Λουκίνο Βισκόντι: Ο Κόκκινος Βαρώνος (12-15/2)

Ο Λουκίνο Βισκόντι, ο σπουδαίος ιταλός δημιουργός του παγκόσμιου σινεμά, είναι το τιμώμενο πρόσωπο της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης αυτή την εβδομάδα, μέσα από το αφιέρωμα «Λουκίνο Βισκόντι: Ο Κόκκινος Βαρώνος». Το αφιέρωμα θα πραγματοποιηθεί από την Πέμπτη 12 έως και την Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015 στην αίθουσα Τάκης Κανελλόπουλος (Μουσείο Κινηματογράφου – Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης, Αποθήκη Α’, Λιμάνι).

Ο Βισκόντι κληροδότησε μια εξαιρετική φιλμογραφία που ποτέ δεν έπαψε να αποτελεί σημείο αναφοράς στην έβδομη Τέχνη, με ταινίες που άφησαν εποχή χάρη στη δραματική τους δύναμη. Στο πλαίσιο του αφιερώματος, θα προβληθούν τέσσερα φιλμ του αναγνωρισμένου σκηνοθέτη και πιο συγκεκριμένα τα εξής: Η γη τρέμει (1948), Senso (1954), Ο γατόπαρδος (1963) και Η γοητεία της αμαρτίας (1974).

Αξίζει να θυμηθούμε ότι: – Η ταινία Η γη τρέμει ήταν χρηματοδοτημένη από το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, με στόχο να αποτελέσει πρότυπο της αντίληψής του για την παιδευτική και πολιτική λειτουργία του κινηματογράφου. – Η ταινία Ο γατόπαρδος, στην οποία πρωταγωνιστούν οι Μπαρτ Λάνκαστερ, Αλέν Ντελόν και Κλαούντια Καρντινάλε, τιμήθηκε με το Χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ Καννών το 1963. – Ο Μπαρτ Λάνκαστερ παραδίδει μια εξαιρετική ερμηνεία στην ταινία Η γοητεία της αμαρτίας.

Τα κείμενα περιλαμβάνονται στην έκδοση Luchino Visconti, η οποία κυκλοφόρησε από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με την ευκαιρία του αναδρομικού αφιερώματος που διοργανώθηκε στο σύνολο του έργου του σκηνοθέτη, τον Μάρτιο του 2001.

Πώληση εισιτηρίων: Μουσείο Κινηματογράφου – Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α΄, Λιμάνι, τηλ. 2310-508.398, [email protected]) Τιμή εισιτηρίου: 4 ευρώ (γενική είσοδος), 3 ευρώ (για τα μέλη). Κάρτα μέλους: 1 ευρώ.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Πέμπτη, 12 Φεβρουαρίου 2015 ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ 18:00  Η γη τρέμει 21:00  Η γοητεία της αμαρτίας

Παρασκευή, 13 Φεβρουαρίου 2015 ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ 18:00  Ο γατόπαρδος 21:00  Senso

Σάββατο, 14 Φεβρουαρίου 2015 ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ 18:30  Η γοητεία της αμαρτίας 21:00  Ο γατόπαρδος

Κυριακή, 15 Φεβρουαρίου 2015 ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ 18:30  Senso 21:00  Η γη τρέμει

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

Senso (Λουκίνο Βισκόντι, 120`)

Βενετία, 27η Μαΐου 1886. Στο Teatro Fenice παίζεται η όπερα «Il Trovatore» του Βέρντι. Η παράσταση γίνεται αφορμή να διαδηλώσει το κοινό τον αλυτρωτισμό του, ενάντια στην κατοχή της περιοχής από την Αυστροουγγρική αυτοκρατορία και ο πατριώτης μαρκήσιος Ουσόνι, μετά από μια διένεξη, προκαλεί σε μονομαχία τον λοχαγό Φραντς Μάλερ. Για να βοηθήσει τον Ουσόνι, η εξαδέλφη του, κόμισα Λίβια Σερπιέρι, που διακατέχεται κι αυτή από φιλελεύθερα αισθήματα, μολονότι ο σύζυγός της είναι πιστός υπήκοος του αυτοκρατορικού καθεστώτος, προσεγγίζει τον Μάλερ. Ο ωραίος λοχαγός δέχεται να μην μονομαχήσει, ο Ουσόνι εξορίζεται, αλλά η Λίβια τον ερωτεύεται και γίνεται ερωμένη του. Όταν εκείνος την εγκαταλείπει, εκείνη τον αναζητά απεγνωσμένα παντού και καθώς ο πόλεμος είναι προ των πυλών, η Λίβια παραλαμβάνει από τον εξάδελφό της (για να το φυλάξει) ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για τις ανάγκες της εξέγερσης. Ενώ ο πόλεμος έχει ξεσπάσει, ο Φραντς εμφανίζεται απρόσμενα και τρυπώνοντας κρυφά στην κρεβατοκάμαρα της Λίβια της ζητά χρήματα για να δωροδοκήσει τον στρατιωτικό γιατρό, προκειμένου να τον απαλλάξει από την θητεία. Η Λίβια τυφλωμένη από ερωτικό πάθος του δίνει τα χρήματα, αλλά όταν αργότερα τον αναζητά και τον βρίσκει στην Βερόνα, συντροφιά με μια πόρνη, εκείνος την αντιμετωπίζει με περιφρόνηση. Η Λίβια, με πληγωμένη τη γυναικεία περηφάνια της, τον εκδικείται, καταγγέλλοντάς τον στους ανωτέρους του ως λιποτάκτη. Τη νύχτα, κι ενώ οι Αυστριακοί γιορτάζουν τη νίκη τους, ο Φραντς εκτελείται, ενώ η Λίβια περιπλανιέται, στα πρόθυρα της τρέλας, καθώς έχει προδώσει και τον έρωτά της και την πατρίδα της.

Η γη τρέμει (Λουκίνο Βισκόντι, 150`)

Ο νεαρός Ντόνι Βαλάστρο προσπαθεί να πείσει τους υπόλοιπους ψαράδες του Άτσι Τρέτσι στη Σικελία να εξεγερθούν ενάντια στη δεσποτική συμπεριφορά των ιχθυεμπόρων. Ακολουθούν αναταραχές και κάποιοι ψαράδες συλλαμβάνονται. Παρ’ όλα αυτά, οι ίδιοι οι χονδρέμποροι φροντίζουν να αφεθούν ελεύθεροι επειδή τους χρειάζονται. Ο Ντόνι πείθει τους συγγενείς του να δουλέψουν μόνοι τους και, αν χρειαστεί, να βάλουν υποθήκη το σπίτι τους. Στην αρχή η θαρραλέα επιλογή φαίνεται να κερδίζει: οι Βαλάστρο ευνοούνται από μια εξαιρετική ψαριά αντσούγιας, αλλά στη συνέχεια χάνουν τη βάρκα τους σε μια καταιγίδα. Το όνειρο του Ντόνι για χειραφέτηση καταρρέει. Η οικογένεια είναι αναγκασμένη να πουλάει την ψαριά της στους χονδρέμπορους για ψίχουλα και μη μπορώντας να πληρώσει την υποθήκη, χάνει και το σπίτι. Η οικονομική καταστροφή τους εξοντώνει και η οικογενειακή τους ζωή διαλύεται. Εντέλει, δεν υπάρχει άλλη λύση για τον Ντόνι απ’ το να επιστρέψει για δουλειά στις βάρκες των χονδρεμπόρων, ξαναβγαίνοντας στην θάλασσα με τα μικρότερα αδέλφια του. Παρά την ήττα του, ο Ντόνι πιστεύει ότι οι ψαράδες δεν πρέπει να παραιτηθούν από τον κοινό αγώνα ενάντια στην εκμετάλλευση.

Η γοητεία της αμαρτίας (Λουκίνο Βισκόντι, 121`)

Ένας ηλικιωμένος καθηγητής ζει απομονωμένος σ’ ένα διαμέρισμα στο κέντρο της Ρώμης, περιτριγυρισμένος από πίνακες ζωγραφικής που απεικονίζουν αποκλειστικά οικογενειακά πορτρέτα. Κάποια στιγμή εμφανίζεται η Μπιάνκα Μπρουμόντι, μια πλούσια, αλαζονική και ματαιόδοξη γυναίκα και τον πείθει, επιμένοντας με μεγάλη φορτικότητα και αγένεια και τελικά το κατορθώνει, να της νοικιάσει το διαμέρισμα του επάνω ορόφου, στο οποίο προτίθεται να εγκαταστήσει τον νεαρό εραστή της, την κόρη της και τον μνηστήρα της κόρης. Η εισβολή αυτών των ανθρώπων ταράζουν την ήρεμη ρουτίνα του καθηγητή και αναστατώνουν την ζωή του. Ωστόσο μένει έκπληκτος από την στάση και τον τρόπο τους, κυρίως από τον εραστή της Μπρουμόντι, τον χαρισματικό Κόνραντ, μια αντιφατική, αμφιλεγόμενη αλλά και εξαιρετικά γοητευτική προσωπικότητα. Ο καθηγητής, πολύ γρήγορα κουράζεται από την αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά των νέων ενοίκων, διαπληκτίζεται συνεχώς μαζί τους, αλλά επειδή κατά κάποιον τρόπο, έχουν γίνει η «οικογένεια» που ο ίδιος ποτέ δεν είχε, τους καλεί σε δείπνο για να συμφιλιωθούν…

Ο γατόπαρδος (Λουκίνο Βισκόντι, 180`)

Σικελία, 1860. Η είδηση της απόβασης των Γαριβαλδινών διακόπτει την προσευχή στην έπαυλη του πρίγκιπα ντον Φαμπρίτσιο ντι Σαλίνα, μεγάλου και παλιού φεουδάρχη της περιοχής. Υποκινούμενος από καιροσκοπισμό, ο Τανκρέντι, ανιψιός του πρίγκιπα, κατατάσσεται στους εθελοντές με την ανερχόμενη αστική τάξη και με την έγκριση του θείου. Παρά το επαναστατικό κλίμα, οι συνήθειες του ντι Σαλίνα δεν αλλάζουν. Όπως κάθε χρόνο, η οικογένεια πηγαίνει διακοπές στο εξοχικό κτήμα. Στο δημοψήφισμα που ακολουθεί, ακόμα και ο πρίγκιπας ψηφίζει υπέρ της υπαγωγής του φέουδου στο κράτος της Σαβοΐας. Ο νέος ισχυρός άνδρας της περιοχής και εκπρόσωπος της νέας τάξης πραγμάτων που διαμορφώνεται, είναι ο δήμαρχος ντον Καλότζερο Σεντάρα, άνθρωπος άξεστος και νεόπλουτος. Όταν ο πρίγκιπας τον καλεί σε γεύμα, εκείνος εμφανίζεται συνοδευόμενος από την πανέμορφη κόρη του, Αντζέλικα. Ο ανιψιός Τανκρέντι, που έχει ήδη αρχίσει να αναρριχάται κοινωνικά στο νέο καθεστώς, την ερωτεύεται, εκείνη μοιάζει να ανταποκρίνεται και ο θείος στηρίζει την απόφαση του ανιψιού (που δεν έχει προσωπική περιουσία) να την αρραβωνιαστεί. Όταν προσφέρεται στον πρίγκιπα μία έδρα στην Γερουσία, εκείνος δεν την αποδέχεται, πεπεισμένος ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει ουσιαστικά την Σικελία και την νοοτροπία των Σικελών. Κατά την διάρκεια μιας λαμπρής χοροεσπερίδας της τοπικής αριστοκρατίας στο Παλέρμο, ο ντι Σαλίνα συνειδητοποιεί ότι κόσμος του και η εποχή του οδεύουν νομοτελειακά προς το λυκόφως και φεύγοντας από το χορό βαδίζει μόνος προς την κατοικία του…

*12-15/2, Αίθουσα Τάκης Κανελλόπουλος, Μουσείο Κινηματογράφου – Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης, Αποθήκη Α’, Λιμάνι