Κινηματογράφος

Fallen Leaves: Η γοητευτική ιστορία του Καουρισμάκι που ακολουθεί δύο μοναχικές ψυχές

"Όταν το σκληρό ροκ εναλλάσσεται με τον εθνικό ρομαντισμό της Φινλανδίας και συ νιώθεις σαν ανυποψίαστος θεατής, ότι βλέπεις το δικό σου μέλλον στην Ελλάδα "

Τέλλος Φίλης
fallen-leaves-η-γοητευτική-ιστορία-του-καουρισμά-1087365
Τέλλος Φίλης

Το Fallen Leaves είναι η καλύτερη ταινία του Ακι Καουρισμάκι εδώ και είκοσι χρόνια, στην οποία συνυπάρχουν δύο πηγές φωτός μέσα στο σκοτάδι της νύχτας του Ελσίνκι. Η πρώτη είναι μια εσωτερική φωτιά που ο καθένας  μόνος του αφήνεται από τον σκηνοθέτη  να την ανάψει είτε γι΄αυτόν είτε για όποιον αγαπάει αληθινά. Η δεύτερη είναι η δέσμη φωτός ενός κινηματογραφικού προβολέα, στη θεραπευτική δύναμη του οποίου ο σκηνοθέτης δεν παύει να πιστεύει ακράδαντα, με στυλ φαντασία, ρεαλισμό και χιούμορ.

Το Fallen Leaves, η τελευταία ταινία του Φινλανδού  Aki Kaurismäki, είναι μια γοητευτική και συγκινητική καθημερινή ιστορία  που ακολουθεί δύο μοναχικές ψυχές που βρίσκουν η μία την άλλη στην κρύα και σκοτεινή νύχτα του Ελσίνκι. Η ταινία είναι η τέταρτη extra bonus ταινία  της «Τριλογίας του Προλεταριάτου» που συμπληρώνει σαν κερασάκι μιας κινηματογραφικής τετραόροφης τούρτας το Shadows in Paradise του 1986,  την Ariel του 1988 και το Match Factory Girl του 1990.

Στην ταινία πρωταγωνιστούν η Alma Pöysti ως Ansa, μια νεαρή γυναίκα που εργάζεται ταμίας σε σούπερ μάρκετ και ο Jussi Vatanen ως Holappa, ένας μεσήλικας που εργάζεται ως φύλακας και ζει μονίμως μεθυσμένος. Συναντιούνται τυχαία σε μια στάση λεωφορείου και κουβεντιάζουν. Ανάμεσα σε κοινότοπες λέξεις αυτοί οι δυο ξένοι και διαφορετικοί μεταξύ τους σαν προσωπικότητες  ανακαλύπτουν ότι έχουν κάτι κοινό: είναι και οι δύο απόλυτα μόνοι και απίστευτα δυσαρεστημένοι με τη ζωή τους. Έτσι αποφασίζουν να περάσουν τη νύχτα μαζί, αλλά εδώ το ύπουλο μάτι του σκηνοθέτη αρχίζει να κεντάει πραγματικά ένα σύμπαν, από τη μια μαγικό κι από την άλλη γεμάτο παρεξηγήσεις, ασυνεννοησία και απρόοπτα.

Βεβαίως είναι άλλη μια ταινία Kaurismäki, με το σήμα κατατεθέν της το μαύρο κατάμαυρο χιούμορ, το μινιμαλιστικό στυλ, την απίστευτη  ρετρό αισθητική της  και για γαρνιτούρα την παγκόσμια  ουμανιστική πινελιά της που σ΄αφήνει ανέλπιστα έκπληκτο. Είναι θά ‘λεγα μια περίεργη μίξη μεταξύ Wes Anderson, Roy Andersson και Jim Jarmusch, αλλά στο πιο τραγελαφικό της.

Η ταινία είναι γεμάτη ιδιόρρυθμους χαρακτήρες, παράλογες καταστάσεις, πολύ βότκα,  απλούς καθημερινούς διαλόγους και εξαιρετικά ευαίσθητα συναισθήματα. Εννοείται ότι συμμετέχουν στην κινηματογραφική αυτή «συνομωσία» όλοι οι σταθεροί  συνεργάτες του Kaurismäki, όπως ο διευθυντής φωτογραφίας Timo Salminen, ο συνθέτης Jakwob και οι ηθοποιοί Sakari Kuosmanen, Janne Hyytiäinen και Matti Onnismaa.

Ισως είναι η πρώτη και πιο ύπουλα σκηνοθετημένη ταινία σχόλιο για τον πόλεμο στην Ουκρανια, ( στο συμπαν του σκηνοθέτη ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ αλλά μόνο ραδιοφωνικές ειδήσεις) και η «θεραπεία» των ηρώων του είναι να πηγαίνουν κινηματογράφο όπου βλέπουν ταινίες όπως , το Blood Money (1983) του Robert Bresson, το Brief Encounter του David Lean (1945), το Contempt του Jean-Luc Godard (1963) το Tokstollen (1965), καθώς και το The Dead Don’t Die (2019) του Jim Jarmusch. Το ότι ο Kaurismäki συμπαθεί τον Bresson και τον Jarmusch βεβαίως είναι προφανές, αλλά ότι ανάμεσά στα φίλμ είναι και του  Godard απογειώνει τη σχέση τους. Ο κινηματογράφος λέγεται Ζήτα και τελειώνοντας το φιλμ θες να πας σ’ αυτόν τον κινηματογράφο και να μη φύγεις ποτέ.

Η ταινία είναι ταυτόχρονα  ένα τρυφερό και ελπιδοφόρο πορτρέτο αγάπης και φιλίας μπροστά στις αντιξοότητες και την αποξένωση. Η ταινία δείχνει πώς δύο άνθρωποι μπορούν να βρουν άνεση και χαρά ο ένας στον άλλον, ακόμα κι αν προέρχονται από διαφορετικούς αξιακούς κώδικες, έχουν διαφορετικά προβλήματα και προτεραιότητες. Η ταινία τέλος υποκλίνεται με τρόπο μαγικά ρεαλιστικό όπως είναι το σύμπαν του σκηνοθέτη  στην Αλληλεγγύη και την ανέλπιστη γενναιοδωρία της Εργατικής Τάξης, καθώς η Ansa και η Holappa βοηθιούνται από τους συναδέλφους τους, τους γείτονες και τους ξένους σε όλη την  πορεία τους.

Το Fallen Leaves τέλος, είναι μια ταινία που περιγράφει  μια απλή αλλά πολύ  βαθιά ιστορία αγάπης και μοναξιάς στον σύγχρονο κόσμο. Είναι μια ταινία που θα αρέσει στους λάτρεις του κινηματογράφου του Kaurismäki, αλλά και σε όποιον απολαμβάνει μια καλή ιστορία με χιούμορ και ενσυναίσθηση.

Η ταινία προβάλλεται την Πέμπτη.

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα