Κινηματογραφιστές εναντίον Υπουργείου Πολιτισμού με φόντο την Παλαιστίνη και τον ελληνικό κινηματογράφο

Έντονη ήταν η ατμόσφαιρα στην απονομή των βραβείων του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, όπου κινηματογραφιστές και δημιουργοί ανέβηκαν στο βήμα όχι μόνο για να μιλήσουν για την τέχνη τους, αλλά και για να στηρίξουν τον παλαιστινιακό λαό και να διαμαρτυρηθούν για την κινηματογραφική πολιτική της κυβέρνησης.

Η αρχή έγινε σχεδόν με την έναρξη της τελετής όταν η πρωτοβουλία των παριστάμενων κινηματογραφιστών με επικεφαλής τον ηθοποιό Αντώνη Τσοτσιόπουλο,  διάβασε κείμενο συμπαράστασης προς την Παλαιστίνη, καλώντας σε μια στάση πέρα από τα όρια του πολιτισμού: «Πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα μας πέρα από την τέχνη, σε έναν λαό που αναζητά ζωή, δικαιοσύνη και ελευθερία», τόνισε ο Α. Τσοτσιόπουλος, αναφερόμενος στη νηοπομπή (Flotila) που αναχωρεί από τη Σύρο, όχι με πυρομαχικά αλλά με «ελπίδα και ανθρωπιστική βοήθεια για τη Γάζα». Δεν ήταν η μόνη αναφορά στη Γάζα, στην Παλαιστίνη ή στο μποϊκοτάζ στο Ισραήλ καθώς αρκετοί από τους βραβευμένους καλλιτέχνες – τόσο οι Έλληνες όσο και οι ξένοι – ανέφεραν το θέμα στις ευχαριστήριες ομιλίες τους.

Ωστόσο, το κλίμα φορτίστηκε ακόμη περισσότερο όταν η συζήτηση πέρασε στα ζητήματα του ελληνικού κινηματογράφου. Η «Κίνηση Ορατότης Μηδέν», που συστάθηκε πριν από έναν χρόνο από καλλιτέχνες του χώρου, εξέφρασε πως βρίσκεται σε οριακό σημείο, καταγγέλλοντας στασιμότητα στις διεκδικήσεις της. Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσονας Φωτήλας θέλησε να εμφανιστεί καθησυχαστικός, παρουσιάζοντας οικονομικά δεδομένα: «Ποτέ άλλοτε δεν δόθηκαν περισσότερα χρήματα για τα οπτικοακουστικά», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι την περίοδο 2019–2025 χρηματοδοτήθηκαν 1.015 έργα με ποσό 228,88 εκατ. ευρώ, ενώ ιδιώτες συνεισέφεραν με 555 εκατ. ευρώ.

Η τοποθέτησή του, ωστόσο, αυτή προκάλεσε αντιδράσεις. Δημιουργοί όπως ο Παναγιώτης Ευαγγελίδης – ο οποίος αναφέρθηκε επίσης στην δέσμευση των εργαζομένων και σκηνοθετων στον χώρο του κινηματογράφου για μη συνεργασία με ισραηλινούς φορείς, θεσμούς και εταιρείες παραγωγής – μίλησαν με οξύ ύφος, ενώ στο πλευρό τους στάθηκαν ηθοποιοί και σκηνοθέτες όπως ο Άγγελος Φραντζής, η Μαρία Καλλιμάνη και ο Κωστής Θεοδοσόπουλος. «Ζητάμε απαντήσεις» ήταν το κοινό σύνθημα αρκετών βραβευμένων, ενώ κάποιοι χρησιμοποίησαν πιο αιχμηρές φράσεις κάνοντας λόγο για μια στιγμή που η κινηματογραφική κοινότητα βρίσκεται ενόψει κρίσιμων εξελίξεων.

Η κορύφωση της έντασης ήρθε προς το τέλος της απονομής όταν ο κ. Φωτήλας ανέβηκε ξανά στη σκηνή για να απονείμει τον Χρυσό Διόνυσο. Ωστόσο επιχειρώντας να απαντήσει στους επικριτές του, ο υφυπουργός Πολιτισμού σημείωσε με ύφος: «Στην Ελλάδα είμαστε πολύ καλοί στην τέχνη. Ας μην κάνουμε τέχνη το κλάμα». Η φράση αυτή προκάλεσε την σφοδρότατη αντίδραση των παριστάμενων καλλιτεχνών, με γιουχαΐσματα να καλύπτουν την αίθουσα, σηματοδοτώντας την ένταση που επικρατεί ανάμεσα στους καλλιτέχνες και το Υπουργείο Πολιτισμού. 

Ο Νεριτάν Ζιντζιρία, μεγάλος νικητής της βραδιάς, με το πραγματικά υπέροχο Noi – κέρδισε τον δεύτερο Χρυσό του Διόνυσο μετά το «Χαμομήλι» του 2012 – ανέβηκε στη σκηνή για να παραλάβει το βραβείο του και απευθύνθηκε στον Υπουργό, λέγοντας πολύ χαρακτηριστικά: «Αυτή είναι η στρατηγική σας. Δεν ακούτε». 

Οι κινηματογραφιστές και η Κίνηση Ορατότης Μηδέν προγραμματίζουν συνάντηση την ερχόμενη Κυριακή στην Αθήνα, με στόχο να χαράξουν την επόμενη μέρα. Όλα τα ενδεχόμενα για τις μορφές αντίδρασης παραμένουν ανοιχτά, σηματοδοτώντας μια κρίσιμη καμπή για το μέλλον του ελληνικού κινηματογράφου.