Γεγονότα στη Φώκαια 1914 (10/12)

Ιούνιος 1914

Δύο μήνες πριν την κήρυξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μέσα σε ένα χρονικό διάστημα δέκα ημερών, ο ελληνικός πληθυσμός σε όλα τα παράλια της Μικράς Ασίας αναγκάζεται να εγκαταλείψει τα σπίτια του και τις περιουσίες του και να βρει καταφύγιο στην Ελλάδα, μετά από απρόκλητες επιθέσεις ατάκτων τουρκικών ομάδων.

Σε μία ταραγμένη περίοδο από πολιτικής και διπλωματικής πλευράς, ο διωγμός αυτός δεν είχε το αντίκτυπο που κανείς θα περίμενε. Στην Παλαιά Φωκαία, της Μ. Ασίας, ο Γάλλος αρχαιολόγος, Φελίξ Σαρτιώ και οι τρεις συνεργάτες του, διενεργούν ανασκαφές στην περιοχή αναζητώντας την Αρχαία Φωκαία, μητρόπολη της πόλης της Μασσαλίας. Τα γεγονότα που συμβαίνουν τους κάνουν όχι μόνο να γίνουν μάρτυρες της απρόκλητης επίθεσης, αλλά με κίνδυνο της ζωής τους καταφέρνουν να σώσουν και να φυγαδεύσουν πολλούς ‘Ελληνες.

Ο Φελίξ Σαρτιώ καταγράφει βήμα βήμα το 24ωρο του διωγμού, τραβάει φωτογραφίες, συγκεντρώνει μαρτυρίες ξένων από άλλες πόλεις και χωριά και κάνει αναφορά σε όλες τις ξένες δυνάμεις, ζητώντας βοήθεια και δικαίωση. Φοβόταν πως αυτό το γεγονός θα αποσιωπηθεί, υπό το βάρος των κοσμοϊστορικών εξελίξεων που ακολούθησαν. Και πράγματι αυτός ο πρώτος διωγμός των ελλήνων από τα παράλια της Μ. Ασίας το 1914, παρέμεινε για πάρα πολλά χρόνια ένα γεγονός άγνωστο στους περισσότερους από εμάς. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, μετέπειτα η εκστρατεία του ελληνικού στρατού και η καταστροφή της Σμύρνης το 1922, οδήγησαν στη λήθη τον αφανισμό του ελληνικού στοιχείου το 1914 από την περιοχή των αρχαίων Ιωνικών αποικιών.

Η μαρτυρία του Φελίξ Σαρτιώ και οι επίπονες προσπάθειες του να συγκινήσει την Ευρώπη, έρχονται ξανά στην επιφάνεια με την ανακάλυψη του φωτογραφικού του αρχείου στο Παρίσι το 2005, από τον ιστορικό φωτογραφίας Χάρη Γιακουμή. Στο ντοκυμαντέρ Γεγονότα στη Φωκαία 1914, παρουσιάζεται ο αγώνας του Φελίξ Σαρτιώ, εξερευνώνται τα γεγονότα εκείνης της περιόδου και παρακολουθείται η πορεία ενός κατατρεγμένου λαού που έζησε τον ξεριζωμό και την προσφυγιά το 1914 και ξανά το 1922.

Με συνεντεύξεις από ιστορικούς, ειδικούς και απογόνους των Φωκαέων, με τις φωτογραφίες και τη μαρτυρία του Φελίξ Σαρτιώ σκοπός των δημιουργών είναι η δημιουργία ενός ιστορικού ντοκιμαντέρ προκειμένου να τιμήσουν τη μνήμη του Σαρτιώ και να προσφέρουν στους απογόνους των προσφύγων, 100 χρόνια μετά το διωγμό, την ιστορική τεκμηρίωση των γεγονότων.

Σκηνοθεσία: Aνιές Σκλάβου και Στέλιος Tατάκης

*10/12, Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης, Ώρα: 18:30, 19:45, 21:00, Τιμή Εισόδου: 5€