδωλο. Βασισμένο μερικώς στο μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ τοποθετείται στο Βερολίνο του ’31 με την απειλητική παρουσία των Ναζί όλο και να εξαπλώνει τη σκιά της στην Ευρώπη. Σάρωσε οκτώ Όσκαρ χάνοντας ανάμεσά τους εκείνο της Καλύτερης Ταινίας από τον «Νονό». Εμ πώς να μη χάσει.
Dancer in the dark / Χορεύοντας στο σκοτάδι του Λαρς Φον Τρίερ (2000)
Ο Λαρς Φον Τρίερ σκηνοθετεί μιούζικαλ και μάλιστα ψηφιακά. Πώς να το αφήσεις έξω απ΄τη λίστα. Η ισλανδή ροκ σταρ Μπιόρκ να υποδύεται μια σχεδόν τυφλή μετανάστρια που προσπαθεί να μαζέψει λεφτά για να εγχειρίσει το παιδί της πριν τυφλωθεί κι αυτό απ΄την ίδια πάθηση σε ένα μελόδραμα με τα όλα του που κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα στις Κάνες και έστειλε την πρωταγωνίστριά του ντυμένη σαν κύκνο στα Όσκαρ.
Little Shop of Horrors του Φρανκ Οζ (1987)
Από την cult κωμωδία τρόμου του Ρότζερ Κόρμαν (1960) με τον Τζακ Νίκολσον σε “νηπιακή” ηλικία στο off Μπροντγουεϊ μιούζικαλ του 80 μέχρι την απολαυστική εκδοχή του Φρανκ Οζ, πρωταγωνιστής πάντα είναι η Όντρεϊ το ανθρωποφάγο σαρκοφάγο λουλούδι. Highlight η εμφάνιση του Στιβ Μάρτιν σε ρόλο παρανοϊκού οδοντίατρου στην πιο χαβαλέ ταινία της λίστας.
The Rocky Horror Show του Τζιμ Σάρμαν (1975)
Η απόλυτη cult διασκευή του μύθου του Φρανκεστάιν. Θεότρελη, απολαυστική, απενοχοποιημένη, αστεία… Ο πιο αντισυμβατικός φόρος τιμής στην επιστημονική φαντασία και τις b-movies τρόμου. Έγινε must στις απανταχού μεταμεσονύχτιες προβολές και στην Ελλάδα.
8 Femmes / Οκτώ γυναίκες του Φρανσουά Οζόν (2002)
Δεν θα τις βρείτε σε καμιά από τις λίστες με τα καλύτερα μιούζικαλ όλων των εποχών, αλλά εγώ σας την προτείνω. Ιζαμπέλ Ιπέρ, Κατρίν Ντενέβ και Φανί Αρντάν στην ίδια ταινία; Και μάλιστα να τραγουδούν και να χορεύουν. Σε μια σάτιρα μιούζικαλ tribute στα έργα της Αγκάθα Κρίστι; Πιστέψτε με αυτό δεν χάνεται με τίποτα. Μεγάλη εμπορική επιτυχία που έκανε παγκοσμίως γνωστό τον νεαρό Οζόν και τσίμπησε και την Αργυρή Άρκτο στο Βερολίνο.
Hair του Μίλος Φόρμαν (1979)
Η off Broadway παράσταση του 1967 που άργησε να δει ο κινηματογραφικός προβολέας παρόλο που τα τραγούδια του έργου είχαν ήδη κάνει τεράστια επιτυχία. Χίπις, σεξουαλική επανάσταση, το κίνημα ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ η κύρια θεματική του και ο σκηνοθέτης της Φωλιάς του Κούκου στο γενικό πρόσταγμα. Το «Aquarius» που ακούγεται είναι all time classic.
The Blues Brothers / Οι ατσίδες με τα μπλε του Τζον Λάντις (1980)
Τους λάτρεψε μια ολόκληρη γενιά. Τότε που ο Λάντις έδωσε νέα έμπνευση στο είδος της κωμωδίας, οι δύο κωμικοί Τζον Μπελούσι και Νταν Άκροϊντ άφησαν το Saturday Night Live και φόρεσαν μαύρα κοστούμια και απόλυτα cool έκφραση γράφοντας ιστορία. Στις περιπέτειές τους για να σώσουν την εκκλησία που μεγάλωσαν και απειλείται με κατεδάφιση, δίνοντας συναυλίες, έχουν παρέα τον Ρέι Τσαρλς, την Αρίθα Φράνκλιν, τον Καμπ Κάλογουέι και τον Τζέιμς Μπράουν που τραγουδούν κλασικές τους επιτυχίες αλά Λάντις. Soundrack που τα σπάει. Highlight τo Everybody needs somebody υπό το βλέμμα του νόμου και ένα από τα σπουδαιότερα κινηματογραφικά κυνηγητά αυτοκινήτων ever.
